PROBATIONES. (a) Caput hoc a fuperiore proximum fuiffe cum res ipfa, tum Paulli fragmenta ad capur fequens adferenda docent. (b) Etiam minori XX. annis. L. 27. de manum. teft. Quidfi, qui folvendo eft, neceffarium heredem inftituat, & is abftineat an libertates debentur? L. 32. ff. de manum. teft. (c) Licet minorem XXX. annis: Ulpian. Fragm. I, 14.etiamfi in ea caussa sit, ut dedititius fieri deberet. Ulp. ibid. Heres enim esse non poffet, nifi juftam confequutus libertatem. Aliud dicendum, fi impedimentum non ex lege Ælia Sentia fit, fed ex alia lege, SCo vel conftitutione Principis. L.83. pr. de her, inft. (d) Quid fi oberatus fervum heredem neceffarium inftituerit, eique fubftituerit tamen liberum hominem? L.57.ff.de her. iuft, CAP. IX. (a) Quid fi in fraudem Creditorum plures SI. DUO. PLURESVE. EX. EADEM. CAUSSA. HÉREDES. SCRIPTI ERUNT. UTI. QUISQUE. PRIMUS. SCRIPTUS. ERIT. liber & HERES. ESTO. (b) PROBATIONES. (a) Legitima hæc fuiffe hujus capitis verba adparet ex L. 60. ff. de her. inft, SCo vero ad hanc legem facti meminit L. 83. §. 1. eod. (b) Quid fi duo Apollonii inftituti? L. 42. ff. eed. PAULL. Lib. I. L.43. ed. Quid fi primo loco fervum cum libertate inftituerit, & eum fubftitueric, cui libertas debebatur ex fideicommiffo? PAULL. L. I. L. 55. ff. eod. CAP. X. САР. X. (a) De Servo in fraudem Fœneratorum In fraudem fœneratorum manumissus, tametfi in libertate moreretur, libertatem tamen juftam ne confequitor. (b) (a) Hujus capitis folus meminit Auctor Fragm. Vet. Jureconfulti §. 16. Obftat enim Libertati Lex Alia Sentia,quæ vetat fervum fæneratorum cauf Ja manumiffum, civem Rom. fieri; fed Latinum. Nifi itaque dicere malimus, auctorem hujus fragmenti jus omnibus notum plane ignoraffe ; dicendum fane erit, Legem Æliam Sentiam diftinxiffe, in creditorum fraudem quis manumiffus fit, an in fraudem fæneratorum, in quorum odium lex passa est servum in eorum fraudem manumifsum in libertate morari. (b) Acqui Latinum factum esse ait Au&tor fragmenti. Factus omnino, fed demum ex L. junia Norbana, quæ omnes Latinos fecit, quos juftam libertatem confequi non patiebatur L. Ælia Sen tia. Videantur, quæ notavimus ad Cap. III. C A P. XI. (a) De Mercede Manumiffionis. Si quis eum eamve, quem quamve manumiffurus eft, að mercedem manumissionis praStandam obligaverat, (b) juribus patronatus privator. PROBATIONES. (a) Hactenus de manumittendis & manumifsoribus. Jam de prohibitis manumittendi conditionibus, de quibus PAULLUM Libro Comment. U. egisse, patet ex L. 6. ff. de jur.patr. F 2 Cete Ceterum fententiam capitis fervat L. ult. ff. qui & a quib. manum. (b) Non ergo prohibet Lex mercedem a liberto capere, fed eum obligare. L. ult. §. 1. qui & a quib. manum. Nec hæc prohibitio pertinet ad fpeciem fi patronus fibi operas centum, aut in fingulas quinos aureos ftipulatus fit. PAULL. Lib. II. L. 6. §. 1. ff. de jur. patr. CAP. XII. (a) De jurejurando libertorum de liberis non tollendis. Quilibertum, ut ne uxorem ducat, (b) vel libertam, ne nubat, liberofve tollat, (c) jurejurando adiget, (d) is quoque juribus patronatus privator. (e) PROBATIONES. (a) De hoc quoque capite egit PAULL. Lib.II. L. 6. ff. de jure patron. Ejus autem fententiam habes in L. 15. ff. eod. (b) Nec tamen incidit in legem patronus, qui caftratum jurare coegit, fe uxorem non ducturum PAULL. L. II. L. 6. §. 