Attico

Tit. 1. §. 6. ita aratrum toti areæ urbis inductum, eam reddebat facram, ut habitari a nullo mortalium poffet. Hinc Zonar. Tom. II. Annal. refert, Carthaginis aream Senatum Romanum facraffe, & decreviffe, apaTOR, TO ET ἐπάρατον, ἑπ

En natinnaar Tivá. Execrabile fere, ibi quemquam habitare. Plura de eo ritu habent Petr. Faber Semeft: I, 8. Jac. Rævard. Conjectan. II, 7. Quod fi neutrum horum contingeret, ufusfructus fæculo circumacto finiebatur. Z. 56. de ufufr. L. 8. de ufufr. leg. Petr. Fab. Se meft. l. c. Ger. Nood. de ufufr. II, 6. p. 6 1 4o.

TI T. VI

De ufucapionibus & longi temporis
prafcriptionibus.

Odis adquirendi rerum dominium, jure civili inventis, accenfenda etiam eft USUCAPIO, de qua fingulari hoc titulo agit Imperator. Nos rem ex antiquitate explicabimus,

2

1. Ufuc2 I. Ufucapionem, quæ & ufus auctoritas dipio e jure Eta veteribus, ex jure Attico ad Romanos flu xiffe, admodum fit verofimile. Plato certe qui in plerifque talibus jus Atticum fequi folet, ufucapionem quoque admittit in fua republica. Vide Plat. de Leg. XII. p.69 1. Sed nonnifi mobilium, quibus fi quis aperte intra urbem per annum, ruri per quinquennium ufus fit, ufucapionem completam effe jufferat. Porro fi ruri occulte res haberetur, ufque ad decennium vindicari eam poffe volebat, fin

extra territorium, adverfus poffefforem æter-
nam auctoritatem fore denunciabat. Et ad le-
ges Atticas procul dubio refpicit Ifocrates,
quando fub perfona Archedami ait:
μ' ἐδ' ἐκεῖνο ὑμᾶς λέληθεν, ὅτι τὰς κτήσεις,
ι ἐπιχύητε πολύς

χρόνος, κυρίας καὶ πατοῴας πάντες νομίζεσιν.
Sed nec illud vos praterit, poffeffiones five pri
vatas, five publicas prafcriptione longi tempo-
ris & confirmari, & patrimonii loco haben-
das, perfuafum effe hominibus.

de ufuca

II. Romam eam invexerunt leges decem- II. Lex virales, in quibus ita cautum legimus: USUS XII. Tab. AUCTORITAS FUNDI BIENNII, CETE- pionis RARUM RERUM ANNUUS USUS ESTO. tempore. Gothofr. ad Leg. XII. Tab. Tab. VI. Res ergo immobiles Romæ biennio, mobiles anno usucapiebantur. Quum vero eo tempore, quo XII. Tabulæ condebantur, intra Italiam confifteret Romana potentia; faćtumn eft, ut ufucapio non nifi in fundis Italicis vel Italici juris, adeoque in immobilibus rebus tantum mancipi haberet locum. Fundorum vero provincialium proprietatem nunquam adquirebat privatus, fed populus, (4) adeoque in iis non procedat ufucapio. Qua de re eleganter Theo

V 4

(a) Quamvis enim prædia hujufmodi fub conditione annuæ præftationis vel provincialibus vel ipfis civibus concederentur; fupremum tamen & directum dominium erat penes populum. Hinc vocabantur prædia ftipendiaria & tributaria. Theophil. in §. 40. Inft. de rer. divif. Vide Binkersh. de rebus manc. & mec mancipi IX. p. 130. fequ.

III. Ut

Theophilus in §. 40. Inft. de rer. divif. O rà τιπιδιάρια και τριβετάρια ἔχοντες πάλαι και · συγχώρησιν δήμο ἢ βασιλέως, ἐκ ῆ σαν δεσπόται. Η η δεσποτεία αυτή ἢ παρα τῷ δήμῳ, ἢ παρὰ τῷ βασιλεῖ, ἀλλ ̓ εἶχον ἢ ἐπ ̓ αὐτοῖς χρῆσ σιν, καὶ ἐπικαρπίαν, καὶ πληρεςάτίω κατοχ ὥστε διαθαι καὶ ἐφ' ἑτέρων μεταφέρειν, καὶ κλη ρονόμοις παραπέμπειν. Τῶν τδ Ιταλικῶν ἀχρῶν ἤτοι οὐκίων οἱ δεσπόται τω δεσποτείαν

Xov. Qui olim ex conceffione populi vel Principis ftipendiaria vel tributaria pradia habebant, domini non erant: nam dominium illorum erat aut apud populum aut apud principem, fed ufum frullum eorum habebant, & plenissimam poffeffionem, ita ut & transferre poffent in alios,

ad heredes tranfmittere. Italicorum autem fundorum domuumque domini dominium habebant. Itaque non magis ufucapione adquiri poterat prædii provincialis dominium, quam rei commodatæ aut prædii fructuarii. Jan. Vinc. Gravin. de Leg. XII. Tabul. p. 317. Res mobiles oranes ufucapi poterant, mancipi æque ac nec mancipi: atque ita intelligenda illâ Ulpiani Fragm. XIX, 8. Ufucapione dominia adipifcimur tam mancipi rerum, quam nec mancipi. Cujac. Paratit. ad tit. C. de ufucap. transf.

