An sit amicitiâ dignus: Si carmina condes, nem, utrum dignus sit familiaritate sud. Tu si facias versus, cave ne te decipiat animus versutus adulatoris. Si quidpiam recitavisses 440 Quintilio Varo, dicebat: Age, hoc et illud emenda. Si postquam bis aut ter rem tentasses, responderes; ne ina 445 quaquam te posse melius: jubebat expungere, et versus inconditos recudere. Quòd si errata defendere malles quàm corrigere; nullum amplius verbum, aut curam adhibebat frustra, ne te et tua sine æmulo [912] colus approbares. Vir pro Quin sine rivali teque et tua solus amares. Vir bonus et prudens versus reprehendet inertes, Culpabit duros, incomptis allinet atrum Transverso calamo signum; ambitiosa recidet Ornamenta; parùm claris lucem dare coget; Arguet ambiguè dictum; mutanda notabit: Fiet Aristarchus; nec dicet, Cur ego amicum 450 damnabit,inconditis nigram notam apponet transverso calamo; luxuriantes ornatus amputabit; jubebit obscura illuminare; ambiguè dicta reprehendet; mutanda desiguabit: se velul Aristarchum præbebit ; nec dicet, Quare ego amicum ANNOTATIONES. di bus et sagax versus languidos redarguet, asperos invenienda quæ fugerant, &c. Hujus præcepti sui Horatius ipse videtur immemor fuisse, stylum juveniliter exultantem non castigans, nec ambitiosa et luxuriantia recidens, quando in Ep. 16. v. 28. plura coacervat, ubi unum et simplex erat afferendum. Certè mens dolore pressa haud in multas aut acutas sententias effunditur et spatiatur; nec tot minuta variaque concipit, nedum eleganter et copiosè eloquitur. In quo passim hallucinatus est Seneca Tragicus, Lucanus etiam, &c. Vide Cicer. in Bruto, ubi Gorgiam redarguit. 448. Parùm claris lucem dare cogel.] Et memet huic documento fateor obnoxium. Auctor Reip. Literariæ 1684. meas ad Juvenal, annotatiunculas recensens, vir certè bonus et prudens animadvertit paululum dormitasse me, nec satis exposuisse fentem Satyrici, v. 49. Sat. 1. Leviori ninrium stylo locum eximium perstrinxeram. Bene Scaliger lib. vi. cap. 7. In Juvenale inquit, sunt qua dam tam acuta dicta, ut vix uni, aut alteri par sit Horalius. Nec crede omuino, Lector, Hypercritico. In hoc tamen ausculta, quòd ita laudat istum locum: Allinet atrum signum.] Græci ¿bexí? cunt. Expungendi seu delendi, vel mutandi signum et nota erat, virgula quædain recta ¿binde dicta, quod tanquam veru corrigenda transfigerat, versibus et locis reprehensione dignis apponebatur à critico. 447. Ambitiosa recidet Ornam.] Quintil. lib. x. cap. 4. Emendalio pars studiorum longè utilissima, nee sine causâ creditum est, stylum non minus agere cum delet; hujus operis est, Adjicere, Detrahere, Mutare; simplicius judicium que replenda vel dejicienda sunt, duplicis autem operis est, premere tumentia, humilia extollere, luxuriantia astringere, inordinata digerere, soluta componere, exultantia coercere. Nam et damnata quæ placuerant, et Exul ab octavo Marius bibit, et fruitur Diis Quid enim argutius dici queat (pergit ille) 450. Fiet Aristarchus.] Sagaciter, acriter, fideliter sui amici errata notabit, obelo transfodiet; ut solebat Aristarchus. Hic Grammaticus ætatis suæ princeps, idemque severus operum censor qui Poetas Græcos accuratissimè castigavit, atque in Homero versus adulterinos plerosque à legitimis discrevit. Proh dolor! proh fata et temporis injuria! Tanti viri tot voluminum nihil superstes haberaus. molestiâ afficiam pro re Offendam in nugis? Hæ nugæ seria ducent levi? Atqui res ista levis in In mala derisum semel exceptumque sinistrė. 