p. 326. subcisivas operas] Et subcisivas, et succisivas (a sub et caedo derivato nomine), et subsecivas, et subsicivas (a sub et seco) operas aeque usitate dicimus. eae autem operae ita appellantur, quas, e consuetis quotidianae vitae occupationibus nostris ereptas, in alia quapiam re per temporum intervalla collocamus...

p. 328. amicum medicum aperui] Aperire pro nune primum cognoscere, sive deprehendere, usurpavit, an satis ex veterum latinorum consuetudine, nescio.

7

p. 411. sed pergo eadem] Habuit profecto pro oculis Pogianus, ita scribens, Ciceronis singulare illud ad Att. IV. 11. Delectarunt me epistolae tuae, quas accepi uno tempore ante diem II. (al. V.) Kal. Perge reliqua, gestio scire ista omnia. etiam illud cuiusmodi sit, velim perspicias. Si proba est haec lectio, recte Pogianus; et subaudiendum utrobique est scribere. ego, quid in Flor. mss. repererim, dicam. is, qui in bibl. Med. Laur. pl. XLIX. adservatur, n. 18. extra notatus, estque, ut fertur, manu Fr. Petrarcae ex antiquissimo, qui intercidit, libro descriptus, ex quo reliquos omnes, quotquot usquam exstant, fluxisse existimo, sic hunc locum interpunctum exhibet: »Perge. reliqua gestio scire. ista omnia etiam, illud cuiusmodi sit velim perspicias.« proximus autem in eodem pluteo cod. 19. sic: »Perge reliqua gestio scire: ista omnia etiam. etiam illud etc." qui sequitur codex 20. sic: Perge, reliqua gestio scire: ista omnia etiam. etiam illud etc. reliqui 21. et 22. sic: Perge. reliqua gestio scire: ista omnia etiam. illud etc." similiterque scriptum atque interpunctum in aliis quibusdam aliarum eiusdem urbis bibliothecarum codicibus reperi. Non igitur, verbum pergere fuisse a. Cicerone transitivorum, quemadmodum grammatici vocant, more usurpatum, ulla satis certa ratione probari potest.

XXXI.

Δημητρίου Μόσχου του Λάκωνος
τὸ καθ ̓ Ελένην καὶ ̓Αλέξανδρον. *)

Πρῶτον Μουσάων ἱερὸν χορὸν εἴχομ ̓ ἀοιδῆς
τῆςδε χάριν τεύξαι καὶ ἐς τέλος εὐκλεὲς ἐλθεῖν·

*) Aus einem Codex der Angelica - Bibliothek in Rom, C. 4. 13, in Quart, auf Papier. Dieser Codex, ehemals dem Cardinal Passionei gehurig, enthält Πλουτάρχου περὶ παραλλήλων ελληνικών

1

αὐτοὶ πάντα φέρουσιν ἐπήρατα ἀνθρώποισιν, αὐταὶ καὶ ἀθανάτοισιν ἀκήρατον ὕμνον ἱεῖσαι 5 θέντο χοροὺς ἐρόεντας ἐπ' ἀκροτάτου Ελικώνος... χαίρετε ὑμνοδότειραι, ἀνοίξατε δ ̓ οἶμον ἀοιδῆς· ὡς μάλα καὶ προτέρουσι περικλυτὸν οὔνομα πᾶσι θήκατε, ὧν τε γένος Διὸς ἔπρεπεν ἄμβροτον αἰν, καὶ νῦν λισσομένῳ μοι ἐνείπατε τοῖο θύγατρα, 10 ώςτε παλιντροπίη μετεβήσετο πατρίδος αίης Κύπριδος ἐννεσίησιν Αλεξάνδροιο άκοιτις.

