Quotiens vero et immutatur et alienatur, emtio magis, quam lócatio intelligi debet.. CAIUS, L. 2. §. 1. D. h. t. Adeo autem familiaritatem aliquam habere videntur emtio et venditio, item locatio et conductio, ut in quibusdam quaeri soleat, utrum emtio et venditio sit, an locatio et conductio? ut si cum aurifice ecce, mihi convenerit, ut is ex ́e auro suo annulos mihi faceret certi ponderis, certaeque formae, et acceperit (verbi gratia) trecenta: utrum emtio et venditio sit, an locatio et conductio? Sed placet, unum esse negotium 7), et magis emtionem et venditionem esse. Quod si ego aurum dedero, mer_ #cede Materialien dazuthut. Man sehe auch Ant. FABRI Rational. in Pand. ad h. L. " 57) Diese Worte: Placet, unum esse negotium, beziehen sich auf die Meinung des Caffius, welcher in diesem Falle ein .. gemischtes Geschäft annahm, nämlich in Ansehung der Materie 1. seinen Kauf, in Rücksicht der Arbeit aber eine Location, wie aus §. 4. L. h. t. erhellet. Die Meinung des Caffius, billiget war GROTIUS de iure belli et pacis Lib. II. cap. 12. §. V. Auch Westphal§. 7. glaubt, fie sen nicht zu verwer fen. Allein die Meinung des Sabinus, welcher auch Cajus beytrat, ward durch den Gerichtsgebrauch sanctionirt. S. Ge. Lud, BOEHMER Diss. de iure mercedis opificum in concursu creditorum. §. 3. in Elect, iuris civ. Tom. I. Exercitat. XII. pag. 344 sq. Es ist daher bichst unnöthig →und vergebens, wenn Dion. GOTHOFREDUS Die Lefeart auf folgende Art zu verbessern sucht: Sed placet PRIMUM negetium magis emtionem et venditionem esse, wie auch schon Ant. SCHULTING Thes. controversar. Decad. LXIX. Th. 5. bemerkt hat. 'cede pro opera constituta, dubium non est, quin locatio et conductio sit. omnia PAULUS L. 22. §. 2. D. eodem. Cum insulam aedificandam loco, ut sua impensa conductor faciat, proprietatem quidem eorum ad me e transfert, et tamen tamen locatio est 58) locat enim artifex operam suam, id est, faciendi, necessitatem. §. 34. J. de locat. et cond. Item quaeritur, si cum aurifice Titius convenerit, ut is ex auro suo certi ponderis, certaeque formae annulos ei faceret, et acciperet (verbi gratia) aureos decem: utrum emtio et venditio, an locatio et conductio contrahi videatur ? CASSIUS ait, materiae quidem emtionem et venditionem contrahi: operae autem emo loca. 58) Alia et fortior rátio locationem esse suadet fagt Corn, van BYNKERSHOEK Observat. iur. Rom. Lib. VIII. cap. 4. §. Etiam. bey dieser Stelle, neque enim singula constituto pretio, at loco opus faciendum, propria conductoris 'impensa. Quod autem materiae proprietas statim ad me transeat, ex alia iuris regula provenit, quod nempe superficies, quam exstruit redemtor, cedat solo. L. 39. D. de rei vindic. Hanc rationem indicavit SABINUS apud POMPONIUM in L. ao. in fin. D. de contrah. emt. Substantia scilicet areae, quae locatoris est absorbet substantiam materiae, quae est conductoris. Uebrigens enthält dieses Geseg einen neuen wich. tigen Beleg zu der oben (S. 270 ) gemachten Bemerkung, daß in dem Miethcontract zuweilen ein Eigenthum auf den Conductor übergebe, worauf uns auch Ant. FABER in Rational. in Pand, ad h. L. aufmerksam