Page images
PDF
EPUB

865 Proderit hoc olim, quod non mansura futuris
Ardua marmoreo surrexit pondere moles.
Pulveris exigui sparget non longa vetustas
Congeriem bustumque cadet mortisque peribunt
Argumenta tuae. Veniet felicior aetas,

870 Qua sit nulla fides saxum monstrantibus illud,
Atque erit Aegyptus populis fortasse nepotum

Tam mendax Magni tumulo, quam Creta Tonantis.

um ein bidental, einen Ort, in den der Blitz eingeschlagen hat und der nach etruskischer Auguraldisziplin geheiligt ist, zu verehren. -865. futuris] dat. pl. masc. 867. non 1. vet.] die nächste Zukunft. - 871.

erit] videbitur.

[ocr errors]

P. PAPINIUS STATIUS

war geboren zu Neapel um 45 n. Chr. und starb um 96. Ohne wie es scheint besitzlos und daher geradezu abhängig von Domitian und vornehmen Herren zu sein, widmete er sich doch nicht allein der freien Muse, sondern verfaßte auch Gedichte auf Bestellung, in welchen daher die Phrase vorherrscht; dem Domitian gegenüber erscheint er als charakterloser Schmeichler. Beim Publikum fanden seine Gedichte, welche er vorlas, großen Beifall, ohne ihm sonderlichen materiellen Gewinn zu bringen; vgl. Juvenal 7, 82 ff.:

Curritur ad vocem iucundam et carmen amicae
Thebaidos, laetam cum fecit Statius urbem
Promisitque diem: tanta dulcedine captos

Afficit ille animos tantaque libidine vulgi
Auditur; sed cum fregit subsellia versu,
Esurit.

Nicht ganz 2 Bücher welche die ganze Ge

Sein umfangreichstes Werk ist die Thebais, ein Epos in 12Büchern, welches den Krieg der Sieben gegen Theben behandelt; St. brauchte 12 Jahre zur Ausarbeitung. wurden vollendet von einer Achilleis, schichte des Achilles erzählen sollte. Ansprechender als diese rhetorisch gekünstelten, wegen der langen Reden und der mythologischen Gelehrsamkeit wenig genießbaren Produkte sind die Silvae, 32 Gelegenheitsgedichte in 5 Büchern, rasch konzipiert und ausgearbeitet, in mannigfacher Beziehung ein anschauliches Bild der Zeit- und Kulturverhältnisse gewährend.

Silv. 2, 2.

Villa Surrentina Pollii Felicis.

Est inter notos Sirenum nomine muros
Saxaque Tyrrhenae templis onerata Minervae
Celsa Dicarchei speculatrix villa profundi,
Qua Bromio dilectus ager collesque per altos
5 Uritur et praelis non invidet uva Falernis.
Huc me post patrii laetum quinquennia lustri,
Cum stadio iam pigra quies canusque sederet
Pulvis, ad Ambracias conversa gymnade frondes,
Trans gentile fretum placidi facundia Polli
10 Detulit et nitidae iuvenilis gratia Pollae,
Flectere iam cupidum gressus, qua limite noto
Appia longarum teritur regina viarum.
Sed iuvere morae. Placido lunata recessu

Hinc atque hinc curvas perrumpunt aequora rupes.
15 Dat natura locum montique intervenit unda,
Litus et in terras scopulis pendentibus exit.
Gratia prima loci, gemina testudine fumant
Balnea et e terris occurrit dulcis amaro

Lympha mari. Levis hic Phorci chorus udaque crines 20 Cymodoce viridisque cupit Galatea lavari.

Ante domum tumidae moderator caerulus undae

2, 2. 1. Bei Surrentum sollen die Sirenen ihren Sitz gehabt haben; auf dem unweit von S. gelegenen promunturium Minervae (bei welchem die Inselgruppe der Sirenussae lag) stand ein alter Tempel der Minerva, welche von altersher besonders in Etrurien (= Tyrrhenien) verehrt wurde. 3. Dicaearchia] griech. Name von Puteoli bei Neapel. 4. Bromius] Beiname des Bacchus, Liber. 6. quinq. st. ludos quinquennales. 8. Zu Nicopolis am ambracischen Meerbusen fanden fünfjährige Kampfspiele statt, welche Augustus zum Andenken an den Sieg bei Actium gestiftet hatte. 9. gentile] weil Statius aus Neapel

-

stammte.

[ocr errors]
[ocr errors]

17. testudo] Gewölbe, gewölbte Grotte. 21. Vor dem Landhaus steht ein Tempel des Neptun, unweit davon, v. 24, ein T.

des Hercules.

