Page images
PDF
EPUB

rizon. Animadv. Hift. cap. III. p. 125. Deinde ne pro monftro ellet patrem filio vel natu minorem vel æqualem effe, fed adoptio naturam imitaretur; merito difquirebatur, an adoptaturus faltim plena pubertate filium antecederet. L. 40. §. 1. D. de adopt. Et hinc veteres rident adoptionem Alexandri Imp. ab Elagabalo factam, quum ille duodecim, hic quatuordecim circiter annorum effet. Herodian. Hift. V, 7. Præcipue autem providendum fibi exiftimabant, ne adoptio vel arrogatio filio effet exitio, aut ei aliquid adferret detrimenti. Et inde eft, quod tutori fas non effet, pupillum arrogare, L. 17. pr. D. eod. nifi quod cognati a tutore propinquo L. 17. §. 1. D. eod. & privigni a tutore vitrico ex refcripto Antonini Pii poffent arrogari. L. 32. §. 1. D. eod. Exemplum Voconii Romani a vitrico adoptati eft apud Plin. Epift. X, 3. Eundem tamen vitricum & tutorem fuiffe privigni fui, quod fufpicatur Cujac. Obf. II, 38. ex ifto quidem loco non constat.

IX. Quum vero ii tantum arrogarentur, IX. Quxqui fui juris erant; oportebat eos ipios aucto- ftiones res fieri. Gell. 4. c. Interrogabatur ergo is, qui lio proarrogabat, vellet ne eum, quem adoptaturus pofita? efset, juftum fibi filium efse? & viciffim is, qui arrogabatur, an id fieri pateretur auctorque efset? L. 2. D. de adopt. Formulam prodit Cicero pro domo XXIX. Credo enim Quamquam in illa adoptione legitime fa&tum eft nihil, tamen te effe interrogatum: AUCTORNE ESSES , UT IN TE P. FONTEJUS VITA NECISQUE POTESTATEM HA

BE

tio ad

lata.

BERET

UTI IN FILIO? Neque tamen has interrogationes & refponfiones ftipulationes fuiffe, recte notat Cujac. obf.1X, 37. X. Roga- X. Cauffa cognita, in comitiis curiatis fepopulum quebatur follemnis rogatio: VELITIS JUBEATIS, QUIRITES, UTI L. VALERIUS L. TITIO TAM JURE LEGEQUE FILIUS SIBI SIET, QUAM SI EX EO PATRE MATREQUE FAMILIAS EJUS NATUS ESSET: UTIQUE EI VITE NECISQUE IN EO POTESTAS SIET HÆC ITA, UTI DIXI, ITA VOS QUIRITES, ROGO. Gell. NoƐt. Att. V, 19. Hinc annuente populo & XXX. curiis in fuffragia miffis ita. jubentibus perfecta erat abrogatio. Cic. pro

XI. Effe.

domo ibid.

XI. Arrogati ergo tam jure legeque filii da arro erant ejus, qui adoptaverat, ac fi ex eo patre gationis, matreque familias ejus effent nati. Hinc arrogati æque ac adoptivi fiebant agnati ratione familiæ adoptantis, non tamen cognati ejus uxori. L.13. pr. D. de adopt. Quare adoptionem fequebatur hereditas nominis, pecuniæ, facrorum, tefte Cicerone pro domo XII. ubi exagitatur Clodius a Fontejo adoptatus, quod in ea adoptione nihil legitime factum fit, fiquidem neque Fontejus effet, quod effe debebat, ncque Clodius patris adoptivi heres, neque amiffis Jervis paternis in adoptiva pervenerit, Immo, quemadmodum patricii, adoptati a plebejis ad plebem tranfibant; ita plebeji, adoptati a patriciis, horum confequebantur nobilitatem ac privilegia. Quod tametfi neget Jo. Corafius ad L. 35. D. de adopt. tamen demonftratur exem

plo

>

plo Cn. Cornelii Coffi, qui ex Licinia, ple-
beja familia, adoptatus in patriciam Corne-
liam, Tribunus militum confulari poteftate
fuit, ad quain dignitatem anno demum fequen-
te plebeiis via patuit, tefte Livio V, 12. De-
monstratur idem exemplo Liviæ, quam Taci-
tus Annal. V, 1. NOBILITATIS per Clau-
diam familiam & ADOPTIONE Liviorum
Juliorumque clariffima fuiffe ait, & Augufti,
de quo Ovidius Faft. IV. v. 21.

Hic ad te magna defcendit origine menfis,
Et fit, ADOPTIVA NOBILITATE

tuus.

