Page images
PDF
EPUB

Sublimi fugies mollis anhelitu;

Non hoc pollicitus tuae.

Iracunda diem proferet Ilio,

Matronisque Phrygum classis Achillei:
Post certas hiemes uret Achaïcus

Ignis Iliacas domos.

35

ODE XVI.

PALINODIA AD TYNDARIDEM.

Satisfacit Tyndaridi, b. e. Gratidiae Unguentariae Neapolitanae, amicae suae, quam in Epodis sub Canidiae nomine miserrime laceraverat. (Canidiam vehementer laeserat Poeta Sat. 1. 8. tum Epod. 5. et 7. quos libros ante hunc scriptos ponit Bentleii ratio. Haec ode palinodian continet vel versam e Graeca Stesichori (vid. no. ult.) vel imitatione expressam, quod indicat nomen Tyndaridis, et primus versus. Si omnino Canidiam, s. Gratidiam respicit, de quo viderint, qui affirmant, haec Palinodia: ad filiam illius directa videtur. Nam Canidiam jam anum fecit in superioribus. G.

METRUM PRIMIS DUOBUS VERSIBUS ALCAICUM, TERTIUS VERSUS DIMETER AMBICUS HYPERCATALECTICUS, QUARTUS PINDARICUS DACTYLICUS.

O! MATRE pulchra filia pulchrior,

Quem criminosis cunque voles modum

Pones iambis; sive flamma,

Sive mari libet Hadriano.

4

36 Pergameas habent codd. Glar. et ediderunt Cun. Sanad. et Jani, quia vulgari lectione Iliacas versus glyconicus violari videtur. Z.

31 Tanquam de cervo loquitur; altum fu- | janos laesus ab Agamemnone, hanc illi moram mante anhelitu; quod fit in summa lassitudine. et veluti laxamentum habent excidii. G. Hic locus ab omnibus frustra tentatus, quod sa- 35 Certas, h. e. fato destinatas. Z. tis mirari nequeo, cum sit intellectu facilli

mus.

Mollis nunc pro timidus figurate.

32 Quantum mutatus ab illo ! B. Objicit glorias suas Paridi sua Helena Iliad. r, 430. Tuae dixit ut mox Car. 1. 25. 7. Me tuo, &c. G.

34 Achillei et Ulyssei vetere Declinatione. Vet. Schol. B.

Haec est ira Achillis, quam canit Homeri Musa: qui dum pugnare recusat contra Tro

ODE XVI.

1 O! admirantis. B. Quidni et invocantis? Magis huc refert observasse, Ledam (uxorem Tyndari, Helenae matrem) inter paucas pulchritudinis laude floruisse. V. G. Lucia. Dial. Mort. 18. Tyro, Helena, Leda, &c. G.

2 Crimen, vox mediae significationis, et verum, et falsum scilicet. B. Criminosis iamb. quibus olim maledixi tibi ira commotus, quae solet mirum in modum perturbare animum hominis. Z.

5

Non Dindymene, non adytis quatit
Mentem sacerdotum incola Pythius,
Non Liber aeque, non acuta

Sic geminant Corybantes aera,
Tristes ut irae: quas neque Noricus
Deterret ensis, nec mare naufragum,
Nec saevus ignis, nec tremendo
Juppiter ipse ruens tumultu.
Fertur Prometheus addere principi
Limo coactus particulam undique
Desectam, et insani leonis

Vim stomacho apposuisse nostro.

Irae Thyesten exitio gravi
Stravere, et altis urbibus ultimae
Stetere causae cur perirent
Funditus, imprimeretque muris

[blocks in formation]

5 Dindyma Phrygiae mons, ubi mater Deûm furiosis cerimoniis colebatur: hinc ipsa Dindymene. G. Adyta, occulta et remota templi loca, quo adire praeter sacerdotes non fas est. Z.

6 Incola Pythius a mente sacerdotis quam incolit in dandis oraculis. Cruquius. Eft autem post confessionem adhibenda excusatio. Vet. Schol.

