Page images
PDF
EPUB

b) Deliberationsrecht.

S. 92. Der Erbe kann jegt (cf. 1) sofort nach der Delation antreten (2), und ist an eine besondere Frist gebunden nur wenn der Testator (3) oder der Magistrat auf Antrag (4,5) eine solche gesezt hat; Justinian (6) beschränkt nicht das Antrittsrecht des berufenen Erben auf 1 Jahr, er bestimmt (7) die Bedeutung einer erbetenen Delationsfrist insbesondere auch im Verhält: 5 niß zur Errichtung eines Inventars. Rechte des Deliberanten (8).

S. 93.

c) Deliberationsfristen?

Nicht solche, sondern eine Transmission ist in Note 6 eingeführt. Die prätorischen Fristen zur Nachsuchung der B.P. (9) gelten gemeinrechtlich nicht. Geseßliche Erbschaftsantretungsfri sten find particularrechtlich (1o).

2) Erwerb nach des Delaten Tod, hereditatis transmissio*). a) Begriff der Transmission.

10

S. 94. Die bloße delatio hereditatis ift noch keine Vergrößerung des Vermögens und geht also videri habuisse: rati enim habitio ad confirmationem prioris postulati pertinet". Diese Stelle ist zu restringieren durch folgende desselben Paulus L.48.D.de A.v.Ö.H.„Si quis ali- 15 cui mandaverit Ut, si aestimaverit, peteret sibi b. p-ionem, et post quam ille petiit, furere coeperit, nihilo minus acquisita est ei b.p-io. quod si ante quam ille petat, is qui mandavit petendam furere coeperit, dicendum est non statim ei acquisitam b. p-ionem: igitur b.p-ionis petitio rati habitione debet confirmari". cf. Maec. L.66.pr. D.ad SC. Treb.XXXVI.1. rati habitio subsequi potest exemplo b.p-ionis..".

[ocr errors]

20

SS. 92...93. Dig. De iure deliberandi XXVIII.8. Cod.VI.30. ad §87.cit. Dig. De successorio edicto XXXVIII.9. Quis ordo in possessionib. servetur XXXVIII.15(16). Cod. VI.9.ad §87.cit. | He.163...165. Se.568. Mü.703.621.no.3. cf.704. Gō.935. Pu.498. Ro.635.ff. Va.499.f. Si.184.185.G.524.ff. Mayer Erbr.G.344...54. Rossh. Teft.Erbr. §§ 150...53. | Koch de herede deliberante.Giess.1783. Schöman Hdb.d.Civilr.II.no.12. Buch- 25 holtz 3tfch.f.Civ.u.Pr.X.S.388.ff. Grosch de iur.delib.orig. Vratisl. 1839.80. Va.i.Arch.f.c. Pr.XXII.no.7.(1839.) u.dazu die Recensf.von Puchta u. Arndts in den krit. Jahrb.f.d.R.W.1840. S.7...29. Sintenis capp.sel.ex iure civ. Giess. 1840.8°.c.3. Dollmann Blätter für Rechts anw.1841.n.9. Mü.-Glück XLI. §§ 1466.f. de Wedemeyer de iure del. Gotting.1844.8°. Witte v.Beneficium deliberandi in Weiste 1..687.ff. Leist B.P.§§112.ff. | (1) §47. Not.4.| 30 (2) Iustinian.L.un. § 1.C. de cad.toll. VI.51.,.. omnes habere licentiam a morte ttoris adire hereditatem ...". | (3) Paul.L.72.D.de A.v.O.H.,,Si quis heres ita scriptus fuerit, ut intra certum tempus adeat hereditatem, et si non ita adierit, alius ei substituatur, prior autem heres ante quam adiret, decesserit, nemo dubitat quin substitutus ultimum diem aditionis exspectare non soleat“. u.die die crelio betr. Citate zu § 91. | (4) Ulp.L.1. 35 § 1. (u.L.3.) D.h.t. XXVIII.8. „Ait praetor SI TEMPVS AD DELIBERANDVM PETET, DABO“, .B.,petentibus creditoribus, sed et heredi instituto" (L.5.pr.eod.) oder „cui ab intestato legitima delata est successio". (LL.9.10.C.h.t.V1.30. cf.LL.5.6.pr. D.de interr.in iure XI.1.), „substituto" (L.69.D.de A.v.O.H.), Vermächtnißnehmern u.f.w. Ein besonderes Edict nach Ulp.L.7.D.h.t.,,SI PVPILLI PVPILLAR NOMINE POSTVLABITVR TEMPVS AD DELI-40 BERANDVM, AN EXPEDIAT EVM HEREDITATEM RETINERE, ET HOC DATVM SIT, SI IVSTA CAVSA ESSE VIDEBITVR, BONA INTEREA DEMINVI, NISI SI CAVSA COGNITA BONI VIRI ARBITRATV,

