SEXTARIUS AEQUUS AEQUO CUM LIBRARIO SIET, SEX DECEMQUE LIBRARI IN MODIO SIENT. SI QUIS MAGISTRATUS ADVERSUS HAC D(OLO) M(ALO) PONDERA MODIOSQUE VASAQUE PUBLICA MODICA MINORA MAIORAVE FAXIT IUSSERITVE FIERI, DOLUMVE ADDUIT, QUO EA FIANT, EUM QUIS VOLET MAGISTRATUS MULTARE, DUM MINORE PARTI FAMILIAS TAXAT LICETO; SIVE QUIS IM SACRUM IUDICARE VOLUERIT, LICETO.

Secundum recensionum in Brunsii font.6 p. 46 pro

positam.

14. C. MARCIUS FIGULUS

filius consulis 592/162 et 598/156, ipse consulatum adeptus non est.

Valer. Max. 9, 3, 2 C. Figulum mansuetissimum, pacato iuris iudicio (studio?) celeberrimum'

Responsa.

...

Valer. Max. 1. c. 'consulatus .. repulsae dolore accensus cum ad eum postero comitiorum die multi consulendi causa venissent, omnes dimisit praefatus: an vos consulere scitis, consulem facere nescitis?' exstant responsa.

nulla

15. HOSTILIUS?

Cic. de orat. 1, 57, 245 et credo in illa militis causa, si tu aut heredem aut militem defendisses, ad Hostilianas te actiones, non ad tuam vim et oratoriam facultatem contulisses fortasse idem Hostilius, quem Priscianus G. L. 2, 270 (Hostilius in I annali') nominat. cum Ciceronis verba illa iuris consultorum formulas et actiones oratoriae facultati opponere videantur, Hostilius iuris peritus fuisse et actiones composuisse censendus est.

14. MARC.FIG.-15.HOST.?-16. INC. RESP.-17. LIB. SP. 41

Actionum libri?

A. Pernice legem Hostiliam' pr. I. 4, 10 laudatam in memoriam revocat, qua permissum est furti agere eorum nomine, qui apud hostes essent aut rei publicae causa abessent quive in eorum cuius tutela essent'. cf. Theophil. p. 462. formulam ab Hostilio propositam posteri pro lege habuisse videntur.

16. INCERTI RESPONSUM

D. 49, 15, 5 Pomponius libro trigensimo septimo ad Quintum Mucium (P. 319). ... in Atilio Regulo, quem Carthaginienses Romam miserunt, responsum est, non esse eum postliminio reversum.

17. LIBRI SPURII

Cicero de or. 2, 224 tum ex libro tertio, in quo finem scribendi fecit (tot enim, ut audivi Scaevolam dicere, sunt veri Bruti libri)' et q. s. Pomponius § 39 ... Publius Mucius ... decem libellos reliquit, Brutus septem, Manilius tres'. quae verba viri docti ita mutare volunt, ut Manilius septem, Brutus tres' legatur. cf. p. 26. sed res vel ita explicari potest, ut Bruti libris iam Ciceronis aetate spurios additos fuisse statuamus, quos Pomponius vel auctor eius a genuinis non seiunxerit. Krueger p. 56.

с

IV. SEPTIMI SAECULI

IURIS CONSULTORUM SERIES ALTERA

1. Q. Aelius Tubero. 2. L. Caelius Antipater. Pompeius. 4. P. Rutilius Rufus.

3. Sex.

5. L. Licinius Crassus. 6 C. (Visellius) Aculeo. 7. Q. Mucius Scaevola.

1. Q. AELIUS TUBERO

L. Aemilii Pauli nepos et Africani minoris consobrinus, Panaetii discipulus, praetor circiter 631/123, cos. suff. 636/118.

Pomponius § 44 ab his (P. Mucio, Bruto et Manilio) profecti sunt . . . Quintus Tubero ille stoicus, Pansae (1. Panaetii) auditor, qui et ipse consul'. Cicero apud Gell. 1, 22, 7 nec vero scientia iuris maioribus suis Q. Aelius Tubero defuit, doctrina etiam superfuit'. Brut. 117 vita severus et congruens cum ea disciplina quam colebat, paulo etiam durior ... fuit autem constans civis et fortis et in primis C. Graccho molestus'.

Libri de iure publico non huius, sed alterius Q. Tuberonis, qui Ofilium secutus est, videntur esse.

