Page images
PDF
EPUB

veniat,' inquit, et 'Quid ad illum, quid agat nostra Germania? num ego me interpono Romanis?' Itaque tantus gentis novae terror in castris, ut testamenta passim etiam in principiis scriberentur.

79. The Victor of Plataea dies in Disgrace.

Pausanias, the Spartan, was commander-in-chief of the Greeks who united to beat back at Plataea in B.C. 479 the host of the Persian king, led by Mardonius. This and subsequent success turned the head of Pausanius. He actually entered into treasonable negotiations with the Persians, after having been once tried and acquitted of high treason. The bearer (Argilius) of a letter from Pausanias to a Persian satrap, having opened the letter and read therein instructions that the bearer was to be put to death, carried it to the Spartan magistrates (ephori). The rest may be read in our selection.

Pausanias, ut audivit Argilium confugisse in aram, per- 5 turbatus venit eo. Quem cum supplicem dei videret in ara sedentem, quaerit, causae quid sit tam repentini consilii. Huic ille, quid ex litteris comperisset, aperit. Modo magis Pausanias perturbatus orare coepit, ne enuntiaret nec se meritum de illo optime proderet: quod si eam veniam sibi 10 dedisset tantisque implicatum rebus sublevasset, magno ei praemio futurum.

3. in castris: i.e., of the Ro

mans.

4. principia, -orum, chief or officers' quarters (in the centre of the camp).

5. ut means what with the indic.?

6. eo part of speech ?-quem: refers to whom? and why?

7. causae depends on quid.
8. modo, only. Modifies what?

9. enuntiare : NOT enuntiate. How (in translating) treat the prepos. in compound verbs?

10. optime does not modify proderet. quod si, but if.

11. implicare: infer from English, or from in + plicare. 12. futurum SC. esse: obliq. depending on verb implied in orare coepit.

orat.

His rebus ephori cognitis satius putarunt in urbe eum comprehendi. Quo cum essent profecti et Pausanias placato Argilio, ut putabat, Lacedaemonem reverteretur, in itinere, cum iam in eo esset ut comprehenderetur, ex vultu 5 cuiusdam ephori, qui eum admoneri cupiebat, insidias sibi fieri intellexit. Itaque paucis ante gradibus. quam qui eum sequebantur, in aedem Minervae, quae Chalcioicos vocatur, confugit. Hinc ne exire posset, statim ephori valvas eius aedis obstruxerunt tectumque sunt demoliti, quo celerius to sub divo interiret. Dicitur eo tempore matrem Pausaniae vixisse eamque iam magno natu, postquam de scelere filii comperit, in primis ad filium claudendum lapidem ad introitum aedis attulisse. Sic Pausanias magnam belli gloriam turpi morte maculavit. Hic cum semianimis de 15 templo elatus esset, confestim animam efflavit. Cuius mortui corpus cum eodem nonnulli dicerent inferri oportere,

[merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

8. valvae, -arum, folding-door, i.e., making an imposing entrance to public buildings.

9. demoliri: infer meaning from analysis (notice the force of the preposition) and from English. quo = ut eo.

10. sub divo, i.e., sub Iove: rather than in the roofed temple, which would be polluted by his death. interiret: i.e., by starvation.

11. magno natu, of great age Cf. grandis natu.

13. introitus, -us: intro + ire. 14. semianimis, -e: infer mean ing from semi + anima.

16. cum, notwithstanding that. - eodem. . . quo (1, p. 103): used adverbially. inferri: i.e., for burial; depends on oportere.

quo ii, qui ad supplicium essent dati, displicuit pluribus, et procul ab eo loco infoderunt, quo erat mortuus.

