VERS LATINS DE BOILEAU

In novum Caussidicum (C. Herbinot), rustici lictoris filium.

1656-1658.

Dum puer iste fero natus lictore perorat,
Et clamat medio, stante parente, foro;
Quæris quid sileat circumfusa undique turba?
Non stupet ob natum, sed timet illa patrem.

In Marullum (Abbatem Loménie de Brienne), versibus phaleucis antea male laudatum.

1656-1658.

Nostri quid placeant minus phaleuci,
Jamdudum tacitus, Marulle, quæro,
Quum nec sint stolidi, nec inficeti,
Nec pingui nimium fluant Minerva.
Tuas sed celebrant, Marulle, laudes:
O versus stolidos et inficetos!

SATIRA.

4656-1660.

Quid numeris iterum me balbutire latinis
Longe Alpes citra natum de patre sicambro,
Musa, jubes? Istuc puero mihi profuit olim,
Verba mihi sævo nuper dictata magistro
Quum pedibus certis conclusa referre docebas.
Utile tunc Smetium manibus sordescere nostris;
Et mihi sæpe udo volvendus pollice Textor2,
Præbuit adsutis contexere carmina pannis.
Sic Maro, sic Flaccus, sic nostro sæpe Tibullus
Carmine disjecti, vano pueriliter ore

Bullatas nugas sese stupuere loquentes...

DOCTISSIMO ET CLARISSIMO VIRO NICOLAO B. D.

HENDECASYLLABI 3.

Gallici decus arbiterque Pindi,

Codris ac Baviis timende vates,

Per quem laude vigens nova vetustas
Contra murmura plebis imperitæ,
Et convicia stat calumniantum':
Munus accipe, te, BOLÆs, dignum;
Quod tu, sis licet aure delicata
Judex difficilis, severiorque,
Non tamen, reor, improbare possis.
Versus ecce tuos tibi latinis
Donatos numeris modisque mitto.
Nostris credideram hoc opus Camenis
Intractabile. Nubium meatus
Tecum tendere in arduos verebar,
Pennisque imparibus sequax hirundo
Post audacem aquilam volare stridens
Insuetum per iter. Sed adstitere,
Quotquot Roma tulit bonos poetas,
Inservire operi tuo, locumque
Versus inter habere gestientes
Vatis, vindice quo perenne servant
Illæsi decus inter inquieta
Allatrantum odia , irritosque morsus,
Imprimis, tua cura amorque Flaccus,
Flaccus deliciæ tuæ, superbis
Te cujus spoliis nitere, dudum
Grex crepat malesanus invidorum,
Ardet dicere principis triumphos,
Qualem tempora nec tulere prisca ,
Qualem nec sua venditavit ætas.
Terretur tamen insolens locorum
Aspris nominibus, rudesque contra
Luctatur fluvios diu : sed omnes
Moras vincit amor tui, nec ullus
Te propter labor arduus videtur.
Perge ergo veterum, BOLÆe, famam,
Et scripta , et decus, ut facis, tueri.
Junctis hoc precibus reposcit a te
Quidquid est hominum eruditiorum,
Quidquid est hominum politiorum,
Et sani ingenii, bonæque mentis.
Corvorum interea sinas cohortem
Te contra crocitare garrulorum.
Quid possunt aquilis nocere corvi?

Carolus ROLLIN,

Regius eloquentiæ professor. de Rollin, la seconde de Lenglet, et la troisième de Saint-Remi, et quelques pièces de vers de Fraguier assez médiocres, que Boileau avoit fait insérer dans une édition de ses cuvres faite sous ses yeux.

Σοφός ο πολ-
λά ειδώς φυά;
Μαθόντες δε, λάβροι
Παγγλωσσία, Κόρακες ώς,
Άκραντα γαρύετον,
Διός πρός όρνιχα Θείον.

Pind., ode II, Olymp.
Natura vatem sola facit : labor
Si quos per artem promovet improbuš,

Clamore nequicquam procaci

Rauca crepant crocitantque corvi Contra ministrum fulminis alitem.

