24. QVALIS CENA T. v. 25. [CORYBANTA]. hoc est [ex] gustu uini mali. sic nam uinum malum mentem turbat, quomodo lana tincta mutatur.

27. SAVCIVS ET RVBRA DETERG. cruentata mappa de

tergis.

28. INTER VOS QVotiens LibertORVMQVE. id est, conuiuas et seruorum multitudinem.

29. PVGNA SAGVNTINA. ciuitas Spaniae, in cuius territorio malum uinum nascitur.

5

31. CALCATAMQVE. id est, bellis ciuilibus natum uinum 10 bibit, hoc est uetus et bonum.

32. CARDIACO. unde numquam amico uel cordolenti modicum dabit. CYATHVM. mensura modica, potio.

34. TITVLVMQVE SENECTVs. bibit aut uinum de montibus Albanis ita uetus, ut non possit nec ex superscriptione 15 cognosci, quanti sit temporis.

35. DELEVIT M. v. ex antiquitate deletum est.

37. BRVTORVM. qui Caesarem in senatu occiderunt.

**

C

2. est gustum PS. corr. s. ut Probus quod si [l. sic] malo uino mentes turbantur quomodo lana tincta mutatur. V. 9. u. 30. capillatum arguit, inquit Probus, mollioris uitae V. 10. belli PS. corr. c. 14. uiuit PS. Setinum add. s. 17. u. 36. Heluidius post damnationem, ut inquit Probus, soceri Peti Traseae interdicta sibi Italia Apolloniam concessit, sed post interfectum Neronem restitutus a Galba non aliter quam libero ciuitatis statu egit. hic tamen [tam p.] industrius fuit, ut cum sub Nerone Achaiam quaestor administraret ciuitates quaedam quas non adierat [adiuuerat cod. Schurtzfleischi] inclamarent αἱ ἡμεῖν πρέπον [καὶ ἡμῖν πρέ πον C. Barth, καὶ ἡμῖν πρέπου « Schurtzfleisch. καὶ ἡμῖν ἐπάρε ZETOV h.]. hic postea Vaspasianum ita studio libertatis offendit, ut putaret [putaretur C. Barth.] id optante [adoptante c.] auunculo Claudio [Heluidio c.] pristinum libertatis statum posse reuocari [reuocare c.]: quo nomine reus ac praeter spem absolutus est. sed Trasea a [del. p.] Nerone in senatu de nece matris agente cum quasi parricidam [parricidium p.] damnans e curia se proripuisset et ex urbe discessisset accusatus crimine maiestatis defendi se noluit secandasque uenas praebuit, conuersusque ad Demetrium cynicum: nonne tibi libare uideor Ioui liberatori? atque [atqui p.] singulis amicis oscula offerens exanimatus est.' V. 18. senatum PS.c .corr.p.

u. 38. in quibusdam est Beliadum, et ita legit Probus,

38. INAEQVALES BERVLLO. fiolas ex gemmis factas.

41. qvi nvmeret GEMMAS. si tibi data fuerit fiola, ponitur qui te et custodiat, ne ex ipsa aut gemmam rapias aut de unguibus aurum radas.

5 42. DA VENIAM. id est, uenia danda est, si custodiaris, cum acceperis fiolam, quoniam gemmae pretiosae in poculo sunt. HIASPIS. genus gemmae pretiosae.

42. PRAECLARA. 43. [AD POCVLA TRANSFERT]. id est, de anulis tollit gemmas et in fiolas mittit. AD POCVLA TRANS10 FERT. calices gemmatos facit.

45. PONERE ZELOTYPO. figura diasyrtica in Virgilium [Aen. IIII, 261]. id est, tales gemmas mittit in calicibus, quales solebat Aeneas in uaginis gladii habere, qui antepositus est Iarbae a Didone.

15 46. VOTORIS NOMEN HABENTEM. quidam 'sutor fuit Beneuento, qui grandem nasum habuit.

47. [NASORVM QVATTVOR]. id est, in talem calicem bibis, qui quattuor in longitudine nasos habeat.

48. QVASSATVM. iam fractum.

QVASSATVM ET RVPTO.

20 ut solent sulfure calices fractos siue caluariolas conponere.