1913) vera mala impellit hominem delusum semel et maligne Ut mala quem scabies, ant morbus regius urget, approbatum. Aut fanaticus error, et iracunda Diana; Qui sanâ mente sunt, ut Vesanum tetigisse timent fugiuntque poëtam, 455 quem extiosa scabies vexat, vel furor a diis immissus et Qui sapiunt: agitant pueri, incautique sequuntur. Diapa infesta; sic poëtam Hic dum sublimes versus ructatur, et errat, insanum contingere formi. Si, veluti merulis intentus decidit auceps dant, atque aversantur: pueri vero et imprudentes In puteum foveamve ; licèt, Sucurrite, longum consectantur. Is dum ver- Clamet, Io cives; non sit qui tollere curet : 460 sus excelsos meditatur et aberrat, si, quasi auceps ad Si quis curet opem ferre, et demittere funem; merulas captandas attentus, Qui scis an prudens huc se projecerit, atque in puteum aut foveam ruat, Servari nolit? dicam ; Siculique poëtæ nemo reperietur qui extrahere studeat, quamvis diu Narrabo interitum. Deus immortalis haberi vociferetur,Heus cives,aux. Dum cupit Empedocles, ardentem frigidus Ætilium date. Quòd si aliquis nam velit subvenire, et funem [914) prætendere, dicam: Unde Insiluit. Sit jus, liceatque perire poëtis. 466 nòsti nunquid illuc sponte Invitum qui servat, idem facit occidenti. se præcipitaverit, et recu- Nec semel hoc fecit; nec si retractus erit, jam set servari? mox que commemorabo mortem Siculi Fiet homo, et ponet famosæ mortis amorem. poëtæ. Einpedocles gestiens Nec satis apparet, cur versus factitet; utrum 470 existimari Deus immortalis; frigide se dejecit in Ætnam ardentem. Sit fas et licentia poëtis interire. Qui invitum servat, peccat æque ac interficiens. Neque semel id fecit ; sique educatur inde, haud proinde fiet homo deinceps, nec famosæ mortis cupiditatem abjiciet. Certè non liquet quamobrem ANNOTATIONES. Tempore Callimachi floruit: à Cicerone mul- vanâ æstimatione. Alü leg. sublimis pari tis locis laudatur, lib. iii. Epist. 11. Aristarchus sensu. Homeri versus esse negabat quos non probabat. Errat.] Animo simul et corpore : adulatoriAd Attic. lib. xi. Ep. 1. orationes quarum tu bus nimium credulus. Aristarchus es, &c. Ejus etiam meminit Plu- 458. Decidit in foream, &c.] Aludit ad id tarchus in vità Homeri. quod refertur Thales Milesius sidera aspecNec dicet cur, &c.] Hæc enim adulatoris tans in puteum decidisse. Laert. in ejus vità, est improba oratio, et consuetudo. Plato in Theæto, &c. 452. In mala derisum.] Quod pejus malum, 460. Clamet, lo cives, &c.] Vide lib. i. quàm se et sua solum amare, cæteris irridenti- Epist. 17. sub. finem. bus juste quidem, atque in perpetuo errore 463. Siculi Poëtæ.] Empedoclis Agrigenversari? tini, Philosophi et Poëtæ qui de rerum naturà 453. Ut mala quem scabies, &c.) Mali poëtæ carmen scripsit, ut apud Latinos Lucretius Horatius exhibet infortunatam conditionem; Hic illum celebrat. lib. i. floruit ante Chrisut ab eâ deterreat. tum annis ferè quingentis. Cic. i. de Orat. Morbus Regius.] Eo croceus fit hominis Empedocles Physicus egregium poëma fece'. vultus suffuso felle. Arquatus, Ictericus, apud De eo jam lib. i. Epist. 12. Lucret. lib. iv. Cornel. Cels. lib. iii. cap. 4. Plin. 465. Ælnam.] Siciliæ montem fammas et &c. Regius dicitur quod eo affecti sanentur, lapides eructantem. si regiis deliciis impensè oblectentur. 