Ηδη μεν πολέες Διόθεν γένος ἐξεγένοντο ἡρώων οἱ ἄριστοι, ἐπεὶ περίεστιν ἁπάντων ἄλλον δ ̓ οὔπω τοῖον ἐπὶ χθονὶ θῆκεν ἄγαλμα 15 κάλλεος ἱμερόεντος, ἀρίζηλον Χαρίτεσσι, τῶν ἔθεν ἔβλαστον γένος ἀνδρῶν θεῖον ἐοντες. ἄλλοις μὲν γὰρ ἔδωκεν Ολύμπιος ἔμμεν αρίστους παντοίαις ἀρεταῖσι καὶ ἔξοχον εὖχος ἑλέσθαι· τὴν δὲ πολὺ προφέρουσαν ἐγείνατο παῖδ ̓ ἐρατεινήν. 20 ὡς ἄνθεσσι τέθηλεν ἐτήσιος εἴαρος ώρη φυομένοις, ὅθ ̓ ἅπαντα χρόνον νέον. ἐστεφάνωσε κόσμον ποικίλλουσα, φέρει δὲ πολύχροον αὐγὴν ἕνας ἄλσεα, καὶ λειμώνες απαρτίκομοι τελέθουσιν, ως ̔Ελένην χαρίτεσσιν ἀειθαλέεσσι πρέπουσαν 25 ὅσσαι φύσιν ἔχουσιν ἐπιχθονίοισιν ἔθηκεν.

2

CA

καὶ ῥωμαικῶν, abgebrochen fol. 12. v. unit in ανέστη τη πόλει τῆς σικελίας εγένετό τις ὑμὶς τύραννος; sodann von underer und gauz neuer Hand Timaus den Lokrer fol. 16-26; den Anfang des Poenunder fol. 27. r; ἐγκώμιον Ιωάννη γεζαδίνῳ κυβερνήτῃ γενικῷ λίγ γοβαρδίας εὐδόξω ποντικού του βιβουνίου αφιε ες γαμηλιῶνος) 101. 28. τι ξενοφώντος λόγος (Herakles an Scheidelvege) fol. 29. 30: του νύσσης περὶ ψυχῆς λόγος fol. 31 - 42; Demosthenes erste Olyn thische Rede fol. 43-52: das hier nuitgetheilte Gedicht fol. 5363 und 71 - 74; ἐκτομὴ ἐκ μεγίστου βιβλίου Ιωάννου ζωναροῦ ἱστο βιογράφου Ιολ. 63 - 20

..

Von demselben Dichter, dem wenigstens als Zeugen von dem damaligen Stande der Philologie nicht alle Merkwürdigkeit abzusprechen sein wird, finden sich in der Stadtbibliothek von Perugia (gestiftet im J. 159b on Prospero Podiani) Cod. 57. gegen 20 Epigramme, noch mühseliger versificirt als dieser epische Versuch, Zur Probe mag das erste geniigen.

εἰς γαληνιωσαν θάλασσαν.

πορφυρέη πελάγεσσιν ἐπεμείδησε γαλήνη,
εὐπνοίη δ' ανέμων κῦμα κατευνάσατο,

μείλιχα δ' εὐθυμαρίουσα (sic) παρέσχετο νώτα θαλάσσης
νευτὶν ἐπεμβαίνειν πείσμασι θαρσαλέαις.

ἦ τὸν ἔρως παρέπεισεν ακηράτου ἤθεα νύμφης

τιμῆσαι τὰς σας, ποντόμεδον, χάριτας.

Ein dramatisches Gedicht des Demetrios Moschos weiset Baudini zach, Plut. 159. cod. 34.

1. Bekker.

καὶ μὲν τήνδε θεοί περ ἐθάμβεον εἰςορόωντες
τικτομένην, μεγάλου κούρην Διός, ἠδ ̓ ἐφίλαντο
αὐτίκα δὲ Χαρίτεσσι μετηύδα του Αφροδίτη

Δεῦτε, φίλαι· τήν μοι ἀτιτάλλειν ὡς ἐπέοικεν, 30 οἷον ἐμὸν πολύχαρτον ἐθρέψατε ἄμβροτον υἱόν, τὸν πάντεσσιν ἔτικτον ἐπίστροφον, οὐλον Ερωτα. καὶ τόδ ̓ ἐπιφράζεσθε, θεαὶ φίλαι· ὁππότε τήνγε παῖδ ̓ ἐοῦσαν κομέοιτε· καὶ εἰς ήβης μέτρων ἔλθοι, τῷδ' εὔκολπον ὑπερθεν ἔπειτα ζώννυθ ̓ ἱμάντι. • 35 ὃς τοῦτον φορέησιν, ἐπήρατος ἔπλετο πᾶσιν.

