Page images
PDF
EPUB
[blocks in formation]

There is probably some confusion here with Gen. viii. 16: the quotation, although preceded by the words scriptum enim est, is not accurate. Cf. No. 7.

7. GEN. viii. 15, 16:

Dixit Dominus Deus ad Noe dicens : Exi de arca tu, et uxor tua et filii tui, et uxores filiorum tuorum [p. 10].

Dixit Dominus Deus ad Noe: Exi de arca tu, et uxor tua, et filii tui.

(1) dicens and et uxores filiorum tuorum are both justified by the Greek.
(2) The order uxor tua et filii tui agrees with A against Lucian's version.

[blocks in formation]

The reading of the old Latin Version in Philo's Quaestiones in Genesin has remarkable affinities with Hilary's reading: it is-Gustemus de hac coctura.

Quare uocatum est nomen eius Edom mihi primitiae istae? Cf. No. 35.

10. GEN. xxvii. 21:

Accede ad me, et pertentabo te, fili, si tu es filius meus Esau aut non [p. 13].

The old Version in Philo (1 c.) has:

[blocks in formation]

Approxima [mihi], et palpabo te, fili, si

tu es filius meus Esau. Ut palpem in the Lyons MS. is not so near the Greek kal Inλaphow as either Hilary's version or that in Philo.

11. GEN. xxvii. 22:

Uox quidem uox Iacob, manus autem

manus sunt Esau [p. 13].

UERSIO ANTIQUA.

Uox quidem uox Iacob, manus autem manus Esau.

The old Version in Philo (1. c.) has: Uox quidem uox Iacob, manus uero manus Esau. The counterpart of sunt does not appear in the Greek.

[blocks in formation]

As to the variants, we learn from the Greek :

(1) The first Dominus in Hilary is right, as against Deus.

(2) The second Dominus should be Deus.

(3) Det corresponds to dán, the reading of A against dáσe (Lucian's recen

sion).

(4) Desusum

=

aveev is present in A, but not in Lucian's text.

(5) Adorabunt (πроσкνvýσоvσi) has the authority of A and Lucian against adorent = προσκυνησάτωσαν (D E).

[blocks in formation]

A pinguedine terrae erit inhabitatio tua, et de rore coeli desusum, Super gladium uiues, fratri tuo seruies; erit ergo cum deposueris, et exoluas iugum tuum de collo tuo.

From the Greek we see :

(1) si is right (ei).

(2) The order illum feci tuum is right.

UERS. LUGD.

Ecce a potu terrae erit commoratio tua, et a rore caeli desusum. Et super gladium tuum uiues et fratri tuo seruies. Erit autem, cum deposueris et resolueris iugum ipsius de collo tuo.

(3) The second feci has the authority of A; Lucian's recension omits it.
(4) In gladio is apparently not so near to el Tŷ μaxalpą as super gladium;

cf. No. 26.

(5) The order fratri tuo seruies is right.

S. HILARY.

14. EXOD. XV. 25, 27:

Ibi posuit Deus iustificationes et iudicia, et ibi temptauit eum. . . . Et uenerunt in Elym, et erant ibi duodecim fontes aquarum et septuaginta arbores palmarum, consederunt autem ibi ad aquas [p. 18].

[Itala deest.]

An addition to the Old Latin text, following the Greek closely. In the order of the words temptauit eum it agrees with A B against Lucian's recension.

15. EXOD. xvi. 4:

Dixit Dominus ad Moysen: ecce ego pluam uobis panes de coelo, et exiet populus, et colliget unius diei in diem, ut temptem eos, si ingredietur in legem meam an non [p. 19].

UERSIO ANTIQUA.

Dixit autem Dominus ad Moysen : ecce ego pluam uobis panes de coelo, et exiet populus, et colliget unius diei in diem, ut tentem illos si ambulabunt in lege mea an non.

(1) From the Greek it would seem that autem should be present after dixit. (2) The only Greek variant of importance affects the word colligit = σvλλégovσi (Α Β) οι συνάξουσι (Lucian).

16. Exod. xvi. 12:

Ad uesperam editis carnem, et mane Ad uesperam edetis carnes, et mane replemini pane [p. 19].

replebimini panibus.

Sabatier gives the better readings here edetis (deo0e), and replebimini panibus (zλnothσeσde åρTwv), but carnem is nearer the Greek than carnes.

[blocks in formation]

S. HILARY.

18. DEUT. Xxviii. 66:

Uidebitis uitam uestram pendentem in conspectu oculorum uestrorum nocte et die, et timebitis, et non credetis uitae uestrae [p. 17].

UERSIO ANTIQUA.

Et erit uita tua pendens in ligno ante oculos tuos . . . et non credes uitae tuae.

Sabatier quotes another rendering from Novatian: Uidebitis uitam uestram pendentem nocte ac die et non credetis ei, which agrees with Hilary. We have apparently got fragments of two distinct O. L. versions of this verse.

19. Josн. ii. 11 ..:

... Deumque eorum esse suum in

coelo et in terra deorsum [p. 24].

This is not a direct citation.

20. Ps. xlvi. 2:

[Itala deest.]

Cf. No. 23.

Omnes aquae plaudite manibus [p.

Omnes gentes plaudite manibus.

17].

Aquae is strange, but it cannot be a transcriber's error, from the context in which the passage is cited by Hilary.

[blocks in formation]

Sabatier cites in a note from Cassiodorus, mille enim anni in conspectu Dei tanquam dies una. Cf. No. 18.

[blocks in formation]

S. HILARY.

26. JER. xi. 19:

Super me cogitauerunt cogitationem dicentes: Uenite iniciamus lignum in pane eius [p. 17].

UERSIO ANTIQUA.

In me cogitauerunt cogitatum dicentes: Uenite mittamus lignum in panem eius.

(1) super is perhaps a more natural rendering of èrí than in: cf. No. 13.

(2) iniciamus is nearer ußáλwuer than mittamus; and it occurs in a citation given by Sabatier in loc. from Rufinus.

(3) pane is probably a transcriber's blunder (eis Tòv åρтov).

27. HOSEA, i. 2:

Tade, accipe tibi uxorem fornicationis, quam fornicando, fornicabitur terra a Domino [p. 21].

Uade, tolle tibi uxorem fornicationis;

.. quia fornicans, fornicabitur terra post Dominum.

Quia fornicans is nearer dióтi ékжорvebovoa than Hilary's rendering; but the Latin translator of Irenaeus has quoniam fornicando fornicabitur terra a Domino.

28. HOSEA, ii. 18-24:

Disponam autem illis ea die in testamentum cum bestiis agri et uolatilibus coeli et serpentibus terrae et arcum et frameam et bellum conteram de terra; et conlocabo te in spe ipsi, in aeternum. ... Sponsabo te mihi in iustitia et fide, et cognosces Dominum; et erit in illa die dicit Dominus; exaudiam coelo, et coelum terrae, et terra exaudiet frumentum et uinum et oleum; eaque exaudiet Israel: et seminabo eam mihi super terram, et diligam non dilectam, et dicam non populo meo, populus meus tu [p. 21].

...

Et disponam eis testamentum in die illa cum bestiis agri et cum uolatilibus coeli et cum reptilibus terrae : et arcum et gladium et bellum conteram de terra; et habitare eos faciam in spe . . . in sempiternum. . . . Sponsabo te mihi in iustitia et. fide, et scies quia ego Dominus; et erit in die illa dicit Dominus; exaudiam coelum et coelum exaudiet terram, et terra exaudiet frumentum uinum et oleum; et haec exaudient Iezrael: et seminabo eam mihi super terram, et miserebor eius quae fuit Absque misericordia, et dicam non populo meo, populus meus es tu.

(1) Conlocabo te = κατοικιῶ σε (Lucian); A has κατοικιῶ αὐτοὺς.

(2) Cognosces Dominum is a more direct rendering of the Greek than that printed by Sabatier.

(3) Diligam non dilectum = ἀγαπήσω τὴν οὐκ ἠγαπημένην (Lucian); A has ἐλεήσω τὴν οὐκ ἠλεημένην, followed by Versio antiqua.

29. S. MATT. v. 4; cf. Ps. xxxvi. 11:

Beati mites, quoniam ipsi hereditabunt terram [p. 23].

Beati mites quoniam ipsi possidebunt

terram.

Sabatier cites Hilary's reading in his note, as having both MS. and patristic authority; Hilary quotes the verse thus in his Commentary on St. Matthew.

30. S. MATT. v. 5:

Beati lugentes, quia consolabuntur [p. 5].

Beati qui lugent quoniam ipsi consolabuntur.

« PreviousContinue »