ODE

IN EXPUGNATIONEM NÁMURCÆ. 1. Quis fonte sacro dulciter ebrium Repente doctus me furor abripit? Fallorne ? Castas en sorores

Ante oculos mihi Pindus offert.
Huc vos, Camænæ, dum lyra parturit
Sonora cantus, ferte citæ pedem :
Adeste, et arrectis modosque

Auribus ac numeros notate
Concussa pronis arboribus mihi
Jam sylva plaudit. Vos, jubeo, gravés
Silete venti : LUDOVICUM

Aggredior celebrare versu.
2. Audax volatu Pindarus arduo
Secare tractus ætheris invios,
Cætusque vulgares perosus,

Longe humiles fugiente penna
Terras relinquit. Tu, lyra, tu potès,
Si fida jussos reddideris sonos,
Audita sylvis montibusqué,

Threïcios superare cantus
3. Proh ! quanta moles surgit in æthera
Phoebusne murorum inclytus artifex,
Comesque Neptunus laboris,

Rupibus imposuere celsis Turres superbas ? Hinc Sabis, hinc Mosa Fluctus amicos consociare amant; Hostique inaccessas profundo

Gurgite, præcipitique fossa Tuentur arces. Ærea desuper

Centum e tremendis culminibus tonant
Tormenta, ferratasque torquent

Ignivomo procul ore mortes.
4. Hinc inde miles cedere nescius,
Ipsi nec impar viribus Herculi,
Muros coronans, fulgurantes

Aeria jaculator audax
Ab arce flammas, et crepitantia
Subjectum in hostem fulmina decutit.
Quin et dolosis terra celans

Undique visceribus paratos Erumpere ignes, ut propius subis, Infida rupto nempe sinu, vomit Repente Vulcanum latentem, et

Sulphureum reserat sepulchrum 5. NAMURCA, turres ante tuas ferox Hæreret olim Græcia plus decem Lustris, et incassum suorum

Funera mille ducum videret. At quis catervas innumerabiles Inter tumultus horrisonos trahens, Quis ille bellator propinquat,

Aggeribusque tuis ruinam
Minatur audax fulminea manu ?
Quos dat fragores ! Jupiter ipse adest,
Aut qui triumphatis superba

Montibus imposuit trophæa.
6. Agnosco frontem, lumina, regios
Vultûs honores : omnia LUDOVIX.
Jam cerno pallentem sub ipsis

Nassavium trepidare castris.
Frustra Batavus jam docili jugum
Cervice portans, et Leo belgicus,
Olimque germanæ feroces

Nunc humiles Aquilæ, britannis Servire Pardis accelerant. 7. Pavor, Quem sparsit ipso nomine LUDOVIX, Terrore concussos recenti

Cogit in auxilium remotas, Vocare gentes. Hos Tagus aurifer Mittit perustos solibus : hi domos Linquunt pruinosas, pigroque

Finitimas Boreæ paludes. 8. Repente sed quæ vis fera turgidos Irritat amnes ? Arva decembribus Mirantur exsangues Gemelli

Undique diluviis natare.

Ante ora sævis prædam aquilonibus
Perire messem strata gemit Ceres,
Urnisque nimbosis furentum

Mersa Hyadum sua regna plorat.
9. Laxate vestris fræna furoribus,
Imbresque, ventique, et populi, et duces;
Armate nos contra pruinas;

Colligite innumeras cohortes "
NAMURCA versis aggeribus tamen
In pulverem ibit : scilicet hac manu
Arces tremendas fulminante,

Oppida qua cecidere centum;
Qua, terror ingens, Cameracum ruit,
Pendensque celsa rupe Vesontio,
Limburgus, Hispanoque fastu

Ganda tumens, Ypra, Dola, Montes, 10. Non falsa vates auguror. En tremit Concussa moles : jamque sub ictibus Muri laborantes fatiscunt,

Præcipitemque trahunt ruinam. Mars rupe ab alta ferreus imminens, Fragore vasto mortiferos procul Eructat ignes : fæta flammis

Machina sulphureis repente
Sublata in auras, fulminis intimos
Quærit recessus; mox strepitu gravi
Videtur infernas relabens

Velle sibi reserare sedes.
11. Huc, o NAMURCÆ rebus in ultimis
Spes sola, linguis egregii duces,
Adeste, Nassavique prudens,

Tuque ferox Bavare : hinc licebit
Impune tutos post vada fluminis
Cuncta intueri. Terribiles minas
Murorum, et anfractus malignos,

Difficilesque aditus locorum Spectate : ut aspris rupibus impiger Reptando miles nititur; ut grave Cænum inter ac flammas, laborem

Dux operis Lopoïcus urget. 12. Inter procellas turbinis ignei, Cristam eminentem vertice regio Spectate, sidus Gallo amicum,

Hostibus at pariter timendum. Ut lucet, illuc scilicet omnibus Victoria alis advolat, aureos

Currus triumphalesque lauros