Page images
PDF
EPUB

1

lex Papia patronae ingenuae duobus liberis honoratae, libertinae tribus, id iuris dedit, quod patronus habet ex edicto. 7 Item ingenuae trium liberorum iure honoratae eadem lex id ius dedit, quod ipsi patrono tribuit. * * * * *

EXPLICIT

rum egisset, relicuum erat, ut etiam de patronae liberorum iure, siue ei uirilis sexus siue feminae sunt, diceretur: quode uide Gai III 53.

Desiderantur autem praeterea, ut ad tit. XXVIII monui, duae partes postremae capitis de bonorum possessionibus, quae sunt de bonis Latinorum libertorum et de eorum bonis qui dediticiorum numero sunt: atque de per uniuersitatem adquisitionibus caput tertium, quod est de bonorum emptionibus. Cf. ad tit. XX. De his partibus perditis cf. Gai III 55-87.

1 patronae ingenuae ed. princ. Cuiaciana b. sed ingenuae inclin. litt. patronae Vat. ingenuae patronae Bluntschelius. Cf. Gai l. infra c. 2 idem iuris siue. id ius prop. Böckingius 3 edictum Vat. itém Vat. ingenuae Göschenus in Gai l. c. ingenui Vat. liberis ingenuae ed. princ. 5 ipsi patronD (sic) Vat. ipsi patrono ed. princ. ipsi patronae Cuiacius in not. ipsa patrono Göschenus in ed. 2 Gai III 50: '[sed postea lex Papia] duobus liberis honoratae ingenuae patronae, libertinae tribus, eadem fere iura dedit, quae ex edicto praetoris patroni habent: trium uero liberorum iure honoratae ingenuae patronae ea iura dedit, quae per eandem legem patrono data sunt: libertinae autem patronae non idem iuris praestitit.

5

COLLAT. TIT. II. DE ATROCI INIVRIA

KAP. II. VLPIANVS LIBRO SINGVLARI REGVLARVM SVB TITVLO DE INIVRIIS.

Iniuria, si quidem atrox, id est grauis rerum, 5 non sine iudicis arbitrio aestimatur. Atrocem autem aestimare solere praetorem, adque collegi ex facto, ut puta si uerberatus uel uulneratus quis fuerit. ET RELIQVA.

10

L. 25 D. DE OBLIGATIONIBVS ET ACTIONIBVS XLIV 7

VLPIANVS LIBRO SINGVLARI REGVLARVM. Actionum genera sunt duo, in rem, quae dicitur uindicatio, et in personam, quae condictio appellatur.

DE INIVRIIS] Haec una particula restitit e tertio DE REBVS tractatu, qui est de obligationibus. Vide ad tit. XVIIII. Cf. Gai III 220-225: unde Collationis et reliqua' possis supplere (S 225): uel ex loco, uelut si cui in theatro aut in foro. iniuria facta sit: uel ex persona, uelut si magistratus iniuriam passus fuerit, uel senatoribus ab humili persona facta sit iniuria.'

DE ACTIONIBVS] Vlpianus ne tertiam quidem Institutionum partem quae est DE ACTIONIBVS intactam in hoc regularum libello reli

2 singulari regularum Pithoeus. regularis Berol. singulorum (om. sub titulo) Vind. Regularum singulari lo. Cannegieterus Vlpianus.... titulo omisit Verc. 4 iniurias Vind. grauis rerum ed. princ. graui rerum Berol. grauis est Vind. Verc. De usu eius genetiui cf. Rudim. Inst. gramm. Il p. 73 sq. Stallb. 5 iudici arbytrio

Vind. extimatur Berol. Verc.
timare Verc. pretorem Berol.
Pithoeus, Vind. Verc. atque ed.
Berol. collegit. Et Vind. colligit
princ. 7 uerberatur Verc.
om. ed. princ.

6 estimare Berol. exadque Berol. idque princ. collegi ex ex Verc. colligi ex ed. uel] aut Vind. quis

80

VLPIANI LIB. REG. SING. FRAGM.

In rem actio est, per quam rem nostram, quae ab alio possidetur, petimus: et semper aduersus eum est, qui rem possidet. In personam actio est, qua cum eo agimus, qui obligatus est nobis ad faciendum aliquid uel dandum: et semper aduersus eun-5 dem locum habet.

1 Actionum autem quaedam ex contractu, quaedam ex facto, quaedam in factum sunt. Ex contractu actio est, quotiens quis sui lucri causa cum aliquo contrahit, ueluti emendo uendendo, 10 locando conducendo, et ceteris similibus. Ex facto actio est, quotiens ex eo teneri quis incipit, quod ipse admisit, uel uti furtum uel iniuriam commisit, uel damnum dedit. In factum actio dicitur, qualis est exempli gratia actio, quae datur patrono 15 aduersus libertum, a quo contra edictum praetoris in ius uocatus est.

2 Omnes autem actiones aut ciuiles dicuntur, aut honorariae.

querat: cui quidem Gaius totum commentarium quartum dicauit. Restat autem hoc fragmento de actionibus nihil nisi actionum diuisiones ac definitiones. Cf. Gai IV 1–9.

9.12 quo

7 actiones Hal. 8 ex peccato Hal. ties Hal. 9 caussa Hal. 11 ex facto autem Vulg. 13 ueluti si Hal. Vulg.

ex peccato autem Hal.

commiserit.. dederit Hal. Vulg.

DOMITII VLPIANI

INSTITVTION V M

RELIQVIAE

« PreviousContinue »