Page images
PDF
EPUB

उत्तम वाटला. मग त्यानें त्या स्वयंपाक करणारीला बोलावून प्राणविलें, प्राणि तिनें प्रापली हकीकत त्यास सांगितली. आपल्या श्राश्रयास येऊन राहिलेल्या त्या थोर खीची पदवी त्याला कळली तेव्हां तिला आपली बहीण प्राणि त्या अर्भकाला आपला भात्रा मानून त्यानें त्यांस श्रापल्या जवळ टेविलें.

[ocr errors]

B.

क्रिस्तोफर कोलंबस यास फर्दिनांद आणि इसाबेला यांनीं एके दिवश प्रापणा बरोबर भोजनास बोलाविलें होतें, त्या प्रसंग त्याच्या स्वर सम्मानाचा जो वर्षाव झाला तो भोजनास आलेल्या दुस-या एका गृहस्थास मत्सराने सहन न होऊन त्याने त्यास कपटाने विचारलें कीं तुम्ही जन्मलां नसतां तर दुस-या कोण नवीन गोलार्वाचा शोध - लाविला नसता कीं काय ? कोलंबसाने त्यास उत्तर दिदें नाहीं. कारण श्रापल्या कर्तवगारी विषयों कदाचित् आपल्या कडून वाजवी पेक्षां कमौ किंवा ज्यास्त बोलण्यांत पेईल अशी त्यास शंका वाटली. परंतु हातांत एक अंडं वेऊन तेथे जमलेल्या गृहस्यांकडे वळन तो त्यांस म्हणाला कीं आपण हे अंडे एका टोकावर उभे करावें. ही गोष्ट एकाला ही करतां आालौ नाहीं. तेवहां कोलंबसानें तें अंडं एका ठोंका कडून तोडलें प्राणि त्या तोडलेल्या टोकावर ते उभे करून आपल्या प्रतिस्पर्ध्वास समजावून सगितलें कों ही कल्पना फारच सोपी आहे आणि तिच्यांत वाखाणण्या सारखें कांहींच नाहीं, परंतु एखाद्या शोधकानें रस्ता दाखवून दिला नसता तर तो कोणाला सुचली नसतो ; यावरून त्याने असें दर्शविलें कौं शोधाचे सर्व श्रेय ईश्वराकडे आहे, परंतु सर्वोच्या प्रगोदर तो केल्या बद्दलचा यशाचा वांटा मात्र माझा आहे.

GUJARATI.

The figures in the margin indicate full marks.

Translate into English:

A.

નરવાડના ( Nurwar) રાજાના મરણ પછી તેના ભાષ રાજ્યસત્તા દબાવી પડયા, અને તેણે તે રાજાના બાળક દીકરાને વારસા છીનવી લીધા. આથી કરીને વિધવા રાણીએ હલકાં વસ્ત્ર પહેરી પેાતાના બાળકને એક ટાપલીમાં મૂક્યું, અને તે પોતાના હાથમાં રાખી અર્વાચીન જેપુરથી પાંચ માઇલની અંદર આવેલા એક શહેરમાં પહોંચતાં સુધી પશ્ચિમ તરફ તેણે મુસાી કરી. ભૂખ તથા ચાકથી હેરાન થયાથી તેણે પોતાના કીમતી ખેાજો જમીન પર મૂકયા હતા, અને તે કેટલાંક જંગલી કળા તેાડતી હતી, એવામાં ફેણવાળા એક સાપને તે ટાપલી પર પેાતાની ફેણ પ્રસારતાં તેણે દીઠે તેણે ચીસ પાડી તેથી એક ભટકતા બ્રાહ્મણુ ત્યાં આવી પહેાંચ્યા, અને તેણે તેને કહ્યું કે જરા પણુ બ્હીશા નહીં, પણ આ હેકરા ભવિષ્યમાં નક્કી મહાન પુરૂષ થશે એવું સૂચકચિન્હ એ છે માટે ઉલટાં ખુશી થાઓ. પણ તે ગળાઇ ગયલી માએ જવાબ દીધા કે ભવિષ્યમાં શું થવાનું છે તેની હું દરકાર કરતી નથી, પણ હું ભૂખે મરી નઉં છું; તે પરથી . બ્રાહ્મણે તેને પાસેના શહેરને રસ્તા બતાવ્યો, અને કહ્યું કે ત્યાં તમારી તંગી પૂરી પડશે. તે ટાપલી ઉપાડીને પહાડાથી ઘેરાયલા તે શહેરમાં તે આવી પહેાંચી, અને એક સ્ત્રી જે ત્યાંના સરદારની ગુલામ હતી તેને ખેલાવી પેઢ બન્ન ચાકરની નોકરી આપવા વિનંતી કરી. રાણીના હુકમથી તેને ગુલામેાની જોડે નેકરીમાં રાખવામાં આવી.