VETABO". (5) L.36.§2.C.de inoff.tto III.28. | (6) L.19.C.h.t.(a.529.) f.unten § 95.no.4. | (7) L.22.C.eod.(a.531.) | (8) LL.5...7.9.D.h.t. Ulp. L.28. D.de A.v.0.H.XXIX.2.„,..praetorem aditum facultatem facere debere heredi rationes defuncti ab eo petere, penes 45 quem depositae sunt, deliberanti de adeunda hereditate".

S. 93. (9) Vgl. Ulp.XXVIII. §§10.11.zu 4.oben S.11.f. $9.10.1.de B.P.III.9. L.1. $$ 8.sqq.D.de succ.ed.XXXVIII.9. LL.24.C.qui admitti VI.9. | [10) Preuß. Land r.1.9.§§ 384.f. Code Nap.789. cf.2262. Gustermann Desterr. Priv.R. Praris, Wien 1822.8o.I.§452.J

*) Cod.VI.30. ad §87. cit. Cod. De his qui ante apertas tabulas hereditatem trans- 50 mittunt V1.52. (Novella CLVIII. unglossiert.) | Duaren. Comm.ad Dig.XXIX.2.cap.5. Lauterbach Diss.ac.II.n.88. Berger Diss.select. 1707.no.17. Finetres ad tit. D. de lib.et post. Cervar.1740.4o.p.396 sqq. ThibaulVerss.I.no. 13. Bucher de iure transmissionis.Marb.1805. Marezoll in 3ffch.f.Civ.u.Pr.II.no.3. Steppes die Transmission. Münch. 1831. Buchholtz jur.Abhh. 6.27.ff. Mayer Erbr.§§113...15. Rossh. Test. Erbr.II.§§157...59. Mü.-Glück XLIII.§1496.| 55 He.267...72. Se.574.567. Mü.705. Gö.941...45. Pu.502...4. Ro.645...8. Va.491. Si.204.

§. 94. (1) Iustinian.L.un.§1.C.de cad.toll. VI.51.,,.. Hereditatem et enim, nisi fue

10

auch nicht mit diesem auf die Erben des Delaten über (1). [In iure cessio legitimae hereditatis: oben § 7. Not.4.] Cession einer noch unangetretenen Erbschaft (cf.§ 3.Nott.10.ff.). G.g. transmissio ex capite suitatis (2). Erwerb des bedingt mit dem `des unbedingt Zugewiesenen (3), des einen Theils der Zuweisung mit dem des anderen (4).

5 S. 95. b) Arten der Transmission.

Transmissio 1) tex capite in integrum restitutionis (1), 2)+ex capite infantiae oder +ex iure patris (2), die keine wahre transm. ist, wol aber 3) die des vom Hauskinde nicht gemachten Nachlaßerwerbs auf den Vater (3), 4)+Theodosiana (4,5), 5) +Iustinianea (6).| Uebergang der querela inofficiosi auf die Descendenten des Notherben (7).

