Atque alii, quorum comoedia prisca virorum est, Sat. IV. 3. ac] codices paene omnes, aut pauci deteriores. laus ex artificiosa Graecorum imitatione peteretur. Non igitur mirum est ab aliis ea aetate nativam Horatianae satirae simplicitatem et gratam sermonis negligentiam prae illa magis artificiosa carminum pangendorum ratione fastiditam esse, ab aliis poëtam ut acerbum, lividum, malitiosum esse vituperatum. Iam contra hos sinistros rumores et prava iudicia ut se defenderet, hanc satiram conscripsit. 1-5. Eupolis cet.] Quintil. 10, 1, 65: Antiqua comoedia--facundissimae libertatis, - - insectandis vitiis praecipua. -- Plures eius auctores: Aristophanes tamen et Eupolis Cratinusque praecipui. Quanti Horatius fecerit Eupolin, colliges ex Sat. 2, 3, 12, ubi iungitur cum Platone, Menandro, Archilocho. prisca] Critici Alexandrini, ut notum est, distinxerant comoediam antiquam (άexaíav), quae desiit in Aristophane, mediam, novam, cuius praecipui auctores Menander, Diphilus, Philemo, Alexis cet. Atque alii veluti Pherecrates, Plato, fortasse etiam Epicharmus, itidem in canonem criticum recepti ab Alexandrinis. quorum c. р. virorum est] Sat. 1, 10, 16: Illi, scripta quibus comoedia prisca viris est] describi] V. describere pr. significat accurate alicuius formam aut mores exprimere." (Plaut. Asin. 402: Non potuit pictor rectius describere eius formam), unde descriptio, zagantno, sensu rhetorico, Cic. Top. 83. Rutil. Lup. 2, 7: Χαρακτηρισμός. Quemadmodum pictor coloribus 5 figuras describit, sic orator hoc schemate aut vitia aut virtutes eorum, de quibus loquitur, deformat. Conf. Ep. 2, 1, 152: lex-lata, malo quae nollet carmine quemquam Describi. malus] Aristoph. Plut. 30: ἱερόσυλοι, φήτορες Καὶ συκοφάνται καὶ πονηgoi. Cic. Phil. 14, 7: Testamenta, credo, subiciunt aut eiciunt vicinos aut adolescentulos circumscribunt; his enim vitiis affectos et talibus malos et audaces appellare consuetudo solet. Est igitur homo fraudulentus ac (et propterea quidem), si occasio oblata sit, fur. - alioqui Famosus] veluti falsarius, iαonis, vafer sophista, malus poëta, homo turbidus ac factiosus, ut Cleon et Hyperbolus. 6-13. Hinc cet.] Io. Laurentius Lydus de magistr. R. R. 1, 41: Ρίνθων ἑξαμέτροις ἔγραψε πρῶτος κωμωδίαν· ἐξ οὗ πρώτος λαβὼν τὰς ἀφορμὰς Λουκίλιος ὁ Ῥωμαῖος ᾑρωϊκοῖς ἔπεσιν ἐκωμώδησε. Μεθ ̓ ὃν καὶ τοὺς μετ ̓ αὐτόν, οὓς και λοῦσι Ῥωμαῖοι σατυρικούς, οἱ νεώτεροι τὸν Κρατίνου καὶ Εὐπόλιδος χαρακτήρα ζηλώσαντες, τοῖς μὲν Ρίνθωνος μέτροις, τοῖς δὲ τῶν μνημονευθέντων διασυρμοῖς χρησάμενοι, τὴν σατυρικὴν ἐκράτυναν κωμωδίαν. Libertatem imprimis auctorum priscae comoediae aemulatus est Lucilius. Trebonius apud Ciceron. ad Fam. 12, 16, 3: Qui magis hoc Lucilio licuerit assumere libertatis quam nobis? cum, etiamsi odio pari fuerit in eos, quos laesit, tamen certe non magis (quam ego) dignos habuerit, in quos tanta libertate verborum incurreret. — pen Mutatis tantum pedibus numerisque, facetus, 10 14. minimo] mimo (quod coniecerat N. Heinsius) superscr. ni S, nummo Bentleius coni. пи det] quatenus genere ceteroqui diverso imitatus est comoediam antiquam in eo certe, quod homines etiamtunc viventes et honoribus usos nominatim descripsit atque ridendos proposuit. merisque] óvuois. Praeter hexametrum tamen etiam usus est interdum versibus iambicis et trochaicis, qua de re breviter disseruit L. Müller in Lucil. reliq. pg. facetus] Perurbanum XI sq. digna esset." dictabat] puero a manu, ut solebant antiqui. stans pede in uno] maxima cum facilitate et tamquam ludibundus;" imago sumpta vel a pueris sic inter se ludentibus vel a circulatoribus, qui popello monstrant, quamdiu sic se sustinere possint. Cum flueret lutulentus cet.] ,,Propterea quod multa diceret negligenter atque inordinate, pro lubitu Graecis etiam verbis et nimis plebeis usus, adeo ut ipse doctissimos inter aequales iudices habere nollet (Plin. H. N. Praef. §. 