Page images
PDF
EPUB

Berichtigungen und Zusäge.

p. 21. Auch das einfache opinor kommt so vor: Cic. Verr. II. I. 20, 54. Eigenthümlich heißt es ibd. 10, 28 Cum Dio

[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][merged small]

opinor, cum haec fierent, tum vos audiretis, wo der Inhalt der Vordersäge noch einmal kurz hinter opinor zusammens gefasst ist.

Credo findet sich auch an erster Stelle des Nachsages Cie. 1. c. 11, 31.

p. 31. Mit tamen profecto lässt sich vergleichen Cic. Verr. II. 1. 20, 54 Si in eas (urbes) vi cum exercitu imperioque invasisses, tamen, opinor, quae signa ex his urbibus sustulisses Romam in publicum deportasses; nicht aber Stellen wie Ovid. Heroid. 11, 63 Mortua, crede mihi, tamen ad tua verba revixi, wo crede mihi zum Vordersaße gehört (,,Wiewol ich in Wahrheit schon todt war“). p. 60 (§. 42). Aehnlich findet sich quid abest quin im Nachs. Liv. XXXV. 16, 11 nam si, quod aliquando servierunt, ius post tot saecula adserendi eos in servitutem faciet, quid abest quin actum nobis nihil sit, quod a Philippo liberavimus Graeciam?

p. 67 (§. 50). Ovid. Heroid. 16, 341 Tot prius abductis, ec quae repetita per arma est? (ft. certe nulla).

p. 69. 79. Parumne findet sich im Nachsaße Cic. Verr. II. I. 10, 27 Verum, si causam cognosci opus est, parumne cognita est?

[ocr errors]
[ocr errors]

p. 79. Ein drittes Beispiel für tamen ? im Nachs. findet fich noch Cic. p. Rosc. Comoed. 13, 39 Quid? si tandem planum facio tamen diutius illudere viri optimi existimationi, Q. Roscii, audebit? (L. tamenne), wo zugleich die Form des Vordersages bemerkenswerth ist. (Doch findet fich dies Quid? si tandem noch in derselben Rede 3, 8 und 6, Wichert, lat. Stillehre. I. 33

19.)

[ocr errors]

Ovid.

p. 89 (§. 62). Aehnlich aut ego non novi aut Heroid. 18, 189 u. a. p. 142. Ein anderes Beispiel für deinceps im Uebergange ist Cic. Off. II. 21, 72 Sed quoniam de eo genere beneficiorum dictum est, quae ad singulos spectant, deinceps

de iis, quae ad universos quaeque ad remp. pertinent,

disputandum est.

p. 153. Eine sehr seltene Gegenüberstellung ist ut semel

protinus Ovid. Heroid. 19, 177 ut semel Idaeus Lacedaemona venit adulter, cum praeda rediit protinus ille saa. p. 156. Das Consecutivverhältniß bezeichnet actutum im Nachsage Symmach. Epist. I. 1 med. Scio te simulatque haec legeris, actutum poetica plectra moturum. p. 194 3. 20 v. oben lies oder das Futurum. P. 196.

Mit Phaedr. 1. c. lässt sich vergleichen: Ovid. Heroid. 11, 39 quas mihi non herbas, quae non medicamina nutrix attulit -!

p. 225 3. 10 v. oben lies dum interea.

p. 235. Bemerkenswerth sind noch Beispiele wie Cic. Off. III. 17, 69 Quod (ius) civile, non idem continuo gentium, quod autem gentium, idem civile esse debet (al. 1. non cont. idem), wo sich der Ausdruck der Incongruenz mit dem der logischen Folge im Nachs. vereinigt vorfindet

Off. III. 29, 106 Itaque, nervosius qui ista disserunt, solum audent malum dicere id, quod turpe sit; qui autem remissius, ii tamen non dubitant summum malum dicere ist vielleicht richtiger iidem tamen zu schreiben, wonach sich unser Zweifel erledigen würde. Wenigstens ist qui, is tamen eine gleichfalls ungewöhnliche Gegenüberstellung. p. 247. nonne tamen findet sich im Nachs. Cic. Verr. III. 39, 88. p. 255. Ohne unsere Ansicht über Quintil. II. 14, 4 zurückzunehmen, wollen wir hier doch in Bezug auf Spalding's Auffassung erwähnen, daß es allerdings hie und da Stellen giebt, an denen nach Vorausschickung zweier Vordersäße der Nachsaß nur dem legten entspricht, wie Liv. XXX. 4, 4 legati Romani vetitos se reverti ad imperatorem aiunt, nisi certum responsum detur. Proinde, seu ipsi staret iam sententia, seu consulendus Hasdrubal et Carthaginienses essent, consuleret, wo hinter sententia etwa responsum daret oder etwas Aehnliches erwartet wird.

