[esset] serviendum. XIV. Hanc igitur occasionem oblatam tenete, per deos immortales, patres conscripti, et amplissimi orbis terrae consilii principes vos esse aliquando recordamini. Signum date populo Romano consilium vestrum non deesse rei publicae, quoniam ille virtutem suam non defuturam esse profitetur. Nihil est quod moneam vos. Nemo est tam stultus qui non intelligat, si indormierimus huic tempori, non modo crudelem superbamque dominationem nobis, sed ignominiosam etiam et flagitiosam ferendam esse. Nostis insolentiam Antonii, nostis amicos, nostis totam domum. Libidinosis, petulantibus, impuris, impudicis, aleatoribus, ebriis servire, ea summa miseria est summo dedecore conjuncta. Quod si jam, quod dii omen avertant, fatum extremum rei publicae venit, quod gladiatores nobiles faciunt ut honeste decumbant, faciamus nos, principes orbis terrarum gentiumque omnium, ut cum dignitate potius cadamus quam cum ignominia serviamus. Nihil est detestabilius dedecore, nihil foedius servitute. et libertatem nati sumus: aut haec teneamus aut cum dignitate moriamur. Nimium diu teximus quid sentiremus: nunc jam apertum est; omnes patefecerunt in utramque partem quid sentiant, quid velint. Sunt impii cives, sed pro caritate rei publicae nimium multi, contra multitudinem bene sentientium admodum pauci : quorum opprimendorum dii immortales incredibilem rei publicae potestatem et fortunam dederunt. Ad ea enim praesidia quae habemus jam accedent consules summa prudentia, virtute, concordia, multos menses de rei publicae libertate commentati atque meditati. 'Esset' is only quoted by Halm as being 14. crudelem superbamque] He has (c. 4) contrasted 'crudelis' and 'superbus.' Tarquinius was not called 'crudelis,' but superbus.' 'Superbus' therefore here is not a climax, but expresses a different quality from crudelis, though cruelty is such a vice that it is hardly possible to express our detestation of it by any additional term of reproach. Ignominiosa' is ignominious' to those who endure the tyranny. 'Ignominia' has often a technical meaning, being the bad repute or bad opinion which is the consequence of some act. 'Flagitium' is any bad act, and such as might be followed by ignominia.' If it is so here, the effect is placed before the cause. Flagitium' is sometimes coupled with scelus.' It is not always easy to assign their exact value to all Cicero's Ad decus His rhetorical words. He has more of the Asiatic abundance of ornament than of the Attic severity of style (Brutus, c. 82; and c. 13 and 95; and Orat. c. 9). gladiatores] See Pro Sestio, c. 37, and the note. patefecerunt] a b g; patefaciunt patefecerunt' V. Halm has 'patefaciunt.' He says "cum oppositum sit teximus quid sentiremus, fere apparet patefaciunt, non illam alteram lectionem genuinam esse.' V. has 'quid sentiat, quid velit,' that is 'quisque.' sed pro caritate] V. has 'sed;' but it is omitted in D. "Referendum est sed ad vv. admodum pauci, cum sit sententia: sunt impii cives, sed, quamquam pro caritate rei p. nimium multi, contra multitudinem tamen bene sentientium admodum pauci." contra multitudinem' V., pro multitudine' D. auctoribus et ducibus, diis juvantibus, nobis vigilantibus et multum in posterum providentibus, populo Romano consentiente, erimus profecto liberi brevi tempore. Jucundiorem autem faciet libertatem servitutis recordatio. XV. Quas ob res, quod tribuni plebis verba fecerunt uti senatus Kalendis Januar. tuto haberi sententiaeque de summa re publica libere dici possint, de ea re ita censeo, uti C. Pansa A. Hirtius consules designati dent operam uti senatus Kalendis Januar. tuto haberi possit; quodque edictum D. Bruti, imperatoris, consulis designati, [optime de republica meriti,] propositum sit, senatum existimare D. Brutum, imperatorem, consulem designatum, optime de re publica mereri, quum senatus auctoritatem populique Romani libertatem imperiumque defendat: quodque provinciam Galliam citeriorem, optimorum et fortissimorum [virorum] amicissimorumque rei publicae civium, exercitumque in senatus potestate retineat, id eum exercitumque ejus, municipia, colonias provinciae Galliae recte atque ordine exque re publica fecisse et facere: senatum ad summam rem publicam pertinere arbitrari ab D. Bruto et L. Planco imperatoribus, consulibus