2. L. CAELIUS ANTIPATER

Cicero Brut. 102 'scriptor, quem ad modum videtis, fuit, ut temporibus illis luculentus, iuris valde peritus, multorum etiam, ut L. Crassi (614/140 nati) magister.'

1.AEL. TUB. — 2. CAEL. ANT. - 3. S. POMP.-4. RUT. RUF. 43

Pomponius § 40 Caelius Antipater, qui historias conscripsit, sed plus eloquentiae quam scientiae iuris operam dedit'. Teuffel-Schwabe § 137, 5.

3. SEXTUS POMPEIUS

Cn. Pompeii magni patruus. Cicero Brut. 47, 175 'Sextus frater eius (Cn. Pompei) praestantissimum ingenium contulerat ad summam iuris civilis et ad perfectam geometriae et rerum stoicarum scientiam'. Pomponius § 44 'etiam Sextus Pompeius Gnaei Pompeii patruus fuit eodem tempore', sc. quo P. Rutilius Rufus, A. Verginius et Q. Tubero.

4. P. RUTILIUS RUFUS

trib. mil. 620/134, praetor incerti anni, cos. 649/105, legatus1 Q. Mucii Scaevolae proconsulis Asiae 654/100, 662/92 vel insequenti anno a publicanis de repetundis calumnia postulatus et condemnatus primum Smyrnam, deinde Mytilenen se contulit, ubi post 676/78 mortuus est.

Vellei. 2, 13. 12 'vir non saeculi sui, sed omnis aevi optumus'. Cicero Brut. 113 doctus vir et graecis litteris eruditus, Panaetii auditor, prope perfectus in stoicis'. de offic. 2, 47 'P. Rutilii adolescentiam ad opinionem et innocentiae et iuris scientiae P. Mucii commendavit domus'.

Praetor patronorum licentiam edicto coercuit (D. 38,2,1 § 1 Ulpianus libro quadragensimo secundo ad edictum P. 1149. Et quidem primus praetor Rutilius edixit se amplius non daturum patrono quam operarum et societatis

1 Pomponius § 40 errore ipsum Rutilium 'Asiae proconsulem' dicit.

actionem, videlicet si hoc pepigisset, ut, nisi ei obsequium praestaret libertus, in societatem admitteretur patronus'), bonorum venditionem, ut ferebatur, et novam actionis speciem, Rutilianam postea nominatam, introduxit (Gai. 4, 35 'similiter et bonorum emptor ficto se herede agit, sed interdum et alio modo agere solet. nam ex persona eius cuius bona emerit, sumpta intentione convertit condemnationem in suam personam, id est ut quod illius esset vel illi dari oporteret, eo nomine adversarius huic condemnetur; quae species actionis appellatur Rutiliana, quia a praetore Publio Rutilio, qui et bonorum venditionem introduxisse dicitur, conparata est'), denique Rutilianae constitutionis auctor videtur esse, cuius argumentum nescimus (Vat. fr. § 1 'Qui a muliere sine tutoris auctoritate sciens rem mancipi emit vel falso tutore auctore quem sciit non esse, non videtur bona fide emisse . . . Iulianus propter Rutilianam constitutionem eum, qui pretium mulieri dedisset, usucapere et si ante usucapionem offerat mulier pecuniam, desinere eum usucapere'). de alio P. Rutilio cogitat Karlowa II p. 405.

Responsa.

Cic. Brut. 113 'idem magnum munus de iure respondendi sustinebat'. responsa pauca exstant, duo de legatis, unum de vicinorum iure; nam Rutilius, qui in Digestis laudatur, cur non hic P. Rutilius habendus sit, quod Th. Mommsen Symb. Bethm.-Hollweg. obl. p. 92 vult, non video.

1a. D. 33, 9, 3 § 9. Ulpianus libro vicesimo secundo ad Sabinum (P. 2641). Ligna et carbones ceteraque, per quae penus conficeretur, an penori legato contineantur, quaeritur et Quintus Mucius et Ofilius negaverunt sed Rutilius et ligna et carbones quae non vendendi causa parata sunt, contineri ait.

1. Gell. 4, 1, 2. - Ligna quoque et virgas et carbones quibus conficeretur penus, quibusdam ait (sc. Masurius Sabinus) videri esse in penu.