25

49. STOMACHVS DOMINI. id est, si ex indigestione inua

lidus fuerit, frigi[di]ssima illi aqua adfertur.

51. NON EADEM VOBIS PONI. id est, non solum quod aliud uinum bibitis, sed etiam et aquam diuersam.

53. GETVLVS DABIT AVT NIGRI. tam niger, ut eum possis timere in obscuro.

56. FLOS ASIAE ANTE IPSVM. pulcher puer Asianus, caro praetio comparatus.

57. QVAM FVIT ET TVLLI. regum priorum patrimonium.

ut ad illud alludat Virgilianum [Aen. I, 729]: impleuitque mero pateram qua Belus et omnes a Belo soliti. V. 1. fialas s. 3. de om. c. 9. tollat PS. corr. c. 11. ut Virgilius PS. 15. Vatinius e cod. add. Schurtzfleisch. 17. tu tali calice bibes s. fure c. in urbe PS. caldariolas Schreuelius. quia hoc solent uitrum solidare i. maltare. V.

20. sul'Probus exponit,

59. TV GETVLVM. Maurum pincernam.

60. TOT MILIBVS EMPTVS. tanto pretio comparatus. 62. DIGNA SVPERCILIO. quia et pulcher et iuuenis est, ideo superbit.

64. VETERI PARERE CLIENTI. iam antiquo, olim noto 5 amico domini sui.

66. MAXIMA QVAEQVE DOMVS SERVIS. aegre hoc semper serui habent, quod illis stantibus amici sui domini discumbunt.

68. VIX FRACTVM SOLIDAE IAM MVCIDA. id est, ita durum, 10 ut dentes possit frangere.

71. SERVATVR DOMINO DEXTRAM. noli immittere manum. 75. [PANISQVE TVI NOVISSE COLOREM. qualem mereris manducare.

79. PAENVLA LIMBO. propterea semper manicasti pluuiam.

per

81. QVAE FERTVR DOMINO SQVILLA. genus piscis, aut

cammari.

83. MINISTRI. infertoris.

84. SED TIBI DIMIDIO. minores cammari.

85. FERALIS. mortalis.

86. IPSE VENAFRANO. oleo bono ciuitatis Africae.

87. pallidvs. male coctus.

88. vestris dabiTVR ALVEOLIS. uasis, in quibus uos manducatis.

89. PRORA SVBVEXIT ACVTA. genus nauis.

с

V.

12. mittere manu PS. corr. c. artoptae, pistoris uel uasis quo panis coquitur, ut Probus inquit. 15. manica stillaret Eremita. madidus iuisti Henninius. 22. uenafrona S. ciuitas Africae S. Venafrae C. Barth. Campaniae c. CANNA MICIPSARVM. ciuitas Africae s. 26. Probus exponit, cannam nauem esse, quae gandeia [chelandia Meursius gloss. s. u. zehúvdiov. galeia Vossius de uitiis Germ. II, 8. III, 4. ganleia Iac. Gronouius ad geogr. ant. p. 127 sq.] dicatur, ut sit gandeia Micipsarum id est Aphrorum. gandeiam enim soli Afri id est Zumaci, uel ut

15

20

25

90. CVM BOCCARE NEMO LAVATVR. quidam illo tempore, qui putenti oleo se unguebat in balneis.

92. CORSICA. insula in Tyrreno mari posita.
93. TAVROMENITANAE. oppidum Siciliae.

94. DVM GVLA SAEVIT. in suburbicario mari.
95. MACELLO. piscatoribus.

96. THYRRENVM CRESCERE PISCEM. ex adsidua piscatione.
97. PROVINCIA SVMITVR ILLINC. quod de peregrinis uenit.
98. QVOD CAPTATOR EM. heredipeta.
AVRELIA VENDAT.

10 quaedam mulier, quae distrahebat pisces.

15

100. CONTINET AVSTER. iocatur. id est, non flante austro. 102. [LINA] CARIBDIM. piscatores.

103. ANGVILLA. similis colubrae.

104. AVT GLACIE [TIBERINVS]. nomen piscis.

105. pingvis torrente cloaca. de sordibus pinguis, qui in cloacis nutritus est.

