Page images
PDF
EPUB

ipfe contrarius, quum paullo ante negare eum viderimus in cuftodiam datum pro vinto haberi? Negamus, quia in L. 216. de V. S. de privato carcere; qui non nocebat fine vinculis ; hic autem de carcere publico loquitur. Vid. Jac. Cujac. ad Ulp. l. c.

(f) Ulp. ibid. §. 11. Caj. Inftit. I. 1, 3. nec opus videtur emendatione in textu Ulpiani, ubi pro veftigia emendatione refcribi jubet ftigmata. (g) Ulpian. ibid. non ergo fi tortus denulla culpa fuerat confeffus. Paull. Rec. Sent, ibid. §. 3. (h) Ferro depugnant gladiatores, cum beftiis arenarii. Cujac. ad Ulp. Fragm. tit. I, 11. De utriufque plu a nos in Comm. ad L.Jul. & Pap. Lib. II. Cap. 1. & 2.

(i) Immo & virgis cæfi publice. Caj. inft. 1. 1, 3. 1) Ulpian. 1bid. Apud Suetonium Aug. cap. 40. eft: ne ullo libertatis genere civitatem adipifcerentur, id eft, nec cenfu, nec vindicta nec teftamento.

(m) Suet. Aug. cap. 40. Ulp. ibid. (n) Ulpian. Fragm. I, 11.

[blocks in formation]

De Ætate Manumittendorum per VindiƐtam. Minor XXX. annorum fervus ancillave cenfu (b) vindictave manumiffus manumiffave civitatis Romana jus, nifi cauffa apud confilium probata, ne confequizor.

PROBATIONE S. (a) Caput hoc fecundum fuit, quia & ætas pertinet ad qualitatem manumittendorum, de qua curiofe caviffe Auguftum tradit Sueton. l. c. Meminit hujus capitis Dio LV. p. 557.ejufque fententiam fervavit Ulpian. Fragni. tit. 1. 12. (b) Cenfus non meminit Ulpianus l. c. quia ejus ætate ab ufu pridem recefferat. Aft Fragm Reg. vet. Jurifconfulti Pariatori LL. Mof. & Rom. fubjunctum S. 17. Et qui in cenfum ma

numis

numittitur, fi XXX. annos habeat civitate Romana potitur. Ergo non minor XXX. annis. С А Р. III. (a)

De Etate & Conditione Manumittendorum per Teftamentum.

Minor XXX. annorum (b) teftamento manumiffus manumiffave, quamvis in libertate liber tamen & civis Romanus ne

moretur,

efto. (c)

PROBATIONES.

(a) Hoc caput a priore fejungi non potuit. Hinc conjunxit etiam utramque Ulpian. Fragm. I, 12. (b) Nifi libertas in hoc tempus data. Hinc frequens in teftamentis formula: LIBER ESTO, SI ANNORUM XXX. ERIT. L. 39. fam. erc. L. 46. de manum.teft. L. ult. ff. de reb. dub. L. 13. de ftatu lib. item QUUM PER LEGES LICEBIT, LIBER ESTO. L. 37. de man. teft. (c) Servi itaque erant, quamvis in libertate monec fervire eos pateretur prætor. Poft Legem Juniam Norbanam omnes juftam libertatem per manumiffionem haud confequuti, præter dedititios. Latini erant, adeoque & hi ejufdem conditionis cenfebantur Ulp. ib. & ad h. L. V. C. Ant. Scultingius. С А Р. IV. (a)

rarentur,

De Conditione ex hujufmodi Parentibus
Natorum.

Ex his, qui quave juftam libertatem non confequuntur nati natave, cives Romani & in parentum poteftate ne funto. Sin civis Romanus hujufmodi mulierem, quafi civem, per errorem duxerit, five civis Romana per errorem

[ocr errors]

ei, qui dedititiorum numero erit, nupta fuerit; cauffa apud.confilium probata, civitas tam liberis, quam parentibus, (b) prater eos, qui dedititiorum numero erunt, redditor, illique in patria poteftate funto.

PROBATIONES.

(a) Hoc quoque caput a fuperioribus fejungi non potuit. Expreffimus illud ex Ulpiani Fragm. VII, 4. Idem caput in mente habuit Cajus apud Pariat. LL. Mof. & Rom. Tit. XVI. dum fcripfit: Idem juris eft de his, quorum nomine ex L. Elia Sentia vel ex SC. poft mortem patris cauffa probata in poteftate ejus futuri effent. (b) Probanda ergo cauffa erat vivis parentibus. At poftea ex SCto etiam poft mortem patris fieri poterat probatio. Cajus ibid. Unde miror, de fententia hujus SCti, & an eo diverfum quid a Lege Alia Sentia cautum fit difputare ad Caji locum viros doctos.