7), erant sane haud pauca, quae ipsius causa deleta velles, ipse autem lima usus non est." Sic explicandus item locus Sat. 1, 10, 50 et Quintil. 10, 1, 94: Ego-ab Horatio dissentio, qui Lucilium fluere lutulentum et esse aliquid, quod tollere possis, putat. Cfr. ad vv. fluere lutulentum Sat. 1, 7, 28. Eadem significatione, qua h. l. tollere, Sat. 1, 10, 69 dicitur recidere. De toto loco v. Wolfii Anal. I. p. 185. Contra putant Scholiastae, tollere esse ,, conservare", vel excerpere velut in Konotona delav“, ut dicitur fecisse Iulius Florus Horatii, vel denique ,,extollere laudibus", quam sententiam Quichérat (mélanges de philol. pg. 171 sq.) defendit. Ceterum eadem imagine usus iam erat Callimachus de inimico Apollonio Rhodio Hymn. in Apoll. 108: Aoovoiov ποταμοῖο μέγας ῥόος· ἀλλὰ τὰ πολλὰ Λύματα γῆς καὶ πολλὸν ἐφ ̓ ὕδατι συρφετὸν ἕλκει. pigerferre] Nota constructio Graeca, νωπρὸς φέρειν. Od. 4, 14, 22: impiger- vexare. laborem] et meditationis et limae. Accipiam tabulas; detur nobis locus, hora, 15 20 15. Accipiam Rypyluv Dessauiensis, Leidensis, Vossianus, ex Cruquianis plerique (in his Blandinius antiquissimus) Accipe iam EO Leidensis, Oberlinianus, Gothanus. 18. loquentem Lamb. coni. eoque auctore Bentleius. 20. emolliat Bentleius coniectura. care dicuntur ii, qui in sponsione plus ipsi promittunt, quam exigunt ab adversario." SCHOL. Crispinus igitur victoriae certus, si sponsione vincatur, longe plus nummorum se Horatio daturum promittit, quam ab ipso exacturus sit, si inferior evadat. Asse, inquit, vel quinario vel denario tunc contentus ero." Ceterum Bentleii coni. nummo speciosam esse numquam equidum negabo, cum referat sermonem formularum nummo addicere (Sat. 2, 5, 109) cet. Accipiam] Cum constituendus sit futuri certaminis et locus et hora, longe convenientius est, ut dicat: „ego vicissim accipiam pugillares", quam ut impatienter, quasi nunc ipsum fieri deberet, repetat Accipe iam; et obstat tam calidae repetitioni urbanum illud si vis. Custodes] „ne afferantur alieni versus." 66 inopis me quodque pusilli] coll. quod me inopis pusillique cet., ut infra v. 115. Conf. ad Od. 1, 30, 6. perpauca loquentis] „taciturni, non garruli." SCHOL. Animus autem auctor est sermonis vel parci vel copiosi. Aristoph. Acharn. 485: aye võv, ὦ τάλαινα καρδία, "Απελθ ̓ ἐκεῖσε, κατα τὴν κεφαλὴν ἐκεῖ Παράσχες, εἰποῦσ ̓ ἅττ ̓ ἂν αὐτῇ σοὶ δοκῇ. conclusas cet.] Ver bosum ac turgidum genus scribendi significat, ipso versus sono follis sibilum crepitumque imitatus. follibus] Iuven. 7, 111: Tunc immensa cavi spirant mendacia folles. 21-24. Beatus] ,,stulte sibi ipse placens atque immortalitatem animo quasi praecipiens.“ — Fannius] Horatii obtrectator notus praeterea ut παράσιτος Tigellii Hermogenis ex Sat. 1, 10, 80. Volgo explicant, Fannium mira vanitate inflatum libros suos et imaginem ultro detulisse in bibliothecam ab Asinio Pollione, ut ait Plinius H. N. 7, 30, publicatam a. u. c. 716, in qua tunc, cum conderetur, M. Terentii Varronis unius viventis posita imago erat. Sed cum per totum locum ne ullum quidem verbum sit, quod ad bibliothecam publicam referri possit, cum aliis cogitandum est de librariorum tabernis. Friedländer (Sittengesch. III' 207) consuesse demonstrat scriptores imagines suas libris addere; itaque sententia est: tanti Fannius carmina sua aestimat (ob eamque rem beatus est), ut ultro additis capsis et imaginibus librariis vendenda permittat ac deferat. Hane vim inesse in v. deferre docent lexica. mea--timentis] Eadem constructio satis frequens et apud Scripta legat volgo recitare timentis ob hanc rem, 25 30 25. elige Dessauiensis, Lipsiensis, Monacensis, Argentoratensis, Gothanus, Syb, unus Blandinius (fort. antiquissimus) erue Roylu Vossianus, Leidensis eripe tres Blandinii cum paucis aliis; Orelli. 