180

185

Sufficiunt tunicae summis aedilibus albae.
Hic ultra vires habitus nitor: hic aliquid plus,
Quam satis est, interdum aliena sumitur arca.
Commune id vitium est. Hic vivimus ambitiosa
Paupertate omnes. Quid te moror? omnia Romae
Cum pretio. Quid das, ut Cossum aliquando salutes,
Ut te respiciat clauso Veiento labello?
Ille metit barbam, crinem hic deponit amati.
Plena domus libis venalibus. Accipe et istud
Fermentum tibi habe: praestare tributa clientes
Cogimur et cultis augere peculia servis.
Quis timet aut timuit gelida Praeneste ruinam,
Aut positis nemorosa inter iuga Volsiniis, aut
Simplicibus Gabiis aut proni Tiburis arce?
Nos urbem colimus tenui tibicine fultam
Magna parte sui. Nam sic labentibus obstat
Villicus et veteris rimae contexit hiatum,
Securos pendente iubet dormire ruina.

190

195

Vivendum est illic, ubi nulla incendia, nulli

Nocte metus. Iam poscit aquam, iam frivola transfert Ucalegon: tabulata tibi iam tertia fumant:

200

Tu nescis. Nam si gradibus trepidatur ab imis,
Ultimus ardebit, quem tegula sola tuetur
A pluvia, molles ubi reddunt ova columbae.
Lectus erat Codro Procula minor, urceoli sex,
Ornamentum abaci, nec non et parvulus infra
Cantharus et recubans sub eodem marmore Chiron,
Iamque vetus Graecos servabat cista libellos
Et divina opici rodebant carmina mures.

205

Nil habuit Codrus. Quis enim negat? et tamen illud

Perdidit infelix totum nihil: ultimus autem

Aerumnae cumulus, quod nudum et frusta rogantem 210
Nemo cibo, nemo hospitio, tectoque iuvabit.

Si magna Asturici cecidit domus: horrida mater,
Pullati proceres, differt vadimonia praetor:
Tunc gemimus casus urbis, tunc odimus ignem:
Ardet.adhuc, et iam occurrit, qui marmora donet,
Conferat impensas. Hic nuda et candida signa,
Hic aliquid praeclarum Euphranoris et Polycleti,
Phaecasianorum vetera ornamenta Deorum,
Hic libros dabit et forulos mediamque Minervam,
Mic modium argenti: meliora ac plnra reponit
Persicus orborum lautissimus et merito iam
Suspectus, tanquam ipse suas incenderit aedes.
Si potes avelli Circensibus, optima Sorae,
Aut Fabrateriae domus, aut Frusinone paratur,
Quanti nunc tenebras unum conducis in annum.
Hortulus hic puteusque brevis nec reste movendus
In tenues plantas facili diffunditur haustu.

Vive bidentis amans et culti villicus horti,

Unde epulum possis centum dare Pythagoreis.

215.

229,

225

Est aliquid quocunque loco, quocunque recessu, 230
Unius sese dominum fecisse lacertae.

Plurimus hic aeger moritur vigilando, sed illum
Languorem peperit cibus imperfectus et haerens
Ardenti stomacho. Nam quae meritoria somnum
Admittunt? Magnis opibus dormitur in urbe.
Inde caput morbi: redarum transitus arcto
Vicorum inflexu et stantis convicia mandrae
Eripient somnum Druso vitulisque marinis.

235

240

Si vocat officium, turba cedente vehetur
Dives et ingenti curret super ora Liburno,
Atque obiter leget, aut scribet, vel dormiet intus.
Namque facit somnum clausa lectica fenestra.
Ante tamen veniet: nobis properantibus obstat
Unda prior: magno populus premit agmine lumbos,
Qui sequitur: ferit hic cubito, ferit assere duro
Alter: at hic tignum capiti incutit, ille metrétamı.
Pinguia crura luto, planta mox undique magna
Calcor, et in digito clavus mihi militis haeret.

