Page images
PDF
EPUB

scripsit laetitiam pro licentiam. § 18. Inter ora ho→ stium texit. CC. RR. consentiunt cum Snackenburgianis. c. 13. § 10. Ed. cum Codd. RR. legit aures fatigabant.

L. IX. c. 1. § 32. Codd. RR. in conseptu. c. 2. § 10. Codd. RR. ad quaerenda. c. 3. § 15. quam gemitum. Multi editt. quam ut; sed posteriorem v. ed. cum Codd. RR. delevit. c. 4. § 2. Codd. RR. hinc exscensione facta; ed. Freinshemii conjecturam probat. c. 6. § 14. Obscura pericula, sic ed. cum CC, RR. et Schmiedero; mox iidem CC. ad ea serva, omissa v. pericula. c. 7. § 8. Graeci milites; secunda vox abest a CC RR. c. 8. $1. Ed. cum suis Codd. scriberet: trecenti erant, (nempe legati;) equites mille, (quos mittere jussi fuerant;) triginta currus etc. c. 9. § 20, Ed. cum suis Codd. scripsit reciprocari.

[ocr errors]

L. X. c. 2. § 3. a quodam auctore per insidias CC. RR. c. 3, § 2. tam effusam itaque ($ 3). Haec desunt in Codd. RR., sed in Cod. A. margini inscriptum hic deest; in Cod. B. margo cruce signatur. c. 7. 12. quam speraverat. Codd. KR. quam speraverant. $18. absisterent sic ed. pro vulg. abstinerent cum omnibus Codd. Scr. Confluentibus.

XLII. Michaëlis Pselli epistolae hucusque ineditae. (Ex Cod. Palat. no. 356 *) fol. r. 43 - 51. av. inclus.)

Fr. Tr. Friedemanno et J. D. G. Seebodio
VV. CC. S. D. Frid. Creuzer.

En Vobis corpusculum levidense epistolarum Graecarum. Quas ego ubi offenderam in codd. nostrae Academiae, advertit me insigne studium hominis orationem suam ad Platonicae imitationem conformandi. Proinde meo hortatu descripsit eas G. Frommel, nuper alumnus noster, nunc Prof. Paedagogei, quod Portae est ad Silvam Nigram (h. e. Pforzhemii). Apographum deinde cum codice composuit emendavitque aliquot locis G. Roether, Gymn. Heidelh. Prof. Uterque subjecit nonnihil annotationis adscripto nomine. Quod si mihi inter lectitandum et ipsi nescio quid nugarum

*),, Fuit hic cod. olim in bibl. Arsenii Moncabassensis Episc; quod in ipso cod. notatur." Wilken. Gesch. d. Heidelberg. Büchersamml. p. 289.

excidit, nomen adponere nolui, Vestrique arbitrii facio, sive premere malueritis, sivi proferre in lucem. Epistolas necdum editas esse uti arbitror, ita pignore interposito haudquaquam contenderim. Vos videbitis. *) Scr. Heidelbergae m. Majo MDCCCXXIII,

Epist. I. Ο πτωχὸς οὗτος, ἠγαπημένε μοι ἀνεψιέ, ἔστι μὲν αὐτὸ δὴ τοῦτο, πτωχός· οὐ τοῦτο δὲ μόνον, ἀλλὰ προσσυνεπιτρίβουσιν αὐτῷ τὴν πτωχείαν καί τινες ἀδικοῦντες. εἰς ἃ γλίσ χρων αὐτὸς ηὐπόρηκεν. ἴασαι οὖν τὸν ἄνθρωπον καὶ πτωχεύον τα καὶ ἀδικούμενον· τὸ μὲν διδούς τι, τὸ δὲ ἀποδιδοὺς. ἀμφότερα δὲ εὐκολώτατον δύναιο. οὔτε γὰρ φιλοτίμου δεῖται χειρὸς, ἀλλ ̓ ὁποία ἡ σή. εἴ μοι μέμφοιο, καὶ ἃ κεχρεώστηται, ὥς φησιν, οἶμαι κεδράντας εἶναι, ἀλλ ̓ οὐ μνᾶς, οὐδὲ τάλαντα. — Π. Φίλτατε ἀδελφὲ τοῦτο γὰρ ἀντὶ πάντων ἀρκεῖ. οὐκ ἐβου λόμην οὔτε γράφειν πρὸς σέ, οὔτε πόρρωθεν περί τινος ἀξιοῦν. ἐπεὶ οὖν οὕτω δέδοκται, βραχύν τινα ὡς ἐπηγγελμέθα περὶ οὐ δηλώσω πλατύτερον ἐν ἑτέρῳ γράμματι περὶ τοῦ ἐγχειρίζοντός σοι τὴν γραφὴν, τοσοῦτόν φημι, ὅτι ἐγνώρισται ὁ ἄνθρωπος