Excubat, innocui custos laris; huius amico
Spumant templa salo. Felicia rura tuetur
Alcides; gaudet gemino sub numine portus:
25 Hic servat terras, hic saevis fluctibus obstat.
Mira quies pelagi: ponunt hic lassa furorem
Aequora et insani spirant clementius austri,
Hic praeceps minus audet hiems nulloque tumultu
Stagna modesta iacent dominique imitantia mores.
30 Inde per obliquas erepit porticus arces,

Urbis opus, longoque domat saxa aspera dorso.
Qua prius obscuro permixti pulvere soles
Et feritas inamoena viae, nunc ire voluptas:
Qualis, si subeas Ephyres Baccheidos altum
35 Culmen, ab Inoo fert semita tecta Lechaeo.
Non, mihi si cunctos Helicon indulgeat amnes
Et superet Piplea sitim largeque volantis
Ungula se det equi reseretque arcana pudicos
Phemonoe fontes vel quos meus auspice Phoebo
40 Altius immersa turbavit Pollius urna,

Innumeras valeam species cultusque locorum
Pieriis aequare modis. Vix ordine longo
Suffecere oculi, vix, dum per singula ducor,
Suffecere gradus. Quae rerum turba! locine

45 Ingenium an domini mirer prius? haec domus ortus.
Aspicit et Phoebi tenerum iubar; illa cadentem
Detinet exactamque negat dimittere lucem,

Cum iam fessa dies et in aequora montis opaci

-

31. domat] die wilden Felsen sind gleichsam zum zahmen Fundament der Halle gemacht. 34. Ephyra] alter Name von Corinth; Ino Leucothea] eine Meeresgöttin. — 37. Piplea] eine Musenquelle; Pimpleia war ein Ort in der den Musen heiligen Landschaft Pierien nördlich vom Olymp. 38. equi] Pegasi, dessen Huf eine Quelle auf dem Helicon aus dem Boden schlug. 39. Phem.] eine Tochter des Apollo, Priesterin und begeisterte Prophetin zu Delphi. pudicos f.] Quellen der Poesie, welche bisher dem Publikum nicht zugänglich waren. 40. urna] um damit den Strom der Begeisterung und Poesie zu schöpfen.

[ocr errors]
[ocr errors]

Umbra cadit vitreoque natant praetoria ponto.
50 Haec pelagi clamore fremunt, haec tecta sonoros
Ignorant fluctus terraeque silentia malunt.

His favit natura locis, his victa colenti
Cessit et ignotos docilis mansuevit in usus,

Mons erat hic, ubi plana vides; et lustra fuerunt,
55 Quae nunc tecta subis; ubi nunc nemora ardua cernis,
Hic nec terra fuit. Domuit possessor et illum
Formantem rupes expugnantemque secuta

Gaudet humus. Nunc cerne iugum discentia saxa
Intrantesque domos iussumque recedere montem.
60 Iam Methymnaei vatis manus et chelys illa
Thebais et Getici cedat tibi gloria plectri:
Et tu saxa moves, et te nemora alta secuntur.
Quid referam veteres ceraeque aerisque figuras ?
Si quid Apellei gaudent animasse colores,
65 Si quid adhuc vacua, tamen admirabile, Pisa
Phidiacae rasere manus, quod ab arte Myronis
Aut Polycleteo iussum est quod vivere caelo,
Aeraque ab Isthmiacis auro potiora favillis,
Ora ducum ac vatum sapientumque ora priorum,
70 Quos tibi cura sequi, quos toto pectore sentis,
Expers curarum atque animum virtute quieta
Compositus semperque tuus. Quid mille revolvam
Culmina visendique vices? sua cuique voluptas
Atque omni proprium thalamo mare, transque iacentem
75 Nerea diversis servit sua terra fenestris :

Haec videt Inarimen, illinc Prochyta aspera paret;
Armiger hac magni patet Hectoris, inde malignum

49. praetoria] die palastähnlichen Villen. 58. iugum] Gehorsam. 59. intrantes] sc. locum saxorum. — 60. Meth. v.] Arion aus Methymna auf Lesbos; ch. Th. die Leier des Amphion. 61. Geticus für thracisch die Leier des Orpheus. 62. tu] Pollius, der all dies geschaffen hat. 68. Isthm. fav.] vom Brand Corinths; das aes Corinthium. omni] suum cuique; mare= prospectus maris; iacentem Ner. = = placidum mare. 76. Inarime, gewöhnlich Aenaria, j. Ischia. 77. arm.

[ocr errors]
[ocr errors]

74.

« PreviousContinue »