Page images
PDF
EPUB
[ocr errors]

Applicat aures:

Haec Jovem sentire, Deosque cunctos,
Spem bonam, certamque domum reporto,
Doctus, et Phoebi, chorus, et Dianae,
Dicere laudes.

75

72) Al. Applicet. C. Gu. Deos cunetos. 73) C. 4. Hoc Jovem. 74) C. 1. reportet. 75) Al. Phoebo. Ordo est: Ego chorus doctus dicere laudes Phoebi et Dianae, spem bonam et certam domum repeto, Jovem et omnes Deos haec sentire. 76) Al, discere. Plures editores superscribunt versui primo: Uterque Chorus, versui 9. Chorus Puerorum, 7. 13. Chorus Puellarum, v. 25. Ch. puer., v. 29. Ch. puali., v. 33. Ch. puer., v. 35. Ch. puell., v. 37. Ch. puer., Ch. puell, v. 53. Ch. puer., T. 57. Ch. puell., v. 61. Ch. puer., v. 69. Ch. puell., v. 73. Uterque Chorus.

v. 49.

میں

Q. HORATII FLACCI SERMON UM

LIBER PRIMUS.

SATIRA I.

Invehitur primum in eos, qui, sua sorte numquam con. tenti, aliorum vitae institutum proprio anteferunt: deinde in eos, qui contra in instituto suo constantes nullis laboribus parcunt, nulla non obeunt pericula, ut lucrum do. mum reportent; demum avaros insectatur.

Qui

ui fit, Maecenas, ut nemo, quam sibi sortem
Seu ratio dederit, seu Fors objecerit, illa
Contentus vivat; laudet diversa sequentes?
O fortunati mercatores! gravis annis

Miles ait, multo jam fractus membra labore.
Contra mercator, navim jactantibus austris,
Militia est potior. Quid ni? concurritur: horae
Momento cita mors venit, aut victoria laeta.
Agricolam laudat juris, legumque peritus,

5

LIBER I SERMONUM. SATIRA I. Alii: IN AVAROS. 1) Acron: sortem, propositum, professionem, institutum vivendi. 2) Al. Sors obj., illa. 3 Landet sc. quisque. 4) Al. gravis armis 6) Al: navem. Verbum mercatoris hic oppositum est illis cauponis et institoris. 7) Al. Quid enim? pro: Quare non? 8) Bentley: Momento aut cita mors, quocum consentit et Heindorf. 9) Al. legum jurisque per.

10

Sub galli cantum consultor ubi ostia pulsat.
Ille, datis vadibus, qui rure extractus in urbem est,
Solos felices viventes clamat in urbe.

Cetera de genere hoc, adeo sunt multa, loquacem
Delassare valent Fabium. Ne te morer, andi
Quo rem deducam. Si quis Deus, En ego, dicat, 15
Jam faciam quod vultis: eris tu, qui modo miles,
Mercator: tu, consultus modo, rusticus: hinc vos,
Vos hinc mutatis discedite partibus. Eja!

[ocr errors]

20

Quid statis? Nolint. Atqui licet esse beatis.
Quid causae est, merito quin illis Jupiter ambas
Traius buccas inflet; neque se fore posthac
Tam facilem dicat, votis ut praebeat aurem?
Praeterea: (ne sic, ut qui jocularia, ridens
Percurram quamquam ridentem dicere verum
Quid vetat? ut pueris olim dant crustula blandi 25
Doctores, elementa velint ut discere prima.
Sed tamen amoto quaeramus seria ludo.)
Ille, gravem duro terram qui vertit aratro,
Praefidus hic campo miles; nautaeque, per omne
Audaces mare qui currunt; hac mente laborem
Sese ferre, senes ut in otia tuta recedant,
Ajunt, quum sibi sint congesta cibaria: sicut
Parvula, nam exemplo est magni, formica, laboris,
Ore trahit quodcunque potest, atque addit acervo,
Quem struit, haud ignara, ac non incauta futuri. 35
Quae, simul inversum contristat Aquarius annum,
Non usquam prorepit; et illis utitur ante

Quaesitis patiens: quum te neque fervidus aestus

30

10) C. 1. Cantu. Sub consultor intelligendus est juris Vadibus s. peritus Sulpicius. 11) Al. ad urbem est.

sponsoribus. 13) Caeteri sunt tam multi, qui per incon stantiam diversa laudant, ut delassare possint. 14) Al. Delux are, Laxare ut valeant. Fabius. aliquot libros conscripserat satis verbose. 19) Benti. nolunt. Al. li

cet

esse beatus. Nolint sc. mutare. 23) Ut qui res joculares et ludicras percurrit, ut Lucilius. Al. nec SIG ut. 25) Al. Quis vetat? Olim pro non nunquam, interdum. 28) Al. qui terram. 29) AL Fervidus in campo miles; Bentl. Perfidus hic caupo, miles; Markland: Causidicus vafer hic, miles; Valart: Callidus hic cautor, miles. Nantae hic sunt mercatores, qui navem non pro pretio -exercent. 35) Al haud incauta, ac non ignara. 36) Al. constringit.. Quae sumendum est pro At ca. 38) Bentl. Quaesitis sapiens. Al. nec fervidus aestus - nec hiems.

[ocr errors]

Demoveat lucro; neque hiems, ignis, mare, ferrum; Nil obstet tibi, dum ne sit te ditior alter.

Quid juvat, immensum te argenti pondus, et auri Furtim defossa timidum deponere ferra?