* Leo Allatius in diatr. de Mich. Pselli jun. scriptis Romae s. 1634 edita, et ab J. Α. Fabricio in Bibl. Gr. L. V. repetita, ab Harlesio in ed. nov. omissa, de his epp. haec habet p. 48.,,Harum epp. circiter 55, prima incipit: ὁ πτωχὸς οὗτος, ἠγαπημένε μου ἀνεψιέ. Eas sequuntur nonnulli jambi cum aliis styli exercitationibus. Pselli epp. in bibl. Bavaro asservari Cod. 165. discimus ex ejus indice, et apud Jo. Suzium et Manuelem Eugenicum ex Ant, Verderio in supplem, Erant et ap. Ant, Augustinum cod. 191. quarum quinque priores ad Caesarem, ad Aemiliauum Patriarcham Antiochiae tres, ad Leonem primum sacellatium unica, et ad Xiphilinum unica. Eas pereruditas appellavit Cas ubonus animadvv. in Athen. I, 8. [quod judicium, aliaque plura, omisit Schweigh.] et tempore etiam ipsius Pselli Magnus Druugarius magni aestimabat, si Psello ipsi credimus, epistola ad eundem: Πάλαι ποτὲ ἀπέτεκον ἐγὼ ἄγαλμα σοφίας ἐπήρατον, ὡραίας Επιστολάς, αἷς δὴ σὺ περιτυγχάνων πολλάκις, εἶτα δὴ καὶ θαυμάζων ἴσως τῆς χάριτος, οἴει τοιαύτας με καὶ αὖθις ἀποτεκεῖν δύνασθαι. Διὰ τοῦτο σὺ μὲν ἐρᾶς τῶν ἐμῶν ὠδίνων, ἐγὼ δὲ σοι ἐκφῆναι τὸν τόκον οὐ βούλομαι." Ex his novem Pselli epi stolas ab Allatio post Syntagma de Simeonibus (Paris. 1664. 4.) vulgatas esse graece et latiue monuit Fabricius in nota subjecta. Sed mirifice erravit: suut enim Symeonis Metaphrastae, decepitque eum vox in inscriptione sylloges posita ejusdem, ad Symeonem referenda, non ad Psellum, quod clarissime intelligitur ex ipsarum IX epistolarum iuscriptione p. 254. Friedemann.

Scr. Vitebergae m. Oct. a. 1823.

