Page images
PDF
EPUB

magna pars in iis civitatibus FOEDERIS SUI (x) libertatem civitati anteferret. Vid. Ez. Spanhem. Orb. Rom. 1, 25. p. 36. III. Muneris cum populo Romano erant participes. Idque præcipue intelligendum de muneribus militaribus, L. 18. D. de Verb. Sign. Gaudebant enim municipia jure legionis, adeoque participes erant munerum militarium, unde & dicti videntur municipes.

CXXI. Municipia ejufmodi non nifi intra CXXI. Ea Italiam olim erant conftituta, eoque nomine vel Itali ante leges Juliam & Plotiam celebrantur Caca vel rites, Tufculani, Lanuvini, Aricini, No- cialia. provin mentani, Pedani, Fundani, Formiani, Campani Equites, Cumani, Sueffulani, Acerrani, Privernates, Anagnini, Arpinates, Trebulani, Sabini, aliique plures, de quibus Onuphr.Panvin. de Rep. Rom. 111. p. 354. Car.Sigon.de Ant. jure Ital. 11, 9. Poftea ubi extra Italiam arma victricia extulere Romani, etiam in provinciis civitas non una municipiorum juribus donata eft. Sic in Batica Plinius Hift. Nat. III, 2. feq. numerat municipia VIII. in citeriore Hifpania XIII. in Sardinia II. in Lufitania unum. EoR 2 dem

(x) Ita editiones Ciceronis priores, & ad vete rum librorum fidem adornatæ. Aft Paull. Manutius & poftea Ifm. Bullialdus de populis fun disp. 1.936. Tom. II. Thef. Ant. Rom. Græv. legit juris fui libertatem pro fæderis fui libertatem, quæ lectio etiam editori Parifienfi Orationum Ciceronis, quæ in ufum Delphini pro dierunt, placuit. Sed antiquam lectionem erudite defendunt H. Valef. in eodem Thef. Ant. Rom. Tomo II. p. 1947. & Ez. Spanhem. Orb. Rom. 1, 15. pag. 36.

CXXII.

munici.

genus.

dem pertinent tot numi, in quibus civitates provinciales, etiam civitate donata autovoμíar fuam celebrant, (y) de quibus Henr. Noris. de Epoch. Syro Maced. III. p. 352.

CXXII. Sed non una tamen erat municipioTriplex rum conditio. Tria eorum genera accurate dipiorum ftinguit Feftus voce Municipium p. 324. quem locum a multis laudatum, a paucis intellectum primus accurate expofuit Ez. Spanhemius Orb. Rom. 1, 15. p. 37. Primo ergo, ex Festi sententia municipium id genus bominum dicitur, qui quum Romam veniffent, neque cives Romani effent,participes tamen fuerunt omnium rerum, ad munus fungendum una cum Romanis civibus,præterquam de fuffragio ferendo, aut magiftratu capiendo. Hi ergo dum in patria manferunt, peregrini habiti: Romam commigrantes jura civitatis, fed non optimo jure confequuti funt, exclufi quippe a fuffragii latione & petitione bonorum,

De

(y) In numis æneis Imperatorum a municipiis & coloniis cufis, quos collegit Jo. Foy Vaillantius, occurrunt municipia varia veluti Ælium Coillutanum in Numidia. T.I.p. 169. 198. 210. T.II. p. 31.64.79.Bilbilis in Hifpania T.I. p. 12.95.100. Calaguris in eadem T. 1. p. 21. 70. Cafcantum in eadem. T.I. p.71. Cluvia in eadem T. I. p. 72. Ergavica in eadem T. 1. p. 35.76. 103.Graccuris in eadem T. I. p. 79. Ilerda itidem Hifpanica.T. I. P. 36. Illergavunia ibidem T. I. p. 77. Italica ibidem. 7. I. p. 37.51.78.92. 96. Osca ibidem T. I. p. 38.78.95. 103. Oficerda ibidem, T. I. p. 80. Stobienfe in Macedonia. T. 1. p. 132. 135. 143. 149.7.11.p.15.22.43.59. Quod tamen tempore Ulpiani juris Italici fuit. L. 8. §. 8. de cenfib. Tarraco in Hifpania Tarraconenfi, T. I. p. 47. $3. 183. Utica Julia 7. I. p. 86.

Deinde & in hominum genus dicebantur municipes, quorum civitas univerfa in civitatem Romanam venit. Et hi quidem veri cives Romani erant, ipfaque jura fuffi agiorum ac honorum habebant. Unde & certæ tribui adfcribebantur, quemadmodum Pifanos tribui Galeriæ adfcriptos fuiffe docet Noris.Cenotaph. Pifan. Diff. I, 1. Tertium denique municipum genus ab eodem Fefto memoratur, qui ad civitarem Romanamita venerunt, ut municipia essent sua cujuf que civitatis & colonia: vel, ut paullo ante dixerat, qui ea conditione cives Romani fuiTent. ut femper rempublicam a populo Romano feparatam haberent. Atque hi in populi Romani leges & jura fundi non erant facti, nec fe iifdem obftrinxerant. Et in his tertii generis municipiis cives non gaudebant jure honorum & fuffragiorum. Unde nec tribui erant adfcripti, nec participes facrorum curialium habebantur, fed fua illis erant facra municipalia, de quibus Feftus 1. c.