466. Insiluit.] Vel, ut famam divinitatis 454. Fanaticus error.) Furiis vexati marie caperit; vel præ dolore, qudd Ætnæi incen*01, fanatici appellantur; vel quod in sanis dii causas assequi non valeret. Porrò, rejecstipem corradant, vel quod in sacris locis fu- tis ab Ætnæo lacu et camino, unà cum cæierà rant et vexentur maximè obversantibus animo materiâ, crepidis ejus ærcis, detectam frauinanibus phantasmatibus. Talis fuit Orestes dem, aliqui fabulantur. ob interfectam matrem Clytemnestram furiis 468. Nec jam fiet homo.] Haud desinet agitatus. velle immortalis existimari; quicquid humani Iracunda Diana.) Hæc lymphaticos effi- est, alienum à se et indignum se putans, prz vere credita. Sic Ajax furiosus extitit apud stultitiâ et superbiâ. Alii interpretantur: noa Sophoclem. Pan etiam infestus habebatur. magis erit rationis compos: insaniet seinUnde panici terrores dicti. per. 457. Hic dum sublimes, &c.] Vesanus ille, 470, Cur dersus factitet.] Ob quod scelus poetaster. aut flagitium Diis invisus hanc luat pænan, Sublimes.] Opinione quidem propriân, et ut malos versus faciendo sese maceres Minxerit in patrios cineres, an triste bidental versibus faciendis incumMoverit incestus: certè furit, ac velut ursus, bat; utrum minxerit in pa tris cineris, an triste bidenObjectos caveæ valuit si frangere clathros; tal sceleratus violaverit. Indoctum doctumque fugat recitator acerbus; Profectò furiosus est; et Quem verò arripuit, tenet occiditque legendo, tanquam ursus quando op posita caveæ claustra perNon missura cutem nisi plena cruoris hirudo. rumpere voluit; imperia tum atque eruditum in fugam vertit recitator importunus; at quem apprehenderit occupat ac interimit, velut sanguisuga non demittens cutem nisi sanguine repleta. ANNOTATIONES. 471. Utrum minderit in patrios cineres.) conscelerato. Pers. Sat 2. Gell. lib. xvi. cap. Duplex noxa, et sepulchri sanctitatem et pa- 26. &c. ternam pietatem violare. Vide Pers. Sat. i. 472. Incestu.] Flagitio quodam infando ubi, pollutus. pueri, sacer est locus: extra 473. Clathros.] Græcis xañ tpa sepimenta, Meite. cancellos. 471. Bidental Moverit incestus.] Locus ful- 474. Recitator acerbus.] Ligurinus ejusmomine ictus diis sacer habebatur; bidentes arâ di fuit, apud Martialem non uno loco. ibi erectà immolabantur; sepimentis inclu- 476. Hirudo.] Quæ corpori tamdiu adhæ. sam calcare ne fas erat bomini præsertim ret donec sanguine saturata excidat. FINIS. INDEX RERUM NOTABILIUM QUÆ REPERIUNTUR TUM IN CARMINIBUS HORATII, TUM IN ANNOTATIONI- Monendus es, amice Lector, ut in usu hujusce Indicis attendas ad numeros Aprilis Veneri sacer, unde dictus 406 Argonauta 438 arioli, sortilegi, &c. in circo et ford Aristippus philosophus pecuniam ab- Aristophanes poeta 544 arma cuique propria dantur à naturâ, Asia valde fertilis 583, 743 Atubulus ventus idem qui Japyx 566 Athenienses virgines deferebant sacra attagen lonicus, perdix Asiana 436 Attica virgo sacra portans incessu auctoris et libri optimi bona sors 903 Augustus divis annumeratus 267. pa- auguria et auspicia, dextra et læva auguria captandi ratio et modus, ibid. aulaa ad cameram triclinii 719 auster morbus creat 207 B Afra avis, seu gallina 435 Afra cochlea 678 Afranias poeta 834 aqua potores an boni poetæ sint? Africa et Egyptus duo horrea populi aquæ varia variis morbis medentes, Romani 647 alec 676, 714 Ajax Telamonius 64, 163, 654, et seq. alea legibus vetita 338, 811 791, et seq. aquis istis utendi ratio, ibid. Aquilegia sacra ad eliciendam pul- viam 842 Arabum gaze celebres 113, 197 delere 69 arbiter bibendi; seu convivii rer 179 Arcadia 410 archaici lecti 748 Archilochus poeta 454 BABYLONII numeri 46 Baiana aqua variis medentur morbis 691, 792 barba sapiens, sex inder sapientiæ 64 |