Q. HORATII FLACCI

CARMEN SECULARE.

PHOBE silvarumque potens Diana,
Lucidum cœli decus, o colendi

Semper et culti, date, quæ precamur
Tempore sacro,

Quo Sibyllini monuere versus
Virgines lectas puerosque castos
Dîs, quibus septem placuere colles,
Dicere carmen.

Alme Sol, curru nitido diem qui
Promis et celas, aliusque et idem
Nasceris, possis nihil urbe Roma
Visere majus.

Rite maturos aperire partus
Lenis, Ilithyia, tuere matres,
Sive tu Lucina probas vocari

Seu Genitalis.

Diva, producas sobolem patrumque
Prosperes decreta super jugandis
Feminis prolisque novæ feraci
Lege marita.

Certus undenos decies per annos
Orbis ut cantus referatque ludos

10

20

Ter die claro totiesque grata
Nocte frequentes.
Vosque veraces cecinisse, Parcæ,

Quod semel dictum est stabilisque rerum
Terminus servat, bona jam peractis
Jungite fata.

Fertilis frugum pecorisque Tellus
Spicea donet Cererem corona;
Nutriant fetus et aquæ

Et Jovis auræ.

salubres

Condito mitis placidusque telo
Supplices audí pueros, Apollo;
Siderum regina bicornis, audi,
Luna, puellas:

Roma si vestrum est opus, Iliæque
Litus Etruscum tenuere turmæ,
Jussa pars mutare lares et urbem
Sospite cursu,

Cui per ardentem sine fraude Trojam
Castus Æneas patriæ superstes
Liberum munivit iter daturus
Plura relictis:

Dî, probos mores docili juventæ,
Dî, senectuti placidæ quietem,
Romulæ genti date remque prolemque
Et decus omne!

Quæque vos bobus veneratur albis
Clarus Anchise Venerisque sanguis,
Impetret, bellante prior, jacentem
Lenis in hostem.

Jam mari terraque manus potentes
Medus Albanasque timet secures ;
Jam Scythæ responsa petunt superbi
Nuper et Indi.

Jam Fides et Pax et Honos Pudorque
Priscus et neglecta redire Virtus

50

40

3390

Audet, apparetque beata pleno

Copia cornu.

Augur et fulgente decorus arcu

Phoebus acceptusque novem Camenis,
Qui salutari levat arte fessos
Corporis artus,

Si Palatinas videt æquus arces,
Remque Romanam Latiumque felix
Alterum in lustrum meliusque semper
Proroget ævum.

Quæque Aventinum tenei Algidumque,
Quindecim Diana preces virorum
Curet et votis puerorum amicas ·
Applicet aures.

Hæc Jovem sentire Deosque cunctos,

Spem bonam certamque domum reporto,
Doctus et Phoebi chorus et Dianæ

Dicere laudes.

60

70

Q. HORATII FLACCI

E PODON

LIBER.

CARMEN I.-AD MECENATEM.

IBIS Liburnis inter alta navium,
Amice, propugnacula,
Paratus omne Cæsaris periculum
Subire, Mæcenas, tuo.

Quid nos? quibus te vita si superstite
Jucunda, si contra, gravis.
Utrumne jussi persequemur otium,
Non dulce, ni tecum simul,
An hunc laborem mente laturi, decet
Qua ferre non molles viros?
Feremus et te vel per Alpium juga,
Inhospitalem et Caucasum,

Vel Occidentis usque ad ultimum sinum,
Forti sequemur pectore.

Roges, tuum labore quid juvem meo,
Imbellis ac firmus parum?

Comes minore sum futurus in metu,
Qui major absentes habet;
Ut assidens implumibus pullis avis
Serpentium allapsus timet

Magis relictis, non, ut adsit, auxilî
Latura plus præsentibus.

10

20

Libenter hoc et omne militabitur
Bellum in tuæ spem gratiæ,
Non ut juvencis illigata pluribus

Aratra nitantur mea,

Pecusve Calabris ante sidus fervidum

Lucana mutet pascuis,

Neque ut superni villa candens Tusculi

Circæa tangat mœnia.

Satis superque me benignitas tua

Ditavit: haud paravero

Quod aut avarus ut Chremes terra premam,
Discinctus aut perdam nepos.

CARMEN II.—ALFIUS.

"BEATUS ille, qui procul negotiis,
Ut prisca gens mortalium,
Paterna rura bobus exercet suis,
Solutus omni fenore,

Neque excitatur classico miles truci,
Neque horret iratum mare,
Forumque vitat et superba civium

Potentiorum limina.

Ergo aut adulta vitium propagine
Altas maritat populos,

Aut in reducta valle mugientium
Prospectat errantes greges;
Inutilesque falce ramos amputans
Feliciores inserit;

Aut pressa puris mella condit amphoris;

Aut tondet infirmas oves;

Vel quum decorum mitibus pomis caput

Autumnus agris extulit,

Ut gaudet insitiva decerpens pyra,

Certantem et uvam purpuræ,

Qua muneretur te, Priape, et te, pater
Silvane, tutor finium!

30

10

20