[blocks in formation]

Ille potius Pontum et Chalybas nominavit, si tale quid scripsit. G.

10 Mare naufr. tempestas gravissima, quae navibus naufragium infert. Z.

11 Saevus ignis, fulgur, s. fulmen, quod tantopere saevit et nocet. Z.

12 Tumultu, pro immani et confuso sono. B. Haud dubie intelligitur tonitru, editum una cum fulmine. Z.

13 Vox Fertur ostendit hanc fabellam ab Horatio non fuisse confictam. B. Similem fabulam habet in Protagora Plato p. 198. quae 8 Pro sic geminant, Bentleius edidit, si gemi- huic potest occasionem dedisse. Consumserat mant; notissimum est pulsationem Cymbalorum Epimetheus omnia naturae munera robur, celesemper fuiffe geminatam. Quid igitur hic fa- ritatem, ciborum et tegumentorum genera, in cit si? Sic geminant, sic pulsando turbabant animalibus: coactus est Prometheus Diis suffumentem. B. Sic geminant servandum puto, non rari ignem et artes, quibus demum ornati homodo quia est in omnibus libris, quod in Ho- mines durare poffent. Horatius, Stesichorum ratio magnam vim habet; sed quod multo poë-forte secutus, convertit fabulam, et ab animaliticoteron videtur illo si. Qui in comparationi- bus repetita quaedam fingit. G. Principi, primo, bus poetarum velit illam Grammaticam angie- unde hominem finxerat. Z. severe semper exigere, illum plane ad hoc judicium poetae veri non admiserint. Vid. v. g. Virg. Aen. 2. 496. it. 5. 144. Conf. Hor. Car. 3. 23. 18. Et quid absurdi est, si dixit Flaccus, Non sic quatiunt hastas suas Corybantes, ut tristes irae arma quatiunt, quae furor ministrat. Taceo quod poeta si voluisset illud dicere, quod placet Bentleio, positurus erat CUM geminant, non SI geminant. G.

9 Tristes jam pro dirae et funestae, per Euphemismum. B.

Noricus ensis non potest esse a Stesichoro, si ponamus etiam illius Palinodiam esse expressam,

[ocr errors]

14 Quod in formandis brutorum membris artem suam omnem exhausisset.

15 Timorem a lepore posuit, a vulpe astutiam, a lupo rapacitatem, ab equo velocitatem, a columba libidinem, et ex reliquis reliqua, ac per boc intelligitur nibil gravius esse bomine. Vet. Schol.

17 Atrei scilicet irae. Falsus est Interpres Gallus cum credidit, Thyesten positum esse pro Atreo. B.

18 Altas urbes dicit poëta ob adspectum, quia eminent et procul fere conspiciuntur. Ultimae, principes, quae solae effecerunt ut, &c. Stete. runt, gravius est quam fuerunt. Dicitur enim

[blocks in formation]

Invitat Tyndaridem, sive Gratidiam, jam sibi reconciliatam, ad villam suam in Sabinis, elegantissime descripta loci amoenitate.

METRUM UT IN ODE PRAECEDENTE.

VELOX amoenum saepe

Lucretilem

Mutat Lycaeo Faunus, et igneam
Defendit aestatem capellis

Usque meis pluviosque ventos.
Impune tutum per nemus arbutos
Quaerunt latentes et thyma deviae

5 Totum e codd. quibusdam Lamb. edidit Bentl. quia impune tutum pareret tautologiam. Z.

de causa, quae obtinet, superatis impedimentis. Z.

20 Condendis atque evertendis civitatibus baec consuetudo fuit, ut aratro fieret. Vet. Schol. B.

21 Insolens, victoria ferox et elatus. Z. 22 Mentem nunc figurate pro iram posuit. B. Mentem plane Graeco more Juuò dicit, quo nomine et animum et iram significari constat. Ad sonum vocis propius accedit Gr. pivos. G.

