A

Lede revocari voluisse, quod correctoribus praecedentem indicativum respicientibus deberi non potuit eum fugere. Fischerus autem, qui ẞovinod' av coniecit, se harum rerum imperitissimum ostendit. Quemadmodum vero in his locis av potest addi, ita alii quidam, sed ii rarissimi, inveniuntur, in quibus necessario adiiciendum est. Onod saepius fit, quum el significat an; quamquam eiusmodi exempla magis ad optativum in interrogationibus obliquis, quam ad optativum in sententiis conditionalibus positum referenda sunt. Ita I, 6, 41. Ὥςπερ οὖν προεῖπον, εἰ τοιαῦτα ἐθελήσαις καὶ ἐπὶ τοῖς ἀνθρώποις (vulgo τοὺς ἀνθρώπους. cf. not. Schneid.) μηχανάσθαι, οὐκ οἶδ ̓ ἔγωγε, εἴ τινα λίποις ἄν τῶν πολεμίων, optativus per av significat an quem relicturus sis (ob du einen übrig lassen möchtest, s. würdest), quum lixos sine av denotaret an quem relinquas (ob du einen übrig lässest). Etiamsi igitur haec verba aliquid vitii contraxisse cam Heindorfio et Schneidero suspiceris, av certe necessarium est.

او

او

Sed av ut optativo comitanti addi potest, ita eodem modo sequente nonnunquam cum coalescit in particulas táv, v, av, nav. Repugnat hoc quidem praeceptis eorum grammaticorum, qui has voculas cum optativo coniungi negant. Ex horum numero sunt Ael. Herodianus (Τῷ ἐάν, τὸ ὑποτακτικὸν μόνον, p. 433. Piers.), (To tò D433. auctor libri de syntaxi in Bekkeri Anecdd. ('Eáv xal τοῦτο, ὥσπερ τὸ εἶ, ὁριστικοῖς, εὐκτικοῖς, ὑποτακτικοῖς συνα τάσσεται, σὺ δὲ, ὦ φιλολόγε, ἀνάλογον φυλάττων, υποτακτικοῖς ἀεὶ συντάσσε. I. p. 144.) et Thomas Mag. (Τὸ ἐάν, τὸ ἄν, τὸ κἄν, τὸ ἦν – ἀεὶ μετὰ ὑποτακ τικοῦ παρὰ τοῖς ἀκριβεστάτοις. p. 267.) Sed nostra senten tia confirmatur analogia particularum orav, ózótav, ὁπόταν ἐπειδάν, eidav, quas ipsas optativum praecedere posse vidimus. Simul vero ex iis, quae ibi disputavimus, apparet, in his omnibus locis non optativum pro coniunctivo, sed particulas ex av compositas pro simplici el positas esse. Factum autem hoc est in sola oratione obliqua per confusionem aliquam huius et rectae orationis. Ut si Graece dicendum est denunciavit illum, si captus fuerit, supplicio affectum iri, non tantum QONYÓQUGE, OT ἐκεῖνος, εἰ ληφθείη, ἀποθανοῦτο νεὶ ὅτι ἐκεῖνος, ἣν ληφθῇ, ἀποθανεῖται scribi, sed utrumque etiam multis modis

variari et confundi potest. Non mirum est igitur, aliquoties etiam per lav orationem inceptam, et deinde, quasi & praecessisset, optativum subiunctum esse. Unde derivamus hanc regulam, optativum cum particulis ex sl