II. Wirkungen des Nachlaß er werbs.

S. 96. Bedeutung des Erwerbs im Allgemeinen.

Die Vermögenseinheit, befaßend auch die einzelnen, nicht an des Verstorbenen Individualität gebundenen Rechte (..........3), nimmt der heres als die seinige in Anspruch (4). Irrige Vorstel: lungen von einer Personeneinheit des Erblaßers mit dem Erben (5), so wie von einer con15 fusio beider Vermögen (6...12).

rit adita, transmitti nec Veteres concedebant, nec nos patimur...". L.7.C.de iure del. VI.30. L.4.C.qui adm.ad B.P.VI.9. Cf.§ 2.1.quib.mod.tta inf. II.17. Vgl.I.§153. | (2) L. 7.S1.D.de A.v.0.H. XXIX.2. | L.1.§8. D.de coll.bon. XXXVII.6. L.3.C.de iure del. VI.30. 20 Mü.-Glück 1.c.6.148.f. | (3) Gai.L.53.pr. D.de A.v.0.H. „Qui ex duabus partibus heres institutus fuerit, ex alia pure, ex alia sub condicione, et ex pura institutione adierit et decesserit, posteaque condicio exstiterit, ea quoque pars ad heredem eius pertinet". Buchh.1.c.6.35.ff. Mü.-Glück XLIII..150...57. | (4) Ulp.L.2.D.eod. „,.. et si quis ex pluribus partibus in eiusdem hereditate institutus sit, non potest quasdam partes 25 repudiare, quasdam agnoscere“. f.oben § 2.

ད..

S. 95. (1) L.6.D.de i.i.rest. IV.1. L.86.pr. LL.84.30.pr. D.de A.v.O.H. L.4.§3. L. 5.D.de B.P.c.t. XXXVII.4. L.12.D.de Carb.ed. XXXVII.10. L.1.C.de rest.mil.II.51. cf. L.3.6 29.bis L.4.D.de SC.Silan. XXIX.5. Voorda Interpp.II.c.20.sq. Merenda Controvv. IV.c.12. Averanii Interpp.IV.4. Buchh.l.c.6.34.ff. Marez.l.c..61.ff. Mü.-Glück 1.c.. 30 157.ff. | (2) Th.et Val. L.18.pr. § 1. C. de iure delib. VI.30. (a.426.) sed si hoc parens neglexerit [nämlich den dem in seiner vät.Gew. stehenden Infans deferierten Nachlaß zu er: werben] et in memorata aetate [VII annorum] infans decesserit, tunc parentem quidem superstitem omnia ex quacunque successione ad eundem infantem devoluta iure patrio quasi iam infanti quaesita capere". cf. Gö.l.c. Harpprecht Diss. ac.IV.1. n°.47. 35 Koch B.P.p.95.sq. Marez.l.c.G.59.ff. Buchh.l.c.S.69.ff. Mü.-Glück 1.c..199.ff. | (3) Iustiniani L.8.pr.§§1.2.D.de bon.q.lib.VI.61.(a.531.) | (4) Id. L.un.§§1.5.C.de caduc.toll. VI.51.(a.534.) vgl.oben § 47. | (5) Th.et Val.cit. L.un.C.de his qui ante apertas tabb.hered. transm.VI.52. (a.450.) u.cit.§5. L.un.C.de cad.toll. Mü.-Glück 1.c.S.204.ff. Niemeyer D. de transm.Th.Hal.1812.4°. Va. i.Arch.f.civ.Pr.XXV.14. Huschke f.g. transmissio Theod. in 40 3tsch.f.Civ.u.Pr.N.F.IX.(1851.) no.2. | (6) Iustiniani L.19.C.de iure delib. (a.529.) cf.L. 22.eod., cit.§5. L.un.C.de cad.toll.[Nov.CLVIII.] u.oben § 92. Glück Opuscc.IV.p.198.sq. Va.i.Arch.f.civ.Pr.XXIV.no.5. Mü.-Glück 1.c.S.218.ff. | (7) f.oben §77.Not.11. Mü.-Glück

1.c.G.225.ff.

,,..