23 Dulci dixit quia in juventute nimis nobis placere solemus. B. Dulcem juventam potius interpreter musteam, quae effervescat facile. G. 24 Celeres per Dilogiam, quasi diceret et celeres et iracundos.

[blocks in formation]

5

28 Animumque ac si animo linqueretur Poeta, vel exanimaretur prae dolore. In hac Od, imitatus est Stesichorum Poetam Siculum qui vituperationem scribens Helenae obcaecatus est, et postea responso Apollinis laudem ejus scripsit, et oculorum aspectum recepit. Vet. Schol. Atque hinc est quod Gratidiam suam Tyndaridem vocat.

ODE XVII.

1 Hypallage Figura. Priscianus et Vet. Schol. B. Velox, celeriter, brevi. Z. 3 Defendit, propulsat. Henr. Stephanus.

5 Miror Bentleium atque alios posuisse totum pro tutum, cum sit 'Ariavinòv. Ideo enim impune quia tutum. cf. v. 24.

Arbutum quem vulgo appellant. Vet. Schol.

THE STRAWBERRY-TREE,

Olentis uxores mariti;

Nec virides metuunt colubras, Nec martiales haeduleae lupos ; Utcunque dulci, Tyndari, fistula Valles, et Usticae cubantis

Levia personuere saxa.

Di me tuentur; Dîs pietas mea
Et musa cordi est. Hic tibi copia
Manabit ad plenum benigno

Ruris honorum opulenta cornu,

Hic in reducta valle caniculae
Vitabis aestus, et fide Teia
Dices laborantes in uno

Penelopen vitreamque Circen.

Hic innocentis pocula Lesbi

Duces sub umbra; nec Semeleïus

10

15

20

8 Colubras etiam Br. G. Ed. Venet. et alii libri nonnulli exhibent colubros. Z.-9 Sic ex MSS. Bentl. Cun, haedilia al. G.-14 Hinc est in edd. vett. Ven. Glar. Lamb. &c. Z.18 Ictus pro aestus con. Cun. C.-19 Disces codd. quidam ap. Bentl. perperam.

7 Olentis, vox mediae significationis, et bene scilicet et male.

Uxores festive. 'Anugodoyía. Vet. Schol. Vir gregis ipse caper. Virgil.

8 Optimi Codd. cum Vet. Sch. Colubras. 9 Lupi in tutela Martis. Vet. Sch.

Mire se torquent Interpretes dum legunt alii bocduliae, alii boedulei. Ego censeo posse dici et beedilis et boedĭlis media brevi, ut bumilis; et proinde hoedilia esse Adjectivum, subintellecto Septa. Hodilia; septa boedorum. Vet. Schol. Eperácia. Ultima producitur ob sequentem liquidam, ut docte observavit Aldus Manutius. B. Cum boeduleae sit in bonis libris; baedilia autem (quod nec ipsum aliunde videtur probari posse) duplici excusatione opus habeat; illud praetuli. G.

10 Utcunque, quotiescunque. Vet. Schol.

11 Usticae, Nomen Montis et Vallis; sic in Epistolis; Continui montes nisi dissocientur opaca Valle. Cubantis suaviter pro depressae. Vet. Sch. B. Cubantis i. supinae. Absurde hic, ut fere semper, Harduinus auctorem accusat, a metro coactum absurda epitheta posuisse: Supinae hic prius in mentem venit unicuique, quam cubantis, quod est abstrusius. G.

12 Levia, scil. aquarum decurrentium lapsu attrita. Z.

13 Carmine dii superi placantur, carmine manes.

[ocr errors][ocr errors]

14 Sive bic legas sive binc tantundem fuerit Bentleio placuit bis poni bic. Hinc quidem mihi videtur commodius, et verbo manabit convenientius. B. Hic id est in praedio meo ad montem Lucretilem. Sic edidit et interpretatus est Landinus Flor. 1482. Quod Bentleius laudat Locheri editionem, voluit ille binc scribi, ut ex interpretatione apparet, ex isto agro. G.

Metaphora, a Cornu Fortunae, quo dicitur divitias consuesse largiri. Vet. Schol.

