M. TULLI CICERONIS SCRIPTA QUAE MANSERUNT OMNIA. RECOGNOVIT C. F. W. MUELLER. PARTIS III VOL. I CONTINENS EPISTULARUM AD FAMILIARES, QUAE DICUNTUR, LIBROS EDITIO STEREOTYPA F LIPSIAE IN AEDIBUS B. G. TEUBNERI. MCMIV. 1996 PA 6278 A2 1884 V. 3:1 ADNOTATIO CRITICA. Postquam octo annis (1878-1886) duas partes huius editionis, secundam et quartam, conficere mihi licuit (primam Fridericus annis 1887 et 1891 absolvit), in tertia totidem annos cessare cóactus sum, dum Mendelssohni opus expectatum in manibus esset; nam magnam is spem moverat novi et pleni apparatus critici, antea autem Ciceronis epistulas edere inscitiae ac temeritatis fuisset. Quae spes non fefellit; nam ille rem tam praeclare gessit colligendis et adhibendis testimoniis, ut aequus iudex nihil fere desiderare posse videatur. Atque usus est Mendelssohnus his maxime libris manuscriptis: Mediceo 49. 9 saec. IX (v. Dessau Herm. XXIX 1894 p. 397. 1) M, qui XVI libros epistularum continet, Harleiano 2773 G saec. XII et Parisino 17812 R saec. XII, qui libros I-VIII, Harleiano 2682 H saec. XI, Palatino 598 D saec. XV/XVI, in quibus sunt ep. IX-XVI, Erfurtensi, nunc Berolinensi fol. 252, F saec. XII/XIII, qui habet epistulas ex libris XII, XIII, XIV, XV, XVI, et quidem ita usus est, ut non solum in prioribus octo libris, sed etiam in posterioribus, 'dubia ubi res esset et incerta, M, veterem ducem, sequi mallet' quam ceteros codices (p. XXV ex.); cui iudicio ego fere adsentior, nisi quod cum de omnium codicum fide et auctoritate tum de Medicei paulo secus existimo.*) *) Haec obtrectandi aut gloriandi causa a me dici nemo homo sanus interpretabitur, neque hercle mihi tale quid in mentem venisset, nisi factum esset, ut similia simili in causa verba mea in eam partem detorquerentur. Ego anno 1864 in Fleckeiseni annalibus p. 268 sqq. fusius de codicibus ABH librorum de philosophia disputaveram Halmique de iis iudicium refutaveram. Anno 1871 Iohannes Vahlenus in praef. editionis I de legibus idem quod ego de codicibus AB, aliud de H iudicavit meam commentationem vel ignorans vel inutile iudicans commemorare. Id ita me movit, ut in mea editione In hac adnotatione idem institutum tenui quod in prioribus voluminibus, ut recentiorum editorum, hic Baiteri, Wesenbergi, Mendelssohni, Lehmanni et Andreseni (VI et II editt. epist. sel. Hofmanni) differentias notarem omnes, selectas aliorum (de Tyrrelli editione doleo me sero cognosse), non ut codicum varietates enumerarem, quod mihi propositum fuisse nescio quo pacto opinati non unus, sed multi oblitum me esse aliquando alicuius codicis scripturam afferre aut similia saepe insimularunt. In temporibus epistularum ascribendis Mendelssohni 'tabulas chronologicas' secutus sum paucissimis exceptis. P. 1. 12 quia Victor., Bait., Wesenb., qui codd. MR, quod G fortasse recte, quoniam Cratand., Mend. Qui scriptum invenitur pro quia p. 11. 30 in MR, 41. 4 in GR, pro quod in G 133. 7, 179. 4, pro quoniam in F p. 444. 33. Ad p. 245. 15, 506. 9. Ib. de me del. Cobet Mnemos. N. S. VIII 1880 p. 182, perfecto reditu meo Spir. Bases Athenai. 1880 p. 155. 13 ego, quia edd.; cf. p. 402. 3, Planc. 23. 56 quia neque. et quod etc. 21 etiam codd. GR, Bait. || P. 2. 2 cotid. Med. sexagiens, semel (saepius GR) cottid. p. 204. 16, semel quotid. p. 26. 