Page images
PDF
EPUB

4. Emtio equina similis fere ac boum et asinorum, quod iisdem rebus in emtione dominum mutant, ut in Manilii actionibus perscripta sunt. Varro de r. r. 2, 7. §. 6.

5. Nexum Manilius scribit omne, quod per libram et aes geritur, in quo sint mancipia. Varro de L. L. 7, 5. §. 105.

6. An partus ancillae sitne in fructu habendus, disseretur inter principes ciuitatis P. Scaeuolam, M'. Manilium, ab hisque M. Brutus1 dissentiet (quod et acutum genus est et ad usus [6] ciuium non inutile, nosque ea scripta reliquaque eiusdem generis et legimus libenter et legemus): haec, quae uitam continent omnem, negligentur? Cic. de fin. 1, 4. §. 12. 7. Illuseras heri etc. Cf. supra Sex. Aelium Catum 2. 8.2 .. ut hic iuris noster interpres alia nunc Manilius iura dicat esse de mulierum legatis et hereditatibus, alia solitus sit adolescens dicere nondum Voconia lege lata. de rep. 3, 10. §. 17.

-

M. IVNIVS BRVTVS

(eiusdem aetatis).

De iure ciuili libri tres.

Cic.

1. Ex libro primo: 'Forte euenit, ut in Priuernati essemus'. Cic. de orat. 2, 55. §. 224.

2. Ex secundo libro: In Albano eramus ego et Marcus filius'. Cic. ib.

3. Tum ex libro tertio, in quo finem scribendi fecit (tot enim, ut audiui Scaeuolam dicere, sunt ueri Bruti libri): 'In Tiburti forte assedimus ego et Marcus filius'. Cic. ib.3 4. Illuseras heri etc.

[ocr errors]
[ocr errors]

Cf. supra Sex. Aelium Catum 2.

P. MVCIVS SCAEVOLA

(cos. a. u. 621. pont. max. ex a. u. 623).

1. . . . ut si ita respondeas: Quoniam P. Scaeuola id solum esse ambitus aedium dixerit, 'quom1 parietis communis tegendi

1) Cf. L. 68. D. de usufr. (7, 1). 2) Accessit 3. ed.

[ocr errors]

3) Paulo aliter et fere plenius haec refert Cic. pro Clu. 51. §. 141. unde etiam apparet, haec initia fuisse trium librorum. Ex eiusdem Bruti libris etiam esse v. 'requietem', quod citat Inc. ap. Haupt. ad Ovid. Hal. p. 95., suspicatur Osannus ad Pompon. p. 73. 4) Scripsi; quod edd. Cf. Boeth. Comm.

[7]

causa tectum proiiceretur, ex quo in tectum eius, aedes qui protexisset, aqua proflueret, id tibi ius uideri. 4 fin.

Cic. Top.

2. C. Caelius iudex absoluit iniuriarum eum, qui Lucilium poetam in scena nominatim laeserat: P. Mucius eum, qui L. Accium poetam nominauerat, condemnauit. 1 Auct. ad Herenn. 2, 3. §. 19.

3. Placuit P. Scaeuolae et Coruncanio pontificibus maximis itemque caeteris, qui tantundem caperet, quantum omnes heredes, sacris alligari. Habeo ius pontificium. Quid huc accessit ex iure ciuili? Partitionis caput, scriptum caute, ut centum nummi deducerentur. Inuenta est ratio, cur pecunia sacrorum molestia liberaretur. Quid si hoc qui testamentum faciebat, cauere noluisset? admonet iurisconsultus hic quidem ipse Mucius, pontifex idem, ut minus capiat, quam omnibus heredibus relinquatur: quibus par, dicebant, qui cepisset, adstringi.2 Rursus sacris liberantur. Hoc uero nihil ad pontificium ius, set3 e medio est iure ciuili, ut per aes et libram heredem testamenti soluant, et eodem loco res sit, quasi ea pecunia legata non esset, si is, cui legatum est, stipulatus est id ipsum, quod legatum est, ut ea pecunia ex stipulatione debeatur, sitque ea non 'mortis causa capta.1 Cic. de leg.

2, 21. §§. 52. 53.

4. Itaque in eo, qui in naui necatus, deinde in mare proiectus esset, decreuit P. Mucius, familiam puram, quod os supra terram non exstaret, porcam heredi esse contractam, habendas triduum ferias et porco femina piaculum 'dari. Si in mari mortuus esset, eadem praeter piaculum et ferias. Cic. de leg. 2, 22. §. 57.