v

av conflatis coniungi non posse nisi in oratione obliqua. His igitur limitibus ea circumscribenda putamus, quae a Schaefero Melett. critt. p. 87. disputata sunt. Quae enim exempla regulae a nobis propositae repugnant, ea et pauca, et aliis de causis suspecta sunt, atque maximam partem facile corrigi possunt. Cf. Werfer. Actt. Monacc. I, 1. p. 102. Prae reliquis memoratu dignissimus est locus Thucydidis III, 44. a Thoma M. laudatus, de quo copiose disseruimus Observv. critt. in Thuc. p. 56. sqq. cl. Add. p. 251. et Reisig. Coniectt. in Aristoph. t. I. p.278. Quem Lecapenus laudat Iuliani locum Ἐγὼ δ ̓ ἑτοίμως παρέξω ταῦτα, ἢν μόνον ἕλκειν δυνηθείητε, in éo dvvηoîte rescribendum videtur; de quo certius iudicaremus, si Iuliani editio ad manus esset. E Xenophonte denique recordamur verborum Cyrop. I, 6, 24. Τὸ δὲ συνηδόμενόν τε φαίνεσθαι, ἤν τι ἀγαθὸν αὐτοῖς συμβαίη, καὶ συναχθόμενον, ἤν τι κακόν, — ἐπὶ ταῦτά πως δεῖ μᾶλλον συμπαρομαρτεῖν, in quibus coniunctivus συμβαίνῃ e Gu elph. Brem. Alt. iam pridem ab editoribus repositus est. Verum in oratione obliqua av et similes particu lae cum optativo coniunctae non tentandae sunt (v. Herm. ad Vig. p. 822.), quamquam ne huius quidem generis exempla frequentia sunt apud Atticos scriptores. E Thucydide huc pertinent verba VIII, 27. s τάχιστα δὲ ἐκέλευε ἀποπλεῖν ἐς Σάμον κἀκεῖθεν ἤδη ξυν αγαγόντας τὰς ναῦς, τοὺς ἐπίπλους, ἤν που καιρὸς εἴη, ποι stovai. E Cyropaedia unius meminimus dubii loci. Qui enim a Sturzio laudati sunt Lexic. Xenoph. s. xal, §. 38. t. II. p. 623., hi prorsus alieni sunt, quippe in quibus xav non ex xai lav contractum, ut significet etiamsi, sed pro καὶ ἄν positum sit, ut ἄν sit particula ἀοριστο λογική s. δυνητική; hoc enim κἄν ab illo altero ante Hermanni tempora fere nunquam discernebatur. Sed nos in mente habemus verba IV, 2, 6. Οἱ δὲ οἱ τῶν ̔Υρκα νίων πρέσβεις) ἀπεκρίναντο, ὅτι, καν αὔριον ἕωθεν εὔζωνοι πορεύοιντο (οἱ Πέρσαι), καταλήψοιντο τους Ασσυρίους). Ita a Zeunio editum est. Sed vett. edd. exhibent ori nai αὔριον ἕωθεν, εἰ εὔζωνοι etc., quam scripturam tantum abest, ut cum Zeunio omnino absurdam indicemus, ut eam potius eventu rei admodum commendari contendamus. Cyrus enim eodem die ante solis occasum, ἔτι qάous oνros §. 9., castra movit, et quum nox ingruis φάους ὄντος set, ἐπεὶ νὺξ ἐπεγένετο §. 15., ἅμα κνέφα ab Hyrcaniis, qui novissimum agmen Assyriorum efficiebant, haud procul aberat. Übi sive xvέpas de diluculo matutino cum nonnullis interpreteris, sive seriorem aliquam vesperae seu noctis partem intelligas, tamen ex his verbis

cum §. 28. inei pάos yévero comparatis apparet, Cyrum supra recte dici potuisse hostes primo mane postridie consecuturum. Potest vero etiam ea scriptura defendi, quam Zeunius e Guelf. et Par., in quibus tamen divi sim za v legitur, atque Zonara restituit. Ex hac enim legati quidem Hyrcaniorum affirmant, Cyrum, etiamsi postridie demum prima luce proficiscatur, tamen vel ita Assyrios consecuturum esse; Cyrus vero eodem die peracta coena,iter ingreditur. Atque haec scriptura et ob codicum auctoritatem et ob ipsam insolentiorem structuram partic. xv s. xai v praeferenda videatur. Certe nullo modo cum Schneidero invitis libris omnibus corrigendum est ὅτι καν αὔριον, εἰ ἕωθεν εὔς. πορ., καταλήψοιντο.

De particulis conditionem denotantibus satis dictum est. Proxime his subiungimus pronomina et particulas relativas. Quas quidem optativus ibi sequitur, ubi vel oratio obliqua, vel res in sola cogitatione posita est, vel etiam in re praeterita non de certo quodam et noto hominum vel rerum numero agitur, sed de eo, quem cogites, quantus tandem ille sit. Íbi igitur res tanquam saepius facta cogitatur, qui per si qui vel quicunque explicari et optativus latine saepe per imperfectum ant plusquamperfectum coniunctivi reddi potest. Vocula av autem ut huic modo addatur, conditio aliqua accedat necesse est, ut optativus modi potentialis notionem retineat (sive, ut alii, v. Heindorf ad Euthyd. p. 311., minus accurate, dicunt, futuri temporis significationem habeat). Ἔδωκέ μοι, ἃ ᾔτουν, dedit mihi ea, quae rogabam. "Edwxé μoi, à aitoinv, dedit mihi, quae h. e. si quae v. quaecunque) rogarem (warum ich nur bat, s. er gab mir jedesmal, warum ich bat). "Edoxé μor, “, εἰ διαφθείροιτο, αὖθις ἂν αὐτοίην, dedit mihi, quae, si corrumpantur, denuo rogem (warum ich bitten würde s. wol bitten möchte). V. Matth. p. 751. sqq. Buttm. §. 126. 8* 14. not. 3. Add. etiam Struvii diss. Regiomonti 1815. edita. [Quamquam in hoc libello non omnia probare potuimus. Ita, ut hoc unum obiter commemoremus, vix oculis fidem habuimus, quum p.13. legeremus, barbarum esse futurum medii naivéooμat. Id vero ut ab aliis scriptoribus (v. Xenoph. Hist. Gr. III, 2, 6.), ita ab ipso Luciano (v. DD. XVII. XVIII.) frequentatum est, ut adeo longe saepius quam inαivéów (de quo diximus ad Cyrop. I, 4, 16.) legatur.] Nunc nolumus longius a disputatione nostra recedere. Significamus igitur, conditionalem, quam diximus, sententiam saepe in participio latere (ut Thuc. II, 39. "On