S. 96. He.167.f. Se.576. Mü.706. Gö.936.f. Pu.705. Ro.515.642. Si.190.a.. 45 Mayer Erbr.§121. Mü.-Glück XLIII.S.1.ff. | (1) §2.Not.10. Ulp.L.7.i.f.D.de exe.rei iud. XLIV.2. cum hereditatem peto, et corpora et actiones omnes quae in hereditate sunt, videntur in petitionem deduci..". Flor. L.54.D.de A.v.0.H.XXIX.2.„Heres quandoque adeundo hereditatem iam tunc a morte successisse defuncto intellegitur". Paul. L.138.pr. D.de R.I. „Omnis hereditas, quamvis postea adeatur, tamen cum tempore 50 mortis continuatur". Cels.L.193.eod.,,Omnia fere iura heredum per inde habentur, ac si continuo sub tempus mortis heredes exstitissent". (2) $2.Nott.4.6.7.10.u.§8.Not. 2. (3) Bg $42.Not.6.u.oben §8. Not.2. „officiales non transeunt", "quae personae sunt, ad heredem non transeunt". | (4) hereditas petitur, vindicatur; successionis iura vindicare, successionem vindicare, her. petitio in rem est u.dgl. cf.Sav. Syst. V.S.18., 55 der die H.P. daf.S.32.u.VI.S.107. als petitoria formula für das Erbrecht bezeichnet. | (5) Heber Nov.XLVIII. praef. und Javolenus Ausspruch „Heres et hereditas unius personae vice funguntur" f.§2.Not.9. | (6) ¡.B. Mü., Wening-Ing.u.sehr viele A. | (7) II.§§74.85.

1) Rechtsverhältnisse des Erben an sich, Nichterben gegenüber: A) Rechte des Erben:

1) Hereditatis petitio *).

S. 97. a) Begriff und Arten.

Diese Vindication des Successionsrechts (1) als directa oder civilis und als utilis oder possessoria (2), auch utiliter als fidei commissaria (3) und dem vom Fiscus den Nachlaß Kaufenden zustehende (4); sonstige Erbschaftskäufer haben sie, als wäre sie ihnen cediert (5,6). H.P. +partiaria (7). Die Unterscheidung einer H. P. +simplex und +qualificata (8) berührt das Wesen des Rechtsmittels nicht.

b) Subiecte der H.P.

a) Bezeichnung derselben.

S. 98. Kläger. (§97.) Beklagter ist der die Erbenqualität jenes Verlegende, nicht aber ein nur mit einer

10

109.no.2. L.2.§ 19.D.de her.v.act.vend. XVIII.4. | (8) II.§ 159. cit.L.2.§ 18.,,Cum quis debitori suo heres exstitit, confusione creditor esse desinit". | (9) unten (162. L.9.D. 15 comm.praed.VIII.4. L.73.§1.(et passim) D.ad SC. Treb. XXXVI.1. | (10) §§87.94.Not.2. Not.2. $95.no.1.§107. | (10a) LL.19.pr.30.34. D.de iudic.V.1. u.oben§2.Not.8. Bg Civilproc. $46.a.. (11) §3.Noi.4. | (12) Pr.1.de sing.reb.II.24.,.. observandum est ne plus quis quam rogetur alicui restituere, quam ipse ex tto ceperit: nam quod amplius est, inutiliter relinquitur..". L.1.§ 17.i.f.D.ad SC. Trebell. L.94.i.f.D.de leg.I.XXX. L.9.C. 20 de fidei comm.VI.42. vgl.unten §105.a.E.

[ocr errors]

Gai.IV.17.54.35.cf. 144. Paul.S.R.I.13b. Greg.Cod.III.1. Th.C. II.22. Consultatio c.6. Dig. De hereditatis petitione (H.P.) V.3. Cod. De petitione hereditatis III.31. Dig. Si pars hereditatis petatur V.4. De possessoria H.P.V.5. De fidei commissaria H. P.V.6. De hereditate vel actione vendita: Dig. XVIII.4. Cod.IV.39. | He.191...97.25 Se.576...86. Mü.712...16. Gö.947...51 Pu.515...17. Ro.661.ff.643. Va.505...8. Si.190. ...92. Mayer §§130...33. Glück VII.G.491.bi8 VIII.S.25. Fabricius i.Rh.Mus.f.Jpdz.IV. G.165.ff. Buchholtz Ubhdl. n°.I. Arndts Beiträge n°.1. u. v.Hereditatis petitio in Weiskes Rtsler. Sav. Syst.VI.S.347.ff. Rossh.Teft.Erbr.§§ 116...27. Zimmermann i. Urch.f.civ.Pr. XXIX.no.6.15. Leist B.P.I.§§49.f.119.ff.