26. misera plerique cod., miser Rpp Vossianus, Lipsiensis. Graecos et apud Latinos. [Plat.] Epinomis p. 989 E.: nata dúvα μi v τὴν ἐμὴν τοῦ λέγοντος. Ovid. Her. 5, 43: nostros vidisti flentis ocellos. recitare] V. timere cum infinitivo eadem vi qua vereri perrarum est apud scriptores superiores (vid. Draeger syntax. II 2 pg. 341) apud Horatium praeter hunc locum Od. 1, 8, 8. 3, 24, 56. Epist. 1, 5, 2. 7, 4. 19, 27. A. P. 170. 197. 455. utpote pluris C. dignos] per attractionem ad proxime praecedentia pro: quippe cum plures culpari digni sint." 25. 26. elige] Sic cum optimis cod. scribendum. Arripe Bentleii per se rectum est (Cic. de Or. 1, 34, 159: quemcumque patrem familias arripuissetis ex aliquo circulo, eadem vobis percontantibus respondisset.); aegre tamen desideramus praepos. ex vel de. ob avaritiam] Haec vera est lectio, cui nonnulli substituerunt Douzae coni. ab avaritia. Sed saepe variata constructione duas notionum relationes simul praebere solent antiqui. Sic Sallust. Iug. 22: ob easdem artis a Micipsa, non penuria liberorum, in regnum adoptatum esse. Liv. 38, 39: non tam ob recentia ulla merita quam originum memoria. Tacit. Hist. 2, 50: non 28-37. argenti] facti, caelati. stupet-aere] „insano studio_quaerit vasa Corinthiaca." Eadem constr. Verg. Ge. 2, 508: Hic stupet attonitus Rostris. Sat. 2, 7, 95: Pausiaca torpes, insane, tabella. Albius] homo ignotus; de Tibullo poeta non cogitandum, quod is cum haec satira scripta est pueritia vix egressus erat. Hic mutat mercis cet.] Loquitur de mercatore, qui lucri cupidus ab Oriente ad Occidentem omnia maria pernavigat. Cfr. Ep. 1, 1, 45: Impiger extremos curris mercator ad Indos. quo Vespertina tepet regio] Epico sermone Occidentem παραφράζει. Solis enim vespertini tepor (Ep. 1, 20, 19: Cum tibi sol tepidus pluris admoverit auris.) transfertur ad vespertinam regionem. collectus turbine] Od. 1, 1, 4: pulverem collegisse. - ampliet ut rem] Non est ut finale, sed iunge cum v. metuens. versus] Omnes hi metuunt versus, odere poëtas. 'Faenum habet in cornu; longe fuge: dummodo risum Et quodcumque semel chartis illeverit, omnis 35 Et pueros et anus.' Agedum, pauca accipe contra. 33. poëtam Bentleius coni. 35. tibi Rutgersius. 39. poëtis R et Acron ad Sat. 1, 6, 25. N. Heinsius, Bentl., Meineke, Haupt, Vahlen; poëtas codices paene omnes. 41. si qui cod. plerique; si quis Scdpup Gothanus. ,,huius nostri generis;" "qualibus satira utitur." odere poëtas] άovvdetov ita supple: „,metuunt versus atque propterea odere poëtas." Faenum cet.] „Quando feriunt boves, eorum in cornibus ligatur faenum." ACRO. Plut. in Crasso c. 7: Σικίννιος πρὸς τὸν εἰπόντα, τί δὴ μόνον οὐ σπαράτ τει τὸν Κράσσον, χόρτον ἔχειν φησὶν ἐπὶ τοῦ κέρατος. Excutiat sibi] dativus commodi: „dummodo dictis suis mordacibus lectores vehementer ridere cogat;" id quod homini malitioso valde blanditur; sed propter hoc ipsum ab omnibus fugiendus est. Alii minus recte explicant: „,dummodo semet ipsum ad ridendum cogat. illeverit] contemptim de neglegentia in scribendo. a furno -lacuque] a pistrino et aquae receptaculis, quae DCC in Urbe fecit M. Agrippa. Plin. H. N. 36, 15. Gaudet igitur plausu hominum infimae sortis. 39-48. Primum] Non sequitur deinde; exempla huius consuetu-. dinis in oratione incitatiore non Horat. Ed. minor VI. Vol. II. rara.-poëtis] Propter constructio- sum quidam] Grammatici Alexandrini. comoedia necne poëma Esset] Cic. Orat. 67: Video viesse nonnullis Platonis et Democriti locutionem, etsi absit a versu, tamen quod incitatius feratur et clarissimis verborum luminibus utatur, potius poëma putandam quam comicorum poëtarum, apud quos, nisi quod versiculi sunt, nihil est aliud quotidiani dissimile sermonis. Construendum est: co 4 |