(Miscell. I. 1822.)

κρυφθὲν ἄν τις τῶν πολεμίων ἰδὼν, ὠφεληθείη i. e. εἴ τις ido, apeindein av), saepe etiam ex orationis nexu supplendam esse. Quod ubi fieri non potest, ibi av alienum est. Male igitur in Obss. critt. in Thucyd. p. 138. scripsimus, in verbis Thucydidis II, 74. Of Thatαleis Πλαταιεῖς ἐβουλεύσαντο Αθηναίους μὴ προδιδόναι, ἀλλ ̓ ἀνέχεσθαι (Cass. Reg. Par. H. Cl. άvréxeodaι, ut post hoc verbum virgula interpungendum, et ex antecc. Anvalov repeΑθηναίων tendum sit; sed iis firmiter adhaerere) nai yñv teμvouévy, εἰ δεῖ, ὁρῶντας, καὶ ἄλλο τι πάσχοντας, ὅ, τι ἂν ξυμβαίνῃ, pro coniunctivo optativum ξυμβαίνοι vel ξυμβαίη e paucis quibusdam libris reponendum esse; quod si verum esset, av omittendum erat. Sed coniunctivus ibi nihil habet offensionis, qui modus, quamquam praesentis et futuri temporis proprius, tamen, ut iam supra vidimus, in re praeterita ibi recte ponatur, ubi haec per permutationem obliquae atque rectae orationis vel etiam alio modo e praeterito in praesens tempus cogitatione transfertur. Hinc in structura accusativi cum infinitivo os av cum coniunctivo haud raro legitur, etiamsi verbum, unde haec structura pendet, in praeterito positum est. Exempla in re nequaquam dubia afferre nihil iuvat; locum quendam Herodoti laudavit Matthiae p. 752. not. 1. Add. Herm. Obss. critt. in Aesch. et Eurip. p. 25. Sed quamquam optativus cum pronominibus relativis coniunctus et sine aliqua conditione dictus particula av plerisque in locis caret, inveniuntur tamen etiam hic exempla quaedam, quae ab hac regula recedunt. Eorum pleraque non spectant ad optativum in re praeterito tempore saepius facta positum, sed ad optativum in oratione indirecta vel re cogitata cum pronominibus relativis coniunctum. Et hunc quidem optativi usum non prorsus damnaverimus. Ut enim in re cogitata seu oratione obliqua pro ore, iлedý, si, interdum etiam ὅταν, ἐπειδάν, ἐάν cum optativo legi vidimus; ita ibidem pro ὅς, ὅςτις, etiam ὃς ἂν, ὅσος ἄν, dicta esse quidni statuatur? In eiusmodi igitur locis av non ad optativum, sed ad pronomina illa referendum erit, per quicunque explicanda, ita ut quodammodo structura per coniunctivum et per optativum confusa sit. Rem optime declarabunt verba Thucydidis VIII, 54. Kai ¿wypiσαντο, πλεύσαντα τὸν Πείσανδρον καὶ δέκα ἄνδρας μετ ̓ αὐτοῦ, πράσσειν, ὅπῃ ἂν αὐτοῖς δοκοίῃ ἄριστα ἕξειν. Fatendum tamen est, exemplorum, quae hic afferantur, permulta satis dubia esse. Quod docebunt ea, quae in Cyropaedia inveniuntur, in quo libro haec fere observavimus. Ι, 6, 22. Καὶ εἰ δὴ πείσαις ἐπαινεῖν τέ σε πολλούς, ὅπως

