Coeperat audaces Paris aedificare carinas. Longa dies igitur quid contulit? omnia vidit Eversa, et flammis Asiam ferroque cadentem. Tunc miles tremulus posita tulit arma tiara Et ruit ante aram summi Iovis, ut vetulus bos, Qui domini cultris tenue et miserabile collum Praebet, ab ingrato iam fastiditus aratro. Exitus ille utcunque hominis: sed torva canino Latravit rictu, quae post hunc vixerat, uxor, Festino ad nostros, et regem transeo Ponti Et Croesum: quem vox iusti facunda Solonis Respicere ad longae iussit spatia ultima vitae.. Exsilium et carcer Minturnarumque paludes Et mendicatus victa Carthagine panis Hinc causas habuere. Quid illo cive tulisset Natura in terris, quid Roma beatius unquam, Si circumducto captivorum agmine et omni Bellorum pompa, animam exhalasset opimam, Quum de Teutonico vellet descendere curru ? Provida Pompeio dederat Campania febres Optandas: sed multae urbes et publica vota Vicerunt: igitur fortuna ipsius et urbis Servatum victo caput abstulit, Hoc cruciatu
Lentulus, hac poena caruit ceciditque Cethegus Integer, et iacuit Catilina cadavere toto.
Formam optat modico pueris, maiore puellis
Murmure, quum Veneris fanum videt anxia mater, 290 Usque ad delicias votorum. Cur tamen, inquit,
Corripias? Pulcra gaudet Latona Diana.
Sed vetat optari faciem Lucretia, qualem
Ipsa habuit: cuperet Rutilae Virginia gibbum
Accipere atque suam Rutilae dare. Filius autem 295 Corporis egregii miseros trepidosque parentes
Semper habet. Rara est adeo concordia formae Atque pudicitiae. Sanctos licet horrida mores Tradiderit domus ac veteres imitata Sabinos, Praeterea castum ingenium vultumque modesto Sanguine ferventem tribuat natura benigna Larga manu: (quid enim puero conferre potest plus Custode et cura natura potentior omni?) Non licet esse viros: nam prodiga corruptoris Improbitas ipsos audet tentare parentes. Tanta in muneribus fiducia. Nullus ephebum Deformem saeva castravit in arce tyrannus: Nec praetextatum rapuit Nero loripedem nec Strumosum atque utero pariter gibboque tumentem. I nunc et iuvenis specie laetare tui, quem Maiora exspectant discrimina. Fiet adulter Publicus et poenas metuet, quascunque mariti Exigere irati: nec erit felicior astro
Martis, ut in laqueos nunquam incidat. Exigit autem Interdum ille dolor plus, quam lex ulla dolori Concessit. Necat hic ferro, secat ille cruentis
Verberibus, quosdam moechos et mugilis intrat. Sed tuus Endymion dilectae fiet adulter Matronae: mox quum dederit Servilia nummos, Fiet et illius, quam non amat: exuet omnem Corporis ornatum. Quid enim ulla negaverit udis Inguinibus, sive est haec Oppia sive Catulla? Deterior totos habet illic femina mores,
Sed casto quid formą nocet? quid profuit immo Hippolyto grave propositum? quid Bellerophonti? 325 Erubuit nempe haec, ceu fastidita, repulso,
Nec Sthenoboea minus, quam Cressa, excanduit et se Concussere ambae. Mulier saevissima tunc est, Quum stimulos odio pudor admovet. Elige, quidnam Suadendum esse putes, cui nubere Caesaris uxor Destinat. Optimus hic et formosissimus idem Gentis patriciae rapitur miser exstinguendus Messalinae oculis: dudum sedet illa parato Flameolo, Tyriusque palam genialis in hortis Sternitur et ritu decies centena dabuntur Antiquo veniet cum signatoribus auspex, Haec tu secreta et paucis commissa putabas.
Non, nisi legitime, vult nubere. Quid placeat, dic: Ni parere velis, pereundum erit ante lucernas:
Si scelus admittas, dabitur mora parvula, dum res 340 Nota Urbi et populo contingat Principis aures.
Dedecus ille domus sciet ultimus: interea tu
Obsequere imperio, sit tanti vita dierum
Paucorum. Quidquid melius leviusque putaris, Praebenda est gladio pulcra haec et candida cervix. 345, Nil ergo optabunt homines? Si consilium vis,
Permittes ipsis expendere numinibus, quid
Conveniat nobis rebusque sit utile nostris.
Nam pro iucundis aptissima quaeque dabunt di. Carior est illis homo, quam sibi. Nos animorum 350 Impulsu et caeca magnaque cupidine ducti, Coniugium petimus partumque uxoris: at illis
Notum, qui pueri qualisque futura sit uxor.
Ut tamen et poscas aliquid voveasque sacellis Exta et candiduli divina tomacula porci: Orandum est, ut sit mens sana in corpore sano, Fortem posce animum, mortis terrore carentem, Qui spatium vitae extremum inter munera ponat Naturae, qui ferre queat quoscunque labores, Nesciat irasci, cupiat nihil, et potiores Herculis aerumnas credat saevosque labores Et Venere, et coenis, et pluma Sardanapali, Monstro, quod ipse tibi possis dare; semita certe Tranquillae per virtutem patet unica vitae, Nullum numen habes, si sit prudentia, nos te Nos facimus, Fortuna, Deam, coeloque locamus,
Atticus eximie si coenat, lautus habetur: Si Rutilus, demens. Quid enim maiore cachinno Excipitur vulgi, quam pauper Apicius? Omuiis Convictus, thermae, stationes, omne theatrum
De Rutilo. Nam dum valida ac iuvenilia membra 5 Sufficiunt galeae, dumque ardens sanguine, fertur, Non cogente quidem, sed nec prohibente tribuno, Scripturus leges et regia verba lanistae,
Multos porro vides, quos saepe elusus ad ipsum Creditor introitum solet exspectare macelli
Et quibus in solo vivendi causa palato est. Egregiusque coenat meliusque miserrimus horum
Et cito casurus iam perlucente ruina,
Interea gustus elementa per omnia quaerunt, Nunquam animo pretiis obstantibus. Interius si Attendas, magis illa iuvant, quae pluris emuntur. Ergo haud difficile est, perituram arcessere summam Lancibus oppositis vel matris imagine fracta,
Et quadringentis nummis condire gulosum Fictile: sic veniunt ad miscellanea ludi
Refert ergo, quis haec eadem paret: in Rutilo nam
Luxuria est: in Ventidio laudabile nomen
Sumit et a censu famam trahit. Illum ego iure Despiciam, qui scit, quanto sublimior Atlas: Omnibus in Libya sit montibus: hic tamen idem Ignoret, quantum ferrata distet ab arca Sacculus. Ε coelo descendit γνώθι σεαυτόν, Figendum et memori tractandum pectore, sive Coniugium quaeras, vel sacri in parte senatus Esse velis: nec enim loricam poscit Achillis Thersites, in qua se transducebat Ulysses Ancipitem: seu tu magno discrimine causam Protegere affectas, te consule, dic tibi, qui sis, Orator vehemens, an Curtius et Matho buccae. Noscenda est mensura sui spectandaque rebus In summis minimisque, etiam quum piscis emetur, Ne mullum cupias, quum sit tibi gobio tantum In loculis. Quis enim te, deficiente crumena Et crescente gula, manet exitus, aere paterno Ac rebus mersis in ventrem, fenoris atque Argenti gravis et pecorum agrorumque capacem? Talibus a dominis post cuncta novissimus exit Annulus, et digito mendicat Pollio nudo,
« PreviousContinue » |