Page images
PDF
EPUB
[blocks in formation]

§ 1-24. de hereditatibus quae ab intestato I. de hereditatibus quae ab intestato defer. deferuntur.

II. de legitima agnatorum successione.
III. de SC. Tertulliano.

IV. de SC. Orphitiano.

(cf. § 18-38.) V. de successione cognatorum.
VI. de gradibus cognationis.
IX. de bonorum possessionibus.
VII. de successione libertorum.

§ 25-38. de bonorum possessionibus. § 39. de libertorum bonis.

§ 40-54. de bonis civium Rom. libertorum. § 55-73. de bonis Latinorum libertorum. §74-76. de bonis eor. qui dedicitiorum n. s.

VIII. de assignatione libertorum.

§ 77-87. de reliquis successionibus X. de acquisitione per arrogationem.

[blocks in formation]

$110-114. de ad stipulatoribus.

XX. de fideiussoribus.

§ 115-27. de sponsoribus, fideprom. fidei.
§ 128-134. de litterarum obligatione. XXI. de litterarum obligatione.
§ 135–162. de obligationibus ex consensu. XXII. de consensu obligatione.
($ 139–141.) XXIII. de emptione et venditione.
(S 142-147.) XXIV. de locatione et conductione.
(S 148-154.) XXV. de societate.

[blocks in formation]

§ 69–74. quod cum eo contractum est qui VII. quod cum eo qui in aliena potestate in aliena potestate est.

§ 75-79. de noxalibus actionibus.

$80.de obligationum ab his personis q.in manu mancipiove sunt contractarum effectu.

§ 81?

est negotium gestum esse dicetur. VIII. de noxalibus actionibus.

IX. si quadrupes pauperiem fecisse dicetur.

§ 82-87. de his per quos agere possumus. X. de his per quos agere possumus. § 88-102. de satisdationibus.

§ 103-109. de legitimis iudiciis et quae imperio continentur.

§ 110-113. de perpetuis et temporalibus actionibus, et quae ad heredes et in heredes transeunt.

§ 114. an omnia iudicia absolutoria?

§ 115-125. de exceptionibus.

§ 126-29. de replicationibus, duplic. etc.

§ 130-137. de praescriptionibus.

§ 138-170. de interdictis.

§ 171-182. de poena temere litigantium.
§ 183-87. de in ius vocando et de vadim.

XI. de satisdationibus.

XII. de perpetuis et temporalibus actionibus, et quae ad heredes vel in heredes transeunt.

XIII. de exceptionibus.
XIV. de replicationibus.

XV. de interdictis.

XVI. de poena temere litigantium.
(XVI. § 3.)

XVII. de officio iudicis.

XVIII. de publicis iudiciis.

II. TABULA

systematis Institutionum Gai et Iustiniani in suos articulos redacti comparationem exhibens.

1. De iure gentium et civili.

Praecognita.

1. De iustitia et iure (Inst. I. tit. I.)
Iustitia. Iurisprudentia. Iuris praecepta.
Huius studii II positiones: publicum et privatum.
Ius privatum tripertitum est:

II. de iure naturali et gentium et civili (II.) lus naturale est quod nat. omnia animalia docuit (II. pr.). Ius autem civile vel gentium ita dividitur: Omnes populi partim suo proprio, partim communi omnium hominum iure utuntur ($1.) et populus itaque Rom. partim suo proprio, partim communi omn, hominum iure utitur. Constant autem iura ex legibus, plebiscitis, senatusconsultis, constitutionibus Princ., magistratuum edictis, resp. prudentium (G. § 2-7)

Constat autem ius nostrum aut ex scripto aut ex non scripto. 1. scriptum ius est lex, plebiscita, senatusconsulta Principum placita, magistratuum edicta, responsa prudentium (§ 3—8.) 2. ex non scripto ius venit quod usus comprobavit (§ 9.) de origine et natura harum divisionum ($ 10. 11.)

II. Omne autem ius quo utimur vel ad personas pertinet, vel ad res, vel ad actiones (s 8.)

Sed prius videamus de personis

III. Omne autem ius quo utimur vel ad personas pertinet, vel ad res, vel ad actiones (II. 12.)

Ac prius de personis videamus.

I. IUS QUOD AD PERSONAS PERTINET. (Comm. I.)

Et quidem summa divisio de iure personarum haec est, quod

I. Omnes homines aut liberi sunt aut ser vi (Gai § 9. Inst. tit. III. pr.) servitutis definitio, nomen, origo (III. I—4.)

rursus liberorum hominum alii ingenui sunt, alii libertini (Gai § 10. Inst. III. 5.) 1. ingenui sunt qui libere nati sunt (G. § 11. Inst. IV.)