III. Iifdem legibus decemviralibus dene& de u. gatum fuerat peregrinis jus ufucapiendi, eamfucapio. que in rem ita cautum : ADVERSUS HOne pere STEM ÆTERNA AUCTORITAS ESTO. denegan- Cicero de Offic. I, 12. Hoftis tum erat pere

gri nis

da.

grinus, ceu poft Ciceronem etiam Cajus docet L. 234. pr. D. de verbor.fignif. Et hoc fenfu Ennius de Scipione Africano:

Hic eft ille fitus, cui nemo civis neque hoftis Quivit pro faliis reddere opera pretium. Quum ergo ufucapio effet modus adquirendi juris civilis; non magis communis ea cum civibus erat peregrinis, quam mancipatio aut in jure ceffio. Videtur tamen poftea hoc jus communicatum effe cum Latinis Junianis, iifque peregrinis, quibus commercium datum erat. Nam hos etiam mancipationis jus habuiffe, patet ex Ulpiani Fragm XIX, 4. Post conftitutionem Antonini Caracallæ, civitatemque cum omnibus ingenuis communicatam non fuperfuit Latinitatis illius ufus, fuperfuit tamen peregrinitas, unde & poft ea tempora cum inultis peregrinis & barbaris jus nexus, hereditatum, ufucapionis communicari confuevit. Ezech. Spanh. Orb. Rom. Exerc. II, 13. fequent.

de ufu

tivarum

IV. Quod vero lex XII. Tabularum re- IV. Lex rum furtivarum ufucapionem inhibuit, id de Atinia ipfo tantum fure videtur intellectum, ufque capione ad legem ATINIAM, qua primum cautum, rerú furut quod fubreptum effet, ejus rei aterna effet auctoritas, nifi fi in ejus, cui fubreptum effet, poteftatem revertiffet. Ita Gell. Not. Art. XVII, 7. Paullus L. 4. §. 6. D. de ufurp. ¿ ufucap. Julianus L. 33. pr. D. eod. Incerta eft legis ætas, nifi quod ante Scævolam, Brutum, & Manilium, ut & P.Nigidium latam fuiffe ex Gellio conftat. Præterea jam Cicero Verrin. III. ejus meminit. Unde non admodum a veritate abludere videtur conjectura Steph. Vin. Pighii, Annal. T. II. p. 255. legem hanc A. U. C. Iɔvi. Cajo Cornelio Ce V S thego

V. Leges

Julia &

de ufuca.

thego & Q. Minutio Rufo coff. a C. Atinio Labeone Tribuno plebis latam, exiftimantis. Exftat Andr. Pulvai liber fingularis ad legem Atiniam, feu de rei furtiva prohibita alienatione, qui editus Venetiis, MDLXXXV. poftea in Oceano Juris vel tractatu tractatuum Tom. XVII. Vol. XXIV. p. 216. locum obtinuit.

V. Sequutæ funt leges JULIA & PLAUTIA (6) de ufucapionibus, aut potius de vi puPlautia blica & privata, quibus ad res vi poffeffas propione re- latum eft, quod de furtivis ftatuerat lex Atinia rum vi Cautum enim his legibus fuerat, ut res vi pofpoffefta feffæ ufucapi haud poffent, longo quantumvis tempore, nifi rediti ad verum dominium vitium exuiffent. L. 33. §.z. D. de ufurp.& ufucap Legis PLAUTIÆ vel PLOTIÆ jam meminerunt Coelius ad Ciceronem Epift. ad Fam. VIII, 8. & ipfe Cicero ad Att. Epist. IV, 16. pro Cacin. Cap. XXVI. pro Milon. XIII. nec non Salluft. de Bello Catilin.cap. XXXI. eaque lata eft A. U. C. IǝCLXIV. Cn. Pompejo Strabone & E. Porcio Catone Coff. a M. Plautio Tribuno plebis, ut luculenter oftendit Steph. Vin. Pigh.. Ann. T.III. p. 228. Julia vero, ut recte obfer vat Hotomannus de Legib. p. 77. non alia eft ac illa, quam de vi publica & privata tulit Augu

fus

(6) Jura noftra de his legibus ramquam de una loquuntur. Legen Plautiam & Juliam commemorant Julianus d. L. 33. §. 2. D. de ufurp. & fuc. & Tribonianus §. z. Inft.h.t. Sed diverfas fuiffe leges Juliam & Plautiam vel Plotiam, hancque illa multo effe antiquiorem certiffi mum eft, ac paullo poft demonftrabitur.