Page images
PDF
EPUB

äußern Sinne entdecken, so kann sich der Verpachter auch nicht einmal mit der Unwissenheit entschuldigen. Z. B. es find mangelhafte Gefäße zur Aufbewahrung flüssiger Sa. chen vermiethet worden. Entdeckte man aber den Fehler, den man der Sache seblst nicht ansehen konnte, erst durch die Erfahrung, so kommt es darauf an, ob dem Verpåch. ter diese Erfahrung bereits bekannt war, oder nicht. Nur im ersten Falle haftet er für das Intereffe. In dem letzten Falle aber kann er nur keinen, Pacht fordern. 3. B. der Fall, wenn Jemand eine Wiese, oder Waldung zur Abhutung verpachtet hat, worauf oder worin giftige Kräuter wachsen, wovon des Pachters Vich gestorben ist, wie folgende Gefchstelle lehrt.

Dahin gehört

L. 19 S. 1. D. h. t. ULPIANUS libro XXXII. ad Edictum. Si quis dolia vitiosa ignarus locaverit, deinde vinum effluxerit, tenebitur in id, quod interest: nec ignorantia eius erit excusata: et ita CASSIUS Scripsit. Aliter atque si saltum pascuum locasti, in quo herba mala nascebatur: hic enim si pecora vel demortua sunt, vel etiam deteriora facta, quod interest, praestabitur, si scisti, si ignorasti, pensionem non petes. Et ita SERVIO, LABEONI, SABINO placuit.")

[ocr errors]

Wie die Berechnung des Interesse zu machen sey, wenn der Gebrauch der vermietheten Sache durch Entwährung gehindert wird, zeigen folgende Gefehstellen an dem Bey spiele einer Sublocation.

1

L. 7. D. h. t.

PAULUS libro 32. ad Edictum. Si tibi alienam insulam locavero quinquaginta, tuque eandem sexaginta Titio locaveris, et Titius

a

!

a domino prohibitus fuerit habitare, agentem te ex conducto, sexaginta consequi debere placet: quia ipse Titio tenearis in sexaginta.

L. 8. D. eodem. TRYPHONINUS libro IX. Disputationum. Nos videamus, ne non sexaginta praestanda, nec quinquaginta sint, sed quanti interest, perfrui conductione : tantundemque consequatur medius, quantum praestare debeat ei, qui a se conduxit; quoniam emolumentum conductionis, àd compa rationem uberioris mercedis computatum, maio rem efficit condemnationem. Et tamen primus Jocator reputationem habebit quinquaginta, quae ab illo perciperet, si dominus insulae habitare novissimum conductorem non vetuisset. Quo iure utimur.

Wenn also der Conductor die Sache, die er um 50 Thlr. gemiethet hat, wieder für 60 Thlr. vermiethet håtte, so kann er zwar, wie Tryphonin mit Recht sagt, weder die 50 noch 60 Thlr. von seinem Vermiether fors bern, weil er die 50 Thlr., die er demselben hätte be. zahlen müssen, wenn keine Entwährung vom Eigenthůmer geschehen wäre, ihm nun nicht bezahlt, noch bezahlen darf; sondern nur den Gewinn bringt er in Anschlag, den er aus der Sublocation durch das höhere Miethgeld von dem zweyten Conductor erhalten hatte, und dieser besteht nicht in 60 Thlr., sondern, nach Abzug jener 50 Thlr., nur in 10 Thlr. Allein, da der zweyte Cons ductor, wegen des zu zahlenden höhern Miethgeldes, auch ein höheres Interesse in, Anschlag bringt, welches ihm fein Vermiether vergüten muß, so kann diesen Erfah billig der erste Conductor (medius) von seinem Locator

[ocr errors]

for.

[ocr errors]

fordern. Er schlägt also fein Interesse auf so hoch an, als er dem zweyten Conductor deshalb hafter").

[ocr errors]

Die Verbindlichkeit zur Leistung des Interesse fällt jedoch weg, wenn der Locator im Stande ist, dem Con. Ductor eine andere gleich gute Sache zu dem bestimmten Gebrauche zu verschaffen, gefeßt auch, daß er sie zu diesem Zweck wieder bey einem Andern gemiethet hätte. Es ist auch der Conductor in diesem Falle den ganzen Miethzins an feinen Locator zu bezahlen schuldig. Hätte aber der Locator auf solche Art für den Conductor nicht gesorgt, so ist es zwar auch dem Conductor unverwehrt, sich selbst nach einer andern Miethe umzusehen; Miethe umzusehen; nur muß ihm swenn er dafür mehr bezahlen muß, als er dem ersten Co. cator gegeben hätte, dieser Schaden vergütet werden, vorausgeseßt, daß dem Conductor kein Betrug dabey zur Last ·fälle.

[ocr errors]

L. 9. pr. D. h. t. ULPIANUS libro 32. ad Edi ctum. Plane si dominus non patitur, et locator pa ratus sit, aliam habitationem non minus commodam praestare, aequissimum esse ait, absolvi locatorem.