2. libertini sunt qui ex iusta

quando quis ingenuus nascatur IV. cit. servitute manumissi sunt. (G. § 11. Inst. V.) de origine et de modo manumissionis. (V. 1. 2.) Rursus libertinorum tria sunt genera: nam aut cives Romani, aut Latini, aut dediticiorum numero sunt (§ 12—17. 22.) Quod de aetate servi requiritur L. Aelia S. introductum (§ 18–21.) Latini nec test. facere nec ex testamento capere poss. (s 23—24.) Pessima libertas eorum est qui dediticiorum num. s. (§25—27.) Latini multis modis ad civitatem Roman. perveniunt (§ 28—35.)

Libertinorum autem statum, antea tripertitum, duabus constit. emendavimus, et omnes libertos civitate R. donavimus (V. 3.) Non tamen cuicumque volenti manumittere licet (G. § 36. Inst. VI. pr.); nam 1. Lex Aelia Sentia impedit libertatem (G. 37–41. 47. Inst. VI.)

2. Lege Furia certus modus in servis testamento manumittendis est
constitutus (8 42—46.)
quem tollendum esse censuimus (tit. VII.)

Sequitur de iure personarum alia divisio (G. 48. Inst. VIII. pr.); nam

II. Quaedam persona e sui iuris sunt, quaedam alieno iuri subiectae.

Rursus earum person. quae alieno iuri subiectae s. aliae in potestate, al. in manu, aliae in mancipio sunt ($49.)

Rursus earum person. qu. alieno iuri subi. sunt aliae in potestate parentum, aliae in pot. dominorum sunt (VIII. pr.)

Videamus nunc de iis quae alieno iuri subiectae sunt ($ 50. VIII. pr.)

1. in potestate sunt a) servi dominor. (§ 52. 54.) | 1. in pot. dominorum s. servi (§1.) (in quos tamen non licet supra modum saevire $ 53. VIII. 2.) 2. in pot. parentum s.

b. item liberi nostri quos

(1) ex iustis nuptiis procreavimus (§ 55. IX. pr.)

iustae nuptiae vero contrahuntur inter cives Romanos

liberi quos

et cum quibus conubium est (§ 56.57.) | secundum praecepta legum (X. pr.).
non omnes autem nobis uxores ducere licet ($ 58-64. X. 1–12.)

(2) aliquando evenit, ut liberi non statim ut nati s., sed postea in pot. redigantur
causae probatione etc. (§ 65-96.) | legitimatione (X. 13.)

(3) in potestate sunt et hi quos adoptamus (§ 97–107. XI.), quod duobus modis fit: aut populi auctoritate, aut imp. mag. | aut principali rescripto aut imperio mag.

2. in manu nostra sunt feminae tantum ($ 108-109.)

in m. conveniebant usu, farreo, coemtione ($ 110-114.) coemtio etiam fiduciae causa fit ($ 114-115 b.)

3. in mancipio sunt liberorum personae mancipatae

et quomodo ea res agatur ($116—122.)

Videamus nunc quibus modis ii qui al. iur. subiecti sunt eo iure liberentur ($124. XII.pr.) (et quidem servi quemadmodum potestate liberentur, superius exposuimus.)

Hi vero qui in potestate parentis sunt sui iuris fiunt aut mortuo eo, aut ab hostibus capto; aut emancipatione, aut si in adoptionem dentur etc. (§ 127–135 a. XII. pr. §1—10.) Quae in manu sunt, remancipatione (§ 137.)

qui in causa mancipii sunt, manumissione ($ 138—41.)

III. Transeamus nunc ad aliam divisionem. nam ex his personis quae in potestate (manu mancipio) non sunt, quaedam vel in tutela sunt vel in curatione, quaedam neutro iure tenentur. Ac prius dispiciamus de his (A.) qui in tutela sunt (§ 142. XIII. pr.)

tutelae et tutorum definitio XIII. § 1. 2. 1. permissum est itaque parentibus testamento dare tutores liberis masculis impuberibus, feminis etiam nubilibus($ 144-49.) | impuberibus (XIII. §3—5.) uxori in manu etiam tutoris optio dari potest (§ 148-54.)

2. quibus test. t. datus non est,

qui dari tutores testamento possunt (XIV.) iis ex L. XII agnati sunt legitimi tutores (S 155. 164. XV. pr. § 2.)

3.)

sunt autem agnati per virilis sexus personas cognatione iuncti (§ 156. XV. 1.) Sed agnationis quidem ius capitis deminutione perimitur (S 158. XV. Est autem capitis diminutio prioris status permutatio ($ 159. XVI. pr.) eaque tribus modis accidit, aut maxima est, aut minor, aut minima (§ 159–163. XVI.) Ex eadem L. XII tab. libertorum tutela ad patronos pertinet (§ 165. XVII.)

[cf. § 166.] De legitima parentum tutela (XVIII.)

Exemplo patronorum etiam fiduciariae tutelae receptae sunt (§ 166. 167. XIX.)
Legitimi tutores feminarum tut. in iure cedere p. (§ 168–72.)

