Quae spirabat amores,

Quae me surpuerat mihi,

Felix post Cinaram, notaque et artium
Gratarum facies? Sed Cinarae breves
Annos fata dederunt,

Servatura diu parem

Cornicis vetulae temporibus Lycen,

Possent ut juvenes visere fervidi

Multo non sine risu

Dilapsam in cineres facem.

CARMEN XIV.

QUAE cura patrum quaeve Quiritium
Plenis honorum muneribus tuas,
Auguste, virtutes in aevum

Per titulos memoresque fastos

Aeternet, o qua sol habitabiles
Illustrat oras maxime principum ?
Quem legis expertes Latinae
Vindelici didicere nuper

Quid Marte posses. Milite nam tuo
Drusus Genaunos, implacidum genus,
Breunosque veloces, et arces
Alpibus impositas tremendis

Dejecit acer plus vice simplici;

Major Neronum mox grave proelium
Commisit immanesque Raetos
Auspiciis pepulit secundis,
Spectandus in certamine Martio,
Devota morti pectora liberae
Quantis fatigaret ruinis;

Indomitas prope qualis undas
Exercet Auster, Pleïadum choro
Scindente nubes, impiger hostium

25

Vexare turmas et frementem

Mittere equum medios per ignes.
Sic tauriformis volvitur Aufidus,
Qua regna Dauni praefluit Apuli,
Cum saevit horrendamque cultis
Diluviem meditatur agris,

Ut barbarorum Claudius agmina
Ferrata vasto diruit impetu
Primosque et extremos metendo

Stravit humum sine clade victor,

Te copias, te consilium et tuos
Praebente divos. Nam tibi, quo die
Portus Alexandrea supplex

Et vacuam patefecit aulam,
Fortuna lustro prospera tertio
Belli secundos reddidit exitus,
Laudemque et optatum peractis
Imperiis decus arrogavit.

Te Cantaber non ante domabilis

Medusque et Indus, te profugus Scythes

Miratur, o tutela praesens

Italiae dominaeque Romae.

Te fontium qui celat origines

Nilusque et Ister, te rapidus Tigris,
Te beluosus qui remotis

Obstrepit Oceanus Britannis,
Te non paventis funera Galliae
Duraeque tellus audit Hiberiae,
Te caede gaudentes Sigambri
Compositis venerantur armis.

CARMEN XV.

PHOEBUS volentem proelia me loqui
Victas et urbes increpuit lyra,

100

CARMINUM LIB. IV. CARM. XV.

Ne parva Tyrrhenum per aequor
Vela darem. Tua, Caesar, aetas
Fruges et agris rettulit uberes
Et signa nostro restituit Jovi
Derepta Parthorum superbis
Postibus, et vacuum duellis
Janum Quirini clausit, et ordinem
Rectum evaganti frena licentiae
Injecit, emovitque culpas,

Et veteres revocavit artes
Per
quas Latinum nomen et Italae
Crevere vires famaque et imperi
Porrecta majestas ad ortus
Solis ab Hesperio cubili.

Custode rerum Caesare non furor
Civilis aut vis exiget otium,
Non ira quae procudit enses

Et miseras inimicat urbes.

Non qui profundum Danubium bibunt
Edicta rumpent Julia, non Getae,
Non Seres infidive Persae,

Non Tanaïn prope flumen orti.
Nosque et profestis lucibus et sacris
Inter jocosi munera Liberi

Cum prole matronisque nostris,

Rite deos prius apprecati,
Virtute functos more patrum duces
Lydis remixto carmine tibiis

Trojamque et Anchisen et almae
Progeniem Veneris canemus.

Q. HORATII FLACCI

ARMEN SAECULARE.

5

10

PHOEBE silvarumque potens Diana,
Lucidum caeli decus, o colendi

Semper et culti, date, quae precamur
Tempore sacro,

Quo Sibyllini monuere versus
Virgines lectas puerosque castos
Dis quibus septem placuere colles
Dicere carmen.

Alme Sol, curru nitido diem qui
Promis et celas aliusque et idem
Nasceris, possis nihil urbe Roma
Visere majus.

Rite maturos aperire partus
Lenis, Ilithyia, tuere matres,
Sive tu Lucina probas vocari
Seu Genitalis.

Diva, producas subolem patrumque

Prosperes decreta super jugandis
Feminis prolisque novae feraci
Lege marita,

Certus undenos decies

per annos

Orbis ut cantus referatque ludos
Ter die claro totiesque grata

Nocte frequentes.

Vosque veraces cecinisse, Parcae,

Quod semel dictum est stabilisque rerum
Terminus servat, bona jam peractis
Jungite fata.

Di, probos mores docili juventae,

Di, senectuti placidae quietem,

Romulae genti date remque prolemque

Et decus omne!

Quaeque vos bubus veneratur albis
Clarus Anchisae Venerisque sanguis,
Impetret, bellante prior, jacentem
Lenis in hostem!

Jam mari terraque manus potentes
Medus Albanasque timet secures,

Jam Scythae responsa petunt, superbi
Nuper, et Indi.

55

Jam Fides et Pax et Honos Pudorque

Priscus et neglecta redire Virtus

Audet, apparetque beata pleno

Copia cornu.

Augur et fulgente decorus arcu

Phoebus acceptusque novem Camenis,
Qui salutari levat arte fessos

Corporis artus,

Si Palatinas videt aequus arces

Remque Romanam Latiumque, felix

Alterum in lustrum meliusque semper
Proroget aevum.

65

60