30

S. 97. (1) f.§96.Not.4. Ar.l.c.§§1...4. | (2) Gai.IV.34.,,.. is qui ex edicto B.P-em petiit, ficto se herede agit: .. non habet directas actiones et neque id quod defuncti fuit, potest intendere suum esse [cf. Gai.IV.17.], neque id quod defuncto debebatur, potest intendere dare sibi oportere: itaque ficto se herede intendit veluti hoc modo IVDEX ESTO. SI AVLVS AGERIVS, id est ipse actor, LVCIO TITIO HERES ESSET, TVM 35 SI FVNDVM DE Qvo agitvr ex ivRE QVIRITIVE EIVS ESSE OPORTERET“. Ulp.L.1.D.de poss. H.P.V.5.,,Ordinarium fuit post civiles actiones heredibus propositas rationem habere praetorem etiam eorum quos ipse velut heredes facit, h.e. eorum quibus B.P.data est". (cf.§4.Not.1. Ulp.§4.ibid.) Gai.L.2.eod.,Per quam H.P. tantundem consequitur B.P-or, quantum superioribus civilibus actionibus [näml.durch die directa H.P. u. die partis H.P.] 40 consequi potest". cf.L.3.§13.D.de Carb.ed.XXXVII.10. Ar.l.c.G.50.ff. | (3) LL.1.2.D. de fid.H.P.V.6. „... quis quis suscepit restitutam hereditatem ex SCo [Trebelliano f.§161.], ex quo actiones transeunt, fidei commissaria H.P-tione uti poterit";,,quae actio eadem recipit, quae H.P. civilis". | (4) Iul.L.54.pr.D.h.t.V.3.,,Ei qui ..a fisco mercatus fuerit, non est iniquum dari actionem, per quam universa bona persequatur, quem 45 ad modum ei cui ex Trebelliano SCo hereditas restituta est, P.H.datur". cf.L.13.§ 9.[ eod. L.1.C.de her.vend. L.2.C.de quadr.praescr.VII.37. Ar.l.c.S.59.f.u.¡u §10.Not.5.cit. (5) L.13.§§ 4.sqq. D.de H.P.V.3. L.16.pr.D.de pact.II.14.,,.. rescriptum est a divo Pio Utiles actiones emptori hereditatis dandas..". L.2.§18.D.de her.vel act.vend. si vendidit hereditatem, acquissimum videtur emptorem hereditatis vicem heredis obtine- 50 re..". cf. LL.13.16.20.sq.24.25.eod. LL.2.4...6.9.C.eod. IV.30. Ar.§ 5. Si.§ 206. | (6) Iustinian.cit.L.9.C.IV.39.,,Certi.. iuris est ad similitudinem eius qui personalem redemerit actionem et utiliter eam movere suo nomine conceditur, et eum qui in rem actionem comparaverit, eadem uti posse facultate ..". f.oben II.§120.Not.b. | (7) Cit. tit. Dig.V.4. (8) f.z.B.Glück VII.S.360.489.

[ocr errors]

S. 98. Ulp.L.9.D.h.t.,,Regulariter definiendum est eum demum teneri petitione hereditatis, qui vel ius pro herede vel pro possessore possidet, vel rem heredita

55

hereditaria actio zu Belangender (1...7). Bei der Condemnation kommt es auf die Zeit des Urtheils an (3). Klage gegen den Erben des ihr ausgefeßten Erblaßers (9).

S. 99.

p) Deren Verhältniß während des Verfahrens.

Ein Verfahren über den Bestand des Testaments ist für die H.P. präjudiciell (1). Auf geBleistete Caution ist der Beklagte einstweilen domini loco (2); ohne jene hat der Kläger das interdictum QVAM HEREDITATEM und nun hat er zu cavieren (3); Stellung des Klägers gegen einen verklagten Impubes (4). Recht zur Anstellung erbschaftlicher Klagen (5) und zu Veräußerungen von Nachlaßgegenständen (6). Klagerecht eines Vermächtnißnehmers gegen den Nachlaßvindicanten (7); das der Erbschaftsgläubiger (3).

