ut totiens illum pater audiat." haec alii sex
uel plures uno conclamant ore sophistae,
et ueras agitant lites raptore relicto;
fusa uenena silent, malus ingratusque maritus,
et quae iam ueteres sanant mortaria caecos.
ergo sibi dabit ipse rudem, si nostra mouebunt
consilia, et uitae diuersum iter ingredietur,
ad pugnam qui rhetorica descendit ab umbra,
summula ne pereat, qua uilis tessera uenit
frumenti; quippe haec merces lautissima. tempta,
Chrysogonus quanti doceat uel Polio quanti
lautorum pueros, artem scindes Theodori.
balnea sescentis et pluris porticus, in qua

gestetur dominus, quotiens pluit anne serenum
exspectet spargatque luto iumenta recenti?

hic potius, namque hic mundae nitet ungula mulae —,
parte alia longis Numidarum fulta columnis
surgat et algentem rapiat cenatio solem.
quanticumque domus, ueniet qui fercula docte
conponat, ueniet qui pulmentaria condiat.
hos inter sumptus sestertia Quintiliano,
ut multum, duo sufficient: res nulla minoris
constabit patri, quam filius. unde igitur tot
Quintilianus habet saltus? exempla nouorum
fatorum transi. felix et pulcher et acer,
felix et sapiens et nobilis et generosus
adpositam nigrae lunam subtexit alutae,
felix orator quoque maximus et iaculator

166. haec Pg: ast pw, ast haec f.
173. rethorica P.
summauia PS, submola
176. polio P.
178. sescentis PSfg.
censet Heinrich.

dit Po, condat cgs.

170

175

180

185

190

167. uel PS: et w.
174. summula w:

descendat Heinrich.
. 175. laetissima Schurzfleisch.
177. scindes correxi: scindens PSw.
180. spargatue Ruperti.

185. componit 95.

181 spurium

190. pulcher p, pulcer P.

condiat Lachmann: con192. alute P.

et, si perfrixit, cantat bene. distat enim quae
sidera te excipiant modo primos incipientem
edere uagitus et adhuc a matre rubentem.
si fortuna uolet, fies de rhetore consul;

195

si uolet haec eadem, fies de consule rhetor.

Ventidius quid enim? quid Tullius? anne aliud quam

sidus et occulti miranda potentia fati?

200

seruis regna dabunt, captiuis fata triumphum.

felix ille tamen coruo quoque rarior albo.

penituit multos uanae sterilisque cathedrae, sicut Thrasymachi probat exitus atque Secundi Carrinatis: et hunc inopem uidistis, Athenae, nil praeter gelidas ausae conferre cicutas.

205

di, maiorum umbris tenuem et sine pondere terram
spirantisque crocos et in urna perpetuum uer,
qui praeceptorem sancti uoluere parentis

esse loco! metuens uirgae iam grandis Achilles cantabat patriis in montibus, et cui non tunc eliceret risum citharoedi cauda magistri.

210

sed Rufum adque alios caedit sua quemque iuuentus, Rufum, quem totiens Ciceronem Allobroga dixit.

Quis gremio Celadi doctique Palaemonis adfert quantum grammaticus meruit labor? et tamen ex hoc

215

194. perfrixit Sw, perfrixit, лɛquyvyn gloss. H. Steph. p. 157: perfri xit P. distat uagitus Seruius ad Verg. Aen. VI, 129. mythogr. Vatic. III p. 201. 196. ex matre cds. 198. fies pw: fiet P. 199. aliut P. 201. triumphum P5: triumphos w. 203. penituit PSf. uane P. 204. thrasymachi Po: thresimachi bogh, lisimachi_pf. 205. Carrinatis PS: Carinatis 5. post 205 quaedam excidisse putat Heinrich. 208. spirantisque reposui: spirandisque PS, spirantesque pw. det in urna Wakefield silu. crit. II p.58. 210. achilles pSw: acilles P. 211. patriis pw: patris P. nunc fs. post 211 repetitur in P 196 postea deletus. etiam in a hic est us. erasus. 212. citharoedi p: citaroedi P. 213. cedit P. quemque Po: quaeque 5. 214. quem Pg Rostius (progr. Lips. 1805 p. 20): qui pw. Allobroga, Gallus Rufus' gloss. Isidori. 215. Celadi Pg: Enceladi pw. palemonis P.

quodcumque est, minus est autem quam rhetoris aera, discipuli custos praemordet ἀκοινώνητος,

et qui dispensat, frangit sibi. cede, Palaemon,

et patere inde aliquid decrescere, non aliter quam
institor hibernae tegetis niueique cadurci,
dummodo non pereat, mediae quod noctis ab hora
sedisti, qua nemo faber, qua nemo sederet,
qui docet obliquo lanam deducere ferro,
dummodo non pereat totidem olfecisse lucernas,
quot stabant pueri, cum totus decolor esset
Flaccus et haereret nigro fuligo Maroni.
rara tamen merces, quae cognitione tribuni
non egeat. sed uos saeuas inponite leges,
ut praeceptori uerborum regula constet,
ut legat historias, auctores nouerit omnes
tamquam ungues digitosque suos, ut forte rogatus,
dum petit aut thermas aut Phoebi balnea, dicat
nutricem Anchisae, nomen patriamque nouercae
Anchemoli, dicat quot Acestes uixerit annis,
quot Siculi Phrygibus uini donauerit urnas.
exigite ut mores teneros ceu pollice ducat,
ut si quis cera uoltum facit, exigite ut sit
et pater ipsius coetus, ne turpia ludant,
ne faciant uicibus. non est leue tot puerorum

220

225

230

235

240

217. est autem quam po: est quam P. rethoris p: retoris P. 218. áxovávηtos Grangaeus: acoenonoetus Pg, acoenetus dfs, acoenetus ipse abcw. 219. frangit fghw, frangat P5, franget abcds. palemon P. 222. medie Pf. oram P, ora p.