αα

δόξαν λάβοις (ita recte Paris.; nam etiam post praesens tempus particulae consilium denotantes cum optativo recte coniunguntur, ubi omnis res in cogitatione posita est. Cf. II, 4, 17. extr.), καὶ κατασκευὰς καλὰς ἐφ ̓ ἑκά στῷ αὐτῶν κτήσαιο, ἄρτι τε ἐξηπατηκὼς εἴης αν, καὶ ὀλίγῳ ὕστερον, ὅπου ἂν πεῖραν δοίης, ἐξεληλεγμένος τ ̓ ἂν εἴης, καὶ προςέτι καὶ (quam particulam paulo ante omissam hic addunt Brem. Par. A. Β.) αλαζών φαίνοιο. Ubi Heindorfius aut av delendum aut das scribendum esse monuit. Tum II, 1, 31. vulgo legebatur Ὅσα οἱ βέλτιστοι νομιζόμενοι ἔχουσιν, ἐγίγνωσκεν ὁ Κῦρος δεῖν τοὺς ὑπηρέτας ἔχειν, καὶ τοῦτο ἀσκεῖν, ὡς μηδὲν ἀναίνοιντο ἔργον, ἀλλὰ πάντ τα νομίζοιεν πρέπειν αὐτοῖς πράττειν, ὅσα ἂν ὁ ἄρχων προς τάττοι. Sed Schneiderus praeeuntibus optimis libris, Guelf. Par. A. B., ἄν delevit. II, 4, 13. Ορη μέντοι ἐστὶν, ἔνθα δύναιτ' ἂν ἀπελθὼν ἐν τῷ παραχρῆμα ἐν ἀσφαλεῖ εἶναι τοῦ μήτ' αὐτός γε υποχείριος γενέσθαι, μηδὲ ὅσα ἐνταῦθα δύναιτο ὑπεκκομίσασθαι, εἰ μή τις πολιορκοίη προςκαθήμε vog. Quibus in verbis Fischerus sine causa oo' av scriptum malebat. Praeterea obiter monemus, Schneider rum temere μήτε in μηδέ mutasse, quum aut e Guelf. et Par. μὴ – μηδέ recipiendum, aut vulgata intacta un servanda esset. Ita οὐδέ ad οὔτε refertur II, 2, 15. IV, 5, 27. cf. Schaef. ad Dion. de compos. verb. p. 36. et 299., eodemque modo τε - δέ legitur v. ib. p. 192. sq. et Herm. ad Vig. p. 836. Neque maiori iure Schneid. με uncis inclusit, quod pronomini αὐτὸς opposito τοῖς χρήμασι bene additum est. Paulo post §. 17. Οπότε δὲ Οι προεληλυθοίης σὺν ἡ ἔχοις δυνάμει, καὶ θηρώης καὶ δὴ δύο ἡμέρας, πέμψαιμι ἂν σοὶ ἱκανοὺς ἱππέας καὶ πεζοὺς τῶν παρ ̓ ἐμοῦ ἠθροισμένων, οὓς σὺ λαβὼν, εὐθὺς ἂν ἴοις. Ver rum ibi librorum omnium scripturam ávíois revocandam iudicamus; sermo est enim de expeditione in regionem montosam (§. 22.) facienda. V, 4, 46. Εἰ οὖν βούλοιντο ἀθρόοι ἐκ τοῦ τείχους προςπεσεῖν ποι (quem verborum or dinem suppeditarunt optimi codices), ὅπη προς μίξειαν, (ἀνάγκη) πολὺ ἐῤῥωμενέστερον συμμιγνύειν τῶν παριόντων. Ubi Weiskius aeque audacter ac prave edidit ὅπη ἂν προςμίξειαν, πολλῷ ἂν ἐῤῥ. συμμιγνύοιεν τ. π. Facilius ἄν post πολύ s. πολλῶ, ubi in edd. prr. additur, etiam in fnitivo servato tulerim. V, 6, 1. Ἐπέστελλεν αὐτῷ ἥκειν · ἐπὶ τὸ στρατόπεδον, ὅπως περί τε τῶν φρουρίων, ὧν ειλήφε σαν, βουλεύσαιντο, καὶ ὅπως, θεασάμενος τὸ στράτευμα, καὶ

περὶ τῶν ἄλλων σύμβουλος γίγνοιτο, ὅ, τι ἂν δοκοίη ἐκ τούτου πράττειν. Cf. Buttm. Gr. S. 126, 8. not. 3. ΔΙ tort. ἄν omittit. Anab. I, 3, 17. Ἐγὼ ὀκνοίην μὲν ἄν εἰς τὰ πλοῖα ἐμβαίνειν, ἃ ἡμῖν δοίη, μὴ ἡμᾶς αὐταῖς ταῖς τριη