10 S. 100.

7) Gegenstände der H. P.

Was der Beklagte aus dem Nachlaß inne hat oder dem Rechte gemäß inne haben sollte, cum omni causa, nach Verhältniß des klägerischen Erbantheiles.

riam". Gai.L.10.pr.eod.,,licet minimam". Ulp.L.11...13.§1.eod.,,Pro herede possidet 15 qui putat se heredem esse. sed an et is qui scit se heredem non esse, pro herede possideat quaeritur. et Arrianus.. putat teneri: quo iure nos uti Proculus scribit. sed enim et bonorum possessor pro herede videtur possidere. Pro possessore vero possidet praedo",,,qui interrogatus Cur possideat, responsurus sit Quia possideo, nec contendet se heredem vel [= wenn auch nur] per mendacium",,,nec ullam causam 20 p-ionis possit dicere: et ideo fur et raptor petitione hereditatis tenentur. omnibus etiam titulus hic pro possessore haeret et quasi iniunctus est..". cf. L.20.§11.eod. oben II.§ 20.not.n, Sav.Syst.V.S.26.VI.S.90.ff. || (2) L.13.§§2.13...15. L.25.§§2.sqq. LL.45. 57.D.h.t. L.27.§3.D.de R. V.VI.1. f.Bg § 123.a.E. | (3) cit.L.13.§15.,,... a debitore hereditario quasi a iuris possessore... posse hereditatem peti constat". LL.sqq. L.18. 25 §2. LL.19.20.et passim D.h.t. f.auch §8.Not.4. Ulp. L.42.D.h.t.,,Si debitor hereditarius non ideo nolit solvere, quod se dicat heredem, sed ideo quod neget aut dubitet an hereditas pertineat ad eum qui petit hereditatem, non tenetur H.P-tione“. d.h. der Erbschaftsschuldner läugnet nicht seine Zahlungspflicht, will aber vor entschiedener H.P. an den, welcher diese gegen einen Dritten angestelt hat, noch nicht leisten. Vgl. Leist B.P.I.G.311. | 30 (4) LL.2.7.C.h.t.III.31. L.4.C.in quib.c.cessat l.t.praescr.VII.34. | (5) L.13.§8.D.h.t.,,.. nemo enim praedo est qui pretium numeravit, sed ut emptor universitatis utili tenetur, näml. qui sciens alienam emit hereditatem". | (6) L.13.cit.§1. | (7) L. 13.pr.cit. L.16.64.D.eod. L.14.§2.D.quod met.c.IV.2. | (8) L.18.§1. LL.4.16.pr. L.34.§1. L.36. 51. L.41.pr.D.h.t. cf.L.27.§1. LL.42.52.55.D.de R. V.VI.1. f.oben II.§44.a.E. Sav.Syst. 35 VI.G.75.f. (9) Ulp.L.13.§3.D.h.t.. ab herede peti hereditatem posse etiam si ignoret pro herede vel pro possessore defunctum possedisse. Idem esse..etiam si putavit heres eas res ex hac hereditate esse quae sibi delata est“.

[ocr errors]