designatis, itemque a ceteris, qui provincias obtinent, obtineri ex lege Julia, quoad ex senatusconsulto cuique eorum successum sit: eosque dare operam ut eae provinciae exercitusque in senati populique Romani potestate praesidioque rei publicae sint: quumque opera, virtute, consilio C. Caesaris summoque consensu militum veteranorum, qui ejus auctoritatem secuti rei publicae praesidio sunt et fuerunt, a gravissimis periculis populus Romanus defensus sit et hoc tempore defendatur: quumque legio Martia Albae constiterit, in municipio fidelissimo et fortissimo, seseque ad senatus auctoritatem populique Romani libertatem contulerit: et quod pari consilio eademque virtute legio Quarta usa, L. Egnatuleio duce, cive egregio, senatus auctoritatem populique Romani libertatem defendat, defenderit, senatui magnae 15. verba fecerunt] This is the usual formula, as in Quod Q. Aelius Tubero P. Fabius Maximus Coss. V. F. de iis' &c., V. F. means verba fecerunt.' (Frontinus, De Aquaeduct, Lib. ii.) We have here the form of the motion upon which the Sctum would be drawn up, and there are several other examples in the subsequent speeches. There is a SC. with all its formal parts in a letter of M. Caelius to Cicero (Ad Div. viii. 8). de ea re ita censeo] Thus abbreviated in the Sctum, D. E. R. I. C. (Ad Div. viii. 8.) obtineri ex lege Julia] The Lex Julia de Provinciis. The effect of the next words 'quoad successum sit,' as Manutius observes, was to annul the sortitio provinciarum' made by M. Antonius. curae esse ac fore ut pro tantis eorum in rem publicam meritis honores eis habeantur gratiaeque referantur: senatui placere uti C. Pansa A. Hirtius, consules designati, quum magistratum inissent, si eis videretur, primo quoque tempore de his rebus ad hunc ordinem referrent ita uti e re publica fideque sua videretur. INTRODUCTION TO THE FOURTH PHILIPPIC. In this oration Cicero tells the people what had been done in the senate. It seems that he went straight from the Curia to the Forum to make this popular address. In his letter to D. Brutus (Ad Div. xi. 6), after speaking of the senate being summoned by the Tr. pl. for the XIII Kal. Jan., he says that he was in the Curia in the morning: "Quod quum esset animadversum, frequentissimi Senatores convenerunt. Quae de te in senatu egerim, quae in contione maxima dixerim, aliorum te literis malo cognoscere." ORATIONUM PHILIPPICARUM LIBER QUARTUS. I. FREQUENTIA vestrum incredibilis, Quirites, contioque tanta quantam meminisse non videor, et alacritatem mihi summam rei publicae defendendae affert et spem recuperandae [libertatis]. Quamquam animus mihi quidem numquam defuit, tempora defuerunt; quae simulac primum aliquid lucis ostendere visa sunt, princeps vestrae libertatis defendendae fui. Quod si id ante facere conatus essem, nunc facere non possem. Hodierno enim die, Quirites, ne mediocrem rem actam arbitremini, fundamenta jacta sunt reliquarum actionum. Nam est hostis a senatu nondum verbo appellatus, sed re jam judicatus Antonius. Nunc vero multo sum erectior, quod vos quoque illum hostem esse tanto consensu tantoque clamore approbavistis. Neque enim, Quirites, fieri potest ut non aut ii sint impii, qui contra consulem exercitus comparaverunt, aut ille hostis, contra quem jure arma sumpta sunt. Hanc igitur dubitationem, quamquam nulla erat, tamen ne qua posset esse, senatus hodierno die sustulit. C. Caesar, qui rem publicam libertatemque vestram suo studio, consilio, patrimonio denique tutatus est et tutatur, maximis senatus laudibus ornatus est. Laudo, laudo vos, Quirites, quod gratissimis animis prosequimini nomen clarissimi adolescentis vel pueri potius-sunt enim facta ejus immortalitatis, nomen aetatis: multa memini, multa audivi, multa legi, Quirites: nihil ex omni saeculorum memoria tale cognovi-qui, quum servitute premeremur, in dies malum cresceret, praesidii nihil haberemus, capi 1. vestrum] ' vestra' g.-' clamore :' there was a shout when the people heard that Antonius was declared an enemy, and this encouraged Cicero (Manutius). Other signs of approbation followed when Cicero pronounced Caesar's name, as we see by the words Laudo, laudo,' &c. qui, quum] This of course refers to adolescentis' and 'pueri.' What comes between is parenthetical matter. |