per quem magnus equos Auruncae flexit alumnus, ‣ si vacat ac placidi rationem admittitis, edam.
cum tener uxorem ducat spado, Mevia Tuscum figat aprum et nuda teneat venabula mamma; patricios omnes opibus cum provocet unus, quo tondente gravis iuveni mihi barba sonabat; cum pars Niliacae plebis, cum verna Canopi Crispinus, Tyrias umero revocante lacernas, ventilet aestivum digitis sudantibus aurum nec sufferre queat maioris pondera gemmae, difficile est saturam non scribere. nam quis iniquae tam patiens urbis, tam ferreus, ut teneat se, causidici nova cum veniat lectica Mathonis plena ipso, post hunc magni delator amici.
et cito rapturus de nobilitate comesa
quod superest, quem Massa timet, quem munere palpat Carus et a trepido Thymele summissa Latino? accipiat sane mercedem sanguinis et sic palleat, ut nudis pressit qui calcibus anguem, aut Lugudunensem rhetor dicturus ad aram. quid referam, quanta siccum iecur ardeat ira,
cum populum gregibus comitum premit hic spoliator pupilli prostantis, et hic damnatus inani iudicio? (quid enim salvis infamia nummis?) exul ab octava Marius bibit et fruitur dis
iratis, at tu victrix provincia ploras.
haec ego non credam Venusina digna lucerna? haec ego non agitem? sed quid magis? Heracleas aut Diomedeas aut mugitum labyrinthi
et mare percussum puero fabrumque volantem, cum fas esse putet curam sperare cohortis, qui bona donavit praesepibus et caret omni maiorum censu, dum pervolat axe citato Flaminiam puer Automedon? nam lora tenebat ipse, lacernatae cum se iactaret amicae.
nonne libet medio ceras implere capaces quadruvio, cum iam sexta cervice feratur
hinc atque inde patens ac nuda paene cathedra et multum referens de Maecenate supino signator, falso qui se lautum atque beatum exiguis tabulis et gemma fecerit uda?
occurrit matrona potens, quae molle Calenum porrectura viro miscet sitiente rubetam, instituitque rudes melior Lucusta propinquas per famam et populum nigros efferre maritos. aude aliquid brevibus Gyaris et carcere dignum, si vis esse aliquid. probitas laudatur et alget. criminibus debent hortos praetòria mensas argentum vetus et stantem extra pocula caprum. quem patitur dormire nurus corruptor avarae, quem sponsae turpes et praetextatus adulter? si natura negat, facit indignatio versum, qualemcunque potest, quales ego vel Cluvienus.
ex quo Deucalion nimbis tollentibus aequor navigio montem ascendit sortesque poposcit, paulatimque anima caluerunt mollia saxa, quidquid agunt homines, votum timor ira voluptas gaudia discursus, nostri farrago libelli est. et quando uberior vitiorum copia? quando maior avaritiae patuit sinus? alea quando hos animos? neque enim loculis comitantibus itur ad casum tabulae, posita sed luditur arca. proelia quanta illic dispensatore videbis armigero! simplexne furor sestertia centum perdere et horrenti tunicam non reddere servo? quis totidem erexit villas, quis fercula septem secreto cenavit avus? nunc sportula primo limine parva sedet turbae rapienda togatae. ille tamen faciem prius inspicit et trepidat, ne suppositus venias ac falso nomine poscas:
agnitus accipies. iubet a praecone vocari
ipsos Troiugenas (nam vexant limen et ipsi nobiscum :) 'da praetori, da deinde tribuno.' sed libertinus prior est. 'prior,' inquit, 'ego adsum. cur timeam dubitemve locum defendere, quamvis natus ad Euphraten, molles quod in aure fenestrae arguerint, licet ipse negem? sed quinque tabernae quadringenta parant. quid confert purpura maior optandum, si Laurenti custodit in agro
conductas Corvinus oves, ego possideo plus Pallante et Licinis?' expectent ergo tribuni, vincant divitiae, sacro ne cedat honori,
nuper in hanc urbem pedibus qui venerat albis, quandoquidem inter nos sanctissima divitiarum maiestas, etsi funesta pecunia templo
nondum habitas, nullas nummorum ereximus aras, ut colitur Pax atque Fides Victoria Virtus
quaeque salutato crepitat Concordia nido.