macht., 3. tan-· locationem et conductionem*). Sed placuit; tum emtionem et venditionem contrahi ́°). Quod si suum aurum Titius dederit, mercede pro opera constituta: dubium non est, quin locatio et conductio sit, Uebrigens ist zwar bey der Locatio conductio operis der Fall nicht selten, daß der redemtor operis Aus. jagen dabey hat; doch besteht darin nicht gerade der unterscheidende Charakter dieses Vertrags von der Locatio operarum. Denn es fommen genug Beyspiele in "den 'Klassikern **) vor, wo der Besteller des Werks alle Materialien dazu gegeben hatte. §. 1049. III. Miethgeld, Pachtgeld, Lohn, merces. Eigent fchaften desselben. Das dritte wesentliche Erforderniß des Mieth und Pachtcontracts ist merces, das Mieth- oder Pachts اد geld, ~59) THEOPHILUS in Paraphrasi graeca Lib. III. Tit. 24. §. 4. * verläutert die Meinung des Caffius auf folgende Art: va τα ἐν μὲν αιτιώμαι τὴν ὕλην του χρυσίου, ως ου χρηστὴν, 1 κινήσω την ex επιο, εἰ δὲ τὴν εργασίαν, ὡς οὐ καλῶς exovar, ex r locati. i. e. ut, si quidem auri materiam, tamquam minus probam, incusem, ex emto actionem moveam: si vero artificium, tanquàm "minus recte "se habens, locati actionem habeam. 60) THEOPHILUS fügt noch den Grund birzu: ró yap Ty¢ éphinzu! vấp rÿc γασίας ἐστὶν ὡς ἐν παρακολουθήματι. i. e. namque artificium pro accessione est. 61). VITRUVIUS' de Architectura Lib. IX. Cap. 3. (edit. Rode Betolini 1800. 4.) pag. 204. und CATO de re ruNan fehe auch HARSE Diss. cit. 1. Cap. I. •stica" stica §. 4. Cap. 14. geld, der Miethzins, Miethlohn *). Quae enim locatio est, fagt Ulpian L. 23. D. Communi divid. cum merces non intercesserit? Das Wort MERCES, abgeleitet von merere, oder mereri, heißt, eigentlich, nach der Erklärung der römischen Grammatiker 3), was Je manden für seine Mühe und Arbeit, bezahlt wird, und begreift in dieser Bedeutung auch die. Belohnung für ge= lehrte Arbeiten unter, sich, welche sonst Honorarium ge nennt wird), Vorzüglich ist jedoch das Wort MERCES der Locatio et Conductio eigen, und heißt dann, was für den Gebrauch vermietheter Sachen oder Dienste bezahlt wird. 62) Ant. MATTHIEU Diss. de mercede in locatione conduct. solvenda? Argentor. 1758. und Ger, von dem BUSCH Diss. de mercede in locat. conduct. praes. 1o. Frid. GILDEMEISUSTER def. Duisburgi 1782. MERCES a Derselbe Hier leitet er M 63) VARRO de Lingua Latina Lib. IV. cap. 36. 64) CICERO ad Familiar. Lib. XVI. Ep. 14. et in Orat. Phi wird). Es bezeichnet also gleichsam den Werth des Ben der 65). TRENDELENBURG Diss. de honorario eiusque a mercede discrimine. §. 4. et 5. 66) SENECA de Beneficiis Lib. VI. cap. 15. CICERO de Inventione Lib. II. cap. 1. Idem de Officiis Lib. II. cap. 6. 67) L. 28. §. ult. L. 51. §. 1. D. h. t. L. ult. §. ult. D. ad Leg. Rhod. de jactu. L. 10. §. ult. D. de acquir. vel amitt, possess. S. Iac. CUJACIUS Observat. Lib. IV сар. 26. BRISSONIUS de Verbor. Signif, voc. Pretium. BRUMMER Exercitat. de locat, et conduct. Cap. III. §. 15. 68) L. 2. pr. D. h. t. 69) L. 6. pr. D. Mandati. L. 1. §. 5. D. de extraord. cognition. Im allgemeinen Sinn nannte man Honorarium, Glücks Erläut. d. Panb. 17. Th. quid " |