etiam sine eorundem prorsus verborum repetitione dici potuisse, testatur hoc inter alia Senecae exemplum Apocol. 15, 20 Buech.,,sic cum iam summi tanguntur culmina montis Irrita Sisyphio volvuntur pondera collo", quo in loco Sisyphus noster, Tantalus et Ixion facete, veterani" apud inferos appellantur. Item Ovidius et Martialis hac in re exprimenda quaedam variarunt sed uterque sui in elocutione hic quoque similis (Ov. Met. IV, 459 aut petis aut urges, Sisyphe, saxum; Ibis 173 Sisyphus saxum volvensque petensque, quae locorum comparatio docet nihil in Ibide cum Withofio mutandum, ut nihil etiam contra optimos libros mutandum Met. XIII, 26 Aeoliden saxum Sisyphon urget, ubi certa illa in repetitione varietas subiecto mutato orta usui Ovidiano, de quo saepius dixi, plane respondet Mart. V, 80, 10 inquieta Lassi marmora Sisyphi X, 5, 15 inquieti monte Sisyphi pressus, ubi ad similem usum adiectivi, inquietus“ animum attendas). Ceterum quum iam in exemplis adlatis quaedam nos moneant non ubique Sisyphon repraesentari saxum volventem sed interdum cervicibus gestantem, adiungo, hanc rem, quam iam apud Propertium invenimus significatam (III, 13, 32), inter posteriores deinde (ubi etiam v. 63 carminis quod Vespae iudicium inscribitur Anth. L. Ries. I, 142 huc potius pertinere videtur, stat qui sub saxo quasi Sisyphus") Senecae tragico imprimis fuisse gratam (cf. Herc. fur. 755 cervice saxum grande Sisyphia sedet Herc. Oet. 946 Sisyphia cervix cesset Phaedr. 1238 cervicibus his his repositum degravet fessas manus Saxum Thyest. 61); ceterum Seneca etiam in Apocol. 14, Sisyphum satis diu laturam fecisse dicit, qui locus a Buechel. emendatus in lexicis s. v. latura loco Augustin. 1) Huius supplicii generis ille quoque scriptor christianus meminisse videtur, qui libellum composuit de laude mart., nomen quidem S. Cypriani ferentem sed a criticis nostrae aetatis iure ei abiudicatum (cf. Ed. Hartel. III, 43), cap. 20: Et alios quidem moles intolerabilis curvat... sunt et quos agens strictim rota et indefessa vertigo cet. De his verbis cf. etiam adnot in Ed. Mign. IV, 830. " serm. 345, 3 nunc est addendus 1)), nonnunquam autem etiam verbis illis de volvente sollemnibus addi praeterea ablativum , humeris vel, cervicibus ita ut nonnullos scriptores duplici fabulae forma coniuncta de Sisypho cervicibus saxum adversus montem volvente sive trudente cogitasse pateat (cf. Hyg. 1. 1). In fine huius dissertationis qua, quamvis late fusa breviter essent adstringenda, tamen quae de compluribus ordinatae earum rerum contemplationis utilitatibus initio dixi demonstrasse forsitan videar, id solum de poetarum has fabulas tractandi ratione addo, etiam eum qui in poetarum Latinorum similitudinibus et imitationibus severissime inter fortuitas et data opera factas distinguit 2) in hac ipsa quoque re, etsi hic ob causas iam indicatas eo maiore cautione opus sit, haud pauca hercle ac satis certa repetitionis et imitationis vestigia agnoscere debere, quae si bene, ut vidimus, cum aliis eius generis observationibus congruunt, etiam ad iudicium de quibusdam scriptoribus magis magisque confirmandum conferre possint. Iis autem, quae Prellerus generatim de Orci descriptione apud poetas latinos posterioris aetatis tribus locis adlatis dixit, horrendum ibi etiam in imitationibus magis magisque augeri 3), ex nostra quam singillatim de his suppliciis instituimus disputatione nova addi possunt exempla, quae Seneca imprimis Statius Claudianus praebent; insignes e. g. hac re Statii et Claudiani de Tityi poena loci Theb. XI, 12; R. Pros. II, 338. p. 4. 1) Cf. quae dixit L. Friedlaender. Coniect. in Sen Sat. Men. 2) Cf. quae nuper eadem de re meam in libris de Ovidio et de poet. lat. poster, expositam opinionem probans dixit Blassius in Fleckeis. Annal. CIX p. 492 sqq. 3) Myth. Rom. p. 466. Verzeichniss der besprochenen Stellen. (Jene, für welche Beiträge zur Kritik und Erklärung geliefert wurden, sind mit bezeichnet. Die Schriftsteller sind in alphabetischer Ordnung |