Ἡ μὲν ταῦτα λέγουσ ̓ ἐνεχείρισεν αὐτίχ ̓ ἱμάντα λαμπρόν, απειρεσίησι τετυγμένον ἀγλαίαισιν, τῷ ἔνι δαιδαλέω κεῖται θελκτήρια πάντα, ὅσσα τε ἱμερόεσσαν ἔχει χάριν ἀντομένοισιν. ~ 40 αἱ δ ̓ ἐπεὶ οὖν τοῦτον λόγον Αφροδίτης ἐνόησαν, τήνδε θεαὶ κόσμησαν τ ̓ ἤθεσι νεκταρέοισι καί μιν θῆκαν ἅπασι περικλυτὸν εἶδος ἔχουσαν διογενέα θύγατρα μεγασθενέος. Κρονίωνος, ἡμὲν ὅσοι Λακεδαίμονος εἶχον πίονα χώρον 45 ἠδ ̓ οἳ καὶ ἀπάνευθεν ἀπ ̓ Ελλάδος αμφενέμοντο τοῖς ̔Ελένη περίθυμος την αποθεν περ ἐοῦσα, παρθενικῶν προφέρουσα νόον καὶ ἀγακλεὺς εἶδος. ἀλλ' ὅτε τήνδ' ήβης πολυπερπὴς ἱκανεν ώρα, καὶ τότε ἱμερόεντα γάμου τελέουσι τοκῆες. 50 Τυνδάρεως μὲν πρῶτα πανέξοχος πρώεσσι (δὴ γὰρ ἀγηγέραθ' όσσοι ἄριστοι ἦσαν Αχαιῶν, ἱέμενοι κλεινὸν γάμον αὐτὸς ἕκαστος ἐπισχεῖν) πᾶσιν ἀπεῖπεν ἐτήτυμον, ὄφρα θεοῖο μενόντων χρησμὸν ἀκούσῃ πρόσθε παρασταδόν οἵνεκα τῶνδε, 55 καὶ τότε τήνδ' ἐγγυήσασθαι ᾧ κε θέλησιν.

οἱ μὲν ἄρ ̓ ὡς ἐπέμιμνον ἐπειγόμενοι περ ἀνάγκῃ·
τῷ δὲ πατὴρ προέηκεν ἐτήτυμον ἄγγελον ἐλθεῖν.
Ἑρμῆν δὲ προέηκεν ἀπ ̓ οὐρανοῦ ὡς ἐπιτείλας·

Ερχεο, διάκτορες Τυνδαρέῳ τάδε πάντα μάλ' εἰπεῖν, 60 ὃς νῦν ἐν πολλοῖσιν ἀμήχανα πήματα πάσχει· δὴ γάρ μιν βιόωνται ἐπισταδὸν ἄλλοθεν ἄλλος, παῖδα φίλην ποθέοντες ἄγειν νύμφην ἐρατεινήν. ἀλλ ̓ οὔ πως τόγε πᾶσι τελέσσομεν ἐσθλὸν ἐέλδωρ. τὴν μὲν ἐγὼ ξανθῷ Μενελάῳ, ἐγγυαλίζω, 65 αὐτοκασιγνήτῳ Αγαμέμνονος Ατρείδαο·

ἀλλ ̓ ὡς πᾶσιν ἰαίνετ ̓ ἐνὶ φρεσὶ θυμὸς ἀγήνωρ, αὐτὸν κληρώσασθαι ἀρηρότα πᾶσι λέγοντα παρθένον ἀμφήριστον ἐπιφραδέως μιν ἄνωγε. καὶ τόδε μεμνήσθαι χρὴ ἔμπεδον ἱππότε τούς γε 70 κλήρῳ ὁμοφροσύνης πειρώμενος εἴσεται αὖθις, ὄμνυσθ' ἑξείης ὅρκον μέγαν, εἴ τις ἔπεισιν

ἀντίος τε λάχῃσι γυνή, σύμπαντας ἀμύνειν.

Ταῦτ ̓ εἰπὼν Κρονίδης σημαίνετο ἔργα γενέσθαι
Τυνδαρέῳ χαρίεντα καὶ εὐμαρέ ἡρώεσσιν.