sed cum summus honor finito computet anno, sportula quid referat, quantum rationibus addat,
quid facient comites, quibus hinc toga, calceus hinc est et panis fumusque domi? densissima centum quadrantes lectica petit, sequiturque maritum languida vel praegnas et circumducitur uxor.
hic petit absenti nota iam callidus arte, ostendens vacuam et clusam pro coniuge sellam. 'Galla mea est,' inquit, 'citius dimitte. moraris ? profer Galla caput! noli vexare, quiescet.'
ipse dies pulchro distinguitur ordine rerum: sportula, deinde forum iurisque peritus Apollo atque triumphales, inter quas ausus habere nescio quis titulos Aegyptius atque Arabarches. vestibulis abeunt veteres lassique clientes votaque deponunt, quamquam longissima cenae spes homini: caulis miseris atque ignis emendus.
optima silvarum interea pelagique vorabit rex horum, vacuisque toris tantum ipse iacebit. nam de tot pulchris et latis orbibus et tam antiquis una comedunt patrimonia mensa. nullus iam parasitus erit. sed quis ferat istas luxuriae sordes? quanta est gula, quae sibi totos ponit apros, animal propter convivia natum! poena tamen praesens, cum tu deponis amictus turgidus et crudum pavonem in balnea portas. hinc subitae mortes atque intestata senectus, et nova nec tristis per cunctas fabula cenas: ducitur iratis plaudendum funus amicis.
nil erit ulterius, quod nostris moribus addat posteritas; eadem facient cupientque minores, omne in praecipiti vitium stetit; utere velis, totos pande sinus. dices hic forsitan: 'unde ingenium par materiae? unde illa priorum scribendi quodcumque animo flagrante liberet simplicitas, cuius non audeo dicere nomen? "quid refert, dictis ignoscat Mucius an non?" pone Tigellinum, taeda lucebis in illa, qua stantes ardent, qui fixo pectore fumant, et latum media sulcum deducis harena.' qui dedit ergo tribus patruis aconita, vehatur pensilibus plumis, atque illinc despiciet nos? 'cum veniet contra, digito compesce labellum: accusator erit qui verbum dixerit "hic est." securus licet Aenean Rutulumque ferocem committas, nulli gravis est percussus Achilles aut multum quaesitus Hylas urnamque secutus: ense velut stricto quotiens Lucilius ardens infremuit, rubet auditor, cui frigida mens est criminibus, tacita sudant praecordia culpa. inde irae et lacrimae. tecum prius ergo voluta haec animo ante tubas. galeatum sero duelli
paenitet.' experiar, quid concedatur in illos, quorum Flaminia tegitur cinis atque Latina.
QUAMVIS digressu veteris confusus amici,
laudo tamen, vacuis quod sedem figere Cumis destinet atque unum civem donare Sibyllae.
ianua Baiarum est et gratum litus amoeni
secessus. ego vel Prochytam praepono Suburae;
nam quid tam miserum, tam solum vidimus, ut non deterius credas horrere incendia, lapsus tectorum assiduos ac mille pericula saevae urbis et Augusto recitantes mense poetas? sed dum tota domus raeda componitur una, substitit ad veteres arcus madidamque Capenam. hic, ubi nocturnae Numa constituebat amicae, nunc sacri fontis nemus et delubra locantur Iudaeis, quorum cophinus fenumque supellex; omnis enim populo mercedem pendere iussa est arbor, et eiectis mendicat silva Camenis. in vallem Egeriae descendimus et speluncas dissimiles veris. quanto praesentius esset numen aquis, viridi si margine cluderet undas herba nec ingenuum violarent marmora tofum! hic tunc Umbricius quando artibus,' inquit, 'honestis nullus in urbe locus, nulla emolumenta laborum,
res hodie minor est, here quam fuit, atque eadem cras deteret exiguis aliquid, proponimus illuc
ire, fatigatas ubi Daedalus exuit alas,
dum nova canities, dum prima et recta senectus,
dum superest Lachesi quod torqueat, et pedibus me porto meis nullo dextram subeunte bacillo.
cedamus patria. vivant Artorius istic
« PreviousContinue » |