3

παρά τινος τῶν φιλούντων ἡμᾶς. ἀδικίας δέ τινα γραψάμενος, ἀφίκετο πρὸς σὲ δικασόμενος. ἐξομαλίζων δὲ ἑαυτῷ τὴν πρὸς τὸ σὺν δικαστικὸν βῆμα εἴσοδον, τὴν παροῦσαν γραφὴν ταῦτα (super ras. τοῦτο δώσουσαν αὐτῷ ἐξητήσατο. σι δὲ μὴ τὴν πρὸς σὲ μόνον τούτῳ ὁμαλιεῖς, ἀλλὰ καὶ τὴν ἀπὸ σοῦ. τοῦτο δὲ ἐστι, μὴ μόνον θαῤῥῶν εἰςελθοι πρὸς σὲ, ἀλλὰ καὶ ἐξέλθοι νε νικηκώς. τὸ μὲν γὰρ σύμβολον ἐπιεικείας, τὸ δὲ καθαρωτάτης φιλίας. εἰ μὲν οὖν καὶ τοῖς δικαίοις ὠχύρωται, ἐντεῦθεν ἕξει τὸ κράτος. εἰ δ ̓ οὖν, ἀλλ ̓ εἴ τι ἐλλείπει τούτῳ πρὸς τὴν τοῦ δι καίου ἰσχὺν, σὺ ἀναπλήρου τῷ ἐφευρίσκειν αὐτῷ πόρον ἐν τοῖς ἀπύροις. δικαστικὸν δὲ καὶ τοῦτο, ἃ μὴ δύναται ὁ δικαζόμενος ἑαυτῷ χορηγεῖν, ταῦτα τὸν δικαστὴν ἐπινοεῖν καὶ προςεφευ ρίσκειν. ἐλλείποντι μὲν οὖν ἀναπλήρου τὰ λελειμμένα, ἰσχύοντο δὲ τῷ δικαίῳ γενναίαν πάρεχε τὴν ἐκδίκησιν, ἵν ̓ ᾖ δυοῖν θάτε ρον τοῦ ἀγῶνος, ἢ κεκρατηκότι, ἢ μὴ ἐκπεπτωκότι. — III. Οὐκ ὠνειδίσαμεν, θεοτίμητέ μου δέσποτα, μὴ οὕτω φρενῶν ἐκσταίημεν, ἀλλ ̓ ἀνεμνήσαμεν τῆς πρὸς ἀλλήλους φιλίας τῆς ἀρ χαίας ἐκείνης καὶ θαυμασίας καὶ δεσμηθείσης ὑπὸ θεῷ μάρ τυρι· εἰ δὲ μὴ ὁμιλίαις καὶ γράμμασι καὶ φιλικαῖς προσφωνή σεσι τὸ τῆς φιλίας χρῆμα χαρακτηρίζεται, τίσιν ἂν ἄλλοις χαρακτηρισθείη ποτέ; ὥςπερ γὰρ εὐδημοῦσι φίλοις γνώρισμα σαφές τῆς ἀγάπης ἡ συναυλία καὶ ὁμιλία, οὕτως ἀποδημοῦσι ἀντὶ γλώσσης τὸ γράμμα καθίσταται. ἀλλ ̓ ἐπειδὴ σὺ μὴ ἐντεῦθεν ὁρίξῃ τὴν τῆς φιλίας ὑπόθεσιν, νικώης ἂν ἡμᾶς, καὶ ἡμεῖς τὴν ἧτταν ὁμαλῶς οἴσομεν. τεώς δὲ εἰ μὴ γράφειν βούλοιο, μνημονείοις ἀεὶ καὶ φαντάζοιο. ἡμεῖς δὲ ἄμφω ποιήσομεν τὰ μὲν, γράφοντες, τὰ δὲ, φανταζόμενοι. μόνον μὴ φορτικοὶ φανείημεν ταῖς ἀποστολαῖς τῶν ἐπιστολῶν. εἰ δὲ καὶ κατὰ τὰς προκει μένας ἐλπίδας ἀλλήλους ἴδοιμεν, τότε τὴν θρυλλουμένην φιλίαν ἡμῶν ἢ ἀποῦσαν ἀνακαλεσόμεθα, ἢ παροῦσαν ἐπισκηψόμεθα. ἐγὼ γὰρ οὐκ ἂν φήθην ποτὲ ἐκγειτόνων ἀλλήλοις οἰκοῦντας μὴ βούλεσθαι δια γραμμάτων φιλικῶν ὁμιλεῖν: – Ι. Δεσποτά μου καίσαρ: καὶ τῷ ὄντι πρὸς πάντας ἀνθρώπους ἀσύγκριτε. τροφὴ ἀληθής. ἐγὼ μὲν σοὶ, σὺ δὲ ἐμοί. *) ἀντεσθίομεν γὰρ

[ocr errors]

*) Proclus mscr. in Plat. Cratyl. cod. Mon. fol. 156 rect. S. 164. Ρ. 96. Boiss. ὅτι τροφὴ ἐπὶ θεῶν ἐστιν ἡ τῶν ὑψηλοτέρων τοῖς

