Page images
PDF
EPUB

ἔστι, διά τὸ μή εἶναι ἐνταῦθα κέρτον ἐν ἀργυρία μίσθωμα ουδὲ κομμοδάτον, τὸ γὰρ κομμοδάτον γρατουίτον ὀφείλει ειναι i. e neque locatio illud est, quia hic certa in pecunia merces non est; neque com modatum, nam commodatum debet esse gratuitum; und hat also auch hier wieder deutlich ausgesprochen, daß die Präftation des Conductor in Gelde bestehen müsse.

Bey der Verpachtung einer fruchttragenden Sache findet jedoch eine Ausnahme Statt. Hier kann State des Pachtgeldes auch ein Theil der Früchte eil der Früchte ausbedungen wer den. Dieser Theil kann aber a) eine Pars quanta fru. ctuum feyn, welcher also völlig bestimmt ist, und daher ein Jahr, wie das andere, immer derfelbe bleibt, es mag der Pächter soviel geerndtet haben, als er will. Hier nennen die Geseze das Geschäft ausdrücklich eine Cocation. Dieß beweiset die bekannte Verordnung der Kaiser Diocletian und Maximian.

L. 21. Cod. de locato et cond. Si olei certa ponderatione fructus anni focasti de contractu bona fide habito, propter hoc solum, quod alter ma jorem obtulit ponderationem, recedi non oportet.

[ocr errors]

"Viele Rechtsgelehrten wollen zwar diese Ausnahme nichke gelten lassen, und verstehen daher dieses Gefeß ganz an. ders. Einige ) erklären es nämlich von dem Falle da zwar Anfangs ein Pachtgeld war bedungen worden, aber nachher ein Aequivalent an Fruchten dafür belieb

wurt

[ocr errors]

86) BRUMMER Exercit. cit. Cap. III. §. 8.1 GineOpuscul, pag. 421. sqq.)

[ocr errors]

Andere 87)
Andere 87)

wurde. läugnen, daß in diesem Gesetz von einem Pacht die Rede sey. Sie sagen, das Wort locare werde hier im uneigentlichen Sinn genommen. Der Contract sey daher vielmehr ein ungenannter. Allein bey's de Meinungen widerlegen sich schon aus den Worten des Gesches selbst. Denn daß die Verpachtung hier gegen Ablieferung eines gewissen Theils der Früchte gleich Anfangs geschehen war, lehren die Anfangsworte des Gese hes unwidersprechlich; daß aber hier von keinem ungenannten Contract die Rede seyn könne, zeigt theils die Rubrik des Titels an, unter welche das Gefeß gestellt ist; theils überzeugt uns hiervon noch mehr der sehr wichtige Umstand, daß dem Locator der Rücktritt von dem Contract, blos darum, weil ihm ein Anderer mehr geboten hat, versagt wird, welcher ihm sonst wegen des bey den ungenannten Contracten zugelassenen Reurechts unstreitig zugestanden haben würde, wie auch schon Hubert Giphan 8o) und Gerhard Floodt 89) erinnert haben. Man kann aber auch noch die L. 8. Cod. h. t. hier zum Beweis anführen, in welcher die Worte: Licet certis annuis quantitatibus fundum conduxeris, sehr wohl von Früchten verstanden & werden können. Ja» von einer la folchen Vers pachtung gegen einen bestimmten Theil der Früchte verstes

I

,

hen 87) So Accurfius in Gloss. ad L. 21. Cod. h. t. u. Hug. DONELLUS Commentarior. iuris civ. Lib. XIII. cap. 6. §. Sed utrumque.

88) Explanat. difficilior. ac celebr. LL. Cod. ad L. 21. Cod. h. t. pag. 336.

49) Commentar. ad. Dig. h. t. §. superiori, Oper. Tom. II. pag. 422.

[ocr errors]
[ocr errors]

hen auch mehrere Rechtsgelehrten 2°) die L. 18. Cod, h. t. wo es heißt: fructus, quos tibi iuxta praeteritam consuetudinem deberi constiterit. Der ausbedungene Theil der Früchte kann aber auch beine Pars quota fructuum feyn, welcher nur in Beziehung auf das be stimmt ist, was der Colonus erndten wird, z. B. ein Sechstel der Früchte. Ein solcher Pacht, welcher Loca tio partiaria,der Pächter aber Colonus partiarius, auch Partiarius schlechtweg, bey den Griechen Teweyos piɛęż Tirys, genennt wurde, war bey den Römern sehr gewöhn lich *). Nicht nur Caro 2) gedenkt desselben, sondern auch Plinius 93) der jüngere, welcher einen solchen Theil, pacht dem Geldpacht vorzog. Es ist diese Stelle, wel che Johann Fried. Gronov 24) mit einem treflichen Commentar erläutert hat, sehr merkwürdig. Die hierher gehörigen Worte sind: Cum me necessitas locandorum praediorum plures annos ordinatura detineat, in qua mihi nova consilia sumenda sunt. Nam priore lustro, quamquam post magnas remissiones, reli

[ocr errors]

f

[ocr errors]

90) S. Ant. SCHULTING Thes controversar. Dec.LXIX. 2 Th. 2. und POTHIER Pand. Iustin. h. t. Nr. IV. not. d. 91) S. Dider SCHAGHEN Diss. de re frumentaria. Traject. - ad Rhen. 1709. Cap. V. §. 15-17. (in Ger. OELRICHS Thes. Dissertation. iurid. selectiss. in Acad. Acad. Belgic. habitar. Vol. II., Tom. III. pag. 203. sqq.)

