Page images
PDF
EPUB

COLLECTIO

PISAURENSIS

OMNIUM POEMATUM, CARMINUM, FRAGMEN-
TORUM LATINORUM,

SIVE AD CHRISTIANOS, SIVE AD ETHNICOS, SIVE AD
CERTOS, SIVE AD INCERTOS POETAS,

A PRIMA LATINE LINGUÆ ÆTATE

Ad fextum ufque Chriftianum Seculum & Longobardorum
in Italiam Adventum pertinens,

Ab omnium Poetarum Libris, Collectionibus, Lapidibus,
Codicibus exfcripta

TOMUS SECUNDUS

ETHNICOS POETAS MAJORES CONTINENS.

PISAURI) MDCCLXVI. X

EX AMATINA CHALCOGRAPH I A.
PUBLICA AUCTORITATE.

8708 A49

V.2

.1.

5-8-50 LAS

Break

Blacknell

2-1-46

54127

من

Horatii atas. 1. Poemata. 2. Editiones cum ve-
terum commentariis, ubi de Acrone, Porphy-
rione &c. 3. Editiones fine commentariis,
cum notis atque commentariis virorum docto-
rum recentioris ætatis. 4. Verfiones & fcripta
quædam Horatium spectantia. 5.

I.

Q.

I

DE Q. HORATIO FLACCO. DE Q. HORATIO FLACCO. &tionibus refpondit Andreas Dacerius in novis ad Horatium explanationibus Parif. 1708. 12. Videndus etiam de Horatio Tan. Faber. lib. 2. Epift. 47. Idem Maffonus in Hiftoria Critical Reip. litterar. quam Gallice edidit Tom. V. p. 51. feq. probat carmina in libris Odarum, Satyras & Epiftolas fingulas ab Horatio, prout ferret occafio, fuiffe fcriptas vario tempore feparatim, & deinde ab eodem in libros redactas : neque adeo videri credibile, quod eruditiffimo Bentleio perfuafum, nihil nifi tantum fatyras primo libro comprehenfas fcripfiffe Horatium anno 26. 27. 28. aut librum fecundum fatyrarum anno 31. 32. 33. Epodon librum anno 34. 35. librum primum Odarum An. ætatis 36.37. 38. fecundum 40. & 41. Tertium anno 42. 43. Epiftolarum librum primum- Anno 46. 47. Librum quartum Odarum Carmenque fæ. culare 49. 50. & 51. Librum fecundum Epiftolarum & artem Poeticam nulli certo tempori idem Bentleius affignavit. De Philofophia Horatiana evolve diatribas Io. Guil. Bergeri Witeb. 1704. 4. & Henningi Forelii, Upfal. 1706. 8. Dan. Heinfii de Satyra Horatiana librum fæpius editum, nec minus dignas le&tu & amoenas ampliffimi viri Io. Iacobi Maf cov exercitationes binas ad Satyras Horatii Lipf. 1714. 1716. 4. Ad locum vero Oda 34. libri I. ubi Epicuro videtur renunciare & retrorfum vela dare ab infanientis illius fapientiæ erroribus, conferre licebit differtationem Georgii R. JCti adverfus Massonum, infertam Nova Bibliothecæ librorum, quæ Hala Saxonum excuditur Germanice parte 19. pag. 789. feq. Horatius Pindari (ƒ) imitator, unde Pindaricum appellat Venantius Fortunatus lib. 5. carminum pag. 6. Tom. X. Bibl. Patrum edit. Lugd. pag. 555. Idem IX. 7. Pindarus Grajus meus, ideft Flaccus: Julius vero Cæfar Sca liger VI. Poetic. p. 811. 812. Horatium præfert Pindaro, & aliquas illius Odas (ut lib. 4. Od. 3. (g) & libri 3. 9.) ita miratur malit tales à fe compofitas, quam Pythionica( 4 ) φλάκη ( ὁ ποιητής Plutarcho in Lucullo, po rum multas Pindari & Nemeonicarum, quarum5. 18. ubi refpicit hæc Horatii I. Sat. VI. que fimiles, inquit, malim compofuiffe, quam chlamydes Lucullus, ut ajunt, fi posset centum cœne praeffe totius Tarraconenfis Rex. Confer Menagii