p. 310 (§. 210). Ist im Vordersage von dritten Personen die Rede, was in diesem Falle selten ist, so scheint nicht videto ne, vidento ne, sondern videat ne, videant ne im Nachs. gebräuchlich gewesen zu sein. Cic. Off. III. 29, 106 Sed si

hoc sibi sumunt, nullam esse fidem, quae infideli data sit,
videant ne quaeratur latebra periurio (vgl. Terent. Andr.
V. 4, 16 Videat, qui siet). Ob das mehr pathetische viderit,
viderint (vgl. Cic. Orat. I. 58, 246. Terent. Adelph. III.
3, 82. Virg. Aen. 10, 743. Ovid. Heroid. 12, 209. Met.
9, 519. Trist. V. 2, 39. Fast. 2, 779. Senec, de benef.
II. 14, 3) jemals in dieser Weise vorkommt, ist mehr als
zweifelhaft, zumal sich an dasselbe weder ne noch quam anzus
schließen pflegt.

-

p. 315. Eine vierte doch sehr seltene Form zurück-
weisender Responsion kann man die corrective nennen, bei
der der Nachsaß durch imo vero eingeführt wird: Cic. Off. III.
30, 110 Nam quod aiunt, quod valde utile sit, id
fieri honestum: imo vero esse, non fieri (h. e. dicere
debent).

p. 347. Dem Non, quia, idcirco u. ähnl. entspricht An,
quia idcirco ? Cie. Verr. II. I. 34, 88 u. a.

-

p. 409 3. 8 v. oben lies §. 167.

p. 459. Die Formel melius aequius Cic. Off. III. 15, 61
ist wohl nur ungenau citirt; genauer wäre aequius melius.
Vollständiger heißt es: Topic. 17, 66 quod aequius melius;
p. Rosc. Comoed. 4, 11 quantum aequius melius, id dari.
Jedenfalls haben wir hier nur ein Beispiel cumulativen, nicht
parataktischen Asyndetons vor uns, statt aequius eoque melius.
p. 503 3. 2 v. unten ist das Beispiel aus Senec. ad Marc.
zu streichen.

Speciell besprochene und zum Theil abweichend
beurtheilte oder emendirte Stellen.

Cicero p. Rosc. Amer. 24, 66 (p. 406-408) Verr. 1.
14, 40 (p. 197). II. 26, 64 (p. 441). V. 8, 19 (p. 73).
V. 65, 168 (p. 293). Philipp. II. 26, 64 (p. 243). XIII.
10, 22 (p. 36). p. Fonteio. 6, 11 (p. 41). p. Plancio 8, 80
(p. 485). 38, 93 (p. 71). p lege agraria II. 28, 77
(p. 73). p. Cluent. 5, 14 (p. 488). 44, 123 (p. 87, 88).
p. Sestio 47, 100 (p. 164). 69, 144 (p. 471). in Va-
tinium 15, 35 (p. 93). in Pison. 29, 72 (p. 444). p.
Rab. Post. 8, 19 (p. 181 Not.). p Milon. 34, 93 (p. 263.
264). p. Red. ad Quirit. 7, 16 (p. 165). p. domo 3, 81
(p. 73).

Orat. 1. 7, 28 (p. 356). 17, 77 (p. 87). 23, 108
(p. 413). 50, 216 (p. 259). II. 86, 354 (p. 435). III.

-

6, 21 (p. 264). Brut. 67, 236 (p. 224. 404). d. opt.
gener. oral. 3, 8 (p. 322). 4, 11 12 (p. 322. 323).
Off. I. 24, 84 (p. 396). III. 29, 106 (p. 514). 30,
110 (p. 515). Legg. I. 12, 34 (p. 180). 13, 38 (p. 234).
II. 4, 9 (p. 169). III. 19, 45 (p. 405). Tusc. I. 22, 50
(p. 53). 34, 82 (p. 54). 34, 84 (p. 292. 293). 43, 103
(p. 435). V. 41, 119 (p. 197. 198). Fin. l. 6, 19 (p. 171).
III. 15, 50 (p. 366). IV. 15, 41 (p. 25). Divin. I. 50, 113
(p. 318. 319). 53, 121 (p. 413). II. 39, 83 (p. 56).
44, 92 (p. 488). N. D. I. 43, 121 (p. 235). III. 2, 5
(p. 483). 19, 49 (p. 193). Acad. I. 1, 3 (p. 444). II.
8, 26 (p. 72). 20, 65 (p. 200). 30, 96 (p. 130). 30,
97 (p. 88).

ad Fam. IV 9, 4 (p. 86). 14 init. (p. 309). VII.
5, 1 (p. 88). VIII. 1, 4 (p. 459.) 8, 2 (p. 254). ad
Attic. IX. 10, 6 (p. 307).