એક દિવસ તેને ખાનું તૈયાર કરવાને હુકમ થયા ને તે ખાતું તે સરદારે ખાધું, અને તેના હમેશના ખારાક કરતાં તે એટલું ચઢીઆવું જણાયું કે તેણે રાંધનારીને તેડાવી મંગાવી, અને તેણે પોતાના હેવાલ કહી સંભળાવ્યા.

14

નાશી આવેલી મેાટી પદવીની તે સ્ત્રીના દરજ્જો તે સરદારના જાણવામાં આવતાંજ તેણે તેને પેાતાની બહેન તરીકે સ્વીકારી, અને તે બાળકને પેાતાના ભાણેજ તરીકે સ્વીકાર્યું.

B.

એક દિવસ ક્રિસ્ટાફર કાલમ્બસને ક્રુર્ડિનાન્ડ તથા ઇસાબેલાની સાથે જમવાનું આમન્ત્રણ કર્યું હતું, ત્યારે આ જેનેાઇઝ ઉપર માનને જે વરસાદ વરસાવવામાં આવતા હતા તેની અદેખાઇ કરતા એક મેમાને યુક્તિથી તેને પૂછ્યું કે તમે ધારો છે કે તમે જન્મ્યા ન હેાત તા કાઇ પણ બીજો માણસ નવા ગાળાર્ધ શેાધી કાઢી શકત નહીં. ક્રાલમ્બસે કંઇ ઉત્તર આપ્યા નહીં, કેમકે પેાતાના પરાક્રમ વિષે જોઇએ તે કરતાં વધારે કે ઓછું ખેલાઇ જવાના તેને ભય હતેા. પણ પેાતાની આંગળીઓ વચ્ચે એક ઈંડું પકડી તે મેમાને તરક્ કર્યો અને તેને એક છેડા ઉપર ઉભું રાખવાને તેમને કહ્યું. તેઓમાંના કોઈથી તેમ થઈ શક્યું નહીં. પછી કાલમ્બસે તે ઈંડાને એક છેડેથી ફાડ્યું તે તે ભાંગેલા છેડા ઉપર તે મૂકીને પેાતાના પ્રતિસ્પર્ધીઓને બતાવ્યું કે જે કલ્પના ખરેખર આવી રહેલી છે તેમાં કંઇ પણ ખૂખી નથી, પણ તેમ છતાં કોઇ શાષકે પહેલાં રસ્તે બતાવ્યા ન હેાત તા કાષ્ઠને તે વિશે વિચાર આવી શકત નહીં, અને તે રીતે પેાતાની શેષનું માન તેણે પરમેશ્વરને આપ્યું, પણ પહેલા હાવાનું માન ક્રુત પેાતાનેજ કરે છે એવા દાવા કર્યું.

19

PARBATIA.

The figures in the margin indicate full marks.

Translate into English ::―

A.