5.

[ocr errors]

P. Scaeuola pontifex maximus pro collegio respondit: 'quod in loco publico Licinia, Gaii filia, iniussu populi dedicasset, sacrum non uiderier'. Cic. pro dom. 53. §. 137.

[ocr errors]

1) Cf. librum meum 'Gaius' p. 138. 164. 2) Vid. infra ipsos Cic. de leg. libros. 3) Ex Halmii cj. et edd. 4) Supplevi. Ceterum si statim quod ei per damnationem debebatur, stipulando novasset, cum novatio pro solutione sit, mortis causa ex damnatione cepisse videretur, perinde ac si ei legatum solutum esset. Hoc fugit Savign. Zeitsch. f. gesch. RW. II. p. 379. De tota re cf. infra Q. Mucium Scaevolam 14. 5) Scripsi; pati cdd. piari edd. 1. 2.

4. Emtio equina similis fere ac boum et asinorum, quod iisdem rebus in emtione dominum mutant, ut in Manilii actionibus perscripta sunt. Varro de r. r. 2, 7. §. 6.

5. Nexum Manilius scribit omne, quod per libram et aes geritur, in quo sint mancipia. Varro de L. L. 7, 5. §. 105.

[ocr errors]

6. An partus ancillae sitne in fructu habendus, disseretur inter principes ciuitatis P. Scaeuolam, M'. Manilium, ab hisque M. Brutus1 dissentiet (quod et acutum genus est et ad usus [6] ciuium non inutile, nosque ea scripta reliquaque eiusdem generis et legimus libenter et legemus): haec, quae uitam continent omnem, negligentur? Cic. de fin. 1, 4. §. 12. 7. Illuseras heri etc. Cf. supra Sex. Aelium Catum 2. 8.2. ut hic iuris noster interpres alia nunc Manilius iura dicat esse de mulierum legatis et hereditatibus, alia solitus sit adolescens dicere nondum Voconia lege lata. de rep. 3, 10. §. 17.

...

M. IVNIVS BRVTVS

(eiusdem aetatis).

De iure ciuili libri tres.

[ocr errors]

Cic.

1. Ex libro primo: 'Forte euenit, ut in Priuernati essemus'. Cic. de orat. 2, 55. §. 224.

2. Ex secundo libro: 'In Albano eramus ego et Marcus filius'.

Cic. ib.

3. Tum ex libro tertio, in quo finem scribendi fecit (tot enim, ut audiui Scaeuolam dicere, sunt ueri Bruti libri): 'In Tiburti forte assedimus ego et Marcus filius'. Cic. ib.3 4. Illuseras heri etc. Cf. supra Sex. Aelium Catum 2.

P. MVCIVS SCAEVOLA

-

(cos. a. u. 621. pont. max. ex a. u. 623).

1. . . . ut si ita respondeas: Quoniam P. Scaeuola id solum esse ambitus aedium dixerit, 'quom1 parietis communis tegendi

1) Cf. L. 68. D. de usufr. (7, 1). 2) Accessit 3. ed.

3) Paulo aliter et fere plenius haec refert Cic. pro Clu. 51. §. 141. unde etiam apparet, haec initia fuisse trium librorum. Ex eiusdem Bruti libris etiam esse v. 'requietem', quod citat Inc. ap. Haupt. ad Ovid. Hal. p. 95., suspicatur Osannus ad Pompon. p. 73. 4) Scripsi; quod edd. Cf. Boeth. Comm.

[7]

causa tectum proiiceretur, ex quo in tectum eius, aedes qui protexisset, aqua proflueret, id tibi ius uideri. Cic. Top. 4 fin.

2. C. Caelius iudex absoluit iniuriarum eum, qui Lucilium poetam in scena nominatim laeserat: P. Mucius eum, qui L. Accium poetam nominauerat, condemnauit. 1 Auct. ad Herenn. 2, 3. §. 19.

