noscent Geloni, me peritus 50 discet Hiber Rhodanique potor.

absint inani funere neniae

luctusque turpes et querimoniae; compesce clamorem ac sepulcri mitte supervacuos honores.

CARMINUM

LIBER TERTIUS

1 Odi profanum volgus et arceo: favete linguis; carmina non prius audita Musarum sacerdos

virginibus puerisque canto.

5 regum timendorum in proprios greges,
reges in ipsos imperium est Iovis,
clari giganteo triumpho,

cuncta supercilio moventis.

est ut viro vir latius ordinet
10 arbusta sulcis, hic generosior
descendat in campum petitor,
moribus hic meliorque fama
contendat, illi turba clientium
sit maior: aequa lege necessitas
15 sortitur insignes et imos,

omne capax movet urna nomen.
destrictus ensis cui super inpia
cervice pendet, non siculae dapes
dulcem elaborabunt saporem,

20 non avium citharaeque cantus

somnum reducent. somnus agrestium
lenis virorum non humiles domos
fastidit umbrosamque ripam,

non zephyris agitata tempe.

25 desiderantem quod satis est neque
tumultuosum sollicitat mare,
nec saevus arcturi cadentis
impetus aut orientis haedi,

1, 9. esto

non verberatae grandine vineae

30 fundusque mendax, arbore nunc aquas

culpante, nunc torrentia agros
sidera, nunc hiemes iniquas.

[contracta pisces aequora sentiunt iactis in altum molibus: huc frequens 35 caementa demittit redemptor cum famulis dominusque terrae

fastidiosus: sed timor et minae scandunt eodem quo dominus, neque decedit aerata triremi et

40 post equitem sedet atra cura.j

quodsi dolentem nec phrygius lapis,
nec purpurarum sidere clarior
delinit usus, nec falerna

vitis achaemeniumque costum,

45 cur invidendis postibus et novo
sublime ritu moliar atrium?
cur valle permutem sabina
divitias operosiores?

2 Angustam amice pauperiem pati robustus acri militia puer condiscat et Parthos feroces vexet eques metuendus hasta

vitamque sub divo et trepidis agat

in rebus. illum ex moenibus hosticis matrona bellantis tyranni

prospiciens et adulta virgo

suspiret, eheu, ne rudis agminum 10 sponsus lacessat regius asperum tactu leonem, quem cruenta per medias rapit ira caedes.

dulce et decorum est pro patria mori: mors et fugacem persequitur virum,

2, 14. consequitur

15 nec parcit inbellis iuventae
poplitibus timidove tergo.
virtus repulsae nescia sordidae
intaminatis fulget honoribus,
nec sumit aut ponit secures
20 arbitrio popularis aurae.

virtus recludens inmeritis mori
caelum negata tentat iter via,
coetusque volgares et udam
spernit humum fugiente penna.

25 est et fideli tuta silentio

merces: vetabo, qui Cereris sacrum
volgarit arcanae, sub isdem
sit trabibus fragilemve mecum

solvat phaselon: saepe Diespiter 30 neglectus incesto addidit integrum; raro antecedentem scelestum deseruit pede Poena claudo,

3 Iustum et tenacem propositi virum
non civium ardor prava iubentium,
non voltus instantis tyranni
mente quatit solida, neque auster,

5 dux inquieti turbidus Hadriae,
nec fulminantis magna manus Iovis:
si fractus inlabatur orbis,
inpavidum ferient ruinae.

hac arte Pollux et vagus Hercules

10 enisus arces attigit igneas,
quos inter Augustus recumbens
purpureo bibit ore nectar.

hac te merentem, Bacche pater, tuae vexere tigres indocili iugum 15 collo trahentes; hac Quirinus Martis equis Acheronta fugit,

2, 28. fragilemque ante Bentleium

gratum elocuta consiliantibus

Iunone divis Ilion, Ilion fatalis incestusque iudex 20 et mulier peregrina vertit

in pulverem, ex quo destituit deos
mercede pacta Laomedon, mihi
castaeque damnatam Minervae
cum populo et duce fraudulento.

25 iam nec Lacaenae splendet adulterae
famosus hospes, nec Priami domus
periura pugnaces Achivos
hectoreis opibus refringit,

nostrisque ductum seditionibus
30 bellum resedit: protinus et graves
iras et invisum nepotem,
troica quem peperit sacerdos,

Marti redonabo; illum ego lucidas
inire sedes, ducere nectaris

35 sucos et adscribi quietis

ordinibus patiar deorum.

dum longus inter saeviat Ilion
Romamque pontus, qualibet exsules
in parte regnanto beati;

40 dum Priami Paridisque busto

insultet armentum et catulos ferae
celent inultae, stet Capitolium
fulgens, triumphatisque possit
Roma ferox dare iura Medis.

45 horrenda late nomen in ultimas
extendat oras, qua medius liquor
secernit Europen ab Afro,

qua tumidus rigat arva Nilus,

aurum inrepertum et sic melius situm, 50 cum terra celat, spernere fortior quam cogere humanos in usus omne sacrum rapiente dextra,

3, 21. qua Lachmannus

HORATIUS

23. damnatum ante Bentleium

4