In mare seu celsus procurrerit Apenninus,
Novaque monstra junxerit libidine

Mirus amor, juvet ut tigres subsidere cervis,
Adulteretur et columba miluo,

Credula nec ravos timeant armenta leones,
Ametque salsa levis hircus aequora.

Haec et quae poterunt reditus abscindere dulces
Eamus omnis exsecrata civitas,

Aut pars indocili melior grege; mollis et exspes
Lominata perprimat cubilia,

Vos quibus est virtus muliebrem tollite luctum
Etrusca praeter et volate litora.

Nos manet Oceanus circumvagus: arva, beata
Petamus arva divites et insulas,
Reddit ubi Cererem tellus inarata quotannis
Et imputata floret usque vinea,
Germinat et nunquam fallentis termes olivae,
Suamque pulla ficus ornat arborem,
Mella cava manant ex ilice, montibus altis
Levis crepante lympha desilit pede.
Illic injussae veniunt ad mulctra capellae,
Refertque tenta grex amicus ubera;
Nec vespertinus circumgemit ursus ovile,
Neque intumescit alma viperis humus.
Pluraque felices mirabimur: ut neque largis
Aquosus Eurus arva radat imbribus,
Pinguia nec siccis urantur semina glebis,
Utrumque rege temperante caelitum.
Non huc Argoo contendit remige pinus,
Neque impudica Colchis intulit pedem,
Non huc Sidonii torserunt cornua nautae
Laboriosa nec cohors Ulixei.

Nulla nocent pecori contagia, nullius astri
Gregem aestuosa torret impotentia.
Jupiter illa piae secrevit litora genti,
Ut inquinavit aere tempus aureum;
Aere, dehinc ferro duravit secula: quorum
Piis secunda vate me datur fuga.

CARMEN XVII.

JAM jam efficaci do manus scientiae,
Supplex et oro regna per Proserpinae,
Per et Dianae non movenda numina,
Per atque libros carminum valentium
Refixa caelo devocare sidera,
Canidia, parce vocibus tandem sacris
Citumque retro solve, solve turbinem.
Movit nepotem Telephus Nereïum,
In quem superbus ordinarat agmina
Mysorum et in quem tela acuta torserat.
Unxere matres Iliae addictum feris

5

10

Quid amplius vis? O mare, o terra, ardeo,

Quantum neque atro delibutus Hercules
Nessi cruore, nec Sicana fervida

Virens in Aetna flamina; tu donec cinis

36

Injuriosis aridus ventis ferar

Cales venenis officina Colchicis.

Quae finis aut quod me manet stipendium?
Effare; jussas cum fide poenas luam,
Paratus expiare, seu poposceris
Centum juvencos, sive mendaci lyra
Voles sonari: Tu pudica, tu proba
Perambulabis astra sidus aureum.
Infamis Helenae Castor offensus vicem
Fraterque magni Castoris victi prece
Adempta vati reddidere lumina.
Et tu, potes nam, solve me dementia,
O nec paternis obsoleta sordibus,

Neque in sepulcris pauperum prudens anus
Novendiales dissipare pulveres.

Tibi hospitale pectus et purae manus,
Tuusque venter Pactumeius, et tuo
Cruore rubros obstetrix pannos lavit,
Utcunque fortis exsilis puerpera.

Quid obseratis auribus fundis preces?
Non saxa nudis surdiora navitis
Neptunus alto tundit hibernus salo.
Inultus ut tu riseris Cotyttia
Vulgata, sacrum liberi Cupidinis,
Et Esquilini Pontifex venefici

Impune ut Urbem nomine impleris meo!
Quid proderat ditasse Pelignas anus,
Velociusve miscuisse toxicum ?
Sed tardiora fata te votis manent:
Ingrata misero vita ducenda est in hoc
Novis ut usque suppetas laboribus
Optat quietem Pelopis infidi pater,
Egens benignae Tantalus semper dapis,
Optat Prometheus obligatus aliti,
Optat supremo collocare Sisyphus
In monte saxum; sed vetant leges Jovis.
Voles modo altis desilire turribus,
Modo ense pectus Norico recludere,

35

40

45

50

55

39

65

70

Frustraque vincla gutturi nectes tuo
Fastidiosa tristis aegrimonia.

Vectabor humeris tunc ego inimicis eques,
Meaeque terra cedet insolentiae.
An quae movere cereas imagines,
Ut ipse nosti curiosus, et polo
Deripere lunam vocibus possim meis,
Possim crematos excitare mortuos
Desiderique temperare pocula,

Plorem artis in te nil agentis exitus?

Q. HORATII FLACCI

SATIRA, RUM

LIBER PRIMUS.

SATIRA I.

QUI fit, Maecenas, ut nemo quam sibi sortem
Seu ratio dederit seu fors objecerit illa
Contentus vivat, laudet diversa sequentes?
"O fortunati mercatores!" gravis annis
Miles ait multo jam fractus membra labore.
Contra mercator, navem jactantibus Austris:
"Militia est potior. Quid enim, concurritur: horae
Momento cita mors venit aut victoria laeta."
Agricolam laudat juris legumque peritus,
Sub galli cantum consultor ubi ostia pulsat.
Ille datis vadibus qui rure extractus in urbem est
Solos felices viventes clamat in urbe.

Cetera de genere hoc, adeo sunt multa, loquacem
Delassare valent Fabium. Ne te morer, audi
Quo rem deducam. Si quis Deus, "En ego," dicat,
"Jam faciam quod vultis: eris tu, qui modo miles,
Mercator; tu, consultus modo, rusticus: hinc vos,
Vos hinc mutatis discedite partibus: Eia!
Quid statis?" nolint. Atqui licet esse beatis.
Quid causae est merito quin illis Juppiter ambas
Iratus baccas inflet, neque se fore posthac
Tam facilem dicat votis ut praebeat aurem ?

10

15

20