223. sederet P: 231. storias PS. 233. Pauli balnea 235. Anchemoli 5: annis P:

sedebat w, sedebit fg. 226. quot po: quod P.
232. ut forte pw: sit forte Pf, si forte gv5.
G. Fabricius descr. urbis Romae 9 p. 185.
Archemori PSw, Anchemori g. quot p: quod P.
annos ρω. 236. quot p: quod Pf.

Siculi g C. Valesius: Si

culis P, Siculus w. 238. uoltum P: uultum p. 239. coetus p: cuetus P. 240 sq. 'Hi duo uersiculi Iuuenalis non sunt' Valla.

obseruare manus oculosque in fine trementis.
"haec," inquit, "cura; set cum se uerterit annus,
accipe, uictori populus quod postulat, aurum,"

SATVR A VIII.

Stemmata quid faciunt? quid prodest, Pontice, longo
sanguine censeri, pictos ostendere uultus
maiorum et stantis in curribus Aemilianos
et Curios iam dimidios umerosque minorem.
Coruinum et Galbam auriculis nasoque carentem?
quis fructus, generis tabula iactare capaci
[Coruinum, posthac multa contingere uirga]
fumosos equitum cum dictatore magistros,
si coram Lepidis male uiuitur? effigies quo

selius uarr. lectt. 1,9.

5

241. oculos trementis Seruius et Philargyrius ad Verg. ecl. III, 8. schol. Pers. I, 18. trementis P5: trementes po, patrantes Ca242. at uos: haec cura Schurzfleisch. cura sed cod. Vimariensis: curas et Po, curas sed v5, cures et 5. 243. postulat aurum po: postulaturum P.

Sat. VIII. De claritate natalium Pb.

caren

1. Schemata Alciatus parerg. II, 30. 2. pictosque 5. 3. stantis P: stantes p. 4. diuiduos Heinsius aduu. II, 19 p. 361. umerosque minorem P cod. Norimbergensis 1: humeroque minorem cod. Dresdensis D 155, nasumque minorem (. 5. Coruinum P codd. Norimbergensis 1. Dresdensis D 155. 5: Coruini pw. tem p: caretem P. 5 et 6 spurios censet C. F. Hermannus (Rhein. Mus. N. F. VI. p. 454 sqq.). 7 om. c, 2 m. add. cd, exstat in PS codd. Vimar. Dresdensi D 155. Monac. 260. Norimb. 15, defendunt Lipsius epp. quaestt. IV,15. Hand ad Stat. silu. I p. 206. Döderlein syn. IV p. 202. 7 ante 5 poni iubet Pinzger de uss, spur. p. 15 sqq. et ita codd. Monacensis 260 Dresdensis D 155. 7 uestigium duplicis recensionis seruare uidetur Paldamo (Zeitschr. f. Alterth. Wiss. 1838 p. 1144 s.). Coruinum Pf≤, Fabricium codd. Dresdensis D 155. Monacensis 280. Parisinus 8290 et Argentoratensis apud Oberlinum ad Ouid. trist. p. XIIII sq. prob. Pinzger. nomina tot, posse ac multa Withofius coni. I p. 114 sqq. deducere cod. Schegkii ad Vell. Pat. I, 13. Hildebrand ad Apul. I p. 779. 8. fumosos Pf: famosos pw.

tot bellatorum, si luditur alea pernox
ante Numantinos, si dormire incipis ortu
luciferi, quo signa duces et castra mouebant?
cur Allobrogicis et magna gaudeat ara
natus in Herculeo Fabius lare, si cupidus, si
uanus et Euganea quantumuis mollior agna,
si tenerum attritus Catinensi pumice lumbum
squalentis traducit auos, emptorque ueneni
frangenda miseram funestat imagine gentem?
tota licet ueteres exornent undique cerae
atria, nobilitas sola est adque unica uirtus.
Paulus uel Cossus uel Drusus moribus esto,
hos ante effigies maiorum pone tuorum,
praecedant ipsas illi te consule uirgas.
prima mihi debes animi bona. sanctus haberi
iustitiaeque tenax factis dictisque mereris,
agnosco procerem; salue, Gaetulice, seu tu
Silanus. quocumque alio de sanguine rarus
ciuis et egregius patriae contingis ouanti,
exclamare libet, populus quod clamat Osiri
inuento. quis enim generosum dixerit hunc, qui
indignus genere et praeclaro nomine tantum
insignis? nanum cuiusdam Atlanta uocamus,
Aethiopem cycnum, paruam extortamque puellam
Europen, canibus pigris scabieque uetusta
leuibus et siccae lambentibus ora lucernae
nomen erit pardus tigris leo, si quid adhuc est

10

15

20

25

30

35

11. ortu Pf: ortus po, hortus d. 14. lare in litura p. 15 schol. Lucani VII, 192. euganea po: eucanea PS. 16. attritus po: attritis P. 17. traducit PSfg: producit w, producat ds. 19. caere P. 21. paulus po: palus P. H. Valesius. 24. tibi H. Valesius.

26. adgnosco Sf.

agnosco. procerum Reisig gramm. Lat. p. 137. Sillanus bcdo, Syllanus ags.

33. cycnum PSg: cygnum w. Petron. I p. 325.

quorumue Schrader.
prauam udfgs

34. scabie pw: caue P.

es tu

27. Silanus Pf: 32. athlanta P. Burmannus ad