75 αἶψα δ' ἔπειθ ̓ Ἑρμῆς Λακεδαίμονος ἵκανε γαῖαν.
ἦμος δ' ηελίου λαμπρὸν φάος ἑσπέρῳ εἶχε

καὶ τόνδ' αὖθις ἐνόχλεον ἄπλετοι ἀμφὶ μέριμναι, φραζόμενον τὰ ἕκαστα διαμπερὲς ὡς τέλος ἔξοι, τὸν δὲ παριστάμενος προςεφώνεεν ἄγγελος ὠκός. 80 εἶδος μὲν βασιλῆος αριπρεπὲς εἶχε Μυκήνης, Ατρείδου Αγαμέμνονος, ἠδ ̓ ἐτυμήκοον αὐδήν, ὃς μάλα Τυνδαρέων περὶ πάντων ἄρτιος δεν είδει τε μεγέθει τε καὶ αἴσιμα ἔργα νόοιο καί οἱ θυγατέρων τὴν πρώτην εἶχεν ἄκοιτιν' 85 τῷδ ̓ Ἑρμῆς ἐναλίγκιος ἤλυθεν, ἄγχι δ ̓ ἐπιστάς αγγελίην απέφηνε καί οἱ πέφραστα ἕκαστα. αὐτὰρ ἐπεὶ νόον ἦσι μετά φρεσὶ τόνδε συνέγνω ήρως Τυνδάρεως, ἐπὶ δ' ἤλυθε κύριον ἦμαρ ῳ ἔνι πρόσθ' ώριστα τελευτηθῆναι ἕκαστα, 90 δὴ τότε εἰς εκάλεσσεν ἐπειγομένους μνηστήρας διογενούς ̔Ελένης, παναριστεύοντας Αχαιων. οἱ δ ̓ ἐπεὶ οὖν ἵκοντα καὶ ἀθρόοι ἦσαν ἅπαντες, τοῖς ἄρα Τυνδάρεως πάντεσσιν ἔειπεν ἀναστάς

"

Κέκλυτ', ἐμεῖο θυγατρὸς ἀμύμονος ούνεκ ιόντες· 95 ὑμῖν καὶ τάδε λώον οϊομενος παραφημε.

πολλοὺς μὲν γὰρ ἐόντας ὁμοφροσύνῃσιν ἄμεινον
εἴκειν ἀλλήλοισιν ὁμοίον άμμιγα τέρμα

1

πᾶσι δ ̓ ἐγὼν οὔ πώς γε χαριζοίμην φίλα δέζων. ἀλλ ̓ ἄγε κλήρῳ μὲν λάχετε, πλέον ὅστις ἔλησι 100 πρόσθεν δ' ἢ τὸν ἄριστον ἐπίδομεν ἐνθάδε πάντες, εἰ δ ̓ ἄγεθ ̓ ἑξείης μέγαν ἔμπεδον ὅρκον ὀμεῖσθε, εἴ τις έπειτ' απάνευθ' αλλότριος ἔκποθεν ἔλθοι ἀντίος ᾧ τε λάχῃσι γυνή, σύμπαντας ἀμύνειν, Ως ὁ μὲν ἤνεπε, τοῖσι δ' ἐφήνδανε μύθος ἅπασιν, 105 ὄλβιος ὦ Μενέλαε σὲ δ' αὖ προςερήσομαι ἤδη αὐτὸς νύμφης ἐκπρεπέος λάχες εἶναι ἀκοίτης, οὐδ ̓ ἅμα τίς σοι πάμπαν ἐπίφθονον ἔσχετο θυμόν. οἷον δ' ηελίου λαμπρὸν φάος ἐξανέτειλε

φαιδροτάταις ἀκτῖσι πανέξοχον, οὐδέ τις ἀστήρ 110 φαίνεται ηελίοιο κατ ̓ οὐρανὸν ἐρχομένοιο, οὐδέ τις ἀνθρώπων αναβλέψας εἰςενόησεν ὅσσον ἐπιπρόχεται λαμπρὸν σέλας, αὐτὰρ οἱ ἄλλοι ἀστέρες ἀμφιπρέπουσιν ἀριζήλοις φαέεσσι, τοῖον θαμβοσύνη περὶ κάλλεος ἀκτίνεσσιν

115. ἴσχανεν αστράπτουσα θεώμενον ἀντία κείνης· τὴν μὲν χρυσόπλοκος περιέστεψε κυκλόσε μίτρα, τῆς οὐδὲ χρυσὸν περιαυγέα ῥᾷστα διέγνως·

ἐν δὲ χρέος ῥοδίοις νεοθηλέσι λαμπεν ὁμοῖος, καί οἱ νεκταρέων φοινίσσετο μέσσα παρειών 120 ὄμματα ἱμερόεντα χάρις διεκόσμες νύμφης,

125

σεμνῶν δ ̓ ἐκ χειλέων περιτερπές στίλβεν ἔρευθος
ἢ τάχα καὶ ῥοδέων δροσερώτερα πολλὸν ξέρσης
πιπτούσης, οπότ' ἄνθεα πολλὰ διαίνεται αιθήρ.
τοίην δὴ Μενέλαος ἀκήρατον είχεν ἄκοιτιν.