40

45

Quod, si comminuas, vilem redigatur ad assem.
At, ni id fit, quid habet pulchri constructus acervus?
Millia frumenti tua triverit area centum;
Non tuus hoc capiet venter plus, ac meus: ut si
Reticulum panis venales inter onusto

50

Forte vehas humero: nihilo plus accipias, quam
Qui nil portarit. Vel dic, quid referat intra
Naturae fines viventi, jugera centum an
Mille aret? At suave est ex magno tollere acervo.
Dum ex parvo nobis tantundem haurire relinquas,
Cur tua plus laudes cumeris granaria nostris ?
Ut, tibi si sit opus liquidi non amplius urna
Vel cyatho; et dicas: magno de flumine malim, 55
Quam ex hoc fonticulo tantundem sumere.
Eo fit,
Plenior ut si quos delectet copia justo,
Cum ripa simul avulsos ferat Aufidus acer.
At qui tantuli eget, quanto est opus: is neque limo
Turbatam haurit aquam,neque vitam amittit in undis.60
At bona pars hominum, decepta cupidine falso,
Nil satis est, inquit: quia tanti, quantum habeas, sis.
Quid facias illi? Jubeas miserum esse, libenter
Quatenus id facit. Ut quidam memoratur Athenis
Sordidus, ac dives, populi contemnere voces
Sic solitus: populus me sibilat; at mihi plaudo
Ipse domi, simul ac nummos contemplor in arca.

65

59) C. 1. Dimoveat. 43) Haeo est responsio avari. 44) Hor. replicat, nisi aurum tuum minuatur. 45) Nisi area tua reddiderit c. fr. m., sc, modiorum. 46) Al. capiat venter plus quam meus; al. plus ac meus; al plus, quam meus. 49) Al. quid conferat intra. 50) Al. viventis 51) Avarus respondet, et simul interrogatur ab Hor. Est quasi dialogus. 52) Al. Cum ex parvoj al. Dum tamen ex parvo nobis haurire rel. 53) Al. plus cumeris laudes. 54) Ut, exempli gratia. 55) Al. mallem. 56; Eo fit est responsio. 68) C. 1. Cum simul avulsos ripa ferat (s. auferat) Aufi. -dus (s. violens Ofonto). 59) Al, tantulo eget, quantum. Bentl. quantum opus est, sc. prodest. 60) Al. nec vitam. (61) G. 1. Ut bona. Al. cupidine falsa. 63) Benti, miserum, cum referatur ad pars. Al. miserum esse libenter, Quate nus. 64) Homo quidam sordidissimus, sc. Fabius. 65) Al, Sordidus, et divés..

70

75

80

Tantalus a labris sitiens fugientia captat
Flumina... Quid rides? mutato nomine, de te
Fabula narratur. Congestis undique saccis
Indormis inhians; et tanquam parcere sacris
Cogeris, aut pictis tanquam gaudere tabellis.
Nescis, quo valeat nummus quem praebeat usum ?
Panis ematur, olus, vini sextarius: adde,
Queis humana sibi doleat natura negatis.
An vigilare metu exanimem; noctesque, diesque
Formidare malos, fures, incendia, servos,
Ne te compilent fugientes, hoc juvat Horum
Semper ego optarim pauperrimus esse bonorum.
At si condoluit tentatum frigore corpus,
Aut alius casus lecto te adfixit; habes qui
Adsideat, fomenta paret, medicum roget, ut te
Suscitet, ac natis reddat, carisque propinquis ?
Non uxor salvum te vult, non filius: omnes
Vicini oderunt, noti, pueri, atque puellae.
Miraris, quum tu argento post omnia ponas,
Si nemo praestet, quem non merearis, amorem?
An sic cognatos, nullo natura labore
Quos tibi dat, retinere velis, servareque amicos?
Infelix operam perdas: ut si quis asellum
In campo doceat parentem currere frenis.
Denique sit finis quaerendi: quumque habeas plus,
Pauperiem metuas minus; et finire laborem
Incipias, parto quod avebas. Ne facias quod
Ummidius; qui tam, non longa est fabula, dives, 95

[ocr errors]

85

90

68) C. 1. totiens, sed tô serius appositum fuit. Tantalus, Pelopis pater, rex Lydiae. Al. ab labris. 71) Inhians, timens, sollicitus. 72) C. 1. Cogere. Al. Cogeris, et pictis. 73) Al. quid valeat. Quo, quorsum, ad quem usum. 76) Al. exanimum. 77) Al, malos fures sine distinctione. 78) Al. Non te compilent, i. e. pilos convellant. 79) Al. opta rem. 80) Al. Ac si. 81) C. 1. afflixit, Gl. dejecit in lectum. Al. affixit. Sed adfixit et adsideat indicat constantem praesentiam, sicut suscitet gravitatem morbi. 82) Fomenta paret, Gl. te foveat. 83) Suscitet, Gl. sanum faciat. 87) Al quem non merearis honorem. 88) Al. At si cognatos; An qui; An, si; Atqui. 90) Al perdes. 91) C. 1. In campum, in campo sc. plano, non campo Martio. 92) G. 1. Cumque habeas plus ; al. quoque hab., dumque hab. 93) Fac, ut paup. m. m. 94) Al. Nec facias; avebas, ne fac. 95) Al. Quidam, subintell. fecit. Al. Umidius ex familia Plebejorum. Al. Humidius, Vimmidius, Numidius, Unidins, Vinidius, Vividius, Ubidius, 'Avidius', Uvidius, Vibidius, Fufidius.

« PreviousContinue »