virtute esto' inquit sententia dia Catonis : 40 · 'nam simul ac venas inflavit taetra libido, huc iuvenes aequum est descendere, non alienas permolere uxores.' 'nolim laudarier' inquit 'sic me' mirator cunni Cupiennius albi. audire est operae pretium, procedere recte qui moechos non voltis, ut omni parte laborent, utque illis multo corrupta dolore voluptas atque haec rara cadat dura inter saepe pericla. hic se praecipitem tecto dedit ; ille flagellis ad mortem caesus; fugiens hic decidit acrem praedonum in turbam; dedit hic pro corpore nummos; hunc perminxerunt calones; quin etiam illud accidit, ut cuidam testis caudamque salacem demeteret ferrum. 'iure' omnes: Galba negabat. tutior at quanto merx est in classe secunda, libertinarum dico: Sallustius in quas non minus insanit quam qui moechatur. qua res, qua ratio suaderet, quaque modeste munifico esse licet, vellet bonus atque benignus esse, daret quantum satis esset, nec sibi damno dedecorique foret. verum hoc se amplectitur uno, hoc amat et laudat, 'matronam nullam ego tango.' ut quondam Marsaeus, amator Originis ille, qui patrium mimae donat fundumque laremque, 'nil fuerit mi' inquit 'cum uxoribus umquam alienis.' verum est cum mimis, est cum meretricibus, unde fama malum gravius quam res trahit. at hic si, 50 an tibi abunde personam satis est, non illud, quicquid ubique officit, evitare? bonam deperdere famam, 60 rem patris oblimare, malum est ubicumque. quid inter est in matrona, ancilla peccesne togata? Villius in Fausta Sullae gener, hoc miser uno nomine deceptus, poenas dedit usque superque quam satis est, pugnis caesus ferroque petitus, exclusus fore, cum Longarenus foret intus. huic si mutonis verbis mala tanta videnti 70 diceret haec animus 'quid vis tibi? numquid ego a te magno prognatum deposco consule cunnum velatumque stola, mea cum conferbuit ira?' quid responderet? 'magno patre nata puella est.' at quanto meliora monet pugnantiaque istis dives opis natura suae, tu si modo recte dispensare velis ac non fugienda petendis immiscere. tuo vitio rerumne labores nil referre putas? quare, ne paeniteat te, desine matronas sectarier, unde laboris plus haurire mali est quam ex re decerpere fructus. nec magis huic, inter niveos viridesque lapillos 80 sit licet, hoc, Cerinthe, tuo tenerum est femur aut crus rectius; atque etiam melius persaepe togatae est. adde huc quod mercem sine fucis gestat; aperte quod venale habet ostendit, nec siquid honesti est iactat habetque palam, quaerit quo turpia celet. regibus hic mos est, ubi equos mercantur: opertos inspiciunt, ne si facies, ut saepe, decora molli fulta pede est, emptorem inducat hiantem, quod pulcrae clunes, breve quod caput, ardua cervix. hoc illi recte ne corporis optima Lyncei contemplere oculis, Hypsaea caecior illa 90 quae mala sunt spectes. 'o crus, o bracchia!' verum depugis, nasuta, brevi latere ac pede longo est. matronae praeter faciem nil cernere possis, cetera, ni Catia est, demissa veste tegentis. si interdicta petes, vallo circumdata (nam te hoc facit insanum), multae tibi tum officient res, custodes, lectica, ciniflones, parasitae, ad talos stola demissa et circumdata palla, plurima quae invideant pure apparere tibi rem. quam mercem ostendi? 'leporem venator ut alta 100 ΙΙΟ cantat, et apponit 'meus est amor huic similis: nam transvolat in medio posita et fugientia captat.' hiscine versiculis speras tibi posse dolores atque aestus curasque gravis e pectore tolli ? nonne, cupidinibus statuat natura modum quem, quid latura, sibi quid sit dolitura negatum, quaerere plus prodest et inane abscindere soldo ? num, tibi cum fauces urit sitis, aurea quaeris pocula ? num esuriens fastidis omnia praeter pavonem rhombumque? tument tibi cum inguina, num, si ancilla aut verna est praesto puer, impetus in quem continuo fiat, malis tentigine rumpi? 120 non ego namque parabilem amo venerem facilemque. illam 'post paullo; sed pluris ; si exierit vir ' Gallis, hanc Philodemus ait sibi quae neque magno stet pretio neque cunctetur cum est iussa venire. candida rectaque sit, munda hactenus ut neque longa nec magis alba velit quam dat natura videri. haec ubi supposuit dextro corpus mihi laevum, Ilia et Egeria est; do nomen quodlibet illi, nec vereor ne dum futuo vir rure recurrat, ianua frangatur, latret canis, undique magno pulsa domus strepitu resonet, vepallida lecto desiliat mulier, miseram se conscia clamet, cruribus haec metuat, doti deprensa, egomet mi. discincta tunica fugiendum est ac pede nudo, 130 ne nummi pereant aut puga aut denique fama. deprendi miserum est: Fabio vel iudice vincam. III. OMN MNIBUS hoc vitium est cantoribus, inter amicos 10 ut numquam inducant animum cantare rogati, iniussi numquam desistant. Sardus habebat ille Tigellius hoc. Caesar, qui cogere posset, si peteret per amicitiam patris atque suam, non quicquam proficeret ; si collibuisset, ab ovo usque ad mala citaret 'io bacchae', modo summa voce, modo hac, resonat quae chordis quattuor ima. nil aequale homini fuit illi: saepe velut qui currebat fugiens hostem, persaepe velut qui Iunonis sacra ferret; habebat saepe ducentos, saepe decem servos; modo reges atque tetrarchas, omnia magna loquens, modo sit mihi mensa tripes et concha salis puri et toga quae defendere frigus quamvis crassa queat.' deciens centena dedisses huic parco, paucis contento, quinque diebus nil erat in loculis; noctes vigilabat ad ipsum mane, diem totum stertebat ; nil fuit umquam sic impar sibi. nunc aliquis dicat mihi quid tu? nullane habes vitia?' immo alia et fortasse minora. 20 Maenius absentem Novium cum carperet, 'heus tu' quidam ait, 'ignoras te, an ut ignotum dare nobis verba putas?' 'egomet mi ignosco' Maenius inquit. stultus et improbus hic amor est dignusque notari. cum tua pervideas oculis mala lippus inunctis, cur in amicorum vitiis tam cernis acutum quam aut aquila aut serpens Epidaurius? at tibi contra evenit, inquirant vitia ut tua rursus et illi. 30 in pede calceus haeret: at est bonus, ut melior vir illuc praevertamur, amatorem quod amicae 40 50 бо |