4. Adlectus a Consulibus] Vide auctt. laudatos ad Velleium 11. 61. in edit. Krausii.

6. Me suffectum Consulem] Suffectum scil. Pansæ loco, a. 711. a. d. 14. Kal. Sept. (mense tum quidem Sextili.) Mox m. Novemb. cum Lepido et Antonio in primum quinquennium Triumvir factus, teste lapide Colot. ap. Grut. 289. 1.

S. In exilium] Vellei. 11. 69. ibique not. p. 338.

9. Bellum inferentis] Interfectores Cæsaris. Vide Suet. Aug. c. 10. pr. et Intpp. ad Cælii epist. in Cic. ad Famil. v111. 8.

17. Longas... sescentas] Ex omnibus præliis navalibus: ex uno Actiaco 300. ipso auctore ap. Plut. Anton. p. 947. E.

19. Bis ovans] Suet. c. 22.

19. Viciens et semel] Tac. Ann. 1. 9.

21. Delmatis et Illuriis] In fastis Pighii hic primus triumphus inscriptus est de Iapydibus. Vide Appian. Illyr. c. 16. s. f.

25. In Deorum] Suppl. templis una cum nota numeri, quam tamen nemo divinare potest.

11. 1. Patritiorum, &c.] Sic distingue: Patritiorum numerum auxi Consul V. jussu populi et Senatus. Senatum ter legi. Et in consulatu VI. censum populi, conlega M. Agrippa, egi. De novis patritiis allectis a. 725. v. Tac. Ann. XI. 25. De lecto Senatu aa. 725. 735. 741. v. etiam Suet. c. 35. et de acto censu eandem c. 27. f. cum Dione 53. 1. et Euseb. Chron. n. MDCCCCLXXXIX.

3. Post annum XLI.] Inde ab a. 684. ubi novissimi Censores erant Cn. Lentulus et L. Gellins. Conf. Lips. Elect. 1. 27.

4. Centum millia et... millia] Rarior est hæc cura repetendi numeri majoris, ob quam a Chishullo landatur Moses Num. 11. 9. cum aliis locis Hebraicis.

6. Censorino et Asinio Cos.] Sic et alibi in lapidibus scriptum pro Coss. De re conf. Massoni Janum reser. p. 281. Ad eundem a. 746. pertinet SC. quo mensis Sextilis accepit nomen Augusti, ex Macrob. Sat. 1. 12. huc positum a Chishullo.

12. Legibus novis] Suet. c. 32. et 89. Tac. II. 28. et iv. 16.

16. Quattuor amplissima collegia] Pontificum, Augurum, VIIvirorum, XV virorum S. F. Cons. Dio LHI. 1.

18. Apud omnia pulvinaria] Loquitur de supplicatione a. 731. Angusto x1. Consule.

23. Aliquod post annos] Aliquod pro aliquot, uti posthac adque pro atque; contra alibi set, haut, &c. Hi aliquot anni sunt fere ab a. 718. 741. Illo anno Lepidum, quem h. 1. significat, sacerdotio et potestate exnit.

37. Pro reditu meo] Bis in tali occasione honores decreti sunt Augusto a. 729. et 740.

43. Ter claudendum] Vide ad Suet. c. 22.

44. Quos sinistra sors mihi eripuit] Conf. Suet. Tib. c. 23. Ad illos ornandos pertinent decreta Pisanorum, quæ adhuc extant, vulgo dicta Cenotaphia Pisana. Ceterum continuanda sunt legendo verba, Cæsares honoris mei causa, &c.

III. 7. Plebei Romanæ viritim] Conf. Suet. Jul. c. 83. fin.

8. Manibiis] Ex Verrii etymo, manibus. Sed et aliis in vocibus I olim po

nebatur pro U, ut contibernalis. Alia veteris seu rudioris scripturæ exempla in hoc Marmore hæc sunt, consacrare pro consecrare, incohare pro inchoare, sescenta pro sexcenta, &c.

10. lis... pernumeravi] Int. plebi Romana. Ut paulo post, 'plebi quæ acceperunt.'

12. Tribunitia potestate duodecimum] A. 742. Conf. Joseph. Antiqq. 16. 4. 12. Quadringenos nummos] Suet. c. 41. Obiter notabis, hic sæpe scribi nummum, non numum, ut hodie solent plerique doctorum.

18. Triumphale congiarium] Congiarium b. 1. de eo, quod tribuitur militibus.

24. Sexsiens milliens] Ex vestigio lacunæ legendum potius videtur sexsagesiens milliens; etsi enormis summa est.

25. Pro prædiis] Sic bene Chishull. V. Dio, LI. 4. Gronovius dederat prædiatoribus; male Lips. Prætoribus.

27. Colonias militum] Conf. ad Suet. c. 46.

28. Ti. Neroni et Cn. Pisoni] Ablativi, pro Nerone, Pisone.

bus Labeoni, &c.