Ex certis causis legibus permissum in

tutoris locum alium petere ($ 173–184.)

3. Si nullus omnino tut. sit, datur ex L. Atilia, Iulia et Titia (§ 185–87. XX.) Ex his apparet, quot sint species tutorum (s 188.)

Inter impuberum et mul. tutelam sane multum interest (S 189-93.)

de auctoritate tutorum (XXI.)

Pupilli pupillaeque tutela liberantur, cum puberes esse coeperunt, et aliis compluribus modis (XXII.)

Tutela autem liberantur, mulieres quidem iure III liberorum etc. (§ 194. 195.) masculi quando puberes esse coeperint (§ 196.) B. Curatores accipiunt masculi puberes usque ad XXV. an nu m (§ 197. XXIII.)

item furiosi, prodigi et all. (XXIII. 3—6.)

[ocr errors]

De satisdatione tutorum vel curatorum (§ 199. 200. XXIV.)

De excusationibus tutorum vel curatorum (XXV.)
De suspectis tutoribus vel curatoribus. (XXVI.)

II. IUS QUOD AD RES PERTINET. (Comm. II. III.) A. De rerum divisione, et quomodo sing. res acquirantur. Modo videamus de rebus. quae vel in nostro patrimonio sunt, vel extra nostrum patrimonium habentur (G. II. § 1. Inst. II. tit. I. pr.)

I. Summa itaque rerum divisio est: quod aliae sunt divini iuris, aliae humani iuris (§ 2.)

I. quaedam enim naturali iure s. communia omnium, quaedam publica, qu. universitatís, qu. nullius, pleraque singulorum (I. pr.) 1. communia, publica, universitatis (§1–6.) 2. nullius: sacrae, religiosae, sanctae ($ 7-10.)

1. divini iuris: sacrae et religiosae (s 3—7.), sanctae quoque quodammodo (§ 8.)

2. humaniiur. plerumque alicuius in bonis s. (§ 9.) et sunt aut publicae aut privatae (§ 10. 11.)

Singulorum autem hominum multis modis res fiunt:

(a) aut iure naturali (b) aut i. civili (I. §11.), et naturali quidem iure: [$ 66-69.] 1. occupatione, ab hostibus cap., inventione, partu animal. (§ 12—19.) [70-72.] 2. alluvione, insula in flumine nata, alveo derelicto (§ 20-24.) [§ 79.] 3. nova specie facta, intextione, confusione, tigno iuncto (§ 25—29.) [73-78.] 4. solo cedit superficies, planta. item et scriptura, pictura (§ 30—34.) 5. et fructus percepti (§ 35-38.) 6. et thesaurus (§ 39.) 8. iactus missilium etc. (§ 46-48.)

[§ 19. 65.] 7. traditio (§ 40-45.)

II. Quaedam praeterea res corporales sunt, quaedam incorporales (G. § 12-14. Inst. tit. II.)

incorporalium numero sunt et iura praediorum urbanorum et rusticorum (§ 14. II.3.):

De servitutibus (tit. III.)

De usufructu, usu, habitatione (IV. v.)
(de hereditate antem et de obligat. suis locis proponemus V.6.)

III. Omnes res aut mancipi s. aut nec mancipi (§ 15—18.)
Magna autem differentia est mancipi rerum et nec m. (§ 19.)

1. res nec mancipi nuda traditione alienari possunt (§ 19—21.)
2. mancipi res mancipatione et in iure cessione (§ 22 — 27.)
incorporales res traditionem non recipiunt (§ 28.)

iura praediorum, ususfr. in iure cedi possunt (§ 29—33.) hereditas in iure cessionem tantum recipit (§ 34—37.) obligationes vero nihil eorum recipiunt (§ 38. 39.) [Sequitur, ut admoneamus apud peregrinos quidem unum esse dominium; apud cives duplex. nam si rem mancipi tantum tradidero, in bonis quidem fit (§ 40. 41.), ex iure Quir. veio eo tantum quod:] 3. omnes res acquir. usucapione (§ 41-61.) singulatim usucapione pro herede (§ 52-58.) et usureceptionibus (§ 59-61.)

[Modo videamus quibus modis iure civili res acquiruntur V. 6]:

Deusucapionibus et L. T. praescr. (VI.)

de rebus a fisco emtis (VI. 14.)

Est et aliud genus acquisitionis, donatio (VII.)

(Accidit aliquando, ut qui dominus sit alienandae rei potestatem non habeat et qui dominus non sit alienare possit (Gai § 62–64. Inst. VIII. pr. § 1.))

Ergo ex his apparet quaedam naturali iure

alienari, quaedam civili (§ 65.) Naturali quidem iure (praeter ea quae traditione acquiruntur)

1. occupatione, ex hostibus capione (§ 66-69.)

« PreviousContinue »