26, librorum de legibus a. 1878 haec scriberem: De libris de legibus optime meritus est hac aetate Ioh. Vahlenus cum denuo excutiendis opt. codd. Leid. A et B, tum emendando. Dissentio ab eo de cod. Heins., quem ille tam parvi facit, ut raro eius mentionem iniciat, ego nusquam neglegendum censeo, nedum, quae is propria habet, arbitrio correcta' concedam', nihil amplius, de codicibus id ipsum, quod in illa disputatione pluribus executus eram. Tantam impudentiam non tulit Iohannis Vahleni probitas: ne quid propriae virtutis deesse videretur, non uno nomine veritati repugnantia' me cum obtrectatione aliena' (p. XI sq.) scripsisse et dissensum' a se meum cum ostentatione pronuntiasse' (p. XV) autumat, ut suae editionis fidem et usum everterem' (p. XI). Mentitum esse me ita probat, ut, quod mihi 'rarum' visum sit et nunc videtur, rarum esse neget et, quae ipse scripserat: 'in plurimis cum Vossianis consentit' cod. H, alia' (i. e., ut opinor, in quibus non consentit cum Vossianis, i. e. quae propria habet') arbitrio correcta habet', falso me rettulisse arguat. Tantarum ineptiarum si quis causam quaerat, praeter hominis stomachum nullam aliam inveniri posse puto nisi hanc: noluit verbis quoque fateri videri, quod non poterat non re concedere, iniuria codicem Harl. a se antea neglectum esse; etenim omnem Harleiani differentiam in ed. II adiecit ridicule sane querens 'inutilium mole scripturarum adnotationem spissatam'. 513. 4 cotidie corr. in quotidie, 516. 3 cotidiana in quot., in Q. Cic. ep. de petit. cod. Berol. omnibus septem locis cottid. Bait. constanter scr. cotid., Mendelss. semel cottid., Wesenb. quotid.; ad Sest. p. 10. 37. 11 sq. Hortensi, Pompei etc. constanter scr., hoc plerumque etiam Mendelss. velut v. 24; ad Sest. p. 3. 7. 13 teneri potest recc. edd. nagevdetinõs scribunt saepe, ut mihi videtur, nimii in hoc genere, etsi plerumque nihil interest, ut p. 3. 28, 9. 33, 15. 16, 25. 8, 26. 13, 27. 4, 31. 32, 32. 14, 34. 14, 36. 7, 37. 11, 39. 17, 40. 1, 11, 42. 8, 29, 48. 5, 50. 2, 51. 29, 59. 24, 76. 3, 28, 33, 91. 17, 92. 26, 95. 15, 33 etc.; cur non v. c. etiam p. 33. 19 sq., 34. 16 sqq., 35. 6, 40. 5, 23 sq., 60. 18, 106. 30-32 et multis aliis locis? Ad 508. 8, 521. 32, 17 et 19 tres p. 15. 16, 23. 30, 37. 23, 39. 27, 54. 28, 56. 32, 57. 19, 69. 22, 101. 9, 126. 6, 147. 27, 175. 26, 179. 26, 192. 25, 207. 2, 221.17, 226. 16, 244, 12, 250. 15, 252. 14, 257. 1, 278. 9, 326. 10, 329. 3, 332. 7, 431. 15, 19, 468. 12, 472. 22, 498. 2, 532. 4, 542. 35, 545. 26, 552. 4, 562. 24, 564. 16. Wesenb. et sic semper. 18 et 19 et paene constanter Mendelss. eis et ei, quamquam raro in libris servatum esse' ipse testatur, p. (100. 7,) 277. 31 in omnibus, 16. 3 in GR (M eius), 214. 15 in G, ei p. 3. 32 in omnibus, ut videtur, ter is in M, p. 193 5, 214. 15, 478. 7, bis iei, p. 22. 29 (declaranti ei M) et 436. 12 (uti ei M) tam veri simile quam p. 25.7 mieis in M, qui ipsi Mendelssohno 'nimius archaismus' videtur (cf. 453. 27 miis); ad p. 203. 14. Solent codd. habere aut his et hi aut iis et ii aliquanto rarius, sed, quod multo plus valet, pro hoc it p. 87. 22, ti 132. 16. Hiis invenitur p. 33. 10, 68.16, 449. 7, 460. 24 pro iis (ib. 16 pro his) in M (his in reliquis), hii 14. 21 in M, 441. 14 in D (M ii) ut his pro is duodeciens, dehis pro deis 24. 14 (fac et his pro facetiis 242. 19 sq., mart. his pro Martiis 334. 32, pariter hii pro Parthi in G p. 48. 33) etc. Pronominis idem nominativum plural. idem sumpserunt e codd. Baiter et Mendelss. p. 2. 29, 21. 1 et 16, 23. 33, 38. 6, 321. 2, 328. 3, 344. 31, 34, 349. 13, 381. 4, 495. 20, eidem 24. 29 et etiam Wesenb. 99. 16 ex MR, dativ. aut ablat. isdem 67.15, 227. 8, 441. 6 Bait. et Mend. e Med. (sic p. 26. 13 R, 66. 16, 84. 30, 85. 11 G, 306. 29 D), eisdem omnes p. 26. 13 (ehisdem M, isdem R), Mend. reliquis locis omnibus (p. 124. 36 G), Bait. isdem, Med. (AR) hisdem 66. 16, 84. 30, 85. 11, 95. 10, 487. 14, R 67. 15, 199. 31, HD 227. 8, 262. 5, 384. 28, H 306. 29, FHD 441. 6. In Q. Ciceronis libelli cod. Berol. nusquam non est hi et his excepto uno loco p. 569. 9, ubi habet cum Harleiano uti pro ut ii, Buecheler constanter i et is. V. ad p. 13. 20, 41.29, 86. 33, 93. 22, 100. 18, 108. 28, 133. 32, 142. 15, 156.1, 158.34, 239. 23, 251. 34, 269. 1, 302. 15, 320. 6, 350.8, 440, 10, 441.32, 446 10, 478. 22, 481. 16, 497. 17, 500 29, 35, 559. 29, 562. 10, |