Sic in lapidi

36. Ex consilio] Sive Senatus, s. Mæcenatis, s. Livia. Incertum, quid ex his supplendum sit.

38. Tib. Cæsaris nomine et meo] Conf. Dio Lv. 24. seq.

1. 1. Continens ei chalcidicum] H. e. chalcidicum curiæ Juliæ conjunctum, σUVEXès auτņ. Chalcidicum h. 1. Chish. ædificium putabat esse Minervæ sacrum ob verba Dionis LI. 22. ubi v. Reimar. De ceteris Sueton. c. 29.

7. Edem Larum] Intell. publicorum. Ædes hæc ex collationibus facta ab Ang. Tribun. pot. xIx. a. 750. teste marmore ap. Grut. cvI. 4.

10. Rivos aquarum] Eodem anno: v. Grut. CLXXVII. 1.

18. Refeci] H. e. reparavi, ne conciderent. Quanquam boni scriptores reficere etiam de ædibus collapsis ponunt aut incendio deletis, ut Suet. c. 30. De re Ovid. Fast. 11. 59.

29. Aurum coronarium] Conf. Dio LI. 21. Coronarium pro gratuito, vox honesta inde orta, quod olim apud Græcos publice privatimque coronæ magni pretii dabantur honoris ergo: ita jam aurum non videbatur esse pro mercede. 35. Quater... ter et vigiens] Vide ad Sueton. c. 43.

38. Quintos ludos sæculares] A. 737. de quibus sunt scripta multorum, etiam recentia Gattereri et Beckii. Sed paulo probabilius in notis supplet Chish. Ludos sæculares intermissos ante id tempus, deinde post CX. annum, ut edicto monui, repetendos.

43. Navalis prælI spectaculum] A. 752. V. Suet. c. 43. Nemus Cæsarum (Caii et Lucii) idem est, quod Suet. Tib. c. 72. vocat hortos naumachiæ.

49. Ornamenta reposui] Confirmat hoc Strabo xi. p. 595. (890.) et XIV. p. 637. (944.)

50. Is cum quo bellum gesseram] Antonius. Nam nullo loco modestus vir nominat duces a se debellatos.

53. Exque ea pecunia] Suet. c. 52.

11. 1. Mare pacavi a prædonibus] Conf. Vellei. 11. 73. Int. de bello Siculo, contra Sex. Pompeium gesto, quod tanquam piratici nomine infamatur, infra servilis. Ceterum semel notandum est, eo signo, quod prædonibus ascrip

tum est, terminari et quasi coërceri interdum periodos, sed admodum incon

stanter.

3. Juravit in mea verba tota Italia] Conf. Suet. c. 17. de Bononiensibus. 9. Omnium provinciarum] Conf. Eutrop. vII. 5.

14. Classis Romana] Memorabilis cursus navigationis, de quo præter Velleium II. 106. videndus Plin. 11. 67.

17. Amicitiam meam petierunt] Vide Strab. VII. p. 293.(449.) Chariides sunt iidem, qui Harudes scribuntur Cæs. B. G. 1. 7.

19. In Ethiopiam et in Arabiam] Illuc per Petronium, huc per Ælium Gallum, amicum Strabonis, quem vide xvI. p. 780. (1126.) et xviг. p. 820. (1175.)

24. Interfecto rege ejus Artaria] Hæc concinnata sunt ex loco Tac. Ann. II. 3. Armenia inter Parthorum,' &c. Conf. Suet. Tib. c. 9. Vellei. 11. 122.

33. Ex parte magna] Huc pertinent verba ap. Suet. c. 48. 'præter pauca.' De regnis ab Augusto redditis singulatim egit Noris. ad Cenot. Pis. p. 224. seqq.

38. Deductas] De numero v. Ern. ad Sueton. c. 46.

39. Devictis legionibus] Scil. quarum signa amissa erant, ut ex Velleio 11. 90. patet. Res clara est; at verba, ut sæpe alibi, valde incerta.

49. Trium exercituum] Vid. Suet. c. 21. et Vell. 11. 91. impr. 82. 42. In templo Martis Ultoris] A. 734. Aliud templum Martis, supra IV. 21. memoratum, dedicavit Augustus a. 752. Hoc posterius fuit in foro Augusto, illud in Capitolio. V. Ovid. Fast. v. 551. sqq.

44. Pannoniorum gentes... subjeci] Vide Velleium 11. 96. Pertinet huc nobilis achates Musei Vindob. qui lætitiam Urbis ob devictas a Tiberio gentes Pannonicas repræsentat.