L. 28. §. 2. D. eodem. LABEO lib. 4. Posteriorum epitomator. a Tavoleno. Idem iuris esse 38),

si

37) . Ant. FABRI Rational. in Pand. ad h. LL. JACIUS in Iulio Paulo ad L. 7. et 8. D. h. t. Oper, postum. T. II. pag. 550. edit. Fabrot. POTHIER Pandect. Iustinian.

h. t. Nr. XLVII. not. e. f. g. und Westphal vom Kaufe Pacht- und Miethcontract. §. 948. 38) Dieß geht auf den §. 1. L. cit. vorgetragenen Fall, wo ge. fagt wird, daß der Conductor dennoch das Miethgeld bezahlen müsse, wenn er in dem baufälligen Haufe geblieben ist, aus

wel.

et

si potestatem conducendi habebat, uti pretium conductionis praestaret. Sed si locator conductori potestatem conducendae domus non fecisset, is 3?), in qua habitaret, conduxisset, tantum ei praestandum putat, quantum sine dolo malo praestitisset 40). Caeterum si gratuitam habitationem habuisset, pro portione temporis ex locatione domus deducendum esse 4*).

Daffelbe gilt auch in dem Falle, wenn sich gleich Un fangs ein Hindernis finden sollte, weshalb der Conductor die

welchem er hätte ziehen können. Eben dieses gilt nun auch in dem Falle, wenn der Locator dem Conductor eine andere eben so bequeme Wohnung verschafft, und das Miethgelb da. für entrichtet. Die Worte: Si potestatem conducendi habebat, gehen also auf den Locator, und wollen soviel sagen, Si locator conductori fecit copiam alterius domus. Eben so die nachfolgenden Worte: uti pretium conductionis praestaret, nämlich) ipse locator. S. Westphal vom Kaufe und Pacht Contract §. 955. u. POTHIER Pandect. Iustinian. Tom. I. h. t. Nr. XLIX. not. c.

[merged small][ocr errors]

40) Das heißt dem Conductor muß das Miethgelb vom Loca

tor erseßt werden, wenn er die andere Miethe etwa theuerer bezahlen muß, ohne daß derselbe sich einer Collusion schuldig gemacht hätte.

41) Räumt auch Jemand dem Conductor die Wohnung unentgeldlich ein, so kann er doch für diese Zeit dem kocator bas Miethgeld anrechnen, eben so, als wenn er es wirklich bezahlt båtte. Er giebt also dem Locator pun soviel weniger Miethzins. In den Basilicis Tom. I. Lib. XX. Tit. . pag. 428. heißt 28: πρὸς αναλογίαν του χρόνου ἔμειονται το μίσθωμα. i. e. pro portione temporis merces ·m nuitur.

der Miethe nicht sogleich beziehen kann, der Locator aber im Stande ist, demselben, bis jenes Hinderniß gehoben «ist, eine andere eben so bequeme Wohnung anzuweisen. Hier kann der Conductor von dem Miethcontract nicht abgehen, sondern muß sich die Wohnung bis dahin ge fallen lassen, und den versprochenen Miethzins bezahlen.

L. 6o. D. h. t. LABEO "Lib 5: Posteriorum a Tavoleno epitomatorum. Cum in plures annos domus

locata est, praestare locator debet, ut non solum

habitare conductor ex Calendis illis) «<«cuiusque anni, sed etiam locare habitatori, si velit, suo tempore possit 4). Itaque si ea domus ex Calen -dis Ianuariis fulta 44) in Calendis. Iuniis permansisset, ita ut nec habitare quisquam, nec ostendere alicui posset, nihil locatori conductorem praestaturum: adeo ut nec cogi quidem posset, ex Calendis luliis refecta domo habitare, misi si paratus val note fuis

[ocr errors]

142) Haloanders und, Baudoja lefen Calendis Iuliis. Diese Leseart billigt auch Ant. AUGUSTINUS Emendation. Lib. IV. cap. 14. (in Thes. Iur. Rom. Otton. Tom. IV. pag. 1546.) allein zu dieser Emendation ist keine Nothwen. digkeit vorhanden. Calendae illae follen blog den contracts, mäßigen Anfang der Miethzeit anzeigen. S. Westphal §. 954.

43) Diefe Worte gehen auf eine Sublocation.

44) Statt fulta lefen Haloander und Baudoja fracta. Ant. AUGUSTINUS Emendat. c. 1. will hingegen rupta lesen. Allein die Lefeart fulta stimmt auch mit den Bafiliken Tom. II, p. 437. überein, welche vтóρtwo exwv & DINOS haben, i. ''è. ''domus habens fulcimentum. . 1o. Guil. HOFFMANN Meletemata ad Pand. Diss. XVII. §. 5. circ. fin.

e.

اد

« PreviousContinue »