नुव़ार को राजा मरे पछि उन्को भाइले राजा को सानु छोरालाइ अाफ्नु वावुको सम्पत्ति पाउने हक् नदि जवरजस्तीले राज्य दखल् गथ्यो । एसो हुनाले राजाको विधवा रानीले खस्रो धत्रो लुगा लाइकन सानु छोरालाइ एउटा डालोभित्र राख्ने भइ र त्यो डालो हात्मा लि पश्चितिर जाने वाटोमा, अहिलेको जयपुर भन्ने सहर देखि पाँच् माइल जति टाढा भयाको एउटा सहर्मा न पुग्नज्यालसम्म हिंडि रहने भइ । थकाइले र भोकले विघ्न कष्ट भयाको हुनाले रानीले आाफ्नु धेरै मोलको भारी जमिनमा राख्ने भइ और केहि जङ्गलोफल् मध्वाट टिप्ने काम् गरि रहेकौथि, तेस्तो वखत्मा उले एउटा चक्रभयाको सर्पलाइ डालो माथी श्राफ्नु शरीर उठाउने काम गिरिरहेको देख्ने भइ । ठुलो सोर गरि कराउने भइ । त्यो सोरले एउटा वाटो हिं रहूने वामनूको आँखा तेतिर झिक्यो । वामनले रानीलाइ भन्यो, “ केहि डर छैन, वस वालक् पछि ठुलो मानिस् हुनेछ भनि एस्तो निशाना भयाको हुनाले खुसी हुनुपर्छ ।” तर भोक्ले दुव्लो भयाकी ग्रामाले, " भविष्यत् मा के हुन्छ भन्ने कुरा लाइ मेरो धन्दा छैन, तर अहिले म भोकले मर्न लागें ” भनि जवाफ दिने भइ । एसो हुनाले वामन्ले उलाइ नजिकमा भयाको सहर्तिर जाने वाटो देखाइ दियो र भन्यो, “तिमिलाइ चाहिने सवै थोक् तेहीं पांउछौ" । डालो उठाइ लियेर रानौ सानु सानु पहाड्ले वेरियेको त्यो सहर्मा पुग्ने भइ और संजोगले तेस् ठांउको मालिकको एउटी कमारीसित कुरा गर्न भइ र 66 म खान पाँउ एस्तो केहि टहल महलको काम् मलाइ दिनु हवस् " भनि विन्ति पारौ । रानीको हुकुमले कमारीहरुको संग उलाइपनि खानेकुरो दिने काम भयो । तें हापछि एक्दिन् " खानेकुरो पकाउनु भनि उलाइ हुकुम्भयो । त्यो खानेकुरो राजाले खाये और प्राफ्नु सधैको खानेकुरो भन्दा एत्रो मिठो लाग्यो कि पकाउने लाइ डाके । पकाउने ले आाफ्नु वेहोरा सवै विन्ति गर्ने भई । ठुलो घरानाको

",

"

14

भगुवैको दर्जा एस्तो रहेछ भनि थाह हुन वित्तिके राजाले उहाँलाइ अाफ्नु वेन्ही जस्तो और सानु वालक्लाइ अाफ्नु भानिज् जस्तो तुपाये ।

B.

राजा फार्डिनण्ड र रानी इजावेला संग वसि खानलाइ क्रिष्टोफार कलम्बस्को केहिदिन् निस्तो हुंदा, जेनोव़ा सहर्मा वस्त्रे त्यो माझी लाइ घेरे ठुलो ठुलो इज्जत वक्सनु भयाको देख्दा पाउनाहरु मध्ये एक् जनाको मन्मा ठुलो लाग् भयो । उले जुक्ति गरी कलम्बस् लाइ सोध्यो, " कसो तिम्रो जन्म भयेन भने अरु कसैले पृथिवीको नया नाधा खण्ड जाहेर गर्न सक्ने हुने थियेन, तिम्रो मन्मा एस्तो लाग्छ कि ?” कलम्बस्‌ले केहि जवाफ् दियेन, किनभने उले डर्ले प्राफुले गरेको कास्को धेरै तारिफ् पनि गर्नसकेन अलिकति मात्र तारिफ पनि गर्न सकेन । तर उले चराको एउटा फुल् अाफ्नु अंउलाहरुमध्ये राखेर पाउनाहरुतिर फिरि भन्यो, “येस् फुल्लाइ तिखो भयाको टुप्पामा अथवा फेदिमा वसाल्नु हवस् ” । कसैले तेसो गर्न सकेन । तें हापछि कलम्बस्ले फुल्को तिखो भयाको एकतिर अलिकति फोडी दियो और फोडेको ठांउ तलतिर पारी फुल्लाइ वसालोकन लागू गर्नेहरुलाइ भन्यो, “ मन्मा एस्तो सजिलो कुराको विचार हुने काम तारिफको लायेक् होइन ; तर एसो भयापनि, श्रधि कसैले नया कुरा जाहेर गर्ने भै वाटो देखाउने भयेन भने अरु अरु मानिसहरुको मन्मा तेस्तो कुराको विचार हुन सक्ने थियेन। " एस्तो कुराले आफुले गरेको जाहेर गर्न कामको तारिफ् परमेश्वर लाइ दियो, तर सवभन्दा अघि जान्नेभयो भन्ने तारिफ् अाफुलाइ राख्यो ।

"

12

ASSAMESE.

The figures in the margin indicate full marks,

Translate into English: :

A.

নৰওৱাৰ যুবৰাজৰ মৃত্যুৰ পাছত তেঁওৰ ভায়েকে তেঁওৰ উত্তৰাধি কাৰী কেচুৱা পুতেকক ৰাজ্যৰ পৰা বঞ্চিত কৰি তেঁওৰ ৰাজ্য বলেৰে কাঢ়িললে । সেই বাবে বাঁৰি ৰাণীয়ে টোকোনা সাজ পিন্ধি তেঁওৰ

14

« PreviousContinue »