Horatius Flaccus (a) Venufii Apuliæ natus eft VI. Id. Decembr. (b) L. Cotta & L. Torquato Cofs. Anno U. C. 689. ante Chriftum 65. Lyricorum fere folus legi dignus judice jam olim Quintiliano, cum plures hujus generis Poeta (c) exftarent Titius, Cæfius, Baffus & alii, quorum fcripta quod abolita fint, huic Quintiliani cenfuræ tribuendum fentiunt Barthius LVI. 11. Adverf. ejufque familiaris Chriftianus Daumius libro erudito de amiffione latinarum radicum p. 61. Vita deceffit Horatius Epicuri favens (d) dogmatis, at non ineptus morum fcriptorumve Cenfor, Macenati atque inde Augufto mire probatus, eodem quo Mæcenas Anno. U. C. 746. C. Marcio Cenforino & C. Afinio Gallo Coss, anno ætatis LVII. ante CHRISTUM VIII, viginti ante mortem Augufti Imp. Sed de univerfis Poeta rebus carminumque plerorumque, quo fcripta funt tempore, accuratiorem notitiam lector petet ex Horatii vita Chronologica, quam nuper in lucem dedit antiquitatis ac rei Chronologica, ut infignibus jam fpeciminibus dem onftravit haud vulgariter peritus Joannes Maffon. Vitam Horatii que Suetonio auctori tribuitur, ex Coquæ dice MS. vulgavit Petrus Nannius cum caftiga tionibus fuis libro tertio Mifcellaneor, cap. 2. (Tom. 1. Lampadis Artium Gruterianæ p.1261.) In cæteris ejusdem libri Mifcellaneorum capitibus multa Horatii idem Nannius emendat illuftratque. Vita Horatii à Ioanne Maffon (e) fcripta prodiit Lugd. Bat. 1708. 8. Ejus obje

bere.

(b) Vide antiquum vitæ Horatii fcriptorem, quæ ad Svetonium auctorem vulgo refertur.

(c) De his aliifque Lyricis latinis Voffius III. 15. Inftitut. Poetic.

(d) Addictus nolui dicere, quia lib. 1. Epift. 1. fe ipfe dicit Nullius addi &tum jurare in verba Magiftri. Confer D. Rappoltum in Hor. p. 27. 36., &c.

(e) Hiftory of the vvorks of the learned A. 1707. p. 280. Bibl. choifie de Mr. le Clerc Tom. XIV. p. 223.

[blocks in formation]

ut

(f) Vide Volum. infra, ubi de Francifci Blondel

li & Hurtadi de la Motte fcriptis, quibus Pindarum cum Horatio conferunt.

(g) In libri IV. Oda 3. fonus mutis pifcibus dandus intelligendus eft de teftudine, ut probe obfervavit Tho. Molyneux, Medicus Dublinenfis, Novell. Reip. litterar. A. 1703. menfe Sept. p. 256. feq.

anti-Bailletum cap. 27. & Petri Francii Ora. tiones pag. 601. ubi Horatium Iuvenali præfert. If. Cafauboni liber de Perfiana Horatii i mitatione commentario ejus in Perfium fubji. citur, Paris 1605. 1615. 8. Francifcus Petrarcha (b) vir fui feculi doctiffimus dicere fo. litus eft fe ex nullo Poeta Latino evafiffe meliorem, quam ex Horatio

Horace (i) nows iftruit comme un ami com.

mode

Sans trop s' affujettir à l'ért, à la methode.
Son tour vif naif enchante Jes lecteurs,
Et leur fait meprifer Jes fades traducteurs.
Qu' Horace (k) connut bien l'elegance Ro-

maine!

Il met le vrai dans tout fon jour,
Et l'admiration est toujours incertaine
Entre la penfee & le tour.
Sublime, familier, folide, enjovèe, tendre,
Aisè, profond, naif & fin,
Digne de l'Univers, l'Univers pour l'en-
tendre

Aime à redevenir latin.

[ocr errors]

