Page images
PDF
EPUB
[ocr errors]
[ocr errors]

fed conje&turam conje&uræ oppofuiffe, animadverti, & quidem parum verofimilem verofimillima. Unde quum non liceret mihi effe tam beato, ut ab eo proficerem, committendum mihi haud putavi, ut erraffe me faterer ubi ipfe errori propior videbatur. Denique, ne id ignores, indicem auxi quammaxime, infertis iis, quæ in nova hac editione accefferunt. Ita vere adfirmare poffum, auaiorem emendatioremque proditurum effe libellum, fi is, qui emendationi plagularum impreffarum præfuerit tantum induftriæ attulerit, quantum ego ad illius recognitionem attuli. Diligentiam enim operarum, quamvis exactiffimam a bibliopola Viro integerrimo, ftipulatus fim, ipfe præftare nequeo, plus quam centum milliaribus Argentorato remotus. Hæc funt, quæ fcire te volui, LECTOR, antequam te ipfius libri lectioni dares. Tu lucubratione, quam in tui gratiam fuftinui utere, fruere, & mihi, tua cauffa omnia volenti, & antiquitates Germanici juris multo majore ftudio adornanti, & brevi eidem prælo commiffuro, fave. Hala Kalend. Sextil.

[ocr errors]
[ocr errors]

cla Iǝccxx111. Hæc ante biennium: Jam fcito, iterum diftractis exemplaribus, me denuo libellum recognoviffe, emendaffe, nihilque feciffe reliqui, ut prodiret & au&tior & emaculatior. Eft hoc ftudium hujufmodi, ut quotidie aliquid obferves: nec quifquam tam bene fubducta adfcribendum ratione eft, quin res, ætas, ufus femper aliquid adportet novi aliquid moneat, ut illa, quæ te fcire credideras, nefcias, & quæ tibi putaras prima, in experiundo repudies. Quod & mihi, quoties mea relego, evenit, evenietque fortaffis & in pofterum, fi me vivo fi me vivo libellus quartum præla exercuerit. Sed hæc Deo cura erunt, cui TE, LECTOR, æque ac me ipfum meaque omnia commendo. Francqueræ Frifiorum x. Kalend. Februar. clɔ Iɔcc

XXVI.

[ocr errors]
[blocks in formation]

viii

PRÆFATIO

PRIORI EDITIONI PRÆMISSA.

LECTORI BENEVOLO

S. P. D.

Jo. GOTTL. HEINECCIUS

JC.

Uantum utilitatis in jurifprudentia noftra antiquitatum Romanarum adferat notitia, nemo, nifi qui nunquam eft hifce facris initiatus, ignorat. Equidem jam eo tempore, quo adhuc florebant res Romanæ, vix quifquam præclarum jureconfulti nomen tueri videbatur, qui erat ab hoc infigni præftantiffimoque præfidio deftitutus. Plurima erat › tefte CICERONE (a) in omni jure civili antiquitatis effigies, prifca verborum vetuftas, & allionum genera qusdam, que majorum confuetudinem, vitamque declarabant. Hæc vero omnia quis quæfo intelligat, nifi qui interiorem fibi antiquitatis fcientiain compara

verit?

(a) CIC. de Orat. I, 43.

verit? Hinc in maxima plerumque ac præ cipua veterum jureconfultorum laude pone batur accuratior antiquitatum notitia. PLINIUS, (b) ARISTONEM jureconfultum laudaturus, nihil in eo magis, quam illam prifci moris peritiam, admiratur. Quam peritus, inquit, ille & privati juris & publici ? Quantum rerum, quantum exemplo rum quantum ANTIQUITATIS tenet ? Nihil eft, quod difcere velis, quod ille dotere non poffit. Mihi certe, quoties aliquid abditum quaro, inftar thefauri eft. Idem reconditarum litterarum præfidium etiam in ANTISTIO LABEONE celebrat GELLIUS;

[ocr errors]

ratum

(c) ex quo difcimus nihil eum penfumque habuiffe, nifi quod juftum fanƐlumque effe, in Romanis ANTIQUITATIBUS legiffet. Quum ergo jam ii jureconfulti, qui florentem viderant rempublicam, hoc præfidio carere haud poffe viderentur; quid de noftris dicamus temporibus, quibus ita exftincta eft Romana refpublica", nullum ut exftet, nifi in hominum memoria teris illius formæ veftigium? Alix hodie funt confuetudines, alia religio, ahi magiftratus, alia judicia, alia denique imperiorum, & rerum publicarum facies. Et tamen peregrinis adftricti legibus vivimus, eafque interpretari, & obvenienti

[merged small][ocr errors]

› ve

bus

bus hodie negotiis adplicare jubemur. Quis hoc præftiterit, nifi qui impreffam animo circumferat veteris illius Romanæ reipublicæ effigiem, &, ut JUSTINIANUS (d) alicubi monet, nihil ANTIQUITATIŠ penitus ignoret?

Equidem fi cui hoc dubium videbitur, eum ego ad Gloffatores remittam, ad illud, inquam, hominum genus, cui, exftincto litterarum lumine, tantum ftatuebatur pretii, ut quafi Atlantis humeris cœlum, ita eorum auctoritate jurifprudentiæ dignitas videretur fuftineri. Quid enim aliud eminentiffima illa ingenia in tot ridiculos ac pane pueriles errores abripuit, quam antiquitatum Romanarum omnifque politioris litteraturæ ignorantia ? Fieri enim profecto haud poterat, quin homines, ejus reipublica ignari, cujus leges & jura traitabant, tamquam illuni notte fine lumine oberrantes > fape offenderent, sape laberentur, sape quovis potius, quam quo inftituerant, pervenirent

eleganter ait M. ANT. MURETUS. (e) Non pudebat ergo tum legi Fufia Caninie a canina invidia; (ƒ) legi Hortenfia a nefcio

4d) Princ. Inft. de teftam. ordin.
(e) MURET. Part. I. Orat. XVI.

(f) Gloff. ad princ. Inft. de Lege Fuf. Can.toll. edit. antiquiff. ex fæculo XV. Quam legem Fufiam Caniniam forte aquodam, qui Caninius nominabatur, inductam; ut in publiciana dicitur infr. de actionibus §. alia. Nam canis fervabat natu

ram,

« PreviousContinue »