ἀλλήλους τρόπον τινὰ τοῖς ἔργοις, τοῖς λόγοις, τοῖς ἐνθυμήμασι, μὴ τέμνοντες, μὴ τεμνόμενοι, μὴ δαπανῶντες, μὴ δαπανώμενοι, ἑνούμενοι μᾶλλον καὶ αὐξανόμενοι τὸ θαυμασιώτα τον. ἐπεὶ δὲ καὶ νόμος ἐστὶν ἡμῖν ἄνωθεν κρατήσας ἐξ ἀγράφων τῶν συνθηκῶν, ἵν ̓, ὅταν τις θύοι καὶ πανηγυρίζοι θεῷ, ἀπάρ χηται καὶ ὑμῖν τῶν ὡραίων ὡς κρείττοσιν. ἰδὲν δὴ καὶ αὐτὸς τῷ νόμῳ ἑπόμενος, ἀπάρχομαί σοι τῶν κοινῶν δὴ τούτων προφῶν, ἄρτου καὶ οἴνου καὶ ὀπωρῶν, εἰ μὲν οὖν καὶ μέχρι τού των σπουδάζειν ἐθέλοις ἡμῖν, ὦ μηδενὸς ὑπερορῶν τῶν ἐμῶν, σαυτῷ βρῶμα ποίησαι τὰ πεμφθέντα. εἰ δ ̓ οἶν, παιδιὰ ταῦτα προκείσθω τοῖν δυοῖν νηπίοιν, ἵνα τὰ μὲν παίζοι τοῖς μήλοις καὶ τοῖς ἀπίοις. σὺ δὲ ὁρῶν, γελῴης, ὡς δοῦλος ἐπαξιώτατος ἔγραψα. ἀνάξιος γὰρ ὁ τῷ δεσπότῃ ἀνάρμοστος. ἐγὼ δὲ σὺν θεῷ φᾶναι τῇ ψυχῇ σου ἁρμοδιώτατος: - Γ. Αδελφὲ φίλτατε. πῶς τῆς μὴ ὁρῶν τὸν φίλον σοῦ τὸν ὑπέρτιμον, ὃν εἴωθες, οὐ φιλεῖν μόνον, ἀλλὰ καὶ ἀναπνεῖν *). ἐγὼ δὲ τὸ πλεῖον ἀφῄρημαι τῆς ζωῆς μὲ τὴν μεγάλην σου ἀγάπην. μήτε σὲ ἔχων ὁρᾶν, μήτε τοὺς ἄλλους ἡμῶν φίλους καὶ συντρόφους, καὶ πρὸ πάντων, ἐστερημένος καὶ τῆς τοῦ βασιλέως γλυκείας ομιλίας καὶ ὄψεως. ὅμως ζῶ ἐπὶ τοῖς βιβλίοις. πάντα γὰρ συλλεξάμενος ἐν μέσῳ τούτων ἐμαυτὸν ἵδρυσα. καὶ ὥσπερ ἐν πολυανθεῖ λειμῶνι γενόμενος, ἄλλό τι ἐξ ἄλλου καρποῦμαι καὶ δρέπομαι. ἀλλ ̓ ἄψυχος ὁ λειμών οὗτος. οὐχ οἷος ὁ παρ' ὑμῖν ὁ ζῶν καὶ ἔμπνους, καὶ ἀρτιμελὴς καὶ βιώσιμος. ἀλλ ̓ ὑμεῖς μὲν, καὶ τὸ ξύλον ἔχετε τῆς ζωῆς. φημὶ δὲ τὸν. . . . . σιλέα (leg. βασιλέα) ἡμῶν. ἐγὼ δὲ τὴν ἑλληνικὴν σοφίαν τὸ ἀμφίβολον αυτόν, καὶ μέσας ἔχον τῶν ἐναντίων ἕξεων: — VI. Διὰ τί, εὐγενέστατε κύριέ μου, παρ' ἑτέρων, ἀλλὰ μὴ διὰ σοῦ τὰ περὶ σοῦ διδασκό μεθα; διὰ τί μὴ ἐπιστέλλεις ἡμῖν, καὶ ὁμιλεῖς διὰ γραμμάτων; ἵνα σοὶ καὶ ἡμεῖς ἐπὶ τοῖς ἴσοις καὶ ὁμοίοις διαλεγώμεθα. ὅπερ

δευτέροις νοερὰ ἀποπλήρωσις τρέφονται οὖν οἱ θεοὶ, ὅτ' ἂν (ὅταν Boiss.) νοῶσι τοὺς πρὸ ἑαυτῶν θεούς· καὶ τελειώνται καὶ ὁρῶσι τὰ νοητὰ κάλλη κ. τ. λ. Eproximis άντεσθίειν addendum est Lexicis.

[ocr errors]

*) ἀναπνεῖν Vid. de hoc verbi usu Corai. ad Heliod. Aeth. VIII. 14.

Aunott. p. 272.