non

dum ornare fermonem noftrum poffumus. Ego certe Satyras ejus omnes memoria mandari velim, tum in vita ipfa, tum in fermone ufui futuras. Elegantiffima omnia funt, dictio nitida, &, fi numeros tollas, fermoni foluto apta. Urbanitas in eo mira, fales candidi, ex abdito erutæ fententiæ, argutiæ non coacta, mera Charites, omni occafioni aptæ. Summum in illo Viro ingenium fuit nec immerito Augufto & Mæcenati in deliciis, cujus genium fatyricum nemo ex antiquis, nemo è recentioribus, ulla imitatione affecutus eft. Vide quæ in ejus lau des fcribat Cafelius in Neỹ fuo, eum vitæ magiftrum commendans: Affirmare non dubitem inquit ille, qui in boc Poeta multum opere pofu erit, eumque ita perdidicerit, ut ejus verfus non in ore natos aut extemporales ut putatur, memoria teneat (nec vero non funt, qui hoc praftiterint, ] fed probe intellectos ad ufus vite transferat: bunc poffe rebus fuis fuorumque re Ate in omnibus aliquid boni confilii invenire: nec minus idem patria recte confulat, præfertim fi&ad biftoriam fe conferat, fpectans id Horatii (1) carminum lectione delectati funt quod potiffimum oftendimus. Clariff. Bentleio in duo Imperatores fapientiffimi, Auguftus & Se- notis pag. 64. Horatius dicitur magnus novator verus. Eft vero in Odis præfertim elaboratif. quod ex Græcis in Latinam linguam felici aufimus, fublimis, fuavis, emendatiffimus, & in dacia alia tranftulit, alia ut maleferiati vocabu epithetis deligendis curiofus ac felix: præcipulum ipfe primus effinxit. Confer Jac. Frid. us in fatyra, doctor in poetica arte unice au- Reimanni Hiftoriam vocabulorum Latinæ Lindiendus: eximius philofophus in Epiftolis. In In gua pag. 43. feq. Alius Horatius de quo carmine elegantiam & peritiam numerorum ei Martialis IV. 2. Sed longe plures hoc nomine tribuit Ovidius, in argumentis fapientiam & commemorat Jo. Glandorpius in Onomastico calliditatcm Perfius, diligentiam elucubratam Romano p. 402. feq. De Titio Poeta Lyrico Juvenalis, fublimitatem auctor vetus fed non Brockhufius ad Tibullum pag. 92. feq. De Canominatus, jucunditatem, gratiam, varietatem fio Baflo Scholiaftes Perfii ad Sat. VI. 1. Quintilianus, folertiam Apulejus, in fermone puritatem & nitorem idem Quintilianus: in Satyris eum effe emendatiffimum Lactantius. Imitatus eft in Odis potiffimum cum Pindaro Alcæum & Sapphonem: epitheta fumfit ab Homero & Sophocle. In libro Epodon fecutus eft Archilochum, in Satyris Romanos illos Ennium & Lucilium. Sed Horatio (m) nihil hoc in genere præftantius eft, qui ut omnes vitæ rationes in Satyris fuis complexus eft, ita flofculos fuppeditat, quibus mirum in mo

(b) Georg. Fabricius præf. ad Hor. (i) Effais fur la Critique, Chant 3. k)

P. 82..

II. Scripta Horatii ita recenfet Sidonius A pollinaris Carmine IX. v. 218.

Non quod per Satyras Epiftolarum Sermonumque fales, novumque Epoden, Libros carminis ac Poeticam artem Phoebi laudibus & vaga Diane Confcriptis voluit fonare Flaccus. Hæc univerfa Horatii etiamnum hodie exftant. Carminum five Odarum libri IV. ad C. Cil nium Mæcenatem, licet primam Odam libri primi (uti non paucos Virgilii verfus ) pro fpuria habuit Francifcus Guietus, doctus, fed nimis delicati faftidii Ariftarchus. Librum quartum ex longo intervallo addere juffit Au

Poefies de Mr. Houdart; de la Motte, Tom. guftus, ut in vita Horatii Suetonius memoriæ prodidit.

(4) Bibl. Schraderiana n. 1885. in fol.

Epodon liber unus, perinde ut libri carmi(m) Morhofius Polyhift. lib. 3. c. 6. p. 634. Tom. 1. num vario genere verfuum proodico & epodi

[ocr errors]

co fcriptus, de quibus confulendus Aldi Má. nutii tractatus de XIX. generibus metrorum Horatii.

Epodon libro fubjicitur Carmen Sæculare, quod Horatio componendum injunxit Auguftus Anno U. C. 736. ætatis Horatii XL. Meminit auctor vitæ, & Sidonius innuit per Phoebi laudes & vaga Dianæ confcriptas. Sunt quibus carmen fæculare videtur etiam lib. 1. Oda 21., & lib. IV. Ode 6. Vide Petri Taffini lib. 1. de ludis fæcularibus cap. 16. & 17. in Tomo 8. the. fauri Antiquitat. Romanar.