S. 99. Ar.l.c.§3. | (1) LL.5.sqq. D.h.t.V.3.,,.. sustinetur h. p-tionis iudicium, donec falsi causa agatur". (2) Call.L.15.§2.D.de quaestionib.XLVIII.18.,,.. cum pos40 sessor hereditatis qui petitori satis dedit, interim domini loco habeatur". | (3) Ulp. Inst.SVI. [Ulp.ed.Böcking.Bonn. 1845.120.p.121.],,(tam) adipiscendae quam reciperandae possessionis, qualia sunt interdicta QVEM FVNDVM et QVAM HEREDITATEM: nam si fundum vel hereditatem ab aliquo petam, nec lis defendatur, cogitur ad me transferre possessionem, sive numquam possedi, sive antea possedi, deinde amisi posses45 sionem". cit. L.5.pr.D.h.t. Paul.S.R.I.11.§1.,, Quotiens hereditas petitur, satis datio iure desideratur, et si satis non detur, in petitorem hereditas transfertur; si petitor satis dare noluerit, penes possessorem p-sio remanet: in pari enim causa potior est possessor". (4) Paul.L.6.§6.D.de Carb.ed.,,Post pubertatem... qui ex Carboniano missus est in p-ionem ... rei partes.. sustinere debere, maxime si cavit; sed et si non caveat, 50 p-sio transfertur adversario satis offerente per inde atque si nunc primum ab eo peteretur hereditas". f.Rud.i.3tfch.f.g.R.W.IX.S.37.ff. cf. 84. | (5) Pap.L.49.D.h.t.V.3. Von dem Erbschaftsschuldner gegenüber dem im Erbschaftsstreit mit einem Dritten Befangenen f.Ulp.L.42.D.h.t.in not.3.des vor.§. | (6) L.5.pr. L.53.D.eod. | (7) L. 12.pr.C.h.t. III.31. L.48.§1.D.de leg.I.XXX. L.9.C.de legat.VI.37. L.4.§ 1. L.8.D. si cui plus quam 55 per L.Falc.XXXV.3. | (8) cit.L.12.C.pr...§ 2. cf.L.5.i.f. L.7.D.h.t.V.3.

S. 100. H.Dernburg Verhältniß der H.P.zu den erbschaftl.Singularklagen.Hdlb.1852.8°.| SC.+Iuventianum ap. Ulp.L.20.§6.D.h.t.V.3.,,..CvM ANTE QVAM, PARTES CADVCAE EX BONIS

[blocks in formation]

Der Nachlaßvindicant hat zu beweisen 1) die Existenz einer Nachlaßenschaft, 2) die Passiv= legitimation des Beklagten zur Sache (2,3) und 3) seine eigene Activlegitimation (4,5). Gegenbehauptungen und Beweislast des Beklagten (6...8).

S. 102.

ε) Wirkung der H. P.

Die H.P. macht Justinian aus einer arbitraria zu einer b.f. actio (1). Sie ist in rem und zugleich auf Personalprästationen gerichtet (2) und insofern mixta (3).

2) Interdicta:

S. 103. a) QVORVM BONORVM.

[ocr errors]

Geht dieses reftitutorische interdictum adipiscendae p-ionis (1,3) nur gegen corporum 10 possessores (2) oder auf universa bona? (3) Wem steht es zu? (3,4). Ist es nur provi

RVSTICI FISCO PETERENTVR, HI QVI SE HEREDES ESSE EXISTIMANT, HEREDITATEM DISTRAXERINT, PLACERE REDACTAE EX PRETIO RERVM VENDITARVM PECVNIAE VSVRAS NON ESSE EXIGENDAS, IDEMQVE IN SIMILIBVS CAVSIS SERVANDVM. ITEM PLACERE A QVIBVS HEREDITAS PETITA FVISSET, SI ADVERS VS EOS IVDICATVM ESSET, PRETIA QVAE AD EOS RERVM 15 EX HEREDITATE VENDITARVM PERVENISSENT [Sav.Syft.I.S.232.f. L.23.D.h.t.], ET SI EAR ANTE PETITAM HEREDITATEM DEPERISSENT DEMINVTAEVE FVISSENT, RESTITVERE DEBERE.

[cf. 8. Not.4.] ITEM EOS QVI BONA INVASISSENT, CVM SCIRENT AD SE NON PERTINERE,

ETIAM SI ANTE LITEM CONTESTATAM FECERINT QVO MINVS POSSIDERENT, PER INDE CONDEMNANDOS QVASI POSSIDERENT: EOS AVTEM QVI IVSTAS CAVS AS HABVISSENT QVARE BONA 20 AD SE PERTINERE EXISTIMASSENT, VSQVE EO DVM TAXAT QVO LOCVPLETIORES EX EA RE FACTI ESSENT. PETITAM AVTEM FISCO HEREDITATEM EX EO TEMPORE EXISTIMANDVM ESSE, QVO PRIMVM SCIERIT QVISQVE EAM A SE PETI, ID EST CVM PRIMVM AVT DENVNTIATVM ESSET EI AVT LITTERIS VEL EDICTO EVOCATVS ESSET, CENSVERVNT". Ein großer Theil der Stellen der hergehörigen Quellentitel kann als Commentar diefes SC. bezeichnet werden. Vgl. 25 auch Sav. Syst. §§ 266.271.no.2.