Cornificius (Auct. ad Herenn.) III. 18, 31 (p. 176). IV.
31, 42 (p. 160). 46, 59 (p. 186).
Caesar b civil. 3, 28 (p. 253).

Hirtius b. Alex. 70 (p. 321). b. Afric. 66 (p. 334).
Sallustius b. Jugurth. 41, 3 (p. 156). b. Catil. 20, 12
(p. 243).

28, 4

Varro R. Rust. init. (p. 301 Not.). I. 2, 23 (p. 257).
Livius II. 54, 5 (p. 180). V. 6, 7 (p. 175). VI. 26, 5
(p. 124). 37, 1 (p. 221 Not.). VII. 33, 2 (p 499).
VIII. 9, 12 (p. 134). XXI. 10, 1 (p. 210 Not.).
(p. 207). XXII. 30, 1 (p. 135). 39, 7 (p. 197). 55, 8
(p. 356). XXIII. 17, 4 (p. 133). 26, 4 (p. 176). XXIV.
37, 11 (p. 278). 39, 9 (p. 27). XXVIII. 41, 11 (p. 200).
XXIX. 17 med. (p. 327 Not.). XXX. 42, 7 (p. 126).
XXXIV. 2, 11 (p. 216). XXXV. 25 (p. 210. 211 Not.).
XXXVII. 24 (p. 212). XL. 35, 14 (p. 181). 50, 2 (p. 135).
XLII. 15, 1 (p. 116). 15, 10 (p. 116 Not.).

Justin. 2, 4 (p. 216). 6, 2 (p. 241). 12, 8 f. (p. 281).
22, 3 (p. 206). 38, 5 (p. 176).

Sueton. de illustr. gramm. 23 (p. 252).

Tacitus Ann. 3, 12 (p. 309). 4, 53 (p. 163).

6, 19

(p. 211). 14, 36 (p. 139). 15, 11 (p. 253). Histor.
1, 2 (p. 458). 1, 7 (p. 207). 2, 25 (p. 207).
(p. 95). 5, 10 (p. 95). Germ. 18 init. (p. 255).
Florus I. 1, 16 (p. 248 Not.). II. 2, 4 (p. 249).
(p. 155). III. 5, 8 (p. 231). 8, 4 (p. 210).
(p. 214, 216. 217. 404). 21, 12 (p. 183). IV.
(p. 237). 12, 47 (p. 213).

3, 78

2, 21

20, 3

2, 81

Velleius II. 129, 3 (p. 255).

Val. Maximus II. 9, 9 (p. 224). V. 1 Ext. 2 (p. 198 Not.).
Quintil. I. 1, 11 (p. 278). 2, 11 (p. 293). 3, 15 (p. 198).
II. 14, 4 (p. 254). 18, 5 (p. 319). IV. 1, 22 (p. 184).
2, 95 (p. 248. 409). 3, 13 (p. 156). V. 10, 88 (p. 200).
VII. 1, 34 (p. 171). VIII. 2, 4 (p. 186). X. 1, 56 (p. 35).
Celsus Praef. 1, p. 10 ed. Kraus. (p. 240).
Plinius epist. I. 12, 2 (p. 280).
Lactantius II. 1, 18 (p. 223).
(p. 248 Not.).

2, 7 (p. 155). 8, 49

Minuc. Felix Octav. 21, 15 (p. 352).

Plautus Amph. III. 2, 12 (p. 222). V. 1, 39 (p. 367).

Capt. II. 3, 57 (p. 257).
Mostell. I. 2, 48 (p. 175).
Stich. IV. 1, 49 (p. 490).
Lucretius 1. 593 (p. 187).

Curcul. V. 2, 47 (p. 368).
Pseudol. I. 3, 46 (p. 227).
Trucul. II. 7, 12 (p. 405).
617 (p. 126). 625 (p. 118).

II. 24 (p. 273). 391 (p. 222). VI. 621 (p. 238).
Virgil. Georg. I. 199 (p. 169 Not.).

Horatius Od. IV. 4, 65 (p. 403). Epist. I. 6, 3 (p. 202).

II. 2, 90 (p. 64). A. Poet. 263 (p. 397).

Tibull. I. 4, 27 (p. 403). IV. 2, 7 (p. 105).

Ovid. Met. V. 54 (p. 252).

Phaedrus App. II. 25, 1 (p. 168).

« PreviousContinue »