215

250

Nonne vides, quanto celebretur sportula fumo?
Centum convivae: sequitur sua quemque culina.`
Corbulo vix ferret tot vasa ingentia, tot res
Impositas capiti, quas recto vertice portat
Servulus infelix et cursu ventilat ignem.
Scinduntur tunicae sartae: modo longa coruscat
Sarraco veniente abies atque altera pinum
Plaustra vehunt, nutant altae populoque minantur.
Nam si procubuit, qui saxà Ligustica portat
Axis et eversum fudit super agmina monteur,
Quid superest de corporibus? quis membra, quis ossa
Invenit? Obtritum vulgi perit omne cadaver
More animae. Domus interea secura patellas

lam lavat et bucea foculum excitat et sonat unctis
Striglibus et pleno componit lintea gutto.
Haec inter pueros varie properantur: at ille
lam sedet in ripa tetrumque novicius horret
Porthmea, nec sperat coenosi gurgitis alnum
Infelix, nec habet quem porrigat ore tricntem.
Respice nunc alia ac diversa pericula noctis:

255

260 ́

265

Quod spatium tectis sublimibus, unde cerebrum

Testa ferit: quoties fimosa et curta fenestris

270

Vasa cadant: quanto percussum pondere signent
Et laedant silicem. Possis ignavus haberi

Et subiti casus improvidus, ad coenam si
Intestatus eas. Adeo tot fata, quot illa

Nocte patent vigiles, te praetereunte, fenestrae.
Ergo optes votumque feras miserabile tecum,
Ut sint contentae patulas defundere pelves.

275

280

285

Ebrius ac petulans, qui nullum forte cecidit, Dat poenas, noctem patitur lugentis amicum Pelidae, cubat in faciem, mox deinde supinus. Ergo non aliter poterit dormire? quibusdam Somnum rixa facit: sed quamvis improbus annis Atque mero fervens, cavet hunc, quem coccina laena Vitari iubet, et comitum longissimus ordo: Multum praeterea flammarum et aënea lampas. Me, quem luna solet deducere, vel breve lumen Candelae, cuius dispenso et tempero filum, Contemnit. Miserae cognosce prooemia rixae, Si rixa est, ubi tu pulsas, ego vapulo tantum. Stat contra starique iubet, parere necesse est. Nam quid agas, quum te furiosus cogat et idem Fortior? Unde venis? exclamat: cuius aceto, Cuius conche tumes? quis tecum sectile porrum

Sutor et elixi vervecis labra comedit?

290

Nil mihi respondes? aut dic, aut accipe calcem: 295
Ede, ubi consistas, in qua te quaero proseucha?

Dicere si tentes aliquid, tacitusve recedas,
Tantundem est: feriunt pariter: vadimonia deinde

Irati faciunt. Libertas pauperis haec est:
Pulsatus rogat et pugnis concisus adorat,
Ut liceat paucis cum dentibus inde reverti.

300

Nec tamen haec tantum metuas: nam, qui spoliet te,

Sic inde huc omnes tanquam ad vivaria currunt.
Qua fornace graves, qua non incude catenae?

Maximus in vinclis ferri modus, ut timeas, ne

310

Vomer deficiat, ne marrae et sarcula desint.
Felices proavorum atavos, felicia dicas.

Secula, quae quondam sub regibus atque tribunis
Viderunt uno contentam carcere Romam.

315

His alias poteram et plures subnectere caussas: Sed iumenta vocant et sol inclinat: eundum est. Nam mihi commota iam dudum mulio virgaAdnuit: ergo vale nostri memor, et quoties te Roma tuo refici properantem reddet Aquino, Me quoque ad Helvinam Cererem vestramque Dianam 320 Convelle a Cumis: satirarum ego, ni pudet illas, Adiutor gelidos veniam caligatus in agros.

1