§. 101. (1) f.oben § 7. | (2) §98. | (3) L.un. Th.C.quor.bonor.IV.21.[in §103. Not. 6.] cf.L.13.pr. L.16.§4.D.h.t. L.14.§2.D.q.met.c.IV.2. Fabricius .171.ff. Ar..38.ff. (4) Vgl.oben §§9.19.65. | (5) §§ 92.93. | (6) L.57.D.h.t.V.3. (7) L.20.§§ 11.sqq. LL. 21.sqq.et per tot.tit. Dig.V.3. | (8) Diocl.et Max. L.7.C.h.t.III.31. L.3.C.de praescr.XXX. 30 VII.39. L.3.i.f.C.de ed.d.Hadr.VI.3. Unterh.Verjährungsl.II.§§164.167. Buchholtz 1.c.. 23. Vgl.oben § 93.u.§ 77.Note 12.

S. 102. Vgl.§97. | (1) §§ 28.31.1.de act.IV.6. L.12.63.C.h.t.III.31. cf.L.68.D.de R.V.VI.1. Hollweg Civilproc.1.S.329.ff. Ar.§6. Sav. Syft.V.S.478.f.18.26.31. | (2) Ulp. L.25.§18.D.h.t.V.3. „P. H. etsi in rem actio sit, habet tamen praestationes quasdam 35 personales, ut puta eorum quae a debitoribus sunt exacta, item pretiorum“. | (3) cit. L.7.C.h.t.III.31.„.. mixtae personalis actionis ratio..".

S. 103. Gai.IV.144. cf. §§ sqq. III.34. §3.I.de interdictis IV.15. Quorum bonorum: Th.C.IV.21. Dig.XLIII.2. Cod.VIII.2. | He.200. Se.583.no.1. Mü.717. Gö.988. Pu.519. Ro.669. Va.509. Si.§193.not.2. Mayer Erbr.§134. | Sav.Ztsch.f.g.R.W.V.1.VI.3.ød.Verm. 40 Schrr.II.17.(dazu Pu. in Schuncks Jahrbb.IX.S.1.ff.) Thibaut Arch).f.civ.r.X.no.23. Löhr daf. XII.no.6. Francke Notherbenr.S.97.ff. Fabricius i.Rh.Mus.f.Jpdz.IV.S.204.ff. u.dazu Arndts Beitr.S.108.ff.39.ff. Rossh. Teft.Erbr.II.§§128...32. Bayer Theorie d.fummar. Proc.ed.VI.S 71. Leist B.P.I.§§ 48...61.II.§§142...8.156.190.ff. Heimbach in Weiske V.S.615.ff. | (1) Ulp.L.1.D.h.t. „Ait praetor: QVORVM BONORVM EX EDICTO MEO ILLI POSSESSIO DATA EST, 45

QVOD DE HIS BONIS PRO HEREDE VEL PRO POSSESSORE POSSIDES POSSIDERESVE SI NIHIL VSV CAPVM ESSET, QVOD QVIDEM D. M. FECISTI VTI DESINERES POSSIDERE, ID ILLI RESTITVAS. Hoc interdictum restitutorium est et ad universitatem bonorum, non ad singulas res pertinet,.. et est apiscendae possessionis universorum bonorum". | (2) Paul. L.2.eod.,,Interdicto Q.B. debitores hereditarii non tenentur, sed tantum corporum pos- 50 sessores". (3) cit. §3. Inst.,,Adipiscendae p-ionis c. interdictum accommodatur b.p-ori quod appellatur QVORVM BONORVM; eiusque vis et potestas haec est, ut quod ex his bonis quisque, quorum p-io alicui data est, pro herede aut pro p-ore possideat, id ei cui b.p-io data est, restituere debeat... Ideo autem adipiscendae p-ionis vocatur interdictum, quia ei tantum utile est qui nunc primum conatur adipisci rei p-55 sionem, itaque si quis adeptus p-ionem amiserit eam, hoc interdictum ei inutile est".

« PreviousContinue »