Conf. Huber. Digress. Justin. II, 24. Jac. Perizon. Differt. ad Conftit. divin. Deut. XXV, 5. 6. p. 83. feq.& Comm. noftrum ad L. Pap. Lib. II. cap. I. p. 113.

gare nec

XII. Et hinc facile reddi poterit ratio, 1) XII. Cur cur foli cives Romani arrogare potuerint? Soli quidam enim participes erant comitiorum. II) Cur nec arrocalibes atrogare nequiverint? Erant enim arro- arrogari gatio in folatium orborum, non cælibum, in- potue venta. Cic. pro domo cap. XIII. L. 15. §. 2. D. de fint ? adopt. III) Cur fenibus tantum fexaginta minimum annorum arrogare licuerit d. L. 15. §. 2. D. de adopt. Sperari enim antehac poterat proles IV) Cur nec muti & furdi arrogarent; nec V) feminæ ? neque enim illi jure comitiorum gaudebant: & feminæ præterea neminem poterant habere in poteftate. Quare parum legibus confentanea erat adoptio Candidiani, de qua LaEtant. de Mort. Perfequut. Cap. L. idem Candidianum, quem Valeria, ex concubina genitum eb fterilitatem adoptaverat, necari juffit. Sed Hein. Ant. Rom. T. I. H quid

quid fibi non permittebant ejus ævi principes? VI. Cur porro nec pupillus, nec femina, nec peregrinus, necmutus vel furdus arrogari potuerint? Pupilli enim ipfi auctores fieri non poterant, cum reliquis nulla erat comitiorum communio. Gell. NoƐt. Att. V, 19. VII.) Curdenique adrogatio Romæ tantum fieri potuerit? Ulp. Frag. VIII, 4. Romæ enim, non alibi, curiata comitia haberi potuerant. Liv. V, 52. XIII. Hæc arrogatio, per populum in codiu vetus mitiis facta, fatis diu, id eft, ftante libera repu. gandi ri- blica obtinuit. Nam ita fua memoria a Cn. tus obti. Aufidio Oreftem, a M.Pupio Pifonem, a P.Fon

XIII.Quã

ifte adro

nuerit?

XIV. Ad

&ius di

tejo Clodium arrogatum fcribit Cic. pro Domo
cap. XIII. Quin & Auguftus Agrippam & Ti-
berium adoptavit in foro lege curiata. Suet.
Aug. LXV. Et Neronis adoptionem, quam-
vis Patres cenfuerint, populus tamen, (lege
procul dubio curiata,) juffit. Tacit. Ann. XII,
25. Poftea Imperatores, legibus quippe foluti,
veteres adrogationis ritus fæpius neglexerunt
(Vid. Tacit. Hift. I, 14. 17, Spartian. in Hadr.
III, IV, XXIV. in El. Ver. III. Jul. Capitolin.
Antonin. IV.) Manfit tamen ad Galbam ufque
vetus follemnitas inter privatos. Hinc Galba:
Si te privatus, lege curiata, apud Pontifices, wr
moris eft, adoptarem. Tacit. Hift. 1, 15.

XIV. Hæc de arrogatione. Quum vero hic optio fri- adoptandi modus ad homines tantum fui juris ta cur & pertineret ; inventa & alia actio legis, qua libequando ri, in facris paternis conftituti, cujufcuminventa ? que fexus & ætatis, in aliam familiam trans

irent, ifque modus dictus ADOPTIO fenfu ftrictiore. Eum jam in libera republica obti

buiffe, conftat ex Cicerone de Finib. 1, 7. Valer Max.VII, 7. 2. Dione Caff. XXXIX. p. 98.

XV. Erat hæc adoptio actio legis, & hinc in- XV. Adoptandi ter præfentes, adhibitis cettis follemnitatibus ritus per peragenda apud Prætorem aut Præfidem, (a) as & liH/2

[ocr errors]

aut

( « ) A principibus, quos multa fibi in arrogatio-
nibus indulfiffe probat Dodvvell. prælect. XVIII.
ad Spartian. p. 53. & domi adoptari poterat per
æs & libram. Suet. Aug. LXIV. Cajum & Lu-
cium adoptavis DOMI, per es& liberam, em-
tos à patre Agrippa. Fortaffis & privatis idem
licebat fi ad eos venire vellent Magiftratus
Adoptio enim erat actus voluntariæ jurifdi
&tionis, quales actus nec tribunal
, nec locum
certum requirunt. L. 36. pr. D. de adoption. Et
tune adoptionis follemnitas aut in cubiculo,
aut in atrio, coram lecto geniali perficiebatur
Quod pater ex loco Plin. Paneg. VIII. Itaque
non tua in CUBICULO, fed in templo: nec ante
GENIALEM TORUM, fed ante pulvinar Jo
vis optimi maximi, adoptio peralta eft. Erant
vero geniales lecti, qui in nuptiis fterneban-
tur in honorem genii, unde & geniales adpel-
lati. Feftus voce genialis p. 292. Et hinc etiam
lecti adverfi dicebantur, quia in acrio ex adver-
fo januæ erant collocati. Lipf. Eleft. 1. 17.
Scaliger ad Feft. voce Futus p. 143. Torrent. ad
Hor, Epift. I, 4. v. 87. Non tamen inde collegerim
ego, in adoptione matremfamilias partum fi-
mulaffe , qualem ritum inter barbaros tece-
prum fuiffe docet locus Diod. Sic. Biblioth.
IV. 40. Illam adoptionem (Herculis) hoc modo fa-
&tam perhibent. Juno, lectum ingreffa, Hercu-
lem corpori fuo admotum, ut verum imitaretur
partum, fubter veftes ad terram demifit, quem
in hoc ufque tempus adoptionis ritum BARBARI
obfervant. Exemplum ejufmodi adoptionis ob-
fervare mihi videor Genef. XXX, 3. ubi ado-

bram.

« PreviousContinue »