3. Placuit P. Scaeuolae et Coruncanio pontificibus maximis itemque caeteris, qui tantundem caperet, quantum omnes heredes, sacris alligari. Habeo ius pontificium. Quid huc accessit ex iure ciuili? Partitionis caput, scriptum caute, ut centum nummi deducerentur. Inuenta est ratio, cur pecunia sacrorum molestia liberaretur. Quid si hoc qui testamentum faciebat, cauere noluisset? admonet iurisconsultus hic quidem ipse Mucius, pontifex idem, ut minus capiat, quam omnibus heredibus relinquatur: quibus par, dicebant, qui cepisset, adstringi.2 Rursus sacris liberantur. Hoc uero nihil ad pontificium ius, set3 e medio est iure ciuili, ut per aes et libram heredem testamenti soluant, et eodem loco res sit, quasi ea pecunia legata non esset, si is, cui legatum est, stipulatus est id ipsum, quod legatum est, ut ea pecunia ex stipulatione debeatur, sitque ea non 'mortis causa capta.1 Cic. de leg. 2, 21. §§. 52. 53.

4. Itaque in eo, qui in naui necatus, deinde in mare proiectus esset, decreuit P. Mucius, familiam puram, quod os supra terram non exstaret, porcam heredi esse contractam, habendas triduum ferias et porco femina piaculum 'dari. Si in mari mortuus esset, eadem praeter piaculum et ferias. de leg. 2, 22. §. 57.

[ocr errors]

Cic.

5. P. Scaeuola pontifex maximus pro collegio respondit: quod in loco publico Licinia, Gaii filia, iniussu populi dedicasset, sacrum non uiderier'. Cic. pro dom. 53. §. 137.

1) Cf. librum meum Gaius' p. 138. 164. 2) Vid. infra ipsos Cic. de leg. libros. 3) Ex Halmii cj. et edd. 4) Supplevi. Ceterum si statim quod ei per damnationem debebatur, stipulando novasset, cum novatio pro solutione sit, mortis causa ex damnatione cepisse videretur, perinde ac si ei legatum solutum esset. Hoc fugit Savign. Zeitsch. f. gesch. RW. II. p. 379. De tota re cf. infra Q. Mucium Scaevolam 14. 5) Scripsi; pati cdd. piari edd. 1. 2.

*C. SEMPRONIVS TVDITANVS

(cos. a. u. 625). Magistratuum.1

1. Tuditanus refert libro tertio magistratuum, decemuiros, qui decem tabulis duas addiderunt, de intercalando populum [8] rogasse. Macrob. Sat. 1, 13. §. 21.

2. . . . ut in commentario tertio decimo C. Tuditani patet, quia imperium minus praetor, maius habet consul, et a minore imperio maius aut maioris collega rogari iure non potest.2 Messalla apud Gell. 13, 15. §. 5.

*Q. COSCONIVS

(incertae, sed huius fere, ut videtur, aetatis).

1. Hoc idem Cosconius3 in actionibus scribit praetorem accensum solitum esse iubere, ubi ei uidebatur horam esse tertiam, inclamare, horam esse tertiam, itemque meridiem et horam nonam.4 Varro de L. L. 6, 9. §. 89.

*M. IVNIVS GRACCHANVS
(C. Sempronii Gracchi tr. pl. aequalis).5
Commentarii.6

1. Celeres sub Romulo regibusque sunt appellati, deinde flexuntes, postea trossuli, cum oppidum in Tuscis citra Vol

1) Quae Plin. N. H. 13, 13. ex Tuditani decimo tertio habet, probabilius ad eius annales referuntur. 2) Cf. infra M. Valerium Messallam 1. ) Cum eundem de rebus grammaticis scripsisse constet (Varr. de L. L. 6, 5. §. 36. Suet. vit. Ter. 5.) malim nunc cum Hertzio statuere, non in actionibus eum hoc scripsisse, sed scripsisse, praetorem in actionibus ea, quae sequuntur, iussisse. De Hostilianis actionibus vid. Cic. de orat. 1, 57. §. 245. 4) Cf. Censorin. 23. 5) De hoc cf. L. Mercklin de Iunio Gracch. Comm. part. 1. 2. Dorp. 1841. et M. Hertz de Iunio Gracch. disp. adiecta comm. de L. Cinciis Berol. 1842. p. 88 seqq. 6) Hic titulus nititur quidem tantum loco Varr. de L. L. 6, 9. §. 95. hoc ipsum 'inligium' scriptum inueni in M. Iunii commentariis; sed quin idem sit sic M. Iunius cum nostro, iam cum Hertzio non dubito. Ipse Gracchanus scipsit etiam de potestatibus' librum, notum ex Cic. de leg. 3, 20, 49. L. 1 pr. §. 1. D. de offic. quaest. (1, 13) et Lyd. de mag. 1, 24. quem locum, cum Lydum sua tantum ex Digestis hausisse constet, omisimus.

« PreviousContinue »