80. How Zopyrus recaptured Babylon for Dareus. Interiecto deinde tempore cum Assyrii descivissent et Babyloniam occupassent, difficilisque urbis expugnatio esset, aestuante rege unus de interfectoribus magorum, Zopyrus, 5 domi se verberibus lacerari toto corpore iubet, nasum, aures et labia sibi praecidi, atque ita regi inopinanti se offert. Attonitum et quaerentem Dareum causas auctoremque tam foedae lacerationis tacitus, quo proposito fecerit, edocet, formatoque in futura consilio transfugae titulo Babyloniam 10 proficiscitur. Ibi ostendit populo laniatum corpus, queritur crudelitatem regis, a quo in regni petitione non virtute, sed auspicio, non iudicio hominum, sed hinnitu equi superatus sit; iubet illos ex amicis exemplum capere, quid hostibus cavendum sit; hortatur, non moenibus magis quam armis 15 confidant, patianturque se commune bellum recentiore ira gerere.

Nota nobilitas viri pariter et virtus omnibus erat,

[merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small]

nec de fide timebant, cuius, veluti pignora, vulnera corporis et iniuriae notas habebant. Constituitur ergo dux omnium suffragio, et accepta parva manu semel atque iterum cedentibus consulto Persis secunda proelia facit. Ac postremo 5 universum sibi creditum exercitum Dareo prodit urbemque ipsam in potestatem eius redigit.

81. A Roman Oath.

L. Manlius Imperiosus was dictator in B.C. 363. He was prosecuted the next year by M. Pomponius, because he had sought to extend his tenure of office beyond the legal period of six months.

L. Manlio, A. f., cum dictator fuisset, M. Pomponius, tribunus plebis, diem dixit, quod is paucos sibi dies ad dictaturam gerendam addidisset; criminabatur etiam, quod 10 T. filium, qui postea est Torquatus appellatus, ab hominibus relegasset, et ruri habitare iussisset. Quod cum audivisset adulescens filius negotium exhiberi patri, accurrisse Romam, et cum prima luce Pomponii domum venisse dicitur. Cui cum esset nuntiatum, qui illum iratum adlaturum ad se 15 aliquid contra patrem arbitraretur, surrexit e lectulo, remotisque arbitris, ad se adulescentem iussit venire. At ille, ut ingressus est, confestim gladium destrinxit, iuravitque illum statim interfecturum, nisi ius iurandum sibi dedisset

[blocks in formation]

se patrem missum esse facturum. Iuravit hoc terrore coactus Pomponius; rem ad populum detulit; docuit cur sibi causa desistere necesse esset; Manlium missum fecit. Tantum temporibus illis ius iurandum valebat.

82. The Blind Timoleon.

Timoleon, one of the noblest of Greeks, was a Corinthian by birth. His greatest work was the overthrow of the despots of the Greek cities of Sicily, especially of Syracuse, whither he was sent by the unanimous vote of the Corinthian assembly when Syracuse (B.C. 344) asked Corinth for aid. When his work was accomplished he retired to private life, and to his memory the Syracusans erected a splendid monument.

5

Hic cum aetate iam provectus esset, sine ullo morbo lumina oculorum amisit. Quam calamitatem ita moderate tulit, ut neque eum querentem quisquam audierit, neque eo minus privatis publicisque rebus interfuerit. Veniebat autem in theatrum, cum ibi concilium populi haberetur, propter valetudinem vectus iumentis iunctis, atque ita de 10 vehiculo quae videbantur dicebat. Neque hoc illi quisquam tribuebat superbiae: nihil enim umquam neque insolens neque gloriosum ex ore eius exiit. Qui quidem, cum suas laudes audiret praedicari, numquam aliud dixit quam se in ea re maxime diis agere gratias atque habere, quod, cum 15

I. se patrem missum esse facturum, that he would cease the prosecution against his father.

2. rem deferre, to refer.causa, case, trial.

5. Hic: i.e., Timoleon.-morbus, disease.

7. querentem: NOT from quae

rere.

11. vehiculum : infer from suffix

and vehere, or from English derivative. - quae videbantur, whatever seemed good to him. — illi

superbiae: double dative.

13. gloriosus, (here) boastful. Also famous, glorious (gloria + suffix osus).

15. gratias agere, to return thanks; gratias (or gratiam) habere, to feel grateful.

« PreviousContinue »