̓Αλλὰ πόθεν καὶ ἔπειτα ̓Αλέξανδρος λάχε τήνδε, κρείοντος Πριάμοιο φίλος παίς, ἄλλοθεν ἐλθών; τοῖος γὰρ προπάροιθεν ἀοιδῆς ἵσταται ὕμνος. υἱὸς ἔην Πριάμοιο Πάρις, Τρώεσσιν ἀνάσσων, ὅς ποτε ἀθανάταισιν εφαίνετο κάλλεος ἦσα 130 κρίνειν αλλήλαισιν ἐριζούσαις, ὅθ' ἑκάστη

ἔλπετο δώρα φέρουσα περικλυτά πρώτη ἀκοῦσαι.
τρεῖς δ ̓ ἔσαν, ἀθανάτων προφερέσταται· ἔνθα μὲν Ηρη,
ἔνθα δ' Αθηναίη πέλε· ταῖς ἅμα δὲ ἔσπετο Κύπρις.
τῶν πρώτη μὲν αναχθ ̓ ὑποἴσχετο πότνια "Ηρη

135 θήσειν λαοῖσιν πολλοῖς ἐπικοιρανέοντα,

>

αὐτὰρ Αθηναίη σοφίᾳ προφερέστατον απέν

ἄλλοισιν μερόπεσσιν ἰδὲ κλυτὰ ἔργα "Αρηος·

τὰς δὲ μετ' Αφροδίτη Διὸς οἷον ἔσεσθαι γαμβρόν ἀμφ' Ελένης ἐρόεντα γάμον φάτο ὑψιμέδοντος. 140 ἔνθ ̓ ἄλλων μὲν Αλεξάνδροιο παρέχετο θυμός δέχθαι αγλαα δώρα θεάων, ἀλλ ̓ Αφροδίτης ἵετο ἀμφ' Ελένης ὑποθημοσύνησιν ελέσθαι, τῆς προφέρειν ἔκρινε προϊσχομένην γάμον ἄλλων. Κύπρις δ ̓ οὖν χάριτος τοίης ἐξίκετ' ἀμοιβάς. 145 καὶ τότ ̓ ἔπειτ ̓ εὐήρεας αἶψά μιν ἀμφιπονεῖσθαι νῆας ἐπαρτύνοντα μετελθεῖν Ελλάδος αἷαν δίζεσθαί θ' Ελένην πολυήρατον ἐξεκέλευεν· πῶς γὰρ τῆς ἀπάνευθεν αμήχανον ἔπλετο κάλλος, πᾶσιν ἀρίζηλον καὶ ὅς τ ̓ ἄπο πατρίδα ναίει, 150 εἰ μὴ τοῦτο θεὰ περὶ ταύτης εἶχε νόημα,

ἡ μὲν ἐπῆγεν ἀπόπροθι γαῖαν ἐπ ̓ ἔσχατον ἐλθεῖν αὐτῆς τ' Αιγύπτοιο περικλυτὰ πείραι ̓ ἐδέσθαι. δὴ γὰρ Αλεξάνδρῳ περὶ μὲν νέες ἦσαν ἐπαρτεῖς πᾶσαι καὶ Τρώων ἐπίλεκτοι, ὅσσοι ἅμ ̓ αὐτῷ 155 ἤθελον ἐκ Τροίης ἐπιήρανοι ἐς πλόον εἶναι.

τοὺς πάντας Πρίαμος σὺν ̓Αλεξάνδρῳ παρέπεμπεν ἔμμεναι αὐτόπτας ὡς ̔Ελλάδος ἀμφὶ θ' ἑορτάς · γνῶναι ἐσσομένους πολίων ἱεροὺς κατ ̓ ἀγῶνας, ἔνθ ̓ ἀρετῆς προτίθενται αριπρεπέεσσιν άεθλα, 160 ὅστις ἀριστεύων πολυγηθέα τέρμαθ ̓ ἵκηται. τοίην δὴ φάτιν εἶχεν Αλεξάνδροιο κατάπλους, ἠδ ̓ ἵνα θυέεσσιν ναοὺς περικαλλέας ἐλθών ῥέζων ἱλάσκηται ἐν ἤθεσιν ἐνδαπίοισιν,