2. eod. Incidit autem, qui adegit, ne intra certum tempus liberos tollat, neve aliam uxorem ducat, quam de qua patronus fenferit, vel non nifi collibertam, aut patrono cognatam. L. 3. §. 5. de suis & legit. hered. (c) Quid fi patronus libertam adegerit, ut fibi nuberet? PAULL, L. 11. L. 6. §. ult. de jur. patr. vel ne illicite nuberet? L. 3. §. 5. de fuis & Leg.her. vel ne ea liberis impuberibus nuberet ? L.31. qui & a quib, man. Nullo horum cafuum patronus jure fuo excidit. Ac excidit ille omnino, qui ipfe non ducturus, adegit tamen libertam, ne alii quam fibi nuberer. PAULL. Lib. II. L. 6. §. 2. de jur. pair. (d) Item qui jusjurandum non prohibet. Exemplum vide apud PAULL. Lib. II. L. 6. §. 2. cod. (e) Immo & liberi ejus L. 15. ead. Unde nec ad legitimam hereditatem admittuntur. L. 3. §. 9. de fuis & leg. her. Interim tamen falva per hanc legem manGt jurisjurandi religio. Verum jurisjurandi etiam hujufmodi gratiam libertis libertabufque fecit Lex Julia & Papia Poppaa. PAULL. Lib. II. L. 6. §. 4. de jur. patr. Dixinus ea de re plenius in Comment, ad L. Jul. & Pap. Lib. II. cap. XVI, С А Р. XIII. (a) De eo quod in fraudem patroni factum. Si quid dolo malo liberti faltum erit, (b) quo minus, , quam pars debita bonorum, ad patronum ejufve liberos perveniat, id quod in fraudem legis faltum erit, nullum efto, quod in fraudem patroni, revocator. (c) PROBATIONES. (a) Egir de hoc capite PAULLUS Lib. III. L. 11. fi quid in fraud. patr. Sequitur itaque ultima pars legis de patronorum libertorumque officiis. (b) Non eft dolus, fi patronus confentic. PAULL. Lib. III. L. 11. eod. nec fi libertus dotem dat filie. L. 1. §. 10. eod. nec, fi vivus amicis bene merentibus donavit. L. 9. eod. Alias nihil intereft, quocunque modo fraus legi facta. L.4. pr. L. 1. S. 1.3. §. 13. 18. feq. eod. (c) Quid fi, quod in fraudem patroni alienatum, non exftet? L. ult. eod. Quid vero interfit inter alienare in fraudem legis, & patroni, fufe PAULLUS explicaffe vid. Lib. III. eoque refero L. 17. qui & à quib. man. L. 66. de V.Š. CA P. XIV. (a) De libertis ingratis. Quem libertum libertamve patronus (b) ingratam effe convincet, is in lautumias detur. (c) PRO F 3 XIII. An PROBATIONES. (a) Egit de hoc capite ULPIAN. Lib. IV. L. (b) Quis accufare poffit vel non poffit libertum CAP. XV. (a) De Parroni Officio erga Libertum . Ji quis patronus, fi qua patrona libertum Libertamve inopem non alet, is eave juribus patronatus privator. (b) PROBATIONES. (a) De capite hoc habes teftimonium Modeftini, L. 6. pr. de agn. & al. lib. L. 33. de bon. libert. (b) d. L. 6. & 33.. XIII. Denique obfervandum, caput legis caput 2 Eliæ Sentiæ de manumiffore minore XX. anlegis Elia Sen- nis (S. V.) incaute fuftuliffe Juftinianum sie i pru. argumento ufum fane perquam ridiculo, ftulerit quod libertas fit res inaftimabilis. §. 7. Inst. Juftinia- b. t. Inæftimabilis enim non eft ratione do déter fu mini, fed fervi, qui ad illam adfpirat. Conf. Thomaf. Diff. de ufu prakt. doltr. de imped. manumiss. 1. §. XXXIX. feq. |