ORA T ΙΟ AGRI COL A. Ibidem. ARGUMENTUM. Vt fuos cohortatione ad pugnam incenderat Galgacus, fic Julius Agricola, dux Romanarum copiarum, metum & cunctationem omnem eripere fuis cohortando conatur. De belli aquitate hoc tantum dicit, fuiffe aliquot ante annis commotum & geftum ab iifdem illis militibus nunc idem redintegratum geri. Jubet igitur eos parem animorum prafentiam concipere, quam fuperioribus præliis adverfus eofdem hoftes attulerint. Admonet priftina gloria, qua fit illuftranda virtuté, non obruenda ignavia. Reliqua eft oratio in defpiciendis hoftibus, quorum infirmas vires oftendit: unde exacuendorum animorum facultatem fumit. O CTAVUS annus eft, commilitones, ex quo virtute & aufpiciis imperii Romani, fide atque opera veftra Britanniam viciftis. Tot expeditionibus, tot præliis, feu fortitudine adverfus hoftes, feu patientia ac labore pene adverfus ipfam rerum naturam opus fuit: neque me militum, neque vos ducis poenituit. Ergo egreffi, ego veterum legatorum, vos priorum exercituum terminos, finem Britanniæ non fama nec rumore, fed caftris & armis tenemus. Inventa Britannia, & fubacta. Equidem in agmine, quum vos paludes montefve & flumina fatigarent, fortiffimi cujufque vocem audiebam, Quando dabitur hoftis? Quando acies?. Veniunt à latebris fuis extrufi. Et vota virtufque in aperto, omniaque prona victoribus, atque eadem victis adverfa. Nam ut fuperaffe tantum itineris, filvas evafiffe, tranfiffe æftuaria, pulchrum ac decorum in frontem; ita fugientibus periculofiffima quæ hodie profperrima funt. Neque enim nobis aut locorum eadem notitia, aut commeatuum eadem abundantia: fed manus, & arma, & in his omnia. Quod ad me attinet, jampridem mihi decretum eft, neque exerci tus neque ducis terga tuta effe. Proinde & honefta mors turpi vita potior; & incolumitas ac decus eodem loco fita funt. Nec inglorium fuerit, in ipfo terrarum ac naturæ fine recidiffe. Si novæ gentes atque ignota acies conftitiffent, aliorum exercituum exemplis vos hortarer. nunc veftra decora recenfete, veftros oculos interrogate. Ii funt quos proximo anno unam legionem furto noctis aggreffos, clamore debellaftis: ii cæterorum Britannorum fugaciffimi, ideoque tamdiu fuperftites. Quomodo filvas faltufque penetrantibus, fortiffimum quodque animal robore, pavida & inertia ipfo agminis fono pelluntur: fic acerrimi Britannorum jampridem ceciderunt, reliquus eft numerus ignavorum & metuentium. Quos quod tandem inveniftis, non reftiterunt, fed deprehenfi funt noviffimi, ideo extremo metu corpora defixere in his veftigiis, in quibus pulchram & fpectabilem victoriam ederetis. Transigite cum expeditionibus, imponite quinquaginta annis magnum diem. Approbate Reipub. nunquam exercitui imputari potuiffe, aut moras belli, aut cau fas rebellandi. 326 ORATIONE S ex Q. CURTI0 collectæ. ORATIO H A R I DEM I. Charidemus Athenienfis, exulans apud Darium Perfa- ERUM, inquit, & tu forfan audire nolis, & ego, nifi nunc dixero, alias nequaquam confitebor. Hic tanti apparatus exercitus, hæc tot gentium & totius orientis excita fedibus fuis moles, finitimis poteft effe terribilis: Nitet purpura, aurumque fulget armis & opulentia, quantam qui oculis non lubjecere, animis concipere non poffùnt. Sed Macedonum acies torva fane & inculta, clypeis haftifque immobiles cuneos & conferta robora virorum teget. Ipfi phalangem vocant peditum ftabile agmen. Vir viro, armis arma conferta funt: ad nutum monentis intenti, fequi figna, ogdines fervare didicere. Quod imperatur, omnes exaudiunt: obfiftere, circuire, difcurrere in cor nu, nu, mutare pugnam, non duces magis quam milites callent. Et ne auri argentique ftudio teneri putes, adhuc illa difciplina paupertate magistra stetit. Fatigatis humus cubile eft: cibus, quem occupant, fatiat. tempora fomni arctiora quam noctis funt. Jam Theffali equites, & Acarnanes Ætolique, invicta bello manus, fundis, credo, & haftis igne duratis, repellentur. Pari robore opus eft. In illa terra, quæ hos genuit, auxilia quærenda funt. Argentum iftud atque auruin, ad conducendum militem mitte. O R Α Τ Ι Ο ARGUMENTUM. Darius, & armis jam duobus praliis ab Alexandro viEtus, & admiratione virtutis commotus, nunciata illius humanitate & lenitate erga captivas mulieres, inprimis vero erga uxorem, cui ille mortua non fecus ac conjugi illacrymarat; legatos ad eum de pace mittit, qui aquis conditionibus, fi ad eas adduci poffit, sum eo tranfigant. Ii ad eum quum veniffent, ad exponendam legationem hac oratione funt usi, qua eum, & blande prolixeque pollicendo, & graviter commonefaciendo, ad pacem flectere funt conati. DARIUM, inquit, ut pacem à te jam hoc tertio peteret, nulla vis fubegit; fed juftitia & continentia tua expreffit. Matrem, conjugem, liberofque ejus, nifi quod fine illo funt, captos effe non fenfit. Pudicitiæ earum, quæ fuperfunt, curam, haud fecus quam parens agens, reginas appellas, fpeciem priftinæ fortunæ retinere pateris. Vultum tuum video, qualis Darii fuit, quum dimitteremur ab co: & ille tamen uxorem, tu hoftem luges. Jam in acie ftares, nifi cura te fepulturæ ejus moraretur. Ecquid mirum eft, fi tam ab amico animo pacem petit? Quid opus eft armis, inter quos odia fublata funt? Antea imperio tuo finem deftinabat Halym amnem, qui Lydiam terminat. Nunc, quicquid inter Hellefpontum & Euphratem eft, in dotem filia offert, quam tibi tradit. Ochum filium, quem habes, pacis & fidei obfidem retine. Matrem & duas virgines filias redde. Pro tribus corporibus xxx millia talentum auri precatur accipias. Nifi moderationem animi tui notam haberem, non dicerem hoc effe tempus, quo pacem non dare folum, fed etiam occupare deberes. Refpice, quantum poft te reliqueris; intuere quantum petas. Periculofum eft agrave imperium:difficile elt continere quod capere non poflis. Videfne ut navigia quæ modum excedunt,regi nequeant? Nefcio an Darius ideo tam multa amiferit, quia nimia opes magna jacturæ locum faciunt. Facilius eft quædam vincere, quam tueri. Quam, hercule, expeditius manus noftræ rapiunt, quam continent! Ipfa mors uxoris Darii te admonere poteft, minus jam mifericordiæ tuæ licere, quam licuit. ORATIO PARMENIONIS AD ALEXANDRUM. Ex eodem libro. ARGUMENTU M. 2 Parmenio in magna apud regem gratia conftitutus, adhi. bitus all regis deliberationem de legatorum Darii poftu latione fententiam dicit, qua Alexandro autor eft, ut ad eas pacis conditiones, quas ferebat Darius, defcendat pacem bello anteponat: & malit certa pramia à Dario accipere, quam bello majora, at minus certa, quarere. NTE fuafiffem, ait, ut captivos apud Da A mafcum redimentibus redderes, Ingentem pecu |