46. Ad Istri fluminis ripam] Conf. Tac. Ann. 1. 11. et Agric. c. 13. Strab.

VI. et XVII. extrr.

47. Exercitus, &c.] Desperatæ huic lacunæ nuper operam criticam adhibuit V. C. Sainte-Croix, inscriptione Græca per Pocockium edita usus, in libro Gallico: Magaz. encyclop. IV. 4. p. 94.

50. Ex India] A. 729. et 734. Conf. Suet. c. 21. Dio LIV. 9. ubi v. Reim. ad quem locum etiam pertinere videntur legationes Bastarnarum, Sarmatarum, Colchorum, Hiberorum.

54. Tiridates] Notus ex Horatio et Justin. XLII. 5. ex quo Chish. lacunam sic explet: Tiridates obsidem ferens regis Phratis filium.

III. 1. Arta] Fortasse, Artabanus. Cetera exciderunt regum externorum nomina, in his regis alicujus Britannorum.

4. Filios suos nepotesque] Plane consentit Strab. vI. p. 288. (441.) Idem filios Phraatis quatuor nominat, sed corrupte, xvI. p. 748. (1085.) qui sunt Saraspadanes, Rhodaspes, Phraates, Vonones.

9. Parthorum et Medorum] De Medis taceut ceteri; de Parthis v. Tac. Ann. II. 1.

13. In consulatu VI. et VII.] Conf. Dio. LIII. 2. seqq. et de provinciarum partitione Strabo XVII. s. fin.

16. Me appellavit Augustum] Suet. c. 7. et Censorin. c. 21. qui annum ponit 727.

24. Tertium decimum] Conf. Tac. Ann. 1. 9. Locus sic fere resarciendus : [Susceptum a me] tertium decimum consulatus [magistratum]. Senatus et equester ordo populusque Rom. universus [prodiderunt] memoriæ; idque in vestibulo ædium mearum inscribendum [jusserunt], et in foro Augusto [sub] quadrigas, quæ mihi ex S. C. positæ sunt.

28. Septuagensimum sextum] A.767. Coss. Sex. Pompeio et Sex. Appuleio, quos ipse memoravit supra 11. 9. eodemque anno obiit Aug.

29. Summa pecuniæ, &c.] Reliquiæ hæ sunt supplementorum, quibus aliquis monumentum augere voluit, repetitis etiam iis, quæ iv. princ. legebantur. Ad ult. versum de pecunia Equitibus data Senatoribusque, quorum census explevit, conf. Suet. c. 41.

CUM semel ad Suetonium illustrandum ab Editoribus congesta sit copia nummorum et Inscriptionum, hic locus nobis admodum idoneus visus est, in quo fragmenta nuper effossa Fastorum Prænestinorum ex Fogginii V. C. editione repeteremus, et ita Verrii Flacci, cujus notitiam Suetonius exhibet de ill. Grammatt. c. 17. intermortuam memoriam renovaremus. Dicemus autem primum de inventione præstantissimi monumenti, tum de opera, quam in eo publicando egregie navavit Italus Editor, partim hujus ipsius verbis, partim Viri eruditi, qui censuram libri egit in Biblioth. crit. Amst. Vol. II. P. 3. Addemus deinde ipsis tabulis, ad lapidum normam diligenter expressis, Animadversiones ex Fogginii commentariis decerptas, ita ut prope nihil sit omissum, quod operis, in nostris regionibus rarioris, desiderium movere possit, præter Fastos singulorum mensium ex reliquis hactenus repertis Kalendariis in Appendice quadam expressos.

Nobilissimum Grammaticum, quem integro nomine Hieronymus in Chron. ad a. 2024. Chr. 9. vocat M. Verrium Flaccum, ex Suetonio innotuerat, statuam habuisse Præneste, in inferiore Fori parte contra hemicyclum, in quo Fastos a se ordinatos et marmori incisos publicarat.' At latebat statna, latebant ipsi Fasti. Ecce vero, posteaquam Romæ inter rudera veteris Fori repertæ erant marmoreæ illæ Tabulæ, quæ Fastos civiles populi Rom.

a Operis titulus hic est: Fastorum anni Romani a VERRIO FLACCO ordinatorum reliquiæ, ex marmorearum tabularum fragmentis, Præneste nuper effossis, collectæ et illustratæ. Accedunt Verrii Flacci Operum frag

menta omnia, quæ extant, ac Fasti Romani singulorum mensium ex hactenus repertis Kalendariis marmoreis inter se collatis expressi, cura et studio P. F. F.' Romæ a. sal. 1779. f.

max.