92) De re rustica. Cap. 16. et Cap. 136.

[ocr errors]

Man sehe auch ci

CERO Lib. III. in Verrem cap. 30. U. LIVIUS Lib. XXVII. cap. 3.

93) Lib. IX. Epist. 37.

94) Observation. Lib. IV. Cap. 16. pag. 719. edit. Frid. PLATNERI. Lipsiae 1755.

reliqua creverunt: inde plerisque nulla iam cura minuendi aeris alieni, quod desperant posse persolvi; rapiunt etiam, consumuntque, quod natum est, ut qui iam putent se non sibi parcere; Oc currendum ergo augescentibus vitiis, et medendum est. Medendi una ratio, si non nummo, sed par tibus locem, ac deinde ex meis aliquos, exactores operi custodes fructibus ponam: et alioqui nullum justius genus est reditus, quam quod terra, coelumannus refert. Es fragt sich aber, ob denn dieses Geschäft, wirklich für einen Pacht, oder nicht vielmehr für einen Gesellschafts Contract, oder wohl gar für ein nen ungenannten Contract zu halten sey? Alles kommt hier auf eine Stelle des Cajus an, welcher L. 25. §. 6. D. h. t. fagt: Vis major, quam Graeci Deo Biav 95), id est, vim divinam appellant, non debet condu ctori damnosa esse, si plus, quam tolerabile est, laesi fuerint fructus. Alioquin modicum damnum aequo animo ferre debet colonus, cui immodicum lucrum non aufertur. Apparet autem de eo nos colono dicere, qui ad pecuniam numeratam condu. xit: alioquin partiarius colonus, quasi societatis jure, et damnum et lucrum cum domino fundi

[ocr errors]
[ocr errors]

parti

95) Die Basilica Tom. II, p. 427. haben das Wort Jeounvía, θεομηνία,

A

[ocr errors]
[ocr errors]

ira Dei. Diese Leseart Bålt Io. LEUNCLAVIUS Notator. Lib. II. pag. 1514. Thes: Otton. für richtiger. Denn es ist bekannt, daß die Römer widrige Zufälle dem Zorn der Götter zuschrieben. SENECA Lib. I. de ira cap. 27. et Lib. VI. Na tur. Quaest. cap. 3. S. Ger. NOODT Comm. ad. Dig, §. Huc usque pag. 424.

1

[ocr errors]
[ocr errors]

1

partitur. Vermöge dieser Stelle fagen nun viele 96), ein ne Locatio partiaria, oder wie man sie gewöhnlich nennt, Colonia partiaria97), sen mehr ein Gesellschafts» als Pachtcontract. Es finde daher die actio pro Socio Statt. Allein schon, das hier gebrauchte Wort: QUASI zeigt deutlich genug an, daß dieses Geschäft kein eis gentlicher Societats Contract fey, sondern nur das mit diesem Contract gemein habe, daß der colonus hier mit dem Eigenthümer des Grundstücks Gewinn und Ver. lust theilt. Daß übrigens der Contract ein wahrer Pacht sey, aus welchem daher mit der actio locati et conducti zu klagen ist, erhellet schon daraus, weil dieses Contracts unter der Rubric Locati conducti Erwähnung geschiehet 8). Da jedoch der Contract irregulair ist, so glau

98

L

96) CUJACIUS Recitat. in L. 5. Cod. h. t.

[ocr errors]

ben

CONNANUS Commentarior. iur. civ. Lib. VII. c. 11. LAUTERBACH Colleg th. pr. Pand. h. t. §. 34. Guil. PROVSTEAU Recitat, ad L. 23. D. de reg. iur. Cap. 18. §. 2. (in Thes. Meerm T. III. p. 520. ) u. Bucher Recht der Forderungen §. 73. a. E. 97) Der Ausdruck, Colonia für Conductio fommt vor L. 24.. §. 4. D. h. t. wo Paulus fagt: nam et qui expulsus a conductione in aliam se coloniam contulit.. So wird auch das Pachtgut selbst colonia genennt. L. 20. §. 3. D. de instr. et instrum. legato. S. BRISSON. de Verb, Signif. voc. Colonia.

98) S. Em. MERILLIUS Variant. ex Cujacio. Lib. I. Cap. 24. los. Fern, de RETES Opusculor. Lib. II. Sect. I. Cap. V. n. 6. (in Thes. Meerm. Tom. VI. pag. 99.) Pet. BUSIUS

Comm. ad L. 2. D. Locati. Ev. OTTO Commentar. ad Instit. §. 2. h. t. Did. SCHAGHEN Diss. cit. de re fru mentaria. Cap. V. §. 16. und Westphal von Kauf. Mieth. und Pacht. Contract. §. 895.

« PreviousContinue »