γὰρ τοῖς παροῦσι τῶν φίλων αἱ γλῶσσαι, τοῦτο τοῖς ἀπουσο τὰ γράμματα καὶ ὁ λόγοι, ἀπὸ τῆς αὐτῆς ἄμφω ψυχῆς, ἀλλ' ἡμεῖς τὰ περὶ σοῦ καὶ παρ' ἑτέρων μὲν· μάλιστα δὲ τοῦ συγγε τοῦς ἡμῶν ἀναμαθάνομεν, (leg. ἀναμανθάνομεν) ἀκριβέστερον τὰς σὰς ἡμῖν ἀρετὰς καταλέγοντος· καὶ πρὸ πάντων τὴν εὐγενῆ σου προαίρεσιν, καὶ τὴν εἰς αὐτὸν ἐπὶ πᾶσι φιλοτιμοτάτην σοῦ ψυχὴν ὡς ἐν τοῖς γνησιωτάτοις ἔχεις, καὶ τῆς σῆς παρρησίας καὶ οἰκειώσεως ἀξιοῖς. ἀπέχομεν οὖν σοι τὴν ἐπὶ τούτῳ χάριν. *) καὶ εὐχαριστοῦμέν σοι, ὅτι μὴ ἡμᾶς μόνον σέβῃ τε καὶ τιμᾶς, ἀλλὰ καὶ δι ̓ ἡμᾶς τοὺς ἡμετέρους οἰκτείρεις καὶ ἐλεεῖς. ἀλλ ̓ ἐπειδὴ οὐκ ἔστι τέλος τῆς ἀρετῆς, ἀλλ ̓, οσάκις ἄν τις βούληται, προςτίθησι τῷ καλῷ, γενοῦ σεαυτοῦ κρείττων, καὶ πρόςθες ταῖς χάρισι χάριτας, καὶ τοῖς οἰκτιρμοῖς οἰκτιρμούς. ὥσπερ γὰρ ἡ πρὸς ἐμέ σου φιλία ὁσημέραι ἐπαυξάνεται, οὕτω δὴ καὶ ἡ πρὸς τοὺς ἐμοὺς, δι ̓ ἐμὲ ἐπαυξανέτω συμπάθεια. καὶ ἡμεῖς γὰρ ἐντεῦθεν σοι πλείους ἀνθομολογήσομεν χάριτας. καὶ μάλιστα ἐν ταῖς ἀγαθοεργίαις προσθέμενος, δῆλον ἡμῖν τοῦτο ποιήσεις τῷ πρὸς ἡμᾶς γράμματι· οὐ γὰρ σαλπίζοντος τοῦτο τὴν εὐεργεσίαν, ἀλλὰ τὸν φίλον πληροφοροῦντος τῆς ἀξιώσεως τὴν τελείωσιν: VII. Μὴ ὡς ἑνὸς τοῦ λευκοσκάρου καταφρόνησον, τιμιώτατε δέσποτα. ἀλλ ̓ ὅτι παρὰ τὸν καιρὸν καὶ τοῖς πολίταις ἡμῖν σπανιώτατος ἀπόδεξαι εὐμενῶς, καὶ ἀρχὴν φιλίας καὶ κοινῆς συνεστιάσεως. τοῦτον καὶ λόγισαι, καὶ ὑπόδε ξαι· ὥσπερ γὰρ καὶ ἁπλούστατόν τι χρῆμα φιλία, οὕτω δὴ ταύτην ἀώνως καὶ ἁπλῶς συγκαταλλάττειν, καὶ δεῖ ὡς ἀληθῶς τοὺς διὰ τῆς ἀγαπητικής διαθέσεως συναπτομένους μὴ μεγάλας ποιεῖσθαι τῆς συναφείας ἀρχὰς. ἵνα μὴ ἀποπληρώσαντες ἐκεί

[ocr errors]

καὶ τὴν ἀγάπην διαλύσωμεν. ἀλλ ̓ εὐτελεῖς καὶ μικρὰς, ἵν ἔχωμεν ἀεὶ τὲ τούτοις χρῆσθαι, καὶ διὰ τούτων τὴν φιλίαν ἐπι κρατύνειν. ἵνα καὶ ταύτας ἴσως μὴ ἔχοντες, τοῖς κοινοτέροις καὶ συνήθεσι πρὸς ἀλλήλους χρώμεθα, ἀσπασμῷ, προσαγορεύ σει, νεύματι καὶ χαρίεντι γέλωτι, ὁρᾷς δὲ καὶ τὴν ψῆφον. λευκὴ τῷ ὄντι καὶ φερώνυμος· τοῦ φιλικοῦ χρώματος. καὶ ὁ σκά

* Tenendus est hic usus locutionis ἀπέχειν χάριν, ut qui a solemni recedit, quo significat reportare gratiam V. modo H. Steph. Thes. T. I. p. 1338. F.

« PreviousContinue »