[merged small][ocr errors]

De Minore XX. annis Manumittente.

Minori XX. annis (b) non aliter, quam per vindictam, (c) cauffaque apud confilium. probata, (d) manumittere jus efto, (e)

PROBATIONES.

(a) Egere de hoc capite ULPIANUS Lib. II. L. 16. ff. de manum. vind. PAULLUS Lib. I. L. 27. de manum. vind. L. 15. eod. Unde id a fuperioribus proximum locum tenuiffe patet. Uti enim prima legis parte de conditione manumitten. dorum; ita fecunda de manumittentibus a&tum. Sententiam capitis habemus apud Caj. Inft. I, 1. 7. Ulpian. Fragm. I, 13.& in §. 5. Inft. qui & ex quib. cauf. man. non poff.

(b) Captum tamen annum XX. pro completo habitum, colligas ex L. 74. S. 1.ff.de SC. Treb.

(c) At

(c) Attamen, qui vindicta poffunt apud confilium manu mittere, poffunt etiam heredem Gbi neceffarium teftamento scribere, PAULL. Lib. 1. L. 27. ff. de man. teft.

(d) Modo cauffa ex affectu, non ex luxuria defcendat. ULP. Lib. II. L. 16. de man. vind. Qualis eft Sanguinis conjunctio. ULPIAN. Lib. II. L. 12. eodem item conditionis implementum. PAULL. Lib. I, L. 15. ff. de man. vind. Aliæ cauffæ recenfentur in L. 9. 11. 12. fequ. ff. cod. & §. 5. Inft. h. t. Sunt tamen quæ dam non ex hac lege, fed ex SCis, de quibus L. 13. fin. de man. vind. L. 14. C. qui man. non poff. Add. Cujac. Obf. XV, 13.

(e) Quid fi minor XX. annis fervum alii dederir, ut manumitteretur? Vid. L. 7. §. ult. L. 16. §. 1. ff. de man. vind.

С А Р. VI. (a)

De Femina Manumittente.

Ne femina, nifi auctoribus tutoribus fuis, (b) libertatem fervis dare jus efto.

PROBATIONES.

(a) De hoc quoque capite egit PA ULLUS Lib. Í. L. 16. ff. de auft. tut. Sententiam ejus fervavit Fragm. Vet. Jurifconfulti poft Pariat. LL. Mof.& Rom. §. 15. (b) Etiamfi cæci fint tutores. PAULL. Lib. I. Ĺ. 16. de auct. tut. Si femina per epiftolam manumittebat, difputabatur > utrum, dum fcriberet illa epiftolam, an tunc, quando cam fervus acceperit, interponenda fit auctoritas; Vid. laudat. Fragm. §. 15.

(c) Nifi jure liberorum per legem Papiam Poppæam tutela liberaretur. Fragm. Vet. JurifconJulti S. 15. Ulpian. Fragm. II. §. ult. Addarur Comment. nofter ad Leg. Jul. & Pap. Lib. 41 Cor. 11.

CAP. VII.

CA P. VIL (a)

De manumiffione in fraudem creditorum

Qui in fraudem (b) creditorum manumifit, nihil egiffe cenfetor; (c) & manumiffus manumiffave fervus ancilláve manento.

PROBATIONES.

(a) De hoc quoque capite PAULLUS adhuc Lib. 1. Commentarii fui egit. Sententia exftat apud Caj. Inft. I, 1. 5. Ulpian. Fragm. I.14.in pr. Inft. b. t. L. 16. §. 2. ff. qui & a quib. man. lib. L. 1. c. qui man. non poff.

[ocr errors]

(b) Quid vero eft in fraudem manumittere ? L. 10. ff. qui & a quib. man. lib. non fiunt. L. 79.ff. de K.J. Hac lege non miles folutus. L. 29. §. 1. ff. qui exquib. cauff, manum. Non tamen le gem violat, qui minor XX. annis heredem rogavit, ut fervum proprium manumitteret Z.34. §. 1. ff. de fideic. libert. (c) Si id urgeant creditores. Antea enim manumifsus in eorum fraudem veluti ftatu liber erat. L. I. pr. de ftatu lib. Inde eft, quod libertas hujufmodi per Legem Eliam Sentiam dicitur RESCINDI, L. 5. §.2. ff. qui & a quib.manum. RETRAHI, L. 45. §. 2. de jure fifc. REVOCARI, L. 1. C. qui manum. non poff•

CA P. VIII. (a)

De fervo neceffario herede inftituto.

Attamen ei, qui folvendo non eft, (b) unum fervum, quem velit, (c) per teftamentum manumittere, & heredem inftituere (d) jus efto: & tunc manumiffus liber herefque neceffarius efto Hein. Ant. Rom. T.I. F PRO

« PreviousContinue »