Sermonum libri IV. ad eumdem Mæcenatem Epico carmine confcripti, quorum duo priores complectuntur Satyras (n) five Eclogas ut Cru quius appellat: pofteriores duo ad docendum & inftruendum facti, Epiftolarum vulgo veniunt nomine, quorum in altero Ethicum Philofophum, in altero Criticum profitetur. Alter conftat Epiftolis viginti, alter vero tribus, una ad Auguftum (0) de Poetis, præcipue Roma nis: fecunda ad Julium Florum, tertia ad Pifonem patrem & filios à Charifio diferte Epiftolæ nomine memorata, quæ vulgo, at Sidonii etiam ætate factum, fejuncta a reliquis Fabii auctoritate III. 8. Inft. Or. infcribitur Liber de arte Poetica, in quem Porphyrio obfervat Horatium congeffiffe præcepta Neoptolemi Pariani de arte poetica, non quidem omnia, fed eminentiffima. Hæc Epiftola, fi cum duabus prioribus jungatur, mole & verfuum numero fere æquabit priorem Epiftolarum li. brum, aut certe parum inter fe uterque different ut pridem notavit Dan. Heinfius. Ho. ratii Satyras Fulvius Urfinus in Virgilio cum Græcis fcriptoribus collato pag. 3. veteris Codicis Vaticani fidem fecutus Eclogas appellat. Sic quoque Cruquius, haud improbante Barthio ad Statium T. 1. pag. 351. Liber fatyrarum fecundus Trebatio in quibusdam Codd. infcribitur. Compofitæ funt carmine epico, fed fermoni propiore, ut ipfe lib. I. Sat. IV. 41.

[ocr errors]

neque fi quis fcribat uti nos

(n) Nonnullas Satyras ante Carmina quædam in Epodon libro fcriptas ab Horatio effe difputat Samuel Petitus lib. 1. Obfervationum capite IX.

(a) Svetonius in Horatii vita: Poft Sermones vero lectos quofdam nullam fui mentionem faltam ita eft queftus Auguftus: Iratum me tibi fcito, quod non in plerifque ejufmodi fcriptis mecum potiffimum loquaris. An vereris ne apud pofteros infame tibi fit, quod videaris familiaris nobis effe. Expreffitque eclogam, cujus initium eft: Cum tot fuftineas & tanta negotia folus..

[ocr errors]

Sermoni propiora, putes bunc effe poetam. Ab his Satyris mordacem vocat Flaccum Sidonius: Petrus Blefenfis fubinde Ethicum ut Epift. 150. & alibi. Quid ecloga, quid fatyra exigat, eleganter tradit Jo. Antonius Campanus lib. V. Epiftola 24. Verfus quatuor & quinquaginta ex Epiftola ad Florum a verfu 87. ad 140. in alteram ad Auguftum transferendos non poft v. 219. ut Dan. Heinfius, fed poft 117. collocandos effe fingulari diff. in Academia Infcriptionum Parifienfi A. 1702. 15. Nov. probatum ivit Vir Clariff. Joannes Boivinus. Ser monum libros Horatii exemplo præter alios fcripfit Petrus Scholirius eques & fenator Antuerpienfis A. 1635. defunctus, quos commentariis etiam illuftravit Albertus le Roy, (P) Eremita Auguftinianus, Herbipoli 1683..4. Ars Poetica fcripta ad Pifones Patrem & fili hos enim alloquitur verfu 24.

os,

Pater, & juvenes patre digni. Verfus octo in quibusdam Codd. & editionibus præfixi lib. I. Satyræ X. & a Gyraldo dialog. Iv. de poetis, Guil. Cantero aliifque pro Horatianis habiti: Lucili quam fis mendofus tefte Catone &c. tamquam fpurii a Criticis rejiciuntur. Vide H. Stephanum, Lavinum Torrentium, alios.

&

Suetonius in vita teftatur, veniffe in manus fuas & elegos fub Horatii titulo, & Epiftolam profa oratione, quafi commendantis fe Mecenati. Sed utraque, inquit, falfa puto. Nam elegi vulgares, Epiftola autem obfcura, quo vitio minime tenebatur. Auctor libri de Orthographia, qui Bedæ vulgo tribuitur p. 2800. edit. Putschii: Nonnulli veterum ipfa carmina foles nominavere, ficut Horatius in principio cujusdam voluminis quod ita exorfus eft: Soles meos omni Ecclefiæ (Barthius LII. 4. legit Etefia) veftræ commendo. Et Maro: fæpe ego longos cantando puerum memini me condere foles.

III. Inter editiones Horatii eas primo loco referam, quæ commentarios veterum adjunctos habent. Cum commentariis Helenii Acronis (q) & Pomponii Porphyrionis (r) ex emendatione Ra

2 2

[blocks in formation]
« PreviousContinue »