108. NEMO PETIT MODICIS. non quaerimus, quae ante donabant pauperibus amicis.

C

с

alii Bizazeni, ut alii Barcae [Barcaei Schurtzfleisch] inuenerunt.' V. significat oleum Tripolitanum'. add. p. 2. pudenti PS. corr. o. 3. terreno PS. corr. p. 7. ad u. 95. 'retibus adsiduis' refert Rutgers uurr. lectt. VI, 18. 15. de sordibus pinguis. CLOACA quia s. 18. u. 109. SENECA. hic, ut inquit Probus, sub Claudio quasi conscius adulteriorum Iuliae Germanici filiae in Corsicam relegatus post triennium [octennium Faber praef. Sen.] reuocatus est. qui etsi magno desiderio Athenas intenderet [tenderet Schreuelius] ab Agrippina tamen erudiendo Neroni in palatium adductus scaeuum immanemque natum et sensit cilo et mitigauit [indicauit Lipsius ad Senec. p. XXVI. indigitauit Schurtzfleisch.] inter familiares solitus dicere, non fore [fidere se o.] scaeuo illi leoni quin gustato semel hominis cruore ingenita redeat scaeuitia. huic postremo quod habitus esset inter conscios coniurationis Pisonianae Nero per tribunum ultimam necessitatem denunciauit. hic interritus amicorum animos, quibus iam eius casus lachrymas exciuerat, ad firmitudinem reuocauit rogitans, ubi praecepta sapientiae, ubi tot per annos meditata ratio aduersum imminentia; cui praeterea ignara fuerit Neronis scaeuitia; neque aliud superesse post matrem fratremque interfectos quam ut educatoris praeceptorisque necem adiiceret, deinde sibi uenas praesecans crurumque

110. LARGIRI NAMOVE. Largitas et liberalitas antiquitus

pro magno habebatur.

112. [CIVILITER]. sine iniuria clientum.

113. PAVPER AMICIS. id est, auarus.

MELEAGRI. 5

115. ALTILIS ET FLAVI. pasta uel apruna. ideo Meleagri propter Calidonium aprum, quem irata Diana, propterea quia contemta esset ab Oeneo in sacrificiis, (et aprum) agris suis inmiserat, quem Meleagrus filius suus occidit.

117. SPVMAT AP. P. H. quia tubera tonitruis dicuntur 10 nasci, ut cocleae.

118. TVNC ERIT ET FACIENT OPTATA T. [Alledivs]. quidam gulosus inquit.

121. CHIRONOMVNTA VOLANTI. manus ducentem. TELLO DONEC. id est artificio incidentem omnia.

123. DISCRIMINE REFERT. diuersitas ministerii.

124. QVO GALLINA SECETVR. id est, aliter secat.

CVL

15

127. HISCERE TAMQVAM HABEAS TRIA NOMINA. QVAMQVAM HABEAS TRIA NOMINA. alii sic intellegunt, dicentes tamquam fur sis. id est pro tribus litteris tria nomina posuit. sed me- 20 lius sic accipitur. hoc est tamquam nobilis sis, ut habeas

uenas abrumpens et durante tractu lentitudineque mortis hausto ueneno et postremo calidae aquae stugnum introiens exanimatus est. V. ea quae inde a uu. huic postremo' sequuntur non potest dubium esse quin secundum Taciti narrationem (ann. XV, 61 sqq.) scripta sint. fieri igitur potest, ut haec Valla ipse adiecerit. 'Piso Culphurnius, ut Probus inquit, antiqua familia, scuenico habitu tragoedias actitauit, in latrunculatorum iussa [latrunculorun lusu_p.] tam perfectus et callidus ut ad eum latentem [ludentem c.] concurreretur. ob haec insinuatus G. Caesari repente etiam relegatus est, quia consuetudinem pristinae uxoris abductae sibi ab ipso deinde remissae repetita esse [repetiisse p.] existimabatur. mox sub Claudio restitutus et post consulatum materna haereditate ditatus magnificentissime uixit meritis [meritos Schurtzfleisch.] subleuare inopes ex utroque ordine solitus, de plebe uero certos quotquot annis [quotannis p.] ad equestrem censum dignitatemque prouehere.' V. 7. Aeneo PS. corr. p. 8. agris ipsius s. 11. cocleas PS. corr. p. 15. imitantem o.