blice mu

"CXXIII. Illud adhuc obfervandum de mu- cxxIII. nicipiis, in plerifque eam fuiffe inftitutam rei- Res pupublicæ formam, quæ imaginem quamdam nicipiofpeciemque reip. Romanæ referret. Quemad- rum. modum Romæ fenatus; ita in municipiis decurionum erat collegium, (z) quod AMPLISSIMUM

R 3

(z) Hi ita dicti videntur Velfero Rer. Auguft. V. p. 74. a decuriis, in quas fuerint defcripti. Habebant hi fuum cenfum, non fecus ac Romani fenatores, qui erat centum millium. Plin. Epift. Is 19. Quemadmodum etiam Romæ iis, qui non fuerant magiftratus, nec triumphaverant ornamenta aliquando confularia, prætoria a trium

SIMUM ORDINEM Cic. pro Calio XI. NOBILISSIMUM ORDINEM lapis apud Gruter. p. CCCCXXI, 7. ORDINEM SPLENDIDISSIMUM alius. p..CCLXXV, 2. VIROS PERFECTISSIMOS, ET MUNICIPALES & ORDINEM SPLENDIDISSIMUM aliud marmor p. CCCLXIII, 2, ORDINEM SANCTISSIMUM marmor apud eumdem pag.. €СCXCIII, 5. ac denique CONSCRIPTOS aliud p. CCCCLVI, 1. vocant.. Quemadmodum porro Romæ erant bini confules; ita in: municipiis Duumviri, qui fummo loco.civitatibus præerant, & ad confulum exemplum pro fafcibus bacillis utebantur. Lipf. Elett. 19.23. Sed nonnunquam tamen & fascium ufum adfetabant. Cicero Agrar.11, 34. de L. Confidio & S. Saltio Capux duumviris; Anteibant lictores, non cum bacillis,(ceu alias in municipiis fieri folebat,) fed, ut hic pratoribus anteeunt, cum fascibus duobus. Quin aliquando hi duumviri confuJum adfectabant nomen.. Quamvis enim id negent Velfer. Rer. Auguftarum. V, 272. Reinef.. Var. II, 16..Capuanos, tamen magiftratus, fuos. vocaffe.coff. obfervat Cic.pro Pif. XI. Alia exempla fefe offerunt apud Plin. Hift. Nat. VII;43.. Phil.

triumphalia dari folebant ;; Ita & in marmoribus municipiorum frequenter. mentio fit: ornamentorum Duumviralium Aedilitiorum Quatuorviralium, Decurionalium,, veluti in. Marmore apud Spon. Mifcell.. Erud. Ant. p.. CLXIV. EXORNATO ORNAMENTIS DE CURIONALIBUS. Inter ornamenta.hæc erat Patexta, decurionibus permiffa.. Liv. XXXIV,7

Phil. a Turre de colon. Foro jul. p. CCCLX. Gruter. Infcr. p. CCCLI, s. Henr. Norif. Cenotaph. Pif. Dif.3. Fabret. Infer. X, 439. Sic & Grace ὕπατοι & δισύπατοι hi duurnviri difti. Olear. ad Philoftrat. vit. Herod. p. 546. Conf. Everard. Otton. Diff. de conful. extra Roman. Cap. II. In municipiis porro erant Dictatores, (Cic. pro Milon. X.) Ediles (Sueton. de clar. Rhetor. VI.) Quaffores, Cenfores, qui & quinquennales dicebantur. Cic. Verrin. 11, 52. Liv. XXIX, 15. Gruter. pag. CCCLXVI, 2. CCCCXXXII, 5. immo & prætores Liv. Epitom. LXXIII. Plin. Hift. Nat. XVII, 11. Spon. p. CLXXXII. Quatuorviri, Decem' primi, & alii, de quibus Car. Sigon. de antiquo jure Ital. II, 8. & omnium accuratiffime Henr. Norif Cenotaph. Pifan. Diff. I, 3. Potro quemadmoduin Romæ leges ferebantur; ita & in munici piis, idque eadem ferre ratione utrobique fatum effe, patet ex loco Cic. de Leg. 111, 16. Et avus quidem nofter fingulari virtute in hoc municipio, quoad vixit, reftitir M. Gratidio, cafus in matrimonio fororem, aviam noftram, habebat, ferenti legem tabellariam. Denique & Flamines fuos habebant, non fecus ac Romani, quorum meminit Cicero pro Milon. X. & publića vectigalia, quibus fumtus in republica neceffarii fuftinebantur: L. 17. pr. D. de Verb.fign. ut adeo in omnibus videantur municipes fe ad Romanæ reip. formam, quantum fieri poterat, compofuiffe..

CXXIV. Hæc de municipiis pergendum CXXIV. ad COLONIAS. Ita vocabantur oppida, in Coloniz que populus Romanus cives fuos ad incolen- quid? &

R 4

cur dedn.

dum Ex?

« PreviousContinue »