15 Ad plenum, elegans dictio. B. ut Virg. Georg. 2. 244. G.

16 Honores, munera dicuntur. Aut aris imponat bonorem. Virg.

17 Reducta, Metaphora ab arcus nervo jam adducto. B. Non capio hanc metaphoram: simpliciter intelligo flexuosam, sinuosam. G. 18 Tei nascebatur Anacreon.

19 Prae amore aegrotantes. B. Uno, unius Ulyssis amore. Dices, tu canes lyra aeque molliter et venuste atque Anacreon. Z.

Sic

20 Vitream, Mari vicinam. Vet. Schol. etiam alibi vitreo daturus Nomina ponto; pro cae. ruleo; is enim veteris vitri color. Perpetuum Epitheton.

22 Duces nunc pro hauries. B. Ducere pocula puto esse otiose et sensim bibere, ut diutius immoretur linguae et palato saliva vini, et pleniorem jucunditatem adferat. G.

Cum Marte confundet Thyoneus

Proelia; nec metues protervum
Suspecta Cyrum, ne male dispari
Incontinentes injiciat manus,

Et scindat haerentem coronam
Crinibus, immeritamque vestem.

ODE XVIII.

25

AD VARUM.

Laus et vituperium vini.

METRUM PENTAMETRUM CHORIAMBICUM, EX SPONDEO, TRIBUS CHORIAMBIS ET IAMBO,

NULLAM, Vare, sacra vite prius severis arborem

Circa mite solum Tiburis, et moenia Catili.
Siccis omnia nam dura Deus proposuit; neque
Mordaces aliter diffugiunt solicitudines.

Quis post vina gravem militiam aut pauperiem crepat?
Quis non te potius, Bacche pater, teque, decens Venus?
At ne quis modici transiliat munera Liberi,

Centaurea monet cum Lapithis rixa super mero

1 Nul. vere novo Acron Fabricianus, ut Virg. Georg. 2. 319.-5 Increpat Brod. etiam et Coll. Sax. C. Increpet ed. Glarean.-7 Ac Bentl. e codd.

23 Thyoneus a Thyone quae et Semele dicta est, matre Liberi patris. Vet. Schol.

24 Protervi dicuntur intemperantes et ignavi. Cicero, notante doctissimo Mancinello. B. Pulchre jungit Plaut. Bacch. 4. 3. 1. Petulans, protervo, iracundo animo, indomito, incogitato. G.

25 Non censeo cum Jacobo Cruquio, Cyrum istum significare Tyndaridis virum zelo incitatum; verum turpem illum et publicum adulterum quem nominat Od. 33.

Male pro inhumane et saeve. Dispari, utpote feminae viro impari. Commode incontinentes, quia protervum dixerat.

27 Pendentem et inter rixandum laceratam. B. Haerentem coronam hic (ut Ser. 1. 10. 49.) puto referri ad firmitatem, quae scindatur potius, quam integra possit auferri. Indicatur ergo vis et injuria detrahentis. G.

ODE XVIII.

5

1 Ex Alcaeo, cujus hic versus citari solet a doctis viris: Mudì daλo pulséons wgóregov divdgiev prix. Credibile est hunc fuisse Q. Varum Imperatorem, non Poetam Cremonensem, quod tamen in medio relinquimus. B. L. Varum, Epicureum, Caesaris amicum, intelligit Massonus, de quo Quinctil. 6. 3. 78. G.

2 Virgilio Catillus dicitur frater Tiburni primi Tiburis conditoris. Epexegesis Figura. 3 Siccis pro sobriis. Vet. Schol.

Metaphora a conviviis. B. Sensus est: res humanas Deus ita instituit, ut, qui vinum non bibant, hi vitae incommoda sentiant. Z.

4 Ὅταν Βάχος ἐσέλθῃ Ευδεσιν αἱ μέριμνα. Anacreon.

5 Crepare, assidue de re aliqua loqui